بازار؛ گروه استانها: سهم ۶۰ درصدی بازارچه ها در صادرات استان، دروازه ورود ایران به بازارهای اروپایی، تامین معیشت مرزنشینان از طریق مبادلات مرزی، جلوگیری از قاچاق و توسعه همه جانبه مرزها تنها بخشی از مزیت های بازارچه های مرزی است که متاسفانه مورد غفلت مسئولان واقع شده است.
حضور ادارات و دستگاه های اجرایی از جمله راهداری و حمل و نقل پایانه ها، راهداری، گمرک، پلیس و... با هدف تقویت زیرساخت ها و تسهیل در رفت و آمد و صادرات و واردات کالاها یکی از اقدامات اساسی در سالهای اخیر بود اما موازی کاری در برخی فعالیت منجر شده چشم اندازه بهره مندی از ظرفیت پایانه های مرزی با کندی مواجه شود.
استفاده از ظرفیت‌های بالقوه استان‌های مختلف به ویژه استان‌های مرزی در این خصوص بسیار مورد توجه مدیران و مسئولان حوزه اقتصادی و صادراتی بوده تا بیشترین بهره‌مندی در این خصوص انجام و روند توسعه صادرات همواره با شتاب دنبال شود.
آذربایجان‌غربی با هشت مرز بین‌المللی شامل ٦ مرز جاده‌ای، یک مرز ریلی و یک مرز هوایی و پنج بازارچه فعال مرزی در مسیر چهار کریدور اصلی قرار داشته و دارای بیشترین گذرگاه‌های مشترک با کشورهای همسایه است.
همچنین ۶۸.۴ درصد واردات و ۲۶.۴۲ درصد صادرات زمینی از طریق این استان انجام می‌گیرد و در بخش ترانزیت نیز جایگاه سوم کشوری را در میان مرزهای زمینی کشور دارا است.
از سوی دیگر آذربایجان‌غربی یکی از استان‌های توانمند در زمینه حمل و نقل کالا است به طوری که وجود صنایع تبدیلی متنوع و تولیدات کشاورزی، وجود مناطق مختلف گردشگری و همچنین جایگاه ویژه این استان در حمل و نقل بین‌الملل، وابستگی بیشتر اقتصاد استان به این صنعت ها را موجب شده است.
پایانه های مرزی آذربایجان غربی تقویت شود
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان غربی امروز چهارشنبه در دیدار با رئیس اتاق مشترک بازارگانی ایران و ترکیه خواستار تقویت پایانه های مرزی استان شد و گفت: آذربایجان غربی به لحاظ شرