بازار؛ گروه بورس: نگاه روسای جمهوری قبل همیشه بر توسعه بانکداری و تامین مالی از بانک بوده، این نگاه اما در اواخر دولت دوازدهم تغییر پیدا کرده و بورس محوری برای تامین مالی صنایع جایگزین بانک محوری شد.
با توجه به اظهارات آقای رئیسی در مورد بورس و بزرگ شدن بازار سرمایه به نظر میرسد که دولت سیزدهم، نگاه دولت مبتنی بر بازار سرمایه و حمایت از آن باشد. از اواخر سال ۹۸، بحث تراز بین نظام بانکی و مالی بیش از قبل مطرح شد و در سال ۹۹ با اوج گیری بازار سرمایه و حرکت نقدینگی از نظام بانکی به سمت بورس، باعث شد که بانک مرکزی با افزایش نرخ بهره این حرکت را کندتر کند. شیخی اقتصاددان میگوید: که در حال حاضر به دلیل فقدان نرخهای غیر ربوی در دو بازار، مرزی بین دو بخشی بانکی و مالی وجود ندارد.
تزریق منابع جدید به صندوقها و شرکتهای سرمایه گذاری جز هزینه کردن بیت المال نیست. خرید و فروش در بورس باید منحصر به بازار اولیه باشد و بازار ثانویه در زمانی که اقتصاد در تلاطم است، جز فرار منابع از بخش تولید ثمری نخواهد داشت
بازار سرمایه بعد از مشخص انتخابات ریاست جمهوری، از روز شنبه ۲۹ خرداد ماه رشد قابل توجهی داشت و به گفته کارشناسان دلیل آن برداشته شدن ابهام انتخابات ریاست جمهوری عنوان شده و پیشبینی میشود بعد از مشخص شدن مذاکرات وین وضعیت بازار در حالت ثبات نسبی قرار بگیرد. شاخص کل بورس ۳۰ خرداد ماه با ۱هزار ۶۰۰ واحد، به ۱میلیون ۱۶۳ هزار واحد رسید. در طول این دو روز شاخص کل ۱۵ هزار واحد رشد کرده است.
افزایش نرخ بهره بانکی یکی از دلایل ریزش شاخص کل بورس در مرداد ماه سال گذشته معرفی شده بود که این موضوع نشان میدهد هنوز یک عدد مشخصی برای توازن بین بازار مالی و بانکی در نرخ بهره مشخص نشده است.
مرز بین بازار مالی و پولی
دکتر عبدالمجید شیخی اقتصاددان در گفتگو با بازار گفت: اگر نرخ سود بانکی تحقیقی بوده و تعیینی نباشد و اگر حاشیه سود ناشی از خرید و فروش در دلالی بورس(بورس بازی) برداشته شود و نرخ بازدهی حقیقی سهام معیار سرمایه گذاری باشد، مرزی بین بخش بانکی و مالی ما وجود نخواهد داشت.
او اضافه کرد: در حال حاضر به دلیل فقدان نرخهای غیر ربوی در دو بازار، میتوان این دو بازار را به یک ساعت شنی تشبیه کرد، از یک طرف سود تضمینی بانکها و از سوی دیگر رشد در بازار بورس که به نوعی با دلالی و سفته بازی در هم تنیده شده است را داریم که هر کدام نقدینگی را مانند تغییر حالت و معکوس کردن ساعت شنی و بازی طناب کشی به سمت خود میکشانند.
شیخی در توضیح تشابه بازار بانکی و مالی به ساعت شنی گفت: زمانی که حاشیه سود در بورس بالا میرود، منابع از محل بانکها به سمت بورس حرکت میکنند و وقتی سود تضمینی بانک بیشتر از حاشیه سود بورس بازی بورس باشد منابع از بورس به سمت بانکها حرکت میکند، یعنی وقتی که این ساعت را وارونه میکنیم نقدینگی از بالا به سمت پایین میریزد و وقتی آن را برعکس میکنیم نقدینگی مجددا به ظرف رقیب سرازیر میشود.
