بازار؛ گروه استانها: بررسی ظرفیتهای روستایی گلستان نشان میدهد در بخشهای قومیتی و اقلیمی پتانسیلهای بسیاری دارد که میتوان با بهرهگیری از توان استارت آپها و کسبوکارهای نوین ضمن معرفی بیشتر این ظرفیتها، آنها را تجاریسازی کرد، اما در عمل جز چند ایده نوپا که بر توان خود تکیه کردهاند اتفاق چشمگیری در این زمینه رخ نداده است.
استارت آپ «انجیلو» یکی از ایدههایی است که در حوزه معرفی و فروش محصولات روستایی کار خود را آغاز کرده و قرار است سفیر و صدای روستاییان گلستان باشد. با سید مجید حسینی که این ایده را پایهگذاری درباره معرفی انجیلو، پتانسیلها و چالشهای پیش روی توسعه ظرفیتهای روستایی گفتگو کردیم.
* خود را معرفی کنید و بگویید ایده انجیلو کجا جرقه زد؟
سید مجید حسینی هستم، متولد ۱۳۶۳ در شهرستان آزادشهر. مدرک کارشناس ارشد کارآفرینی از دانشگاه تهران و کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی از دانشگاه حکیم جرجانی دارم. به بهانه کار گردشگری سال ۹۳ به استان گلستان برگشتم و با کمک و آموزشهای یکی از مؤسسات خوب استان فعالیت خود را در حوزه گردشگری با اجرای تور و مشاوره آغاز کردم. حضور در روستاها و آشنایی با روستاییان و محصولات آنها ایده اولیه «انجیلو» را در ذهن من جرقه زد.
* انجیلو به چه معناست و چه خدماتی ارائه میدهد؟
دنبال این بودیم اسمی انتخاب کنیم که جلوه استان و معرفی کننده منطقه ما باشد. عمده درختان جنگلهای اطراف شهرها و روستاهای ما درخت انجیلی است که به محلی به آن انجیلو میگویند. ویژگی خوب این درخت که مورد الهام ما هم قرارگرفته، این است که هر جا شاخهها باهم برخورد دارند، دوباره جوش میخورند و شاخه جدید میسازند و امیدواریم شبکهای از آدمها شبیه این درخت بسازیم که قوی و نماد زیبایی منطقه خودشان باشند.
هدف ما این است که محصولات روستاهای استان گلستان را بانام خودشان معرفی کند و بفروشد. انجیلو تلاش میکند معرفی شایستهای از تولیدکنندههای روستایی استان گلستان داشته باشد و با معرفی خودِ تولیدکننده محصول آنها را به فروش برساند.
انجلیو با حذف دلال دنبال سود بیشتر تولیدکننده، کمک به خریدار برای تهیه محصول باکیفیت و معرفی استان گلستان است. ینی در کنار محصولات، قصد داریم روستاها و جاذبههای روستایی را معرفی کنیم.
* با توجه به اینکه ایده شما نوپاست، کرونا بری کار شما تأثیر مثبت داشت یا منفی؟
پاییز سال ۹۸ ایده انجلیو شکل گرفت. البته نمونههای مشابه خوبی در ایران وجود دارد ولی تفاوتهایی داریم. نیت ما این بود بتوانیم کارمان را در تورهای نوروزی و بعدازآن معرفی کنیم اما با آمدن کرونا نهتنها این اتفاق رخ نداد بلکه راهاندازی کار هم عقب افتاد. بخشی از کار ما تولید محتوا در روستاها است که گرچه قبل از کرونا چند محتوا داشتیم اما عملا به کار تعطیل شد. همچنین ارتباط گیری با سایر روستاها هم به همین دلیل تعطیل شد.
* ادامه کار چطور پیش رفت؟
کار را اوایل تیرماه مجدد آغاز کردیم و مرداد عضو مرکز رشد پارک علم و فناوری گلستان شدیم. شهریورماه هم سایت را بهصورت آزمایشی بالا آوردیم و از پاییز فروش را آغاز کردیم. هماکنون در سایت خود محصولات روستایی مثل عسل، برنج، حبوبات و همچنین صنایعدستی آنها را به فروش میرسانیم.
* شناسایی محصولات اصیل، استاندارد و باکیفیت از روستاها چطور انجام میشود؟
قدم اول شناسایی افراد معتبر و سرشناس در روستاها است. همانطور که اشاره کردم فعالیت من گردشگری بوده و به همین دلیل با روستاها و روستائیان آشنا بودم. بنابراین بخشی از دوستان که اکنون با آنها کار میکنم حاصل همکاری طی سالهای گذشته است و نسبت بهسلامت و ویژگی کارهای آنان اطلاعات کامل دارم.
