بازار؛ گروه بورس: بیدگلی عضو سابق شورای عالی بورس می‌گوید که رفتار آقای دژپسند در شورای عالی بورس دموکراتیک بود و حتی در برخی از موارد که حرفهای خودش رای نمی‌آورد مخالفتی نمی‌کرد.
در صورتی است که یکی از معاونین سابق سازمان بورس گفته بود که آقای دژپسند تصمیمات شورای عالی بورس را نادیده می‌گرفت و حتی در دامنه نوسان که ابزاری برای کنترل بازار در دست سازمان بورس است، دخالت می کرد.
مسئله دامنه نوسان یک چالش بود که ما سه نظر در این باره داشتیم. برخی معتقد بودند نباید در این شرایط بازار دست به دامنه نوسان زد، برخی دیگر از اعضا موافق باز شدن دامنه نوسان بودند و برخی دیگر هم کم شدن دامنه نوسان را پیشنهاد می‌دادند که بین این سه دسته تنش وجود داشت
معاون سابق سازمان بورس به بازار گفت: سه تصمیم مهم برای بهبود وضعیت بازار سرمایه گرفته شد که هر سه تصمیم توسط وزیر لغو شد. اولین تصمیم این بود که در سال ۹۸ قرار بود تعدادی از شرکت‌ها برای عمق بخشی به بازار سهام شناور خود را بالا ببرند و عرضه سهام خود را بیشتر کنند، دوم دامنه نوسان و حجم مبنا بود که در این موضوع هم دخالت کردند و قدرت این ابزار را در دست متولی بازار سرمایه کم کردند و سومین تصمیم عرضه اولیه صندوق پالایش بود که پیشنهاد دادیم در اوج بازار عرضه نشود.
دخالت در تصمیمات شورای عالی بورس توسط دولت، بعد از استعفای شاپور محمدی رئیس سابق سازمان بورس و تعدادی از مدیران سازمان بیشتر مطرح شد. اختلاف نظر بین آقای محمدی و آقای دژپسند وزیر اقتصادی و دارایی عمده دلیل مطرح شده برای استعفای رئیس سازمان بورس بود.
در حالی که دژپسند این موضوع رد کرده و دلیل استعفای محمدی، اختلاف بین همتی رئیس کل بانک مرکزی و ایشان عنوان کرد. به گفته دژپسند «نارضایتی ایشان زمانی جرقه خورد که در بهمن ماه سال ۹۸ در یکی از جلسات شورای عالی بورس ایشان پیشنهاد کرد برای جلوگیری از رشد سریع شاخص بورس، شرکتهایی که تعهد شناوری دارند اما به تعهد خود عمل نکرده‌اند، تنبیه شوند. آنجا، بین ایشان و رئیس کل وقت بانک مرکزی (عبدالناصر همتی) اختلاف ایجاد و به تندی گراییده شد و این باعث ایجاد دلسردی شد».
استعفای قالیباف اصل رئیس سابق سازمان بورس در بهمن ماه سال گذشته و انتشار نامه استعفای او، بحث دخالت در امور بازار سرمایه را مورد تایید قرار داد. او در نامه خود خطاب به وزیر اقتصاد اقدامات سیاسی و ورود غیر حرفهای مسئولین و اشخاص را دلیل استعفای خود مطرح کرد.
از اواخر سال ۹۸ بازار سرمایه با ورود نقدینگی رشد قابل توجهی کرد و شاخص از اسفند ماه سال گذشته به یکباره از ۵۰۰ هزار واحد طی ۵ ماه به حدود ۲ میلیون واحد رسید که بعد از آن شاخص شروع به ریزش کرد و حدود یک سال این ریزش تدوام داشت، که در همین رابطه بسیاری از سهامداران و کارشناسان این بازار و همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی دخالت دولت را عامل ریزش بازار می‌دانستند.
