شروط صادرات روزانه ۲.۳ میلیون بشکه نفت ایران| فروش ۵۰۰ هزار بشکه نفت کاغذی ممکن نیست

بازار؛ گروه ایران: آخرین و هشتمین لایحه بودجه سالیانه کشور در دوره هشت ساله ریاست جمهوری حسن روحانی، به مجلس ارائه شده و بعد از انتقادات شدید نمایندگان مجلس به این لایحه و اصرار دولت بر کامل بودن آن، کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، کار بررسی این لایحه را برای ارائه به صحن علنی مجلس شروع کرده است.

یکی از اصلی ترین محورهای بودجه کشور، بحث درآمدهای ارزی نفت و معادل ریالی آن در بودجه است. در این لایحه، دولت میزان صادرات روزانه نفت را دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه درج کرده است. در حالی که محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور که متحد و نیروی کلیدی حسن روحانی است، در شهریور ۱۳۹۹ گفته بود که آمریکایی های بی انصاف حتی نمی گذارند ما یک قطره نفت صادر کنیم.

 گفت و گوی «بازار» با دکتر نَرسی قربان ـ متخصص ایرانی اقتصاد انرژی ـ درباره چشم انداز جهانی قیمت نفت و میزان صادرات احتمالی نفت کشورمان در سال ۱۴۰۰ شمسی است. نرسی قربان، دکترای اقتصاد انرژی از دانشگاه لندن دارد.

بازار جهانی نفت، همیشه به عرضه و تقاضای نفت وابسته بوده است. تقاضا برای نفت به خاطر شیوع کرونا، کاهش شدیدی داشته و رشد اقتصادی جهان هم کاهش داشته است. با کشف واکسن کرونا و شروع واکسیناسیون در کشورهای مختلف، احتمالاً در اواسط سال ۲۰۲۱ میلادی، اوضاع اقتصادی بهتر شود و ممکن است تقاضا برای نفت بالا برود

*لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ که در آذر ماه توسط دولت تقدیم مجلس شد، در کمیسیون تلفیق بودجه در حال بررسی است. از طرفی، اقتصاد کشور ما نفتی بوده و دولت آقای روحانی اصرار دارد که از درآمد نفت در بودجه استفاده کند.
از یک طرف، با شیوع ویروس کرونا، نگرانی هایی ایجاد شد و در سطح جهانی، کاهش مصرف نفت و کاهش قیمت جهانی نفت اتفاق افتاد. در سال ۲۰۲۱ میلادی که در روزهای اخیر شروع شده، جنابعالی وضعیت کُلی بازار جهانی نفت را چگونه پیش بینی می کنید؟
بازار جهانی نفت، همیشه به عرضه و تقاضای نفت وابسته بوده است. تقاضا برای نفت به خاطر شیوع کرونا، کاهش شدیدی داشته و رشد اقتصادی جهان هم کاهش داشته است. با کشف واکسن کرونا و شروع واکسیناسیون در کشورهای مختلف، احتمالاً در اواسط سال ۲۰۲۱، اوضاع اقتصادی بهتر شود و ممکن است تقاضا برای نفت بالا برود. در این صورت، ایران نیز می تواند توقع داشته باشد که نفت خودش را به بازارهای جهانی بُرده و بفروشد. به هر حال، ایران یکبار دیگر همین وضعیت را داشته و بعد از لغو تحریم ها توانسته، خودش را به بازار قبلی خود برساند. این دفعه هم، ممکن است همان وضع اتفاق بیفتد و نفت ایران در سطح بالایی صادر شود.