در محصولات محلی نخستین و مهمترین ویژگی اطمینان به تولیدکننده است. برخی محصولات مثل عسل تنها راه شناسایی اصالت آن آزمایشگاه است و در غیر این صورت تنها راه اطمینان به تولیدکننده عسل است. علاوه شناسایی چهرههای سرشناس، از روشهای سنتی مثل استفاده از محصول هم بهره میگیریم. بهطور مثال برای برنج به سنتیترین روش مانند پخت آن را آزمایش میکنیم.
ما میخواهیم خریدار اطمینان کند محصولی که میخرد مرغوب است. مهمترین مزیت ما اصالت محصول است. برنامه ما این است که در آینده بهجایی برسیم تا انجیلو توری برپا کند که گردشگر ما که همان مشتریان ما هستند از نزدیک با تولیدکننده ملاقات کرده و خرید کنند.
بخشی از ظرفیت های روستایی گلستان به دلیل این که زیرساخت ارتباطی مناسب بخصوص اینترنت پرسرعت نداشتند فرصت مناسبت را برای معرفی به کشور نداشته اند
* روستاهای گلستان ظرفیتهای خوبی برای تجاریسازی و توسعه اقتصادی دارند، آیا استارت آپها از این ظرفیتها بهره گرفتهاند؟
یک استارت آپ خیلی موفق در استان گلستان داریم به نام «دهگردی» که حدود ۶ سال است فعالیت میکند و بسیار قوی و باکیفیت هم فعالیت دارند. اما باید گفت ظرفیتهای زیادی داریم که از آنها استفادهنشده است. تنوع قومیت و اقلیم ما ظرفیت بسیار بزرگی است که از آن استفادهنشده است.
* چرا در این بخش عقبیم؟
یک دلیل این است که بخشی از روستاهای ما دسترسی خوبی به اینترنت نداشتهاند و همه اتفاقات توسعه زیرساخت در همین یک سال گذشته رخداده است. مثلاً روستای سیاه رودبار که ما تور میبردیم به آنتن موبایل هم دسترسی نداشت چه برسد به اینترنت. یا بهطور مثال یکی از بوم گردیها در علی آبادکتول باید به شهر میآمد تا بتواند پست بگذارد. همین فضای مجازی کمک بزرگی به بوم گردیها و محصولات روستایی کرد. دسترسیها محدود بود اما الان در حال رشد است و تعداد صفحات خوب روستایی ما هم بیشتر شده است. ضعف زیرساخت خیلی حوزه روستایی را عقب انداخت اما رو به بهودی است.
* آیا علت به همین زیرساخت محدود میشود؟
خیر در این حوزه برنامه و مشاوره خوبی نداشتیم. ما حتی نمیدانیم در بخش روستایی چه داریم. یکی از مسائل مورد انتقال ما همین بوم گردیهایی است که توسعه میدهند. کسبوکار در این بخش فقط راهاندازی بوم گردی و خواب و غذا نیست.
* شما اگر تصمیم گیر بودید چه میکردید؟
به دوستان روستایی میگویم هرچه دارید روی کاغذ بیاورید. محصول کشاورزی، فرهنگی، هنری و محصولات ناملموس روستایی ما میتواند کمک بزرگی باشد. ما مراسم روستایی داشتیم که خود میتوانست ظرفیتی باشد اما اکنون فراموششده است.
داشتههای زیادی داریم که از آنها اطلاعی نداریم و در حال فراموشی هستند. نیاز است ظرفیتهای فراموششده را احیا کنیم. خودمان در حال جمعآوری غذاهای محلی هستیم تا حداقل اسمشان را جایی ثبت شود.
* دولت چه کمکی میتواند برای پیشرفت این بخش بکند؟
مهمترین کمک در مرحله اول تسهیل کردن امور است. سیستم اداری ما دچار موازی کاری است. مشخص نیست کدام اداره متولی است. خیلی جاهای بهجای کمک و تقویت ظرفیتهای روستایی مانع توسعه شدهاند. ما هیچچیزی مهمتر از برنامهریزی نداریم و برنامهریزی درست هم نیازمند مطالعه است.
ظرفیتهای منطقه باید ارزیابی شود و در قالب پروژهها به سرمایهگذاران و ایده پردازان ارائه شود و از آنها هم نیز حمایت شود. متأسفانه چنین چیزی اصلاً نداریم.
* چقدر سیستم دولتی آماده پذیرش ایدههای نوین است؟
ساختار حکومتی واداری ما هنوز آماده پذیرش استارت آپها نیست. چالشهای بسیاری در مباحث حقوقی، فنّاوری، اقتصادی و مالی واداری بسیاری پیش روی استارت آپهاست و همه اینها کار را برای جوانها سخت کرده است.
پتانسیلهایی که در استان گلستان وجود دارد هیچ جایی وجود ندارد. گلستان ایران کوچک است و انواع ظرفیتها را دارد ولی مانع پیشرفت آن شده اند.
نظر شما