بازار؛ گروه بین الملل: نشست کمیسیون مشترک برجام که با حضور هیأت‌های ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) و با حضور نماینده اتحادیه اروپا در وین از سر گرفته شده بود، روز شنبه پایان یافت تا جمعه این هفته دور دیگر این مذاکرات آغاز شود.
حاضران در این نشست آخرین وضعیت رایزنی‌های کارگروه‌های کارشناسی در حوزه‌های لغو تحریم، هسته‌ای و ترتیبات اجرایی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
مقرر شد پس از این جلسه هیأت‌ها به پایتخت‌ها بازگردند و گفت‌وگوها مجددا از جمعه آینده از سر گرفته شود.
با توجه به تصمیم قبلی کمیسیون در خصوص تسریع روند رایزنی‌ها، گفت‌وگوهای این هفته در قالب های دوجانبه یا چندجانبه به شکل فشرده ادامه یافت و طرف‌ها تلاش کردند تا اختلاف نظرات در خصوص متون را به حداقل برسانند.
در این راستا خبرنگار بازار مصاحبه ای با «مارک فینو» سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه انجام داده است که در ادامه آمده است. «مارک فینو» در حال حاضر مدیر بخش عدم اشاعه در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) است.
*مذاکرات وین در حالی روز جمعه از سر گرفته می شود که نشانه هایی مبنی بر توافق احتمالی تا آخر ماه می وجود دارد. با وجود این برخی موانع در برداشته شدن نام افراد و نهادهای ایرانی از لیست تحریمها ممکن است آنرا تا اواسط ماه ژوئن به تاخیر بیندازد. آیا به نظر شما مذاکرات تا آخر ماه می به سرانجام خواهد رسید؟
پیش بینی دقیق این مذاکرات دشوار است. موضوع حذف تحریم های ایالات متحده آمریکا امری پیچیده است، اما اینکه مذاکرات در حال انجام است و کارگروه ویژه ای برای رسیدگی به این موضوع ایجاد شده بسیار دلگرم کننده است.
*«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی دولت بایدن اعلام کرده است که مذاکرات درباره احیای برجام در وین در «وضعیت مبهم» است. این در حالی است که سایر هیاتهای مذاکره کننده نسبت به این مذاکرات خوشبین هستند. دلیل این موضوع سالیوان چیست؟
سالیوان گفت که مذاکرات در یک وضعیت نامشخص است. منظور او احتمالاً این بود که در این مرحله پیش بینی در مورد نتیجه مذاکرات دشوار است. این واقعیت که همه احزاب دیگر خوش بینی محتاطانه ای ابراز داشتند، مثبت است. با این حال دولت بایدن از مقاومت در برابر برجام در کنگره آمریکا و برخی از متحدان آمریکا آگاه بوده بنابراین نمی خواهد به عنوان امتیاز دهنده ظاهر شود.
*از مواضع مقامات آمریکایی می توان اینگونه استنباط کرد که آنها وانمود می کنند عجله ای برای توافق سریع ندارند. این در حالی است که ایران بر تسریع توافق تاکید دارد. اگر با استدلالی که در خصوص موضع آمریکا شد موافق هستید دلیل این امر چیست؟
این موضوع درست است که بیشتر به دلایل داخلی چند ماه طول کشید تا دولت بایدن با مذاکرات جدید موافقت کند و به لغو تحریم ها متعهد شود. از آنجا که امریکا با طرفهای برجام درگیر شده است، فهمید که سرعت بخشیدن به مذاکرات به دلایل مختلفی از جمله انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران و فشار فزاینده اقدامات ایران برای کاهش تعهدات برجامی به نفع آن است. با این حال، مانند بسیاری از مذاکرات ایالات متحده امریکا تمایل ندارد به عنوان مطالبه کننده یا در موقعیت ضعیف ظاهر شود.
*وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرده است که یک هیئت مذاکره کننده شامل مقامات و کارشناسان سیاسی و امنیتی آمریکا از روز اول ماه مه ۲۰۲۱ سفر خود را به چهار کشور عربی آغاز کرده‌اند. طبق این بیانیه، این سفر که با هدف گفتگو و رایزنی درباره برخی موضوعات منطقه‌ای به مقصد چهار کشور عربی امارات متحده عربی، مصر، اردن و عربستان سعودی صورت می‌گیرد، تا تاریخ ۷ مه (یک هفته) به طول خواهد انجامید. به نظر می رسد دولت بایدن درصدد است تا به کشورهای منطقه در خصوص برجام و لحاظ دیدگاههای این کشورها اطمینان خاطر بدهد. ارزیابی شما چیست؟
در واقع، ایالات متحده آمریکا مشتاق است به متحدان خود توضیح دهد احیای برجام نه تنها به نفع امنیت ملی آمریکا خواهد بود بلکه برای ایجاد ثبات در منطقه و زمینه سازی گفتگوها یا اقدامات بعدی برای تقویت امنیت منطقه از اهمیت برخوردار است.
*اسرائیل اعلام کرده است صرفنظر از توافق برجام، اسرائیل حق دفاع از خود مقابل ایران را به رسمیت می شناسد. این موضوعی است که در سفر اخیر وزیر دفاع آمریکا به اسرائیل مورد تایید آمریکا نیز قرار گرفته است. آیا این به معنای این نخواهد بود امریکا دست اسرائیل را برای اقدامات احتمالی علیه ایران باز خواهد گذاشت؟ آیا این موضوع به توافق احتمالی ایران و آمریکا در خصوص مسائل هسته ای آسیب نخواهد زد؟
وضعیت فعلی در واقع آزمونی برای رابطه امنیتی بین ایالات متحده آمریکا و اسرائیل است. در حالی که واشنگتن به روشی دو جانبه متعهد به حمایت از امنیت اسرائیل در برابر هرگونه تهدید بزرگ است، دولت بایدن به صراحت اعلام کرده است که خواستار یک رویکرد متعادل تر نسبت به خاورمیانه بوده و احیای برجام را برای شهروندان آمریکایی بسیار مهم می داند. به علت منافع امنیتی همانطور که در سال ۲۰۱۵ اتفاق افتاد ایالات متحده آمریکا احتمالاً به اسرائیل مقداری خسارت برای معامله در زمینه کمک نظامی اعطا می کند اما قطعا اولویت را به برجام می دهد.
