بازار؛ گروه کشاورزی: در حالی قیمت خرید تضمینی گندم چهار هزار تومان اعلام شده است که قیمت این محصول در حال حاضر در بازار بیش از چهار هزار تومان است و به گفته فعالان این بخش در صورتی که قیمت اعلامی اصلاح و مطابق با واقعیت های بازار نشود، دولت در سال جاری در تحویل گرفتن گندم از گندمکاران دچار مشکل خواهد شد و بخش عظیمی از تولیدات از بازار خوراک دام و طیور سر در می آرود و بخشی از آن نیز به کشورهای همسایه قاچاق خواهد شد.
در این راستا «بازار» گفتگویی با «علیقلی ایمانی» نائب رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور انجام داده است و جویای آخرین اتفاقات پیرامون قیمت خرید تضمینی گندم شده است.
در بخش تولید بیش از ۱۰۰ درصد تورم داریم و این خود بیانگر این است که قیمت ها خرید تضمینی گندم باید اصلاح شود
*به عنوان سوال اول کمی در خصوص قیمت گذاری محصولات مختلف در شورای قیمت گذاری و تعلیق موقتی جلسات این شورا توضیحاتی بدهید.
چند جلسه برای قیمت گذاری محصولاتی مانند «دانه های روغنی، چغندر، چای و پیله کرم ابریشم» برگزار شده است اما رئیس جمهوری به وزیر جهاد کشاورزی نسبت به قیمت های اعلام شده معترض شد و به این ترتیب جلسات شورای قیمت گذاری کنسل شده است و دیگر برگزار نشد.
در مورد قیمت خرید تضمینی گندم نیز همانطور که می دانید نرخ چهار هزار تومان تعیین شده است که ما نیز به این امر معترض شدیم و به وزیر جهاد کشاورزی هشدار دادیم که در صورتی که این قیمت اصلاح نشود امسال نخواهید توانست از کشاورزان گندم خریداری کنید. چرا که در حال حاضر گندم در بازار بین ۵ تا ۵ هزار و ۵۰۰ تومان خرید و فروش می شود، کاه گندم هم ۲هزار و ۵۰۰ تومان خرید و فروش می شود، سبوس گندم ۵هزار و ۵۰۰ و جو ۶ هزار و ۵۰۰ تومان خرید فروش می شود. بنابراین این محصولات رقیب سرسخت گندم ۴هزار تومانی هستند؛ به این معنا که اگر قرار باشد گندم با همین قیمت باقی بماند بخش اعظمی از گندم تولیدی کشور به چرخه دلالی، واسطه گری، احتکار، خوراک دام و طیور می رود و احتمالا بخشی هم قاچاق می شود.
به عبارت دیگر اگر ما خواهان استمرار و پایداری تولید گندم در کشور هستیم باید قیمت ها اصلاح شود چون هزینه های تولید از قیمت کود گرفته تا سموم، هزینه کارگری، ماشین آلات، خدمات و غیره افزایش یافته به طوری که هزینه های تولید بیش از ۱۰۰ درصد افزایش را تجربه کرده است. در حقیقت اگرچه تورم را در اسفند ماه ۴۸.۸ اعلام کرده اند اما در بخش تولید بیش از ۱۰۰ درصد تورم داریم و این خود بیانگر این است که قیمت ها باید اصلاح شود.
مجلس باید از دولت بپرسد که چرا قانون خرید تضمینی به درستی اجرا نمی شود، ما نیز پیشنهاد دادیم که شش نفر از اعضای شورای قیمت گذاری جلسات را برگزار کنند چون طبق قانون این کار شدنی است و می توانند بر اساس آیتم هایی که قانونگذار در قانون مصوب کرده قیمت ها را بررسی و پس از تصویب، قیمت های خرید تضمینی را به رسانه ها اعلام کنند.
عدم اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم نه تنها می تواند موجب کاهش تولید شود بلکه دولت را در تحویل گندم از گندمکاران دچار مشکل خواهد کرد
*با توجه به اینکه الان برداشت گندم شروع شده است پیش بینی تان از حجم تولید چقدر است؟
بیش از شش میلیون هکتار کشت گندم در کشور داریم که بسته به شرایط جوی، محیطی و بیماری ها و غیره امیدواریم بتوانیم امسال نیز مثل سال گذشته حدود ۱۳ میلیون تن گندم را از مزارع برداشت کنیم.
*به نظر شما امسال نیز مثل سال گذشته وارداتی خواهیم داشت؟
همانطور که می دانید چند سالی است که واردات گندم نداریم و سال گذشته استثنائا به دلیل اینکه شورای عالی امنیت ملی تصمیم گرفته بود ذخایر استراتژیک را بالا ببرد حدود ۲ و نیم میلیون تن واردات گندم به کشور داشتیم.
