مژده باقری؛ بازار: موضوع سرمایه‌گذاری در بیت کوین یکی از موضوعاتی است که این روزها به بحث داغی تبدیل شده است. در حالی که رمز ارزها با روند افزایشی مواجه است گه گاهی در شبکه‌های اجتماعی گره خوردن این بحث با آلودگی هوا نیز مطرح می‌شود.
صفر یا صد با بیت کوین!
یکی از دلایلی که باعث رشد بیت کوین شده ورود سرمایه‌گذاران نهادی است که حجم زیادی پول را وارد بازار کردند. یکی از این افراد نیز آنتونی اسکاراموچی، سخنگوی سابق کاخ سفید است که از تصمیمش برای ایجاد یک صندوق سرمایه‌گذاری بیت کوین در سال ۲۰۲۱ صحبت کرده است.
داغ بودن بازار بیت کوین در ایران در این روزها داستان بازار سرمایه را در یادها تجدید کرده است. داستانی که این روزها به اعتراض سرمایه‌گذاران بورسی ختم شده است. اما تفاوت بازار ارزهای دیجیتال بازار سرمایه در این است که در بازار ارزهای دیجیتال هیچ محدودیتی برای بازه سود و ضرر وجود ندارد و در ۲۴ ساعت می‌توان در این بازار ۱۰۰ درصد سود یا ۱۰۰ درصد ضرر را تجربه کرد. یکی دیگر از مشکلات بازار ارزهای دیجیتال در این است که این موضوع تا حد زیادی جدید، پیچید و گول‌زننده است.
همه این موضوعات سبب شده که توصیه اصلی به افرادی که قصد ورود به این حوزه را دارند در این خصوص باشد که با توجه به شرایط خاص بازار ارزهای دیجیتال بهتر است در این مورد محتاطانه گام برداشته و حساب دقیقی داشته باشند.
استخراج بیت کوین در ایران
شاید بد نباشد در جریان باشید؛ استخراج بیت کوین در سال ۹۶ در ایران به شدت رونق پیدا کرد. ماینرهای زیادی نیز در کشور به دلیل نبودن قوانین سخت‌گیرانه تا سال ۹۸ به صورت گسترده فعالیت می‌کردند. پس از خرداد ۹۸ نیز با توجه به موضوع قاچاقی بودن دستگاه‌های استخراج و همچنین افزایش شدید تعرفه برق استخراج، ماینرها با سرکوب گسترده روبه‌رو شدند و تاکنون هزاران دستگاه استخراج بیت کوین توقیف شده است.
اما در هفته های اخیر؛ روند رشدی که ارزهای دیجیتال وارد چرخه اش شده‌اند باعث شده افراد برای استخراج رمز ارزها ار دستگاه‌های ماینر غیر مجاز استفاده کنند و همین باعث شده این روزها بحث آلودگی هوا نیز مطرح شود.
دستگاه ماینر یا Asic اصطلاحی است که برای دستگاه‌های استخراج رمزارزها به‌کار برده می‌شود و درحال حاضر این دستگاه‌ها بسیار متنوع هستند. در سراسر جهان افرادی که به کار استخراج رمزارزها اعم از بیت‌کوین یا سایر ارزهای رمزنگاری شده مشغول هستند، ماینر می‌گویند و آنها تلاش می‌کنند با استفاده از ابزارهای متنوع استخراج به تعداد بیشتری از رمزارزهای استخراج نشده دست یابند و با فروش آنها به سود و درآمدزایی دست پیدا کنند.
به طور کلی ماینینگ فرآیند تأیید تراکنش‌های رمزارزها و ثبت آنها در دفتر کل توزیع استخراج است. این فرآیند به غیرمتمرکز سازی شبکه رمزارزها و افزایش امنیت شبکه کمک می‌کند و در نهایت رمزارز جدید ایجاد می‌کند. به شکل کاملاً ساده تراکنش‌های تأیید شده در بلوک‌ها جمع می‌شوند و برای اضافه شدن این بلوک‌های تازه به زنجیره بلوک‌های موجود یک پازل کدگذاری وجود دارد که از پیچیدگی‌های بالایی برخوردار است و باید حل شود. هر سیستمی که این پازل را حل کند پاداش می‌گیرد. در صنعت ماینینگ، نفت و گاز به انرژی برق و در نهایت به محصول ارز دیجیتال تبدیل می‌شود. موضوعی که به ارتباط بین سوخت مازوت و بیت کوین بازمیگردد.
خاموشی‌های اخیر در سطح کشور و کمبور برق که با آلودگی هوای ناشی از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها و از طرفی پررنگ شدن این خبر که در منطقه آزاد رفسنجان، گروه توسعه سرمایه‌گذاری ایران و چین، مزرعه بزرگ استخراج بیت‌کوین راه‌اندازی کرده و مجوزهای لازم برای استخراج بیت‌کوین را دریافت کرده‌اند باعث شد که حدس و گمانه ها شدت گیرد.