*در حال حاضر قیمت هر بشکه نفت حدود ۵۰ دلار است و پیش بینی های مختلفی  در مورد قیمت جهانی نفت در سال ۲۰۲۱ ارائه شده و رقم ۴۰ تا ۴۵ دلار و رقم ۶۵ دلار هم مطرح شده. شما فکر می کنید قیمت نفت چگونه خواهد بود و آیا کاهش خواهد داشت یا در همین محدوده ۵۰ دلار باقی می ماند؟
پیش بینی قیمت جهانی نفت تقریباً امکانپذیر نیست و به شرایط موجود جهان یعنی شرایط اقتصادی جهان بستگی دارد. اگر شیوع کرونا تا یک حدی مهار شود و اقتصاد جهان برگردد، رشد اقتصادی جهان از سر گرفته می شود. در نتیجه تقاضا برای نفت بیش تر می شود. به دلیل این که قبلاً سرمایه گذاری های زیادی برای پیدا کردن و استخراج نفت انجام نشده، احتمال این که ما قیمت های بالاتری را تجربه کنیم، وجود دارد. البته در مورد این که قیمت نفت دقیقاً چقدر خواهد شد کسی رقم دقیقی را نمی داند ولی خیلی از کارشناسان تاکید دارند که قیمت نفت در حد ۴۵ تا ۶۰ دلار خواهد بود.

*ویروس کرونا در انگلیس جهش داشته و اعلام شد که از کنترل خارج شده و قدرت سرایت بیش تری دارد. در روزهای اخیر، شیوع این ویروس جهش یافته، نگرانی هایی را در بازارهای جهانی ایجاد کرده است. آیا شما فکر می کنید که نوع جهش یافته کرونا بتواند به رشد اقتصادی دنیا لطمه بزند و روی قیمت جهانی نفت هم تاثیر بگذارد؟
هنوز ثابت نشده این ویروس جهش یافته چگونه هست و آیا نسبت به واکسن کرونا، حساسیت دارد یا ندارد یعنی واکسن، نسبت به این نوع جهش یافته ویروس، مقاوم هست یا نیست. البته می گویند واکسن کرونا می تواند علیه این ویروس جهش یافته نیز عمل کند. ما هنوز اطلاعاتی در این زمینه نداریم که بر اساس آنها اظهار نظر کنیم ولی وقتی یک ویروس جدید شیوع پیدا می کند، روی اقتصاد تاثیر می گذارد. این موضوع ویروس جهش یافته، چیزی نیست که کسی بتواند حدس بزند که چگونه خواهد شد.

به دلیل این که قبلاً سرمایه گذاری های زیادی برای پیدا کردن و استخراج نفت انجام نشده، احتمال این که ما قیمت های بالاتری را تجربه کنیم، وجود دارد. البته در مورد این که قیمت نفت دقیقاً چقدر خواهد شد کسی رقم دقیقی را نمی داند ولی خیلی از کارشناسان تاکید دارند که قیمت نفت در حد ۴۵ تا ۶۰ دلار خواهد بود

*در هفته های قبل وقتی خبر تایید واکسن کرونا و مجوز گرفتن آن منتشر شد قیمت هر اونس طلا حدود ۱۰۰ دلار کاهش پیدا کرد و سریعاً به زیر ۱۹۰۰ دلار سقوط کرد. الان و بعد از خبر شیوع این ویروس جهش یافته کرونا، باز قیمت هر اونس طلا به بالای ۱۹۰۰ دلار برگشته است. آیا این وضع نشان می دهد که یک نا اطمینانی هایی نسبت به آینده بازارها وجود دارد؟
بله. بالاخره طلا، یک بازار خاص است و ناامنی و هر نوع مشکلی که در دنیا پیش بیاید، بر قیمت طلا تاثیر می گذارد. برای مثال با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و مشکلاتی که آقای ترامپ بعد از انتخابات به وجود آورد، روی قیمت طلا تاثیرگذار گذاشت ولی این موضوع، ربطی به قیمت نفت ندارد و قیمت نفت و قیمت طلا، موازی هم بالا و پایین نمی روند.

*منظور این که وقتی ناامنی احساس شود یا سرمایه گذاران احساس کنند که اوضاع، مناسب نیست سراغ طلا بروند و نه سرمایه گذاری و خرید سهام.
بله. در برخی مواقع، این طور بوده است.

