تهمینه غمخوار؛ بازار: چهل و هفتمین نشست سران هفت کشور صنعتی جهان با تمرکز بر احیای اقتصاد دنیا از همه‌گیری ویروس کرونا در اوایل هفته جاری در انگلیس آغاز شد. رهبران این گروه در دومین روز از نشست خود طرحی را برای مقابله با نفوذ چین از طریق سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها در کشورهای در حال توسعه مطرح کرده و از طرح ابتکار سبز (CGI) رونمایی نمودند. این طرح عظیم سرمایه گذاری با نام «بازسازی دنیایی بهتر» در زیرساخت ها با هدف مقابله با ابتکار چینی «یک کمربند_ یک جاده» و مقابله با رشد نفوذ جهانی پکن است.
از طرفی پیش از برگزاری این نشست، از مدتها پیش جو بایدن اعلام کرده بود تا ابتکار عمل زیرساختی جدید جهانی این کشور که هزینه‌ای بالغ بر ۴۰ تریلیون دلاری خواهد داشت، جایگزینی با کیفیت بالاتر برای برنامه چین خواهد بود. در واقع امریکا، از مدتها پیش خواستار اتحادی جدید برای رقابت با هزینه‌هایی بوده که چین صرف زیرساخت‌ها در کشورهای در حال توسعه می‌کند چرا که چین با طرح «راه ابریشم جدید» درصدد است که ده‌ها کشور جهان را از طریق شبکه‌ای از خطوط زمینی و مسیرهای دریایی به هم متصل کند.
بایدن در طول نشست سه روزه از کشورهای اروپایی و ژاپن درخواست کرد تا در جهت مقابله با نفوذ سیاسی و اقتصادی چین در جهان، صدها میلیارد دلار بودجه را برای کشورهای در حال توسعه تخصیص دهند تا وابستگی آنها به جاده‌های جدید، راه آهن، بنادر و شبکه‌های ارتباطی چین قطع شود.
از طرفی، یک مقام ارشد دولت بایدن هم اعلام کرده که طرح چینی«یک کمربند_ یک جاده» را با ارائه گزینه‌ای با کیفیت بالاتر شکست خواهند داد و این گزینه را با اعتماد به مدل خود که ارزش‌های مشترک آنها را بازتاب می‌دهد، ارائه خواهند کرد.
بایدن بر این باور است که اقتصادهای مهم و بازارهای دموکراتیک باید با هم کار کنند تا چالش های مطرح شده توسط رقبای اصلی مانند روسیه و چین و همچنین چالش های فراملی از گسترش سلاح های هسته ای گرفته تا تغییرات آب و هوایی و امنیت سایبری را برآورده کنند. همانگونه که در چهل و هفتمین نشست سران هفت کشور مطرح شد، ایالات متحده قصد دارد سالانه ۳۰۰ میلیون دلار از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۶ برای مقابله با نفوذ جهانی چین و همچنین روسیه و از بین بردن طرح «یک کمربند یک جاده» هزینه کند. امریکا و متحدانش قصد دارند برای مقابله با طرح چینی، برنامه توسعه زیرساخت «دموکراسی محور» ارائه دهند.
«اندرو کوریبکو»، نویسنده، تحلیلگر ارشد سیاسی و عضو هیئت علمی موسسه مطالعات استراتژیک و آینده‌پژوهی دانشگاه دوستی روسیه در خصوص این موضوع که طرح بایدن منافع چین یا روسیه را به خطر می اندازد به خبرنگار بازار گفت: روسیه و چین از قبل به جنگ های اطلاعاتی و روانی آمریکا عادت کرده اند، زیرا سالهاست که هدف چنین مبارزاتی قرار گرفته اند. بنابراین، از نظر من، آخرین برنامه های آمریکا لزوما زیاد تهدیدی برای منافع ملی آنها نیست. اما چالشی در این میان وجود دارد که دولت بایدن در صدد است تا تلاش های چند جانبه خود را برای مهار مشترک این دو کشور در مقابل تلاش های عمدتاً یک جانبه سابق ترامپ در این زمینه انجام دهد.
