ایران می‌تواند صادرات نفت را با رفع تحریم سریعاً به روزانه ۲.۵ میلیون بشکه برساند| تقاضا صعودی است

تهمینه غمخوار؛ بازار: از سرگیری مذاکراتی تازه پیرامون پرونده هسته‌ای ایران و بازگشت احتمالی آمریکا به توافق هسته ای، توجه بازار جهانی نفت را به خود جلب کرد.

ایران از یک طرف اعلام کرده که ابتدا باید تحریمها توسط آمریکا رفع شود و تا این لغو صورت نگیرد، هیچ پیش شرطی را نمی‌پذیرد، از سوی دیگر نماینده آمریکا در نشست وین اظهار کرد در صورتی که تهران آماده بازگشت به تعهداتش باشد، دولت آمریکا حاضر است بیش از ۵۰۰ تحریم اعمال شده در دوران ترامپ علیه ایران را لغو کند.

برخی از کارشناسان معتقدند هم مذاکرات ایران و امریکا و هم توافق ایران و چین بر نفت ایران تاثیرگذار خواهند بود. نشست وین موجب خواهد شد تا بازگشت نفت ایران به بازار جهانی سریع تر رخ دهد و از سوی دیگر پالس های دریافت شده از توافق ۲۵ ساله، صادرات نفت ایران به چین را افزایش داده و تاثیر تولید نفت ایران بر تولید کلی اوپک هم گمانه ‌زنی‌ها در خصوص حضور پررنگ ‌تر ایران در بازار را بیشتر خواهد کرد.

از این رو، فروش نفت بیشتر ایران به چین موجبات نگرانی بازار را مرتبط با افزایش عرضه پیش بینی نشده را فراهم و برای نمایندگان اوپک‌پلاس که به دنبال حفظ سلطه خود بر بازار هستند، مشکلاتی ایجاد خواهد کرد، زیرا ایران در کنار لیبی و ونزوئلا از اعضای اوپکی هستند که از توافق کاهش تولید نفت خام معاف شده‌اند.

برخی دیگر، عقیده دارند که روند لغو تحریم‌های ایران کندتر از آنچه بسیاری متصورند، باشد و انتظار می رود تحریم‌های ایالات متحده از جمله محدودیت‌های فروش نفت توسط ایران، تنها پس از پایان گفت‌وگوها و بازگشت ایران به تعهدات برجامی لغو شود.

در همین راستا و بر اساس اهمیت تاثیر نشست وین بر بازار جهانی نفت، خبرنگار بازار گفتگویی با «احسان خمان»، رئیس تحقیقات خاورمیانه و شمال آفریقا در بانک ژاپنی MUFG مستقر در امارات در خصوص تاثیر مذاکرات اخیر بر بازارهای نفت ترتیب داده که در ادامه می خوانیم.

گروه مالی میتسوبیشی یواف‌جی یا ام.یو.اف.جی بزرگترین بانک ژاپنی است که دفتر مرکزی آن در چیودا، توکیو، ژاپن قرار مستقر است. دارایی های این بانک، از سال ۲۰۱۶ در حدود ۲.۴۵۹ تریلیون دلار گزارش شده و از نظر کل دارایی ها پنجمین بانک بزرگ جهان و یکی از شرکت های اصلی گروه میتسوبیشی است. همچنین، این بانک بزرگترین گروه مالی ژاپن و دومین شرکت بزرگ هلدینگ بانکی جهان است که از مارس ۲۰۱۱ حدود ۱.۸ تریلیون دلار (۱۴۸ تریلیون JPY) سپرده دارد.  MUFG دومین هلدینگ بزرگ عمومی در ژاپن است که با سرمایه بازار اندازه گیری می شود.

«احسان خمان» در ابتدای این گفتگو به خبرنگار بازار گفت: از ابتدای سال تاکنون، نفت ایران همچنان یک عدم اطمینان اساسی برای بازارهای جهانی نفت است. نبض بازارهای جهانی نفت با تغییر پالس از مدیریت اوپک پلاس که ناشی از تصمیم غافلگیرانه افزایش تدریجی تولید در یکم آوریل بود، به مدیریت توالی یابی جریانات ایالات متحده و ایران با مذاکرات غیرمستقیم هفته گذشته با هدف احیای فضای برجام تغییر یافت.  

رئیس تحقیقات خاورمیانه و شمال آفریقا در بانک ژاپنی MUFG افزود: مذاکرات در دو گروه کاری متمرکز بر موضوعات هسته ای و تحریم ها در هفته گذشته به انجام رسید و قرار است این مذاکرات ادامه داشته باشد، اگرچه انتظار نمی رود مذاکره کنندگان آمریکایی و ایرانی در روزهای آینده به طور مستقیم گفتگو کنند. 