*یعنی چنین افزایشی در قیمت طلا، می تواند سیگنال خاصی باشد؟
برآورد من این است که سیگنال ویژه ای نیست ولی ناامنی هایی که وجود دارد، ممکن است تاثیرگذار باشد.

*به هر حال، اقتصاد کشور ما یک اقتصاد نفتی و وابسته به درآمدهای نفت است و بودجه دولت نتوانسته از درآمد نفتی جدا شود. لایحه بودجه ای که دولت آقای روحانی برای سال ۱۴۰۰ به مجلس تقدیم کرده، متکی به درآمدهای نفتی است. در مجموع، دولت با قاطعیت از لایحه بودجه دفاع می کند و مجلس، مخالفت می کند. دولت هم اعلام کرده که در سال ۱۴۰۰ می تواند روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت صادر کنیم. جنابعالی لایحه بودجه سال آینده را چگونه ارزیابی می کنید؟
راجع به صادرات دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت می توانم بگویم که ما این تجربه را داشته و در سال های قبل توانسته ایم بعد از لغو تحریم ها، سریعاً میزان تولید نفت خودمان را بالا ببریم. البته در روزهای اخیر کمیسیون تلفیق مجلس، سقف صادرات روزانه نفت را یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه تعیین کرده است.

احتمالاً صادرات یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز عملی می شود و احتمال این که آمریکا هم به برجام (توافق هسته ای) برگردد و یک راه حل پیدا شود، وجود دارد. در این زمینه صادرات نفت به سه عامل بستگی دارد. اولین عامل، عرضه و تقاضای جهانی نفت است که مهمترین مولفه است

*با این حال، دولت هنوز بر امکان صادرات دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت اصرار دارد.
احتمالاً صادرات یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز عملی می شود و احتمال این که آمریکا هم به برجام (توافق هسته ای) برگردد و یک راه حل پیدا شود، وجود دارد. در این زمینه صادرات نفت به سه عامل بستگی دارد. اولین عامل، عرضه و تقاضای جهانی نفت است که مهمترین مولفه است و وضعیت عرضه و تقاضا به شیوع ویروس کرونا برمی گردد. اگر مساله شیوع ویروس کرونا، تمام شود، میزان تقاضا بالا می رود.

مساله بعدی، تحریم است. اگر آمریکا به برجام برگردد و تحریم ها برداشته شود، بدون شک این کار می تواند انجام شود ولی یک عامل دیگر هم وجود دارد که مساله گروه ویژه اقدام مالی (FATF) است و اگر از لیست سیاه آن خارج نشویم، باز مشکل گرفتن پول صادرات نفت را خواهیم داشت.

*این که دولت تاکید می کند بر این که در سال آینده می تواند روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت صادر کند، یک دیدگاه خوش بینانه است که دولت قای روحانی روحانی به آن رسیده؟
دیدگاه خوش بینانه نیست و قبلاً همین مساله پیش آمده. اگر تحریم ها برداشته شود، می توان این مقدار نفت صادر کرد.

*به هر حال، شما صادرات نفت در سال آینده را مشروط کرده و می گویید اگر تحریم ها برداشته شود.
اگر تحریم ها برداشته نشود، نمی شود نفت صادر کنیم.

*این که آقای روحانی در این زمینه می گوید این رقم، خوش بینانه نیست و واقع بینانه است...
صحبت آقای روحانی با یک پیش فرض است و پیش فرض این است که ما تا آخر عمر نمی توانیم تحریم باشیم. البته ما بالاخره باید با دنیا تعامل کنیم. اگر با دنیا تعامل نکنیم هیچوقت اقتصاد ما رونق و رشد پیدا نخواهد کرد.

*بر اساس صحبت های بعد از انتخابات آمریکا، ظاهراً آقای بایدن شرط و شروطی برای بازگشت به توافق هسته ای ایران و برجام دارد.
همه شرط و شروط دارند و ما هم شرط و شروط داریم و مساله ای نیست یعنی مذاکره می کنند و به یک جایی می رسند.

