اسدالله خسروی بازار: بحث ریخت پاش ارز دولتی برای کالاهای اساسی و یا ممانعت از کاهش قیمت آن در بازار این روزها موضوع داغ مردم و کاندیداهای ریاست جمهور است تا جایی که دیروز خبرهایی از گله مندی رئیس جمهور نسبت به علل چرایی مقاومت رئیس کل بانک مرکزی در ارزپاشی و تهدید وی به عزل در برخی سایت های خبری نیز منتشر شد.
ارزی که مدیریت آن در دست بانک مرکزی بوده و چه بسا برخی مواقع با کاهش قیمت این کالا در بازار، بانک مرکزی خیلی راغب به سیر نزولی آن نبود اما در زمان افزایش قیمت، سیاست گذاریهای هدفمند ارزی فقط در زمان اوج تا حدی در این زمینه کار ساز واقع می شد.
روزهای پایانی دولت و دعوای نرخ ارز
اکنون که دولت ماههای پایانی خود را سپری می کند در تلاش است تا قیمت ارز در بازار کاهشی و رقم نسبتا پایینی را در کارنامه خود درج و به یادگار بگذارد. از طرفی فروش گسترده ارز سهمیه ای که فسادزا است نیز موضوعی است که از آن به عنوان ارز پاشی مشکوک و هدفمند یاد می کنند.
کارشناسان بازار می گویند؛ با افزایش نرخ ارز در بازار، بانک مرکزی و دولت از چنین اتفاقی بهره مند می شوند آن هم در شرایطی که کسری بودجه طی این سالها گلوی دولت را می فشرد و دولت طی این سالها چون نمی خواست از بانک مرکزی استقراض زیادی کند بنابراین افزایش نرخ ارز به دلیل درآمد زای به نفع دولت تمام می شد.
افزایش بی منطق نرخ ارز در بازار تاثیر بالایی بر افزایش سطح عمومی قیمت ها و نرخ تورم به جای گذاشته و از طرفی موجب بی ارزش شدن پول ملی شده است
این در حالی است که افزایش بی منطق نرخ ارز در بازار تاثیر بالایی بر افزایش سطح عمومی قیمت ها و نرخ تورم به جایی گذاشته و از طرفی موجب بی ارزش شدن پول ملی شده است. البته مدتی است که قیمت ارز در بازار با نوسان همراه است طوری که اوایل ماه گذشته قیمت دلار در کانال ۲۰ هزار تومان قرار گرفت اما پس از گذشت چند روز قیمت این کالا مسیر عقب گرد را در پیش گرفت و باز هم گران شد.
مدیریت دست به عصای بانک مرکزی در ساماندهی بازار ارز
هر چند سیاست های ارزی بانک مرکزی در شرایط تحریم با اظهار نظرهای متفاوت مثبت و منفی از سوی کارشناسان همراه است اما بیشتر کارشناسان معتقدند؛ نرخ بالای ارز فشار اقتصادی زیادی را به مردم وارد کرده است و از طرفی بانک مرکزی نیز به دلیل کمبود منابع ارزی در عرضه ارز به بازار دست به عصا بوده است.
اما انتقاد از سیاست گذاری های دولت بخصوص بانک مرکزی نسبت به ارز پاشی برای تخصیص منابع واردات کالاهای اساسی بیشتر مورد توجه است چرا که بخش عمده ای از ارز کشور با هدف خرید کالاهای اساسی طی چند سال اخیر به این بخش اختصاص یافت اما یا کالایی وارد نشده است و یا اینکه با ورود کالاهای خریداری شده با ارز ارزان دولتی ولی متاسفانه با قیمت بازار آزاد به دست مردم می رسد نمونه آن قیمت برنج و گوشت است. البته این موضوع دستمایه ای برای انتقاد محسن مهرعلی زاده نامزد اصلاح‌طلب ریاست جمهوری از سیاست ارزی دولت است. به گفته وی در سال گذشته نزدیک به ۱۸ میلیارد دلار در این زمینه به بازار تزریق شد در حالی که مبنا این بود کالاهای اساسی ارزان به دست مردم برسد اما این اتفاق کمک موثری نکرد.
خیلی ها همچنان منتظر کاهش قیمت ارز دربازار هستند و به انتظار روزهای خوش افت شدید نرخ ارز با ایجاد توافقات برجامی و رفع همه تحریم ها نشسته اند اما بازار خیلی به این موضوع واکنش نشان نمی دهد
اکنون که قیمت ارز در بازار نوسانی و با شیب نسبتا بالایی در حرکت است، خیلی ها همچنان منتظر کاهش قیمت ارز در بازار هستند و به انتظار روزهای خوش افت شدید نرخ ارز با ایجاد توافقات برجامی و رفع همه تحریم ها نشسته اند اما بازار خیلی به این موضوع واکنش نشان نمی دهد.
نوسان بی پایه و بنیان نرخ ارز در بازار
«علی اکبر نیکواقبال» اقتصاددان و عضو هئیت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره نوسان قیمت ارز در بازار گفت: نوسان قیمت ارز که این روزها در بازار مشاهده می شود هیچ پایه و بنیاد اساسی ندارد و اتفاقی زودگذر و لحظه ای است این در حالی است که بانک مرکزی باید نرخ ارز را در بازار کنترل کند و نگذارد قیمت این کالای تاثیر گذار در بازار با افت و خیر غیر منطقی همراه شود.
وی با بیان اینکه بالا و پایین شدن نرخ ارز در بازار متاثر از برخی اظهار نظرها و اخبار سیاسی چون روند انجام مذاکرات هسته ای وین است گفت: خبر توافقات برجامی برای رفع تحریم ها امیدواری زیادی را در کشور ایجاد کرد و نرخ ارز را در بازار پایین آورد اما این کاهش قیمت به دلیل ناتوانی بانک مرکزی در ثبیت قیمت ها و جلوگیری از رشد دوباره آن باز هم گران شد.
