اسدالله خسروی؛ بازار: طبق بررسی ها بانک ها مدت هاست از پرداخت وام و تسهیلات طفره می روند. این رویکرد سیستم بانکی بیانگر آن است که بانک ها درشرایط کنونی اقتصاد کشور که نرخ تورم بسیار بالاست، نمی خواند منابعی که دارند را در قالب وام و تسهیلات به نفع عده ای از سیستم بانکی خارج شود.
خروج منابعی که به عقیده بانک ها به زیان آنها است چرا که بانک ها به خوبی می توانند همین منابع را به جای تسهیلات دهی به مردم و یا فعالان اقتصادی از طرق مختلف در بخش های سود آور برای خود سرمایه گذاری کنند.
ضعف بانک مرکزی بر عملکرد بانک ها
اقدامی که نشان از ضعف نظارت بانک مرکزی برعملکرد بانک ها دارد. این که چرا بانک ها به جای خدمات رسانی به مردم و فعالان اقتصادی آشکارا و در خفا بنگاه داری کنند، جای سئوال است. سئوالی که همیشه بی جواب می ماند تا بانک ها به عنوان بزرگترین بنگاه داران اقتصادی روز به روز قوی تر و مردم نیز در دریافت وام و تسهیلات ناامیدتر شوند.
اقتصاد آشفته، نرخ بالای تورم، کم ارزش شدن پولی ملی، انتظارات تورمی، رکود و از همه مهمتر بی توجهی دولت بخصوص مسئولان بانک مرکزی در نظارت بر فعالیت بانک ها موجب شده است تا بانکها به جای تامین نیاز مالی سرمایه در گردش شرکتها، مراکز تولید و...فقط به فکر منافع خود باشند و با ترفند و زیرکی منابعی که دارند را در بازارهای پر سود سرمایه گذاری کنند
کارشناسان اقتصادی می گویند؛ اقتصاد آشفته، نرخ بالای تورم، کم ارزش شدن پولی ملی، انتظارات تورمی، رکود و از همه مهمتر بی توجهی دولت بخصوص مسئولان بانک مرکزی در نظارت بر فعالیت بانک ها موجب شده است تا بانکها به جای تامین نیاز مالی سرمایه در گردش شرکتها، مراکز تولید و...فقط به فکر منافع خود باشند و با ترفند و زیرکی منابعی که دارند را در بازارهای پر سود سرمایه گذاری کنند. در حالی که خودداری بانک ها در عدم ارایه وام و تسهیلات به فعالان اقتصادی پیامدهای منفی زیادی را به دنبال دارد.
تعطیلی مراکز تولید و کسب و کارها، اخراج نیروهای کار، پسرفت اقتصادی، رشد واردات و گرانی ها نمونه ای از پیامدهای نگران کننده در پی بی تفاوتی سیستم بانکی نسبت به تامین نیاز مالی متقاضیان وام و تسهیلات برای رونق تولید و جلوگیری از بیکاری گسترده نیروی کار است.
شکاف عمیق تسهیلات دهی بانک ها نسبت به سپرده گذاری
از طرفی گزارش های موجود حکایت از ایجاد شکاف عمیق تسهیلات دهی بانک ها نسبت به سپرده گذاری ها دارد. این موضوع بیانگر بی توجهی سیستم بانکی به روند وام دهی و پرداخت تسهیلات است که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
لطفعلی بخشی اقتصاددان و عضو هئیت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره علل عدم وام دهی بانک ها به متقاضیان گفت: بانک ها هوشمندانه و با برنامه ریزی دقیق کار می کنند و نمی خواهند در این شرایط که می توان از منابع موجود به خوبی استفاده لازم را ببرند آن را در قالب تسهیلات از بانک خارج کنند.
در این شرایط تورمی هر کسی وام بگیرد برنده است، با توجه به تورم انتظاری و کم ارزش شدن پول ملی در کشور گرفتن وام به نفع وام گیرنده بوده این درحالی است که بانک ها نباید از اصول و مقررات فعالیت خود که همانا تامین نیاز بنگاههای اقتصادی و مراکز تولید است خارج شوند و با فرصت طلبی از موقعیت موجود به فکر منافع خود باشند
وی با بیان اینکه در این شرایط تورمی هر کسی وام بگیرد برنده است، گفت: با توجه به تورم انتظاری و کم ارزش شدن پول ملی در کشور گرفتن وام به نفع وام گیرنده است این درحالی است که بانک ها نباید از اصول و مقررات فعالیت خود که همانا تامین نیاز بنگاههای اقتصادی و مراکز تولید است خارج شوند و با فرصت طلبی از موقعیت موجود به فکر منافع خود باشند.
پرداخت وام دهی بانک ها با سفارش افراد با نفوذ!