وی گفت: موضوع مذاکره ایران از زمان روی کار آمدن جو بایدن نوسان داشته است، موضع فعلی ایران این است که ایالات متحده باید همه تحریم ها را برداشته و به ایران اجازه دهد این مرحله را تأیید کند و فقط در این صورت است که ایران پیشرفت در برنامه هسته ای خود را فراتر از محدودیت های برجام پس خواهد گرفت.

موضع فعلی ایران این است که ایالات متحده باید همه تحریم ها را برداشته و به ایران اجازه دهد این مرحله را تأیید کند و فقط در این صورت است که ایران پیشرفت در برنامه هسته ای خود را فراتر از محدودیت های برجام پس خواهد گرفت

خمان اضافه کرد که در صورت عدم وجود این مسئله، به گفته علی شمخانی، دبیر شورای امنیت ملی ایران ،تحت هیچ شرایطی امکان ورود ایران به مذاکرات بیش از برجام وجود ندارد.  

این مدیر بانک ژاپنی تصریح کرد که به لحاظ ارزشی، موضع آغازین ایران غیرقابل اجرا است، زیرا رئیس جمهور امریکا فضای لازم برای لغو تحریم ها و انتظار برای لغو برنامه هسته ای ایران را در نظر ندارد. تضمین تعهد ایران به نوعی از شرایط جدید برجام برای بازگشت ایالات متحده به برجام و عبور از دموکراتهای ایالات متحده حائز اهمیت خواهد بود. 

احسان خمان همچنین گفت: سناریوی اصلی ما همچنان این است که بازگشت متقابل به برجام در نیمه اول سال ۲۰۲۱ و به ویژه قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران در ۱۸ ژوئن بعید است (احتمال این مسئله ۲۰درصد است). 

سناریوی اصلی ما همچنان این است که بازگشت متقابل به برجام در نیمه اول سال ۲۰۲۱ و به ویژه قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران در ۱۸ ژوئن بعید است

وی افزود: عملاً هر دو طرف تا ۱۱ تا ۱۵ مه (پایان دوره ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران) فرصت دارند تا ورود مجدد به برجام را تضمین کنند، در غیر این صورت مذاکرات احتمالاً تا زمانی که رئیس جمهور جدید ایران در هفتم  اوت سوگند یاد کند، متوقف خواهد شد.

این کارشناس حوزه نفت اظهار کرد که رفع این شکاف به زمان و صبر نیاز دارد، اما با روحیه هر دو طرف که به وضوح تمایل به تبادل نظر دارند، احتمال ما برای توافق دقیق برای بازگشت به انطباق متقابل در نیمه دوم سال جاری ۷۰ تا ۸۰ درصد است.

وی یادآور شد: با وارد کردن جزئیات، صادرات نفت ایران به طور رسمی در بودجه مالی ذکر نشده، هر چند وزارت امور اقتصادی و دارایی مسئول مدیریت بودجه اعلام کرده که دولت در مورد صادرات برآورد شده به میزان ۱.۵ میلیون بشکه در روز به ارزش مالی ۵۰ دلار تجدید نظر کرد، در حالی که ۲۷.۴ میلیارد دلار در سال مالی جاری بازدهی خواهد داشت. (آوریل ۲۰۲۱ تا مارس ۲۰۲۲).

احسان خمان اینگونه بیان کرد که  این موضوع بلندپروازانه است، اما در صورت عدم تخفیف و کاهش تحریمها و با توجه به افزایش قیمت نفت، افزایش واردات نفت خام چین از ایران و همچنین تعدیل روشهای حسابداری دولتها (که نرخ ارز قوی و تخصیص کمتری از درآمد نفت به صندوق سرمایه داری مستقل را فرض می کند)، غیر منطقی نیست.

در صورت عدم تخفیف و کاهش تحریمها و با توجه به افزایش قیمت نفت؛ افزایش واردات نفت خام چین از ایران و همچنین تعدیل روشهای حسابداری دولتها غیر منطقی نیست

وی همچنین گفت: داده های حمل و نقل نشان می دهد عرضه نفت ایران از ابتدای سال ۲۰۲۰ به تدریج افزایش یافته است و به طور متوسط ​​از ۳۰۰ هزار بشکه در روز در سه ماهه اول ۲۰۲۰ به ۴۳۵ هزار در روز در سه ماهه اول ۲۰۲۱ رسیده است.

مدیر بانک ژاپنی اذعان نمود که داده ها حاکی از آن است که بیشتر این افزایش پس از آمیخته شدن با سایر درجه ها در مراکز تجارت نفت راهی چین شده است.