این که قیمت ها در بازار ارز دچار نوسان می شود برگرفته از انجام سیاست گذاریهای ارزی بانک مرکزی نیست بلکه ناشی از فعل و انفعالات بازار است و جنبه روانی دارد
این کارشناس اقتصادی افزود: این که قیمت ها در بازار ارز دچار نوسان می شود برگرفته از انجام سیاست گذاریهای ارزی بانک مرکزی نیست بلکه ناشی از فعل و انفعالات بازار است بوده و جنبه روانی دارد.
وی خاطرنشان کرد: البته در صورت رفع تحریم های بین المللی ارزهای بلوکه شده ایران در فراسوی مرزها به کشور باز می گردد و فروش نفت و کالاهای تجاری ارزآور برای کشور از سر گرفته خواهد شد که این موضوع باعث ارزآوری فراوان برای کشور می شود و در صورت مدیریت بازار ارز می توان امیدوار بود که نرخ ارز تا حدودی کاهشی شود.
مردم و فعالان اقتصادی در سر دوراهی | ارز نرخی ثابت می خواهد
این استاد دانشگاه با بیان اینکه نوسان نرخ ارز فعالین و سرمایه گذاران اقتصادی را در سر دوراهی قرار داده است گفت: تنها هنر بانک مرکزی به عنوان متولی ارزی کشور تلاش در راستای مدیریت نرخ ارز و تثبیت قیمت آن در رنجی درست و منطقی است. از طرفی نیز این بانک نباید بگذارد نرخ ارز متاثر از برخی اتفاقات و یا سیاست گذاری ها دچار مشکل و نوسان قیمتی شود چرا که نرخ ارز باید با دوام باشد تا مردم و سرمایه گذاران با خاطری آسوده و مطمئن فعالیت های اقتصادی خود را از سر گیرند.
وی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته و مترقی یک دالان قیمتی برای نرخ ارز تعیین می کنند تا با بالا و پایین شدن قیمت ارز در بازار قیمت ها از این طریق تعدیل شود اما در ایران از مدیریت شناور نرخ ارز استفاده می شود که خیلی تا کنون تاثیرگذار نبوده است.
نیکو اقبال تصریح کرد: نرخ تعادلی ارز در بازار معمولا نرخ های روزمره ای است که باید با شرایط شاخص های کلان اقتصادی چون نرخ تورم و... همخوانی داشته باشد. شواهد نشان می دهد که در دولت روحانی تصمیمات برای تثبیت نرخ ارز جدی نبوده است هر چند این موضوع به مسئله درآمدهای ارزی نیز مرتبط است.
نرخ ارز با انجام توافقات برجامی و در صورت رفع تحریم ها حدود ۲۰ تا ۲۱ هزار تومان منطقی است البته کاهش قیمت ارز و رسیدن قیمت دلار به ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان با توجه به شرایط اقتصادی کشور خیلی رقمی درست و پایداری نمی تواند باشد
وی نرخ ارز را با انجام توافقات برجامی و در صورت رفع تحریم ها حدود ۲۰ تا ۲۱ هزار تومان منطقی دانست و گفت: البته کاهش قیمت ارز و رسیدن قیمت دلار به ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان با توجه به شرایط اقتصادی کشور خیلی رقمی درست و پایداری نمی تواند باشد.
قیمت ارز را روزانه بانک مرکزی تعین و اعلام می کند نه بازار آزاد
«آلبرت بغزیان» دیگر کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره نوسان قیمت ارز در بازار گفت: سکان قیمت ها در بازار ارز در دست بانک مرکزی است و این بانک تعیین کننده قیمت ارز در بازار است بنابراین بالا و پایین شدن قیمت ارز در بازار اکنون خیلی نمی تواند ناشی از فعل و انفعالات بازار باشد، چرا که قیمت ها را روزانه بانک مرکزی تعیین و به صرافی ها اعلام می کند و بازار آزاد نیز رهرو قیمتی است که در تابلو صرافی های مجاز درج می شود.
وی با بیان اینکه سیاست گذاریهای بانک مرکزی در تعیین نرخ ارز طوری نیست که خود بانک مرکزی نیز وعده کاهش آن را می دهد افزود: ارز اکنون بازیچه دست بانک مرکزی است و این بانک اگر بخواهد می تواند قیمت آن را کنترل و کاهش دهد اما در این زمینه جوانب لازم را در نظر می گیرد.
بنا به این گزارش، عبدالناصر همتی که اکنون سودای ریاست جمهوری را دارد؛ معتقد است: کاهش نرخ ارز در ماه گذشته ناشی از احتمال رفع تحریم‌ها و آزادی منابع بانک مرکزی بود که انتظارات مثبتی در بازار ارز ایجاد کرد و قیمت ارز با رفع تحریم ها کاهشی می شود. از طرفی نرخ ارز برخلاف وعده کاهش قیمت آن روز به روز افزایش می یابد طوری که اکنون قیمت دلار در آستانه ورود به کانال ۲۴ هزار تومان (۲۳ هزار ۹۰۰ تومان) و هر سکه بهار آزادی ۱۰ میلیون ۷۰۰ هزار تومان شده است. این در حالی که چند هفته گذشته قیمت دلار به کانال ۲۰ هزار تومان رسید و نرخ سکه بهار آزادی طرح قدیم نیز به کانال ۸ میلیون تومان رسیده بود. در چنین شرایطی معلوم نیست سرنوشت قیمت ها در این بازار در روزهای آینده چگونه شود.
نظر شما