پیش بینی من این است که اگر مساله برجام حل شود، مساله کارگروه ویژه اقدام مالی حل شود، ویروس کرونا مهار شود، رشد اقتصادی دنیا برمی گردد و ما می توانیم به آن مقدار صادرات نفت که می خواهیم، برسیم. اگر هر کدام از این فرض های پیش بینی ما، به هم بخورد، آن مقدار صادرات نفت تحقق پیدا نمی کند

*بالاخره شما تصور می کنید وضعیت صادرات نفت ایران به سال های اوج صادرات آن می رسد؟
شرط و شروط دارد و همه چیز شرط دارد. وقتی شما سوال می کنید که چطور فکر می کنید یعنی این که پیش بینی در کار است. پیش بینی بر اساس فرض هایی انجام می شود و آدم در خلاء، پیش بینی نمی کند. پیش بینی من این است که اگر مساله برجام حل شود، مساله کارگروه ویژه اقدام مالی (FATF) حل شود، ویروس کرونا مهار شود، رشد اقتصادی دنیا برمی گردد و ما می توانیم به آن مقدار صادرات نفت که می خواهیم، برسیم. اگر هر کدام از این فرض های پیش بینی ما، به هم بخورد، آن مقدار صادرات نفت تحقق پیدا نمی کند.

*به نظر شما، آیا کشور می تواند پیشاپیش این ارقام صادرات نفت را در بودجه بیاورد و درج این رقم در بودجه، هیچ تاثیر مثبت و منفی ندارد؟
وقتی شما می خواهید بودجه را تهیه کنید این بودجه باید بر مبنای فرضیاتی باشد. اگر هم فرض کنیم تحریم برداشته نمی شود آن هم یک فرض است و باید بر مبنای این که تحریم برداشته نمی شود بودجه را تنظیم کنیم. بالاخره باید بر اساس فرض، بودجه را تهیه کنیم و نمی توانیم بدون فرض، بودجه را ببندیم.

*در شهریور ماه امسال آقای نوبخت، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، گفت بی انصاف ها اجازه صادرات یک قطره نفت را هم به ایران نمی دهند. البته ظاهراً در ماه های اخیر صادرات نفت ایران  افزایش پیدا کرده است. از طرفی، آقای شمس الدین حسینی وزیر سابق اقتصاد و نماینده فعلی مجلس می گوید صادرات روزانه نفت ما کمتر از یک میلیون بشکه بوده و هنر دولت در این حد است.
در اول بهمن ماه، آقای بایدن رئیس جمهور آمریکا می شود. شما فکر می کنید با لغو تحریم نفت ایران، امکان این هست که از همان اول سال ۱۴۰۰ که زمان اجرای بودجه است، ما سریعاً به صادرات دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت مورد نظر آقای روحانی برسیم؟
ما در تولید نفت مشکل نداریم و در دفعه قبل، همه کارشناسان گفتند یک سال طول می کشد تا به حد قبلی صادرات نفت برسیم ولی خیلی سریع تر به آن هدف رسیدیم.

*آقای روحانی در نشست خبری با خبرنگاران در آذر ماه امسال گفتند که به وزارت نفت دستور داده که نه تنها روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه بلکه حتی دو میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه نفت را برای صادرات آماده کند.   واقعاً این امکان وجود دارد که فرضاً ما به صادرات دو میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه نفت هم برسیم؟
آن مقدار صادرات نفت بستگی به این دارد که میزان سرمایه گذاری ما در چاه های نفت چگونه بوده و چقدر مقدار سرمایه گذاری کرده ایم. من دقیقاً مقدار سرمایه گذاری انجام شده را نمی دانم ولی اگر ما در مصارف خودمان صرفه جویی کنیم، ممکن است بتوانیم تا دو و نیم میلیون بشکه نفت را صادر کنیم. البته برای صادرات باید بازار آن هم وجود داشته باشد و فقط تولید کردن نفت کافی نیست.

