حمیدرضا پیرهادی؛ گروه بورس: مدتی است پیش بینی وضعیت بازارهای مالی به ویژه بازار سهام سخت شده است. چراکه عوامل موثر، متغییر هستند و پس از گذشت زمان از آن ها، پیش بینی ها به وقوع نمی پیوندد. به طورمثال تا پیش از انتخابات آمریکا صحبت از تاثیر مثبت بر بازار به واسطه انتخاب جو بایدن بود. اما خلاف پیش بینی ها اتفاق افتاد. ازطرفی نرخ دلار روند کاهشی گرفت و نوسانات بازار مجددا آغاز شد. برای بررسی و پیش بینی بازارهای مالی به ویژه بازار بورس با یوسف کاووسی به گفت وگو پرداختیم.
یوسف کاووسی، کارشناس بازارهای مالی درمورد وضعیت بازارهای موجود به ویژه بازار سهام به خبرنگار «بازار» گفت: روند بازارها باتوجه به انتخابات آمریکا به سمت تعادل حرکت می کرد و به قیمت های پایدارتری برسد البته جو روانی حاکم بر بازار این اتفاق را رقم زد و دلار را به زیر ۲۲ هزارتومان نیز رساند و سکه نیز زیر ۱۰ میلیون تومان ورود پیدا کرد. بازار سرمایه نیز افت شدید خود را داشت.
وی افزود: اما انتظاراتی که از مسائل سیاسی و تاثیراتی که در موضوع برجام و رابطه با آمریکا و مذاکرات ایجاد شده بود به نحوی برآورد نشد. همانطور که وزیرامورخارجه جدید دولت آمریکا در موضع گیری که موضع دولت آمریکا بود به صراحت اعلام کرد که ابتدا ایران باید به سمت بازگشت به برجام گام بردارد و سپس ما ارزیابی می کنیم و راستی آزمایی می کنیم که منظورش گزارش بازرسان آژانس بود، همچنین با مشورت با شرکای اروپایی خود به برجام بازگردیم.
کاووسی بیان کرد: اما آنطور که از شواهد پیداست بازگشت به برجام تنها راه حل و مشکل ما نیست که بازارها را متعادل کند. بازگشت به برجام باید با برداشتن تحریم ها همزمان باشد تا بتواند اثرگذار واقع شود و فروش نفت انجام شود و بانک ها نیز مبادله پول را انجام دهد. اما آنچه که مسلم است تحریم های صورت گرفته که حدود ۸۰۰ تحریم برای برجام بوده که که باید برداشته می شد اما ابقا شد و ۷۵۰ تحریم نیز در دوره سه ساله ترامپ وضع شده است مواردی نیستند که به سادگی و یک شبه رفع شوند.
کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: زیرا برجام برخی از تجریم ها و محدودیت های هسته ای را تعلیق می کرد اما تحریم های موشکی، تامین مالی تروریسم، پولشویی، حقوق بشری همگی باقی هستند و پیرامون آن ها هیچ مذاکره ای صورت نگرفته است. لذا اگر تحریم های هسته ای نیز لغو شود هیچ اتفاق خاصی در کشور نمی افتد.
او اظهارکرد: اما مسئله روانی که در بازار ایجاد شد که با آمدن بایدن تسهیلاتی ایجاد و مشکلات کمتر می شود، محقق نشد. البته ممکن است مشکلات به واسطه وضع نکردن تجریم جدید به دست بایدن بیشتر نشوند، اما زیربناها هیچ کدام دست نمی خورند اما شاید از یک لحاظ بدتر شود و متحدان اروپایی با آمریکا پشت یک خط قرار گیرند. مسئله ای که در سال های ریاست جمهوری ترامپ این بود که ما توانستیم اروپا را از از آمریکا جدا کنیم.
روند بازار از این به بعد نزولی نخواهد بود و می توان گفت که بازار کمی سفت و محکم تر شده و انتظاراتی که برای ریزش بیشتر قیمت وجود داشت، حادث نخواهد شد و قیمت ها با توجه به بودجه ای که درحال نهایی شدن است می تواند سال آینده که بحث انتخابات ریاست جمهوری نیز درمیان است، بازارها را به سمت بالا سوق دهد
این کارشناس اقتصادی اظهارکرد: اما رویکردی که اکنون در سیاست خارجی آمریکا دیده می شود باعث خواهد شد که اروپا پشت آمریکا قرار می گیرد و آن ها را تایید می کند. نشانه هایش نیز از الان مشخص است که وزیر امورخارجه آلمان و فرانسه موضع گیری هایی کردند که علاوه بر برجام ما بایدبه مذاکرات موشکی و منطقه ای با ایران داشته باشیم.
کاووسی ضمن پیش بینی وضعیت آتی بازار سرمایه می گوید: بنابراین روند بازار از این به بعد نزولی نخواهد بود و می توان گفت که بازار کمی سفت و محکم تر شده و انتظاراتی که برای ریزش بیشتر قیمت وجود داشت، حادث نخواهد شد و قیمت ها با توجه به بودجه ای که درحال نهایی شدن است می تواند سال آینده که بحث انتخابات ریاست جمهوری نیز درمیان است، بازارها را به سمت بالا سوق دهد.
او معتقد است که ممکن است بازار مسکن کشش قبل را نداشته باشد اما بازارهای دیگر می توانند افزایشی باشند.