منظور از دخالت در سازمان بورس چیست؟
با توجه به اینکه تعدادی از اجزای شورای عالی بورس را مقامات دولتی تشکیل می‌دهند، بنابراین دخالت دولت امر طبیعی است، و مشخص نیست که منظور از دخالت در بازار سرمایه توسط دولت چیست؟
برخی منظور از دخالت را اعمال نظرهای یک طرفه و غیر کارشناسی به سازمان بورس می‌دانند. عبدالله‌پور معاون مالی سابق سازمان حسابرسی کشور دخالت در بورس را تحمل دستور بدون نظر متولیان بازار سرمایه می‌داند. او در گفتگوی خود با بازار، تحمیل دستورالعمل‌های غیر کارشناسی بانک مرکزی به سازمان بورس را مثالی از این دخالت‌ها می‌داند.
عبدالله پور ورود بانک‌ها به بازار سرمایه را مثالی از دخالتهای بانک مرکزی در بازار سرمایه مطرح کرد و گفت: شما مشاهده می‌کنید که این موضوع از طرف بانک مرکزی بخش نامه می‌شود، یعنی بانک مرکزی با یک بخشنامه به نظام بانکی اجازه ورود یا عدم ورود به بازار سرمایه را می‌دهد. عملا سازمان بورس تبدیل به یک مجری بازار پولی شده است.
برخی دیگر هم مثل یکی از معاونین سابق سازمان بورس هم نادیده گرفتن نظرات شورای عالی بورس و گرفتن برخی از ابزارهای کنترل بازار مثل دامنه نوسان را دخالت در بورس می‌دانند.
شاهین چراغی عضو شورای عالی بورس به نوعی نادیده گرفتن پیشنهادات شورای عالی بورس و تحمیل برخی از دستورات را دخالت در بازار سرمایه و ریزش شاخص می‌داند. او گفته است که در دوران رشد و ریزش بازار تذکرات لازم توسط وزیر محترم اقتصاد و دو رئیس سازمان بورس مرتباً در جلسات داده شد که سیاستهای پولی باید هم راستا با سیاستهای مالی و بازار سرمایه باشد، اما به هر حال متولی بازار پول (آقای همتی رئیس‌کل بانک مرکزی) مسیر خودش را بدون توجه به این تذکرات کارشناسی در دولت ادامه داد و به‌نظر می‌رسید نظر ایشان برای آقای رئیس جمهور از اهمیت بیشتری نسبت به سایر متولیان برخوردار بود.
بر اساس آمارهای ارائه شده حدود ۷۰ درصد از بازار سرمایه را شرکت‌های دولتی تشکیل می‌دهند، بنابراین به گفته کارشناسان حرکت شاخص کل در بازار سرمایه را شرکت‌ها و معاملات دولتی مشخص می‌کنند.
رفتار دژپسند دموکراتیک بود
بیدگلی عضو سابق شورای عالی بورس که به تازگی از این شورای بیرون آمده به بازار در مورد دخالت وزیر اقتصاد در تصمیمات شورای عالی بورس و نادیده گرفتن این تصمیمات گفت: رفتار آقای دژپسند در شورای عالی بورس دموکراتیک بود حتی برخی از مواقع که حرف خودش رای نمی‌آورد مخالفتی در این باره نمی‌کرد.
او در مورد دخالت وزیر اقتصاد در دامنه نوسان می‌گوید: مسئله دامنه نوسان یک چالش بود که ما سه دسته نظر در این باره داشتیم. برخی از افراد عنوان می‌کردند که نباید در این شرایط بازار دست به دامنه نوسان، برخی دیگر از اعضا موافق باز شدن دامنه نوسان بودند و برخی دیگر هم کم شدن دامنه نوسان را پیشنهاد می‌دادند که بین این سه دسته تنش وجود داشت.
این عضو سابق شورای عالی بورس معتقد است زمانی که تنش در خصوص یک موضوع بالا است اظهار نظرهای متعدد بیشتر می‌شود.
بیدگلی می‌گوید: برخی از اظهار نظرهای غیر کارشناسی و مداخلات از بیرون باعث می‌شود که مسئولیت پذیری مدیر یا فرد مسئول کم شود.
با توجه به اهمیت و تاثیرگذاری دخالت در بازار سرمایه، یکی از پیشنهادات اصلی فعالین بازار سرمایه و کارشناسان به دولت سیزدهم، استقلال بیشتر سازمان بورس و هم تراز دیدن این بازار با بانک مرکزی است.
نظر شما