او این چرخهی معیوب را با سوء مدیریت در بازار پولی و مالی را متوجه مسئولین اقتصاد به خصوص رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد کرد و گفته که و همه آنها مقصر به وجود آمدن چنینی شرایطی هستند.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: اگر نرخ نظام بانکی و مالی تحقیقی باشد و منحصر به بازده سرمایه باشد فرقی بین نظام بانکی و سرمایهای وجود ندارد. عامل مرز بندی بین بازار پولی و بانکی یا مرز بین دو بخش رقیب در ساعت شنی سود است؛ سود حبابی در بازار ثانویه و سود بانکی در نظام پولی است و تا زمانی که این مرز بندی بین این دو بازار باشند هیچ گونه آرامش و ثبات بین این دو بازار نخواهیم داشت.
شیخی ادامه داد: مثل قانون ظروف مرتبطه ابوریحان بیرونی منابع مردم را به صورت کاذب و سفته بازی و پول بازی و در بسیاری از مواقع پولشویی جمع کرده اند.
او در انتقاد به تزریق منابع مالی به بورس گفت: تزریق منابع جدید به صندوقها و شرکتهای سرمایه گذاری جز هزینه کردن بیت المال نیست. خرید و فروش در بورس باید منحصر به بازار اولیه باشد و بازار ثانویه در زمانی که اقتصاد در تلاطم است، جز فرار منابع از بخش تولید ثمری نخواهد داشت.
انتخاب آقای رئیسی تاثیرات موقتی مثبتی بر بورس دارد اما به نظر من در میان مدت باید حداقل ۶ ماه صبر کرد تا تاثیر حقیقی میان مدت آن را دید. در بلند مدت مشروط به ایجاد ثبات و رعایت گفتهها پیش بینی بهبود شرایط بالا است
این کارشناس با اشاره به اینکه فلسفه بازار ثانویه افزایش قدرت نقدشوندگی در بازار است، ادامه داد: رونق دادن به بازار ثانویه مثل یک گرداب، منابع پولی مردم را میرباید و بخش حقیقی اقتصاد را از منابع پولی تخلیه میکند.
۶ ماه صبر برای مشخص شدن تاثیرات ریاست جمهوری جدید بر بورس
شیخی در پاسخ به این سوال که انتخاب آقای رئیسی چه تاثیری بر روند بورس میگذارد؟ گفت: اجمالا تاثیرات موقتی مثبتی دارد اما به نظر من در میان مدت باید حداقل ۶ ماه صبر کرد تا تاثیر حقیقی میان مدت آن را دید. در بلند مدت مشروط به ایجاد ثبات و رعایت گفتهها پیش بینی بهبود شرایط بالا است.
او جبران خسارت زیان دیدگان بورس با استفاده از منابع صندوقهای حمایتی که به عنوان یکی از برنامههای آقای رئیسی در بهبود شرایط بازار سرمایه اعلام شده است را یک مسکن موقت میداند و میگوید: بورس در حال حاضر مانند صخرهای میماند که دائما در تلاطم امواج بزرگ مثل بورس بازی قرار دارد بنابراین تزریق منابع عمومی، خصوصی و دولتی تنها میتواند به عنوان یک سدگیر موقتی عمل کند و این امواج چنان بزرگ است که این موانع را در خود هضم میکند.
این کارشناس افزود: بازار سرمایه در مواجه با دلال بازی ناشی از پولهای بخشهای مجاز اقتصاد است و اگر از منشا جلوی آن یک سد بزرگ زده شود و سپس منفذی برای انتقال این پولها به سمت بخش حقیقی اقتصاد زده شود حجم حقیقی در بازار ثانویه به شدت کاهش پیدا میکند و در حد کفایت پایین میآید این در حالی است که بازار ثانویه با دلال بازی و تخلیه بازار سودهای کلانی را به عنوان حاشیه سود حقیقی سهام به جیب میزنند.
نظر شما