داغ شدن این موضوعات باعث شد محمود واعظی، رئیس دفتر رییس جمهوری در جمع خبرنگاران عنوان کند: «اینکه گفته شود که دولت بیت‌کوین را استفاده می‌کند، این اصلا یک جفا است، دولت اصلا وارد این مسائل نمی‌شود و اما اینکه در یک سال گذشته در جاهای مختلف بیت کوین استخراج می‌شده، فشار روی دولت آمد که به نوعی بتوانند این را ضابطه‌مند و قانونمند کنند و لذا دو بار در دولت مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد تا از وزارت صمت اجازه بگیرند و وزارت نیرو هم استفاده از آن را تایید کند.»
واعظی افزود: «البته امروز در دولت ادعایی هم شد که علاوه بر آنهایی که اجازه گرفتند در برخی مرغداری‌ها و جاهای مختلف از آن استفاده می‌کنند که آقای رئیس جمهور اجازه دادند وزارت اطلاعات و وزارت کشور با جدیت دنبال کنند و اگر جایی استفاده می‌شود محکم با اینها برخورد کنند چون که الان از حقی که مردم برای دمای منزل یا روشنایی خانه خود لازم دارند، اینها برای این کار، استفاده می‌کنند.»
صنعت ماینینگ نمی‌تواند عامل قطع برق در کشور باشد. مهم‌ترین علت قطعی برق مدیریت نادرست است و دلیل دیگر آن نیز تحریم‌هایی است که باعث فشار بر شبکه توزیع برق و شرکت ملی گاز شده است
کارشناسان چه می‌گویند؟
اگر از موضوع اعتراضاتی که در خصوص این موضوع که چرا چینی‌ها در ایران بیت کویت استحراج می‌کنند فاکتور بگیریم؛ موضع کارشناسان این حوزه در خصوص بحث ارتباط آلودگی هوا و بیت کوین نیز قابل تامل است.
در این موضوع کارشناسان این صنعت به دو گروه تقسیم شده و برخی ارتباط بین آلودگی و خاموشی و استخراج رمز ارز را تایید می‌کنند. در مقابل برخی اما ارتباطی بین این دو موضوع نمی‌بینند.
کارشناسانی که موضع منفی دارند عنوان می‌کنند: «استخراج بیت کوین در ایران کمتر از یک الی دو درصد از کل تولید برق استفاده می‌کند. بنابراین صنعت ماینینگ نمی‌تواند عامل قطع برق در کشور باشد. مهم‌ترین علت قطعی برق مدیریت نادرست است و دلیل دیگر آن نیز تحریم‌هایی است که باعث فشار بر شبکه توزیع برق و شرکت ملی گاز شده است.»
به اعتقاد این دسته مهم‌ترین دلیل آلودگی هوای تهران و کرج در روزهای اخیر به نیروگاه‌های شهید رجایی و منتظر قائم که مازوت می‌سوزانند بازمیگردد.
تعدادی دیگر از کارشناسان حوزه ارزهای دیجیتال نیز اعلام کردند که در سال‌های گذشته استخراج بیت کوین در ایران پررونق‌تر بوده است اما هیچ‌گاه با قطعی برق روبه‌رو نشدیم.
در مقابل اما برخی از کارشناسان معتقدند ارتباط میان این دو موضوع می‌تواند کاملا منطقی باشد. به اعتقاد این دسته از کارشناسان؛ بر اساس آمارها حداقل هشت درصد از ماینینگ دنیا در ایران انجام می‌شود و بسیار بعید است که این حجم از استخراج با روش‌های غیرقانونی و خانگی صورت بگیرد؛ بنابراین به احتمال قوی برخی نهادهای دولتی که به برق پرقدرت دسترسی دارند در حال انجام ماینینگ صنعتی هستند.
به اعتقاد این دسته از کارشناسان؛ ماینرهای معمولی به منابعی مثل برق پنج مگاواتی دسترسی ندارند و چنین امکانی در کارخانه‌های بزرگ، نهادهای دولتی یا در جوار نیروگاه‌ها یافت می‌شود. نتیجه گیری این گروه از کارشناسان در این راستاست که یا مراکز دولتی به صورت مستقیم در حال ماینینگ هستند یا این امکان را در اختیار افرادی قرار داده‌اند که از روابط ویژه‌ای برخوردارند.
با تمام این اوصاف هنوز هم موضوع استخراج دولتی بیت کوین در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. تبدیل به معادله بی جوابی شده است که شاید کلید پاسخ آن در «آینده» باشد.
نظر شما چیست؟ آیا ارتباط بین این دو موضوع منطقی است؟ چقدر رمز ارزها را می‌شناسید و از استخراج بیت کوین چه می‌دانید؟
نظر شما