*منظور شما این است که ما صرفه جویی در مصرف نفت در داخل کشور داشته باشیم تا صادرات بیش تری انجام شود؟
بله. ما اگر جمعیت ایران و جمعیت چین را مقایسه کرده و بعد بررسی کنیم که کشور چین چقدر نفت مصرف می کند و ایران چقدر مصرف می کند، آن وقت متوجه می شویم که ما چقدر بیش از دیگران، نفت مصرف می کنیم.

*منظور آقای روحانی همان مقداری است که قبلاً هر سال صادر می شد و معمولاً روزانه حداقل دو میلیون بشکه نفت صادر می شد. الان آقای روحانی می گوید که حتی دو میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه نفت برای صادرات آماده شود. همچنین اقای روحانی گفتند که به وزارت نفت دستور داده که چاه های نفت را آماده کند.
آقای روحانی دستور داده اند ولی باید روی چاه های نفت، سرمایه گذاری و فعالیت شود ولی این که آیا بتوانند یا نتوانند به این مقدار تولید برای صادرات برسند، بستگی به این دارد که چقدر کار کنند. اگر سرمایه گذاران خارجی بیایند، ایران می تواند حتی روزانه تا ۸ میلیون بشکه نفت هم تولید کند.

آقای روحانی دستور داده اند ولی باید روی چاه های نفت، سرمایه گذاری و فعالیت شود ولی این که آیا بتوانند یا نتوانند به این مقدار تولید برای صادرات برسند، بستگی به این دارد که چقدر کار کنند. اگر سرمایه گذاران خارجی بیایند، ایران می تواند حتی روزانه تا ۸ میلیون بشکه نفت هم تولید کند

*در وضعیت فعلی و با استفاده از منابع داخلی، چقدر سرمایه گذاری مورد نیاز است که فرضاً به تولید دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه یا بالاتر برسیم؟
فقط بحث سرمایه گذاری نیست و باید تکنولوژی و سرمایه گذاری با هم باشد. الان این دو مولفه در ایران وجود ندارد یعنی ما نه سرمایه لازم را در ایران داریم و نه تکنولوژی مورد نیاز آن را. در حد تولید دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه، امکانات لازم را داریم ولی وقتی بخواهیم میزان تولید نفت را افزایش بدهیم به سرمایه های بسیار بزرگ و تکنولوژی پیشرفته نیاز داریم.

*یعنی افزایش تولید از همان محدوده دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه به دو میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه نیاز به سرمایه گذاری گسترده دارد؟
بله. حتماً نیاز به سرمایه گذاری دارد و بالاخره چاه های جدید باید حفر شود و حوزه های جدید نفتی به تولید برسد.  

*آقای روحانی می گویند فرض ما این است که این تحریم ها به پایان رسیده و دنیا دیگر نمی تواند این جنگ اقتصادی را ادامه بدهد و در نتیجه، ما این مقدار صادرات نفت خواهیم داشت. همچنین آقای روحانی گفته اند ما برنامه ریزی کرده ایم و حتی اگر حداکثر یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه را صادر کنیم ۵۰۰ هزار بشکه دیگر را در داخل کشور می فروشیم. البته در مرداد ماه امسال، آقای روحانی بحث فروش اوراق سَلَف نفتی را برای جبران کسری بودجه مطرح کرد ولی به نتیجه نرسید. در آن زمان مجلس با انتشار و فروش اوراق سلف نفتی مخالفت کرد ولی آیا الان دولت می تواند برای سال ۱۴۰۰ مجوز لازم را از همین مجلس بگیرد؟
شما در اصل می خواهید بنده، رابطه مجلس و دولت را پیش بینی کنم ولی من دقیقاً نمی دانم نمایندگان مجلس و دولت چه کار می کنند. حتی اگر دولت بتواند مجوز لازم را از مجلس بگیرد، اصلاً آن مقدار و در سطح بسیار گسترده اوراق سلف در ایران قابل خرید و فروش نیست. در هر حال، آن مساله ای هست که بین دولت و مجلس است و من به عنوان کارشناس نفتی نمی توانم مسائل سیاسی را پیش بینی کنم.