رئیس تحقیقات خاورمیانه و شمال آفریقا بانک میتسوبیشی ژاپن در ادامه تحلیلهای خود گفت: با این حال، این داده ها، نفت ایرانی را که به نفتکشهایی منتقل می شود که فرستنده های ماهواره ای خود را خاموش می کنند، پنهان می کند تا منشا انعکاس دهنده تحمل غیر منتظره خطر توسط پالایشگاه های مستقل باشد، با این فرض که دولت آمریکا اجرای آرام تری از تحریم های نفتی ایالات متحده خواهد داشت. به گفته چندین نهاد ردیابی نفتکش، کل صادرات ایران تا یک میلیون بشکه در روز است و بیشتر آنها به چین می روند.

وی خاطر نشان کرد: برآوردهای خود ما از میزان و جدول زمانی افزایش چشمگیر صادرات ایران همچنان نامشخص است.

این کارشناس حوزه نفت گفت: ما انتظار داریم که ایالات متحده بتواند با استفاده از یک شخص ثالث، احتمالاً اتحادیه اروپا، برای کاهش تحریم های حاشیه ای و احتمالاً ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار پوند در روز بر نفت خام قانونی ایران برای ورود مجدد به بازارهای جهانی نفت در سال ۲۰۲۱ تا بازگشت کامل به برجام با ایران به توافق برسد. 

احسان خمان اذعان نمود: از نظر تئوریک، در صورت لغو تحریم های مرتبط با صادرات نفت ایران، ایران می تواند سطح صادرات نفت خام قبلی خود را که از دو تا ۲.۵ میلیون بشکه در روز بود به گونه ای نسبتا سریع از سر بگیرد همانطور که آخرین بار در سال ۲۰۱۶ تحریم ها کاهش یافت. به هر حال، عدم اطمینان این بار زیاد است.

وی اضافه کرد که به طور کلی، هر دو کشور ایالات متحده و ایران انگیزه های قدرتمندی برای انجام سازش های لازم دارند، اما رسیدن به یک «بله» از هر دو طرف به زمان و صبر نیاز دارد.

از منظر بازارهای نفت، حتی اگر توافقی در سال ۲۰۲۱ حاصل شود، نفت ایران تعادل مجدد بازار سریع را که همچنان در حرکت است، مختل نمی کند: (۱) پیش بینی ما برای رشد تقاضای قوی با به نظر رسیدن جهان در مراحل نهایی همه گیری و در آستانه بازگشایی (بنابراین بازارها با کسری باقی می مانند) (۲) انتظار اینکه اوپک پلاس به بازگشت نفت خام ایران کمک کند و (۳) بازگشت بشکه های ایران با قیمت های گسترده و انتظار اجماع

رییس بخش خاورمیانه بانک میتسوبیشی تصریح کرد: به طور خلاصه، نکته اصلی ما این است که مذاکرات آمریکا و ایران در هفته های آینده احتمالاً حداقل منافع محدودی را در بر خواهد داشت که فضایی را برای سیاست گذاران در جهت آغاز تثبیت شرایط اقتصاد کلان و جلوگیری از بهم ریختگی اقتصادی عمده ایجاد می کند. اما احتمالاً بازگشت به برجام و تخفیف تحریم ها در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ وجود خواهد داشت.

علیرغم نیاز اقتصادی واضح، ملاحظات سیاسی احتمالاً مانع توافق اولیه خواهد بود اما پر کردن شکاف این توالی و ادامه دار بودن جریانات ایران و امریکا محقق خواهد شد

احسان خمان خاطر نشان کرد: رهبر عالی ایران مذاکرات قبل از انتخابات ریاست جمهوری در ۱۸ ژوئن را مجاز می داند، اما علیرغم نیاز اقتصادی واضح، ملاحظات سیاسی احتمالاً مانع توافق اولیه خواهد بود اما پر کردن شکاف این توالی و ادامه دار بودن جریانات ایران و امریکا محقق خواهد شد.

وی در پایان گفت: از منظر بازارهای نفت، حتی اگر توافقی در سال ۲۰۲۱ حاصل شود، نفت ایران تعادل مجدد بازار سریع را که همچنان در حرکت است، مختل نمی کند: (۱) پیش بینی ما برای رشد تقاضای قوی با به نظر رسیدن جهان در مراحل نهایی همه گیری و در آستانه بازگشایی (بنابراین بازارها با کسری باقی می مانند) (۲) انتظار اینکه اوپک پلاس به بازگشت نفت خام ایران کمک کند و (۳) بازگشت بشکه های ایران با قیمت های گسترده و انتظار اجماع.