تحلیلگر بازار سهام تصریح می کند: شرایط و رفتارهایی که تا امروز دیدیم طوری نیست که بازار به سمت ثبات یا نزول حرکت کند. بلکه انتظار این است که بازار به سمت ثبات و بالا حرکت کند و آن انتظار که درمورد فرورفتن بازار به رکود عمیق وجود داشت، احتمالا به نتیجه نمی رسد و بازار به رکود نمی رود و به سمت بالا حرکت می کند و تورم بیشتری در سال اینده خواهیم داشت.
وی ضمن اشاره به راهکاری برای جبران سهامداران در بورس تاکید می کند: دو دسته سهامدار در بورس داریم. نخست عده ای که از ابتدا در بورس بودند که در این مدت زیان نکردند و سود کردند. عده ای از سهامداران نیز توسط سهام عدالت وارد بازار شدند که نیم توانیم بگوییم ضرر کردند اما در کل از زمان دادن سهام عدالت تا امروز شاید ارزش پولی‌اش کمتر از ارزش واقعی باشد. اما اگر یک میلیون تومان سهام داده شده آن زمان، امروز ۱۵ میلیون تومان فروخته میشود و این برای فردی که هیچ سهامی نداشته است، ضرر نیست.
کارشناس مسائل اقتصادی و بازارهای مالی افزود: اما بخش عمده ضرر برای گروه هایی است که دولت آن ها را به بازار بورس دعوت کرده و سهم هایی با قیمت بالا فروخته است و بازار سهام را حباب گونه به سمت بالا سوق داده و در قسمت انتهایی و سقف قیمتی، سهام خود را فروخته است. مانند پالایشی ها، دارا یکم، بانکی ها که به مردم فروخته است اما اکنون قیمت آن سهام ها به نصف تقلیل پیدا کرده است و این یعنی دولت دارایی مردم را چه عمدی و چه غیرعمدی نصف کرده است.
کاووسی بیان داشت: حال راهکاری که برای این ها می توان در نظرگرفت این است که کارگروهی را مامور کرده اند که پیشنهاد بیاورند اما بهترین کار این است که دولت هیچ حرکتی نکند و قصور خود را بپذیرد و از بازار خارج شود. زیرا هر حرکتی که دولت بخواهد در جهت جبران ضرر سهامداران انجام دهد باز هم از جیب خود سهامداران خارج می کند و به خودشان می دهد.
او اضافه کرد: اکنون مسائلی مطرح است. مثل اینکه خوراک پتروشیمی ها را با قیمت ارزان تر یا یارانه ای به آن ها بدهد که خودش رانت و فساد دارد و بنابراین مسلم است که اگر دولت هیچ دخالتی نکند، بهترین راه است. حال راه هایی که قرار است کمیته ذی ربط برای جبران ضرر سهامداران بررسی کند ممکن است یکی از راه ها، میانگین گیری باشد یا سهام بیشتری به این گروه اختصاص دهند. به طورمثال اگر آن روز سهامی به مردم با قیمت ۱۰ هزارتومان فروخته شده و امروز به ۵ هزارتومان رسیده به اندازه ۲ یا ۳ هزارتومان دیگر یعنی ۲۰ یا ۳۰ درصد دیگر در سیستم به این ها اختصاص دهند، مثلا اگر از سهم مذکور ۱۰۰۰ سهم داشتند سهم آن ها به ۱۲۰۰ یا ۱۳۰۰ سهم برسد.
کاووسی گفت: جالب است که بدانید آن زمان که اوج رشد بازار بود و دولت سهامش را به مردم می فروخت، می گفت که من ۲۰ درصد به مردم تخفیف دادم. پس این ۲۰ درصد اختصاص سهم با ۵۰ درصد زیان نشان می دهد که مردم حدود ۷۰ درصد ضرر کردند و اگر کسی ۱۰ میلیون تومان داشته، اکنون ۳ میلیون تومان دارد و این ظلم بزرگی به سهامداران است و بی اعتمادی صورت گرفته و مدت زیادی طول می کشد که این اعتماد بازگردد البته با تصمیماتی که هم دولت و هم مجلس می گیرند و تغییر رئیس بورس و قراردادن معاون وزیر اقتصاد به عنوان رئیس بورس، دستکاری کردن بازار و قیمت ها و سیاسی کردن بورس بعید است که اعتماد مردم برگردد. بازگرداندن اعتماد ازدست رفته به این سادگی ها نیست.
اکنون مسائلی مطرح است. مثل اینکه خوراک پتروشیمی ها را با قیمت ارزان تر یا یارانه ای به آن ها بدهد که خودش رانت و فساد دارد و بنابراین مسلم است که اگر دولت هیچ دخالتی نکند، بهترین راه است
این کارشناس بازارهای مالی در انتها ابرازکرد: اگر شرایط بازار با وضعیتی که درمقدمه گفتم پیش برود و ارتباطی بین ایران و آمریکا و اروپا حادث نشود، که احتمال دارد اجرایی نشود. چراکه این دولت زمان کمی دارد و شاید دولت امریکا ترجیح دهد که با دولت بعدی مذاکره کند. ازطرفی با قانون مجلس که ۳ اسفند از پروتکل الحاقی خارج می شویم و دیگر بازرسان آژانس اجازه ورود به کشور را نخواهند داشت، به نظر می رسد نرخ ارز کاهش پیدا نمی کند و در این زمان کالاهای صادراتی و شرکت های صادرات محور قیمتشان به سمت بالا می رود چراگه نرخ ارزشان را با قیمت بالا در بازار می فروشند.
نظر شما