بازار؛ گروه استانها: استان خراسان رضوی با کسری سالانه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب‌های زیرزمینی روبه‌روست،اگرچه در طی چند سال گذشته سعی شده تا با تعادل بخشی میزان اندکی از این کسری جبران شود اما به نظر می‌رسد کاهش بارندگی در سال جدید معادلات برنامه جبران کسری آب را هم بهم ریخته است.
بنا بر پیش‌بینی سازمان هواشناسی مبنی بر فروردین‌ماهی همراه با بارش‌های خوب کشاورزان این استان نیز زمین‌ها را زیر کشت برده‌اند اما حالا ورق برگشته است و مسئولان نیز در عمل انجام‌شده قرارگرفته‌اند که چه باید بکنند و چگونه آب موردنیاز کشاورزان را تأمین کنند؟
بنا بر گفته مسئولان آب منطقه‌ای دیگر برای اینکه به کشاورزان بگوییم کشت نکند، خیلی دیر شده است و دولت باید آب موردنیاز کشاورزان را به طریقی تأمین کند.
کاهش محصولات کشاورزی
در همین راستا معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بابیان اینکه متأسفانه اثرات تخریبی کاهش نزولات آسمانی به‌وضوح بر مراتع و هم‌چنین سطح زیر کشت و آسیب به بخش دام و زراعت مشهود است به بازار می‌گوید: بنا بر پیش‌بینی سازمان هواشناسی در سال گذشته، کشاورزان سطح کشت خود را افزایش دادند اما این پیش‌بینی‌ها درست از آب درنیامد و کاهش بارندگی‌ها در پاییز و زمستان پارسال به بالاترین حد خود رسید.
غلام حسین ساربان بابیان اینکه رویش گیاه در فروردین صورت می‌گیرد و گیاه وارد فاز زایشی می‌شود اظهار می‌کند: با توجه به اینکه در سال‌های گذشته در فروردین بارش‌های زیادی را شاهد بودیم، امسال طی ۵۰ سال گذشته، کم بارش‌ترین فروردین را تنها با۶.۵ میلی‌متر بارندگی پشت سر گذاشتیم.
پیش بینی های نادرست دست کشاورزان را در حنا گذاشت؛ مزارع گندم آب رفت
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بابیان اینکه در شرایط نامطلوبی به سر می‌بریم و شاهد کاهش تولید و کمبود علوفه در مراتع هستیم اظهار می‌کند: کاهش بارندگی موجب شده تا میزان برداشت گندم، جو، کلزا و زعفران در استان بیش از ۵۰ درصد کاهش یابد.
وی بابیان اینکه پوشش گیاهی مراتع به جهت کاهش بارش‌ها آسیب‌دیده و همین موضوع دامداران را با کمبود علوفه روبرو کرده است ادامه می‌دهد: با توجه به افزایش چشمگیر قیمت یونجه، کاه و ذرت علوفه‌ای، بخش دام سبک به‌شدت آسیب‌دیده است.
ساربان با اشاره به این موضوع که کشاورزان و دامداران در شرایط کنونی با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند می‌افزاید: متأسفانه واردات نهاده‌های دامی نیز محدودشده و لذا قیمت سه تا پنج برابری سم، کود و تراکتور بر حجم مشکلات کشاورزان و دامداران افزوده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان ادامه می‌دهد: متأسفانه امسال سرمازدگی و کمبود بارش در استان موجب شده که از ۱۴۲هزار هکتار سطح گندم دیم در استان تنها ۲۰ هزار هکتار و از ۴۵هزار هکتار جو دیم فقط ۸۵۰۰ هکتار قابل‌برداشت باشد و متأسفانه از سطح زیر کشت گندم و جو آبی ۵۸ هزار هکتار حذف‌شده است.
کشاورزان در مضیقه تأمین آب
گفتنی است در همین راستا مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با اظهار گلایه از پیش‌بینی‌های غیردقیق سازمان هواشناسی به خبرنگار ما می گوید: امسال متأسفانه پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی مبنی بر پربارش بودن فروردین‌ماه درست از آب درنیامد و ما خشک‌ترین فروردین عمرمان را تجربه کردیم.
محمد علایی در پاسخ به این سؤال که حالا چه باید کرد و چه اتفاقی برای حوزه کشاورزی خواهد افتاد اظهار می‌کند: برای اینکه به کشاورزان بگوییم کشت نکنند دیگر خیلی دیر شده است و دولت باید آب موردنیاز کشاورزان را به طریقی تأمین کند.
وی علت این اتفاق را طبق به استناد به سخنان کارشناسان هواشناسی کامل نبودن تجهیزات لازم عنوان کرده و ادامه می‌دهد: بااین‌حال نمی‌توانیم کشاورزان را با این توجیه نسبت به ندادن آب برای کشت قانع کنیم لذا باید بیمه‌های اجتماعی و دولت برای کمک به کشاورزان در سال جاری وارد عمل شوند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی اذعان می‌کند: امسال به هر طریق ممکن آب آشامیدنی شهرها و روستاها در حد مجاز تأمین می‌شود اما چاه‌های غیرمجاز بسته‌شده و اجازه برداشت بیش‌ازحد مجاز به چاه‌های کشاورزی هم داده نخواهد شد.
وی هم‌چنین در پاسخ به این سؤال که آیا جیره‌بندی در دستور کار قار خواهد گرفت یا خیر توضیح می‌دهد: امسال باید از بند ز ماده ۲۹ قانون توزیع عادلانه آب که گفته «دولت در شرایط حاد می‌تواند آب را جیره‌بندی کند» برای مصارف بالای بخش کشاورزی، که ۸۵ درصد آب استان را مصرف می‌کند، استفاده شود.
علائی یادآور می‌شود: جیره‌بندی آب زمانی به‌درستی اجرا می‌شود که دولت به تعهدات خود مبنی بر پرداخت خسارت به کشاورزان عمل کند.
مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان رضوی با شاره به افزایش برداشت از آبخوان‌های زیرزمینی در زمان خشک‌سالی و آسیب رسیدن به دشت‌ها نیز می‌گوید: حفر چاه، موجب از بین رفتن سفره‌های آب زیرزمینی، به‌عنوان اصلی‌ترین و خدادادی‌ترین سرمایه ملی می‌شود، لذا باید امسال با جدیت بیشتری از حفر چاه‌های غیرمجاز جلوگیری شود.
ضرورت عبور از کشاورزی سنتی
کمبود آب از همین حالا روی ناخوش خود را در طبیعت نشان داده است و لذا کاهش آورده سد ها و هم چنین کاهش آبدهی چاه ها و نیز هشدار های مسئولان مبنی بر این موضوع که ممکن است از گزینه های جیره بندی برای مدیریت مصرف استفاده کنند به وضوح وضعیت امسال و تابستان را پیش روی ما روشن کرده است لذا مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی به عنوان پر مصرف ترین حوزه مصرف با روی آوردن به کشت های گلخانه ای و گذر از کشاورزی سنتی و آبیاری غرقابی را بیش از گذشته گوشزد می کند.
نظر شما