شما در اصل می خواهید بنده، رابطه مجلس و دولت را پیش بینی کنم ولی من دقیقاً نمی دانم نمایندگان مجلس و دولت چه کار می کنند. حتی اگر دولت بتواند مجوز لازم را از مجلس بگیرد، اصلاً آن مقدار و در سطح بسیار گسترده اوراق سلف در ایران قابل خرید و فروش نیست

*از نظر شما، امکان خرید و فروش روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت در داخل کشور وجود ندارد؟
به عنوان کارشناس، اعتقاد دارم که ایرانی ها نمی توانند ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز را خرید و فروش کنند. البته باید مشخص شود که منظور از سلف نفتی یعنی به صورت بازارهای آینده است یا نه؟

*بله و همان اوراق سلف نفتی که بحث آن در مرداد امسال مطرح شد.
آن اوراق سلف نفتی، اصلاً ربطی به تولید نفت ندارد. شما می توانید ۱۰۰ هزار بشکه یا ۲۰۰ هزار بشکه نفت را در یک روز در بازارهای آینده خرید و فروش کنید و به آن نفت کاغذی می گویند یعنی یک فرد این نفت را می خرد و یک فرد می فروشد و ممکن است در همان روز باز خرید و فروش شود. البته من الان نمی دانم صحبت آقای روحانی را به طور درست نقل قول می کنید یا نه.

*آقای روحانی گفته اند از همان صادرات روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت که مبنا هست حتی اگر فقط یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه را صادر کنیم، می توانیم بقیه آن را در داخل ایران بفروشیم.
من نمی دانم چگونه می خواهند آن ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز را بفروشند. اگر مقامات دولت می دانند که چگونه می توانند بفروشند، خودشان باید توضیح بدهند. من نمی گویم که می توانند یا نمی توانند این کار را انجام بدهند بلکه می گویم من اطلاع ندارم که چگونه می خواهند در داخل کشور بفروشند.

*به طور مشخص آقای روحانی گفته اند که ما می گوییم دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت را در روز تولید می کنیم و ممکن است از این مقدار فقط یک میلیون و ۸۰۰ هزار فروش خارجی داشته باشیم و ۵۰۰ هزار بشکه در داخل کشور به فروش برود.
با این صحبت ها مشخص است که دولت به دنبال اوراق سلف نفتی است. اوراق سلف نفتی و تولید نفت چه معنا دارد؟
اوراق سلف، نفت کاغذی بوده و نفت حقیقی نیست یعنی خرید و فروش بورسی است. در بازارهای کاغذی جهان ۲۰ برابر تولید نفت تمام جهان در روز خرید و فروش می شود. این موضوع ربطی به تولید آن ندارد.

اوراق سلف، نفت کاغذی بوده و نفت حقیقی نیست یعنی خرید و فروش بورسی است. در بازارهای کاغذی جهان ۲۰ برابر تولید نفت تمام جهان در روز خرید و فروش می شود. این موضوع ربطی به تولید آن ندارد

*چطور است که آقای روحانی می گوید که اگر ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز صادر نشد در بازار داخل بفروشیم؟
نمی دانم بر چه مبنا آقای روحانی این حرف را زده. شما حرف های آقای روحانی را با من چک نکنید. من توضیحات کُلی راجع به نفت ارائه می کنم و درباره حرف های آقای روحانی، باید از خودشان بپرسید.

*اوراق سلف نفتی، بدون تولید نفت خرید و فروش می شود تا به سر موعد برسد...
البته ۹۵ درصد اوراق سلف به موعد نمی رسد و دوباره تکرار می شود. برای مثال، کُل تولید نفت برنت دریای شمال یا نفت وست تگزاس، ممکن است در حد یک صدم معاملات کاغذی آن باشد.