*با این تفاسیر اگر قیمت ۴ هزار تومان اصلاح نشود ممکن است که امسال هم ناچار به واردات این محصول شویم؟
اصلاح نشدن قیمت خرید تضمینی از یک طرف می تواند موجب کاهش تولید شود و از سوی دیگر ممکن است موجب کاهش تحویل گندم به دولت شود و اگر این اتفاق رخ دهد دولت دیگر این اطمینان را ندارد که در انبارهای دولت گندم ذخیره به میزان کافی داشته باشد؛ که این خود چالش بسیار بزرگی را در بحث تامین نان مردم ایجاد می کند.
عدم قیمت گذاری محصولات بر اساس هزینه های تولید، عدم ورود تکنولوژی های نوین به کشاورزی، نداشتن الگوی کشت و پایین بودن بهره وری آب از جمله موانع تولید در بخش کشاورزی هستند
*با توجه به اینکه امسال نیز سال مانع زدایی نامگذاری شده آیا می توان از بحث قیمت گذاری به عنوان یکی از موانع تولید گندم نام برد؟
بله. قیمت گذاری محصولات یکی از موانع اصلی تولید است و تولیدکنندگان خواستار این هستند که اصلاح قیمت ها بر اساس آنالیز واقعی هزینه های تولید صورت بگیرد. منِ کشاورز که بر فرض یک هکتار گندم دارم انتظار دارم که بعد از احتساب کل هزینه ها از هزینه های کود و سم گرفته تا هزینه های شخم، آب، کارگر و غیره یک سود معقولی که مثلا برای یک فرد پفک فروش در نظر می گیرند و غالبا ۱۵ تا ۲۰ درصد است، را برای من هم در نظر بگیرند و با آن قیمت محصول تولیدی را خریداری کنند.
مورد بعدی این است که برنامه مشخصی در بحث تولید محصولات کشاورزی نداریم که این خود مانع اصلی توسعه بخش کشاورزی محسوب می شود؛ یعنی در بخش کشاورزی نمی دانیم که آیا فقط در حد تامین امنیت غذایی کشور باید تلاش کنیم یا اینکه تولیدات ما باید صادرات محور باشد. متاسفانه همیشه شاهد این هستیم که صادرات محصولات کشاورزی گاهی آزاد می شود و گاهی به یکباره ممنوع می شود که این خود مانعی در مسیر تولید است. به عبارت دیگر در مورد اینکه در چه محصولی باید خودکفا باشیم، در چه محصولی باید صادرات داشته باشیم و در چه محصولی باید واردات داشته باشیم هیچ برنامه مدونی نداریم که این خود مانع بزرگی است.
مانع بعدی بحث عدم ورود تکنولوژی به بخش کشاورزی است. در حالی که امروز دنیا از بیش از ۸۰ درصد پتانسیل تکنولوژی های نوین در صنعت کشاورزی استفاده می کند ما در بسیاری از موارد هنوز کمتر از ۵۰ درصد از این پتانسیل ها استفاده می کنیم. دلیل اش هم این است که ما نتوانسته ایم ابزارهای نوین را تهیه و وارد مزارع خود کنیم لذا هنوز هم یک کشاورزی تولیدی سنتی داریم و کشاورزی صنعتی صادرات محور را نتوانسته ایم برای کشور تعریف کنیم.
از سوی دیگر بحث بهره وری آب یکی از موانع تولید است و بایستی شیوه مصرف آب تغییر کند که غالبا نیاز به مدیریت دارد.
بحث نداشتن الگوی کشت از دیگر موانع تولید در بخش کشاورزی است و نتیجه اش هم این است که در جایی با انباشت تولید و در جایی دیگر با کمبود تولید روبه رو هستیم. به طوری که در بسیاری محصولات، انباشت محصول داریم و دولت اقدام به امحای آنها می کند و در بسیاری از محصولات نیز کمبود داریم، در شرایطی که با اجرای الگوی کشت می توان آن را متعادل ساخت. به عنوان مثال در بحث دانه های روغنی و روغن خام ۹۰ درصد واردات داریم پس اگر بهره وری گندم را بالا ببریم و به جای ۶ میلیون هکتار ۴میلیون هکتار را به کشت گندم اختصاص دهیم و در عوض بهره وری را به قدری بالا ببریم که از این میزان کشت همان ۱۳ میلیون تن را برداشت کنیم ۲ میلیون هکتار از زمین ها زراعی آزاد می شود که می توان آن را به کشت دانه های روغنی اختصاص دهیم و به این ترتیب ۵۰ تا ۷۰ درصد نیاز کشور را از داخل تامین سازیم. اما متاسفانه این امر هنوز محقق نشده است و نداشتن الگوی کشت کماکان یکی از موانع پیش روی تولید و تولیدکنندگان است.
نظر شما