وی افزود: اصطلاح «ائتلاف دموکراسی» که بایدن در صدد ایجاد کردن آن است، بیشتر از تهدید جنگ اطلاعاتی دولت وی علیه روسیه و چین، تهدید کننده منافع خود امریکا است. این اتحاد به منظور گسترش دامنه کامل آفریقا_اوراسیا است که هند به عنوان یک مولفه مهم در آن ادغام خواهد شد، اما به نظر می رسد نخست وزیر مودی تمایلی برای حمایت کامل از این ابتکار پس از پایان قلدریهای آمریکا در ماه های اخیر، ندارد.
وی یادآور شد: رسانه های ایالات متحده در طی همه گیری کوید_۱۹ بیش از هر زمان دیگری نسبت به رهبری سران انتقاد کرده اند و صداهای بیشتری به صراحت از روند اقدامات سیاسی_اجتماعی آنها بلند شده است. علاوه بر این، دهلی نو با توئیتر و فیس بوک مشکل دارد و تهدیدات آن را تهدیدهای امنیت ملی پنهان در نظر می گیرد.
عضو هیئت علمی موسسه مطالعات استراتژیک و آینده‌پژوهی دانشگاه دوستی روسیه تأکید کرد: نمونه های دیگر شامل تهدیدهای مکرر ایالات متحده و تحریم هند برای خرید سیستم های دفاع هوایی S-۴۰۰ روسیه و همچنین عملیات تحریک آمیز موسوم به «آزادی کشتیرانی» (FONOP) در منطقه اقتصادی انحصاری هند (EEZ) بدون اینکه ابتدا اجازه دهلی نو داده شود.
وی افزود: در حالی که ایالات متحده و هند هنوز نگرانی های جدی در مورد ظهور چین دارند، اقدامات تهاجمی آمریکا نسبت به «متحد» خود در ماه های اخیر بی اعتمادی زیادی نسبت به آن ایجاد کرده که این موضوع می تواند دوام و مقاومت هند را در «ائتلاف دموکراسی» بایدن به خطر بیندازد. بنابراین به طور ناخواسته منافع روسیه و چین تامین خواهد شد. در مورد برنامه های آمریکا برای مقابله با طرح چینی یک کمربند_یک جاده نظر من این است که این اقدام به آسانی ممکن نیست، زیرا نفوذ اقتصادی چین در ده ها کشور در سراسر جهان عمیقاً جا افتاده است.
کوریبکو در ادامه افزود: برخلاف روایت های جامعه اطلاعاتی ایالات متحده، معاملات چین با بسیاری از شرکای آن برای دو طرف سودمند بوده و به طور داوطلبانه این توافقات صورت می گیرد و اینگونه نیست که تحت فشار این امضاها انجام شود. این موضوع بدان معناست که برای ایالات متحده و متحدانش یافتن راههایی برای ورود به کشورهایی که از طریق آنها می توانند با نفوذ چین در آنجا مقابله کنند، بسیار دشوار خواهد بود. البته، برخی از فرصت ها ممکن است پدیدار و یا ایجاد شوند، اما احتمالاً به اندازه انتظارات ایالات متحده امیدوار کننده نخواهد بود.
وی یادآور شد: بنابراین، اینجاست که برنامه های تشدید جنگ هایی علیه چین به اجرا در می آید. ممکن است ایالات متحده تمرکز بیشتری بر روایت های مسلحانه در مورد پروژه یک کمربند_یک جاده و مشارکت کشورهای مختلف داشته باشد تا افکار عمومی را علیه آنها منحرف سازد.
وی تأکید کرد: هدف نهایی امریکاییها این است که در کشورهایی از جمله ایران یا بر روند انتخابات آنها برای سرنگون کردن متصدیان علاقه مند به چین تأثیر بگذارد و یا حتی انقلاب های رنگی را علیه همان رهبران به راه اندازند، مگر اینکه آنها در ازای رهایی از این کارزار فشار جنگ ترکیبی تازه وارد شده، از مشارکت در این طرح چینی به طور یک جانبه خارج شوند. از طرفی، اگر در بین کشورها و قاره ها این برنامه جدید امریکا به درستی هماهنگ شود، تأثیر طولانی مدت آن می تواند برای منافع چین بسیار نگران کننده باشد.