*مجلس تاکید دارد بر این که ما نمی توانیم روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در سال ۱۴۰۰ صادر کنیم. در نتیجه کمیسیون تلفیق بودجه، نرخ تسعیر ارز را برای هر دلار تا ۱۷ هزار تومان بالا برده تا بودجه را تا حدی تراز کند. در حالی که دولت در لایحه بودجه نرخ تسعیر ارز را ۱۱ هزار تومان آورده بود.

به نظر شما، این که مجلس میزان صادرات احتمالی نفت را کمتر تعیین کرده، تصمیم منطقی تری است؟
دولت بر مبنای کارشناسی هایی که بنده از آنها اطلاع ندارم به آن رقم رسیده و مجلس هم بر مبنای کارشناسی هایی که باز من اطلاع ندارم به رقم دیگری رسیده است. من حق ندارم در مورد آنها، بدون این که کارشناسی های انجام شده را دیده باشم اظهار نظر کنم.

*به نوعی به نظر می رسد که دولت به طور خوش بینانه می گوید روزانه حداقل دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه را صادر می کنیم. آقای روحانی می گوید تحریم ها نمی تواند ادامه پیدا کند. البته مجلس به طور خوش بینانه به میزان صادرات احتمالی نفت نگاه نمی کند.
در خیلی از موارد، تجزیه و تحلیل دولت و مجلس درباره مسائل اقتصادی مثل همدیگر نیست. این وضع، اِشکالی ندارد و در همه دنیا، همین طور است.

*با این حال مجلس می گوید می توانیم صادرات کمتری داشته باشیم ولی نرخ تسعیر ارز بالا برود و ۱۷ هزار تومان شود.
کارشناسان دولت و مجلس باید با هم مذاکره کرده و مسائل بین خودشان را حل و فصل کنند. دولت، یک رقم را گفته و مجلس هم یک رقم دیگر ولی بالاخره با هم صحبت کرده و به یک نتیجه می رسند.

دولت بودجه را می نویسد و بعد در مجلس، چکش کاری و تصویب می شود. بعداً و در واقعیت هم، وضع دیگر پیش می آید و بر این اساس، اتفاق جدیدی نیست. در زمان اجرای بودجه، به خاطر کسری بودجه هم یک مقدار از بودجه عمرانی کم می شود و ارقام بودجه جا به جا می شود

*آقای روحانی درباره لایحه بودجه سال آینده گفته اند که این بهترین لایحه بودجه دولت است. شما فکر می کنید آینده این بودجه چه می شود؟
من نمی خواهم راجع به آینده بودجه صحبت کنم چرا که لایحه بودجه را نخوانده ام و نه اصلاً دلم می خواهد راجع به بودجه بدانم.

*به هر حال این بودجه، بودجه کشور بوده و در چارچوب سند چشم انداز ۲۰ ساله، باید رشد اقتصادی سالیانه کشورمان ۸ درصد باشد. این موضوعات برای شما اهمیت ندارد؟
این موضوعات اهمیت دارد ولی بودجه های قبلی نیز، همین طور بوده و هیچکدام از آنها به نتیجه نرسیده است. البته فقط بودجه دولت آقای روحانی این طور نبوده، بلکه همه بودجه های دولت آقای احمدی نژاد و همچنین بودجه های قبل از آن، این طور بوده و چیز جدیدی نیست.

*پس به همین دلیل، تحولات بودجه را پیگیری نمی کنید؟
دولت بودجه را می نویسد و بعد در مجلس، چکش کاری و تصویب می شود. بعداً و در واقعیت هم، وضع دیگر پیش می آید و بر این اساس، اتفاق جدیدی نیست. در زمان اجرای بودجه، به خاطر کسری بودجه هم یک مقدار از بودجه عمرانی کم می شود و ارقام بودجه جا به جا می شود. اگر قیمت جهانی نفت بالا برود، بودجه را اجرا می کنند و اگر قیمت نفت کاهش پیدا کند، وضع اجرای بودجه بدتر می شود.