عضو هئیت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه پرداخت وام دهی بانکها معمولا با سفارش افراد با نفوذ انجام می شود، خاطرنشان کرد: این روزها دیگر بانک ها به هر کسی وام نمی دهند به طور مثال بنده یک شرکت تولیدی را می شناسم که سالهاست فعال بوده و توانسته است ایجاد اشتغال کند حال با وجودی که سالهاست حقوق کارگران از طریق یکی از بانکها انجام می شود اما اکنون این شرکت برای تامین سرمایه در گردش، نیازمند ۵۰۰ میلیون تومان منابع است ولی آن بانک در پرداخت این مبلغ خودداری می کند.
وی درپاسخ به اینکه چرا نظارت ها بر فعالیت سیستم بانکی آنقدر ضعیف است که بانک ها به دلخواه خود اقدام به پرداخت تسهیلات دهی می کنند گفت: اثبات چنین موضوعاتی سخت است چرا که بانکها اگر بخواهند به متقاضیان وام ندهند با بهانه تراشی ها موانع زیادی را پیش پای آنها می گذارد.
بانکها به جای پرداخت وام به نیازمندان منابع بانکی را به شرکت های زیر مجموعه خود اختصاص می دهند و از این طریق به راحتی وارد سرمایه گذاری های سود آور می شوند. بنابراین با چنین شیوه ای انگیزه ای برای پرداخت وام به غیر، از سوی بانک ها وجود ندارد
بخشی اضافه کرد: بانکها به جای پرداخت وام به نیازمندان منابع بانکی را به شرکت های زیر مجموعه خود اختصاص می دهند و از این طریق به راحتی وارد سرمایه گذاری های سود آور می شوند. بنابراین با چنین شیوه ای انگیزه ای برای پرداخت وام به غیر، از سوی بانک ها وجود ندارد.
تا زمانی که نرخ سود بانکی کمتر از بازار باشد تسهیلات دهی بانک ها اندک است
همچنین مسعود دانشمند، فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با «خبرگزاری بازار» راجع به علت خودداری بانک ها از پرداخت وام به متقاضیان، گفت: تا زمانی که نرخ سود بانکی در کشور کمتر از نرخ سود فعالیت های اقتصادی در بازار آزاد باشد این اتفاق خواهد افتاد زیرا خیلی از تسهیلات بگیران به دلیل بکارگیری آن منابع در بازارهای سود آور و کسب سود مناسب حاضر به برگرداندن تسهیلات بانکی نمی شوند این موضوع باعث خواهد شد تا بانک ها با مشکل معوقه مواجه و در پرداخت وام و تسهیلات حساس شوند.
وی خاطر نشان کرد: هر چند خود بانک ها به صورت مستقیم و غیرمستقیم در بازارهای موازی سودآور حضور دارند اما چنین اقدامی حداقل به عدم بازگشت منابع بانک که در این بازارهای سودده سرمایه گذاری شده است، منجر نمی شود.
تسهیلات دهی بانکها به دلیل احتمال ایجاد معوقات و سود اندک صرفه چندانی برای بانک ها ندارد، بانک ها برای اینکه بتوانند از سپرده های مردمی به خوبی کسب سود کنند به جای تسهیلات دهی وارد سرمایه گذاری می شوند و با تاسیس شرکت ها منابع بانک را روانه شرکتهای زیر مجموعه خود می کنند. این در حالی است که طبق قانون بانک ها نباید بنگاهداری کنند
وام دهی بانک ها به خودی
عضو اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه تسهیلات دهی بانکها به دلیل احتمال ایجاد معوقات و سود اندک صرفه چندانی برای بانک ها ندارد، افزود: بانک ها برای اینکه بتوانند از سپرده های مردمی به خوبی کسب سود کنند به جای تسهیلات دهی وارد سرمایه گذاری می شوند و با تاسیس شرکت ها منابع بانک را روانه شرکتهای زیر مجموعه خود می کنند. این در حالی است که طبق قانون بانک ها نباید بنگاهداری کنند و ورور بانک ها به بخش های سرمایه گذاری با پول مردم خلاف محسوب می شود.
دانشمند اظهارداشت: بانک مرکزی به عنوان مدیر امور پولی کشور باید ارتباط بین وام گیرنده و سیستم بانکی را ویراش و رصد کند تا مانع بنگاهداری بانک ها شود اما نسبت به این موضوع کن توجه است تا جایی که اکنون بانک ها برای خود اقدام به سرمایه گذاریهای بلند مدت و کوتاه مدت می کنند بدون اینکه به فکر مردم باشند.
بنا به این گزارش، کارشناسان معتقدند؛ بانکها به جای تامین سرمایه در گردش مراکز تولید و بنگاههای اقتصادی خودشان بنگاه دار های بزرگی شده اند و با بکارگیری منابع بانک در شرکت های زیر مجموعه خود، مسیر کسب سود حداکثری را در فعالیت های اقتصادی می پیمایند بدون اینکه در پرداخت واو دهی ها توجهی به تامین نیازهای مردم و کمک به چرخه اقتصاد کشور داشته باشد.
نظر شما