هدف نهایی امریکاییها این است که در کشورهایی از جمله ایران یا بر روند انتخابات آنها برای سرنگون کردن متصدیان علاقه مند به چین تأثیر بگذارد و یا حتی انقلاب های رنگی را علیه همان رهبران به راه اندازند، مگر اینکه آنها در ازای رهایی از این کارزار فشار جنگ ترکیبی تازه وارد شده، از مشارکت در این طرح چینی به طور یک جانبه خارج شوند
عضو هیئت علمی موسسه مطالعات استراتژیک و آینده‌پژوهی دانشگاه دوستی روسیه تأکید کرد: در رابطه با روسیه، هیچ موضوع جدیدی وجود ندارد که ایالات متحده بتواند علیه آن تبلیغ کند، در حالی که البته قبلاً تمام ترفندها را به کار گرفته و بازی هایی علیه این کشور به راه انداخته، همانطور که بیشتر در اروپای مرکزی و شرقی موفق عمل کرده و در غرب آسیا و مرکز به اهداف خود دست نیافته است.
وی یادآور شد: علاوه بر این مسائل، جنوب آسیا نیز می تواند به عنوان یک میدان نبرد میان ایالات متحده و روسیه ظهور کرده و در نظر گرفته شود، به ویژه اگر آمریکا بخواهد هند را در دام خود بیاندازد، اما در نهایت همه چیز به رهبری دهلی نو بستگی دارد و نه مردم آن که سیاست را تدوین می کنند.
جنوب آسیا نیز می تواند به عنوان یک میدان نبرد میان ایالات متحده و روسیه ظهور کرده و در نظر گرفته شود، به ویژه اگر آمریکا بخواهد هند را در دام خود بیاندازد ، اما در نهایت همه چیز به رهبری دهلی نو بستگی دارد و نه مردم آن که سیاست را تدوین می کنند
وی افزود: با در نظر گرفتن این موضوع، روابط شخصی بسیار نزدیک بین مودی و پوتین احتمالاً در جهت کاهش نفوذ هرگونه عملیات اطلاعاتی احتمالاً پیش رونده آمریکا علیه هند مشاهده می شود. از این گذشته، عمدتاً به دلیل همین رابطه نزدیک است که هند با وجود تهدیدها و تحریم آمریکا، به معامله S-۴۰۰ خود متعهد مانده است.
وی تأکید کرد: از این رو ممکن است یکی دیگر از میدان های نبرد روایی، منطقه آفریقا یعنی جایی که نفوذ روسیه در حال افزایش است، باشد؛ زیرا مسکو به تعداد بیشتری از شرکای خود در آنجا کمک می کند تا از طریق صادرات، از راه حل های امنیت دموکراتیک خود در برابر تهدیدات جنگ ترکیبی دفاع کنند.
کوریبکو در ادامه گفت: در پی ادعاهای فزاینده رسانه های غربی در خصوص ادعای نقض حقوق بشر توسط مزدوران روسیه (پیمانکاران نظامی خصوصی)، می توان شدت جنگ روایی را بین این دو کشور مشاهده کرد. با این حال، این اتهامات هنوز به تغییر محسوسی در سیاست های آن کشورها منجر نشده یا بر نحوه درک مردم آنها از نقش روسیه در جوامعشان تأثیرگذار نبوده است. اما اگر از این موضوعات برای تحریک انقلاب های رنگی یا حتی توجیه استفاده شود، می تواند با گذشت زمان خطرناک شود.
عضو هیئت علمی موسسه مطالعات استراتژیک و آینده‌پژوهی دانشگاه دوستی روسیه در پایان گفت: این سناریو همچنین می تواند در مورد تسلیحات نیابتی توسط آمریکا علیه دولتهای دوست چین در آفریقا به بهانه اینکه آنها به اصطلاح مبارزان آزادی هستند و علیه رژیمهای مستبد مورد حمایت چین می جنگند، نمایان شود. همه این پیش بینی ها حاکی از آن است که «جنوب جهانی» در آینده در حال تبدیل شدن به مهمترین صحنه رقابت قدرت بزرگ است که خود را از بسیاری جهات، از جمله جنگ اطلاعاتی و پروکسی، نشان خواهد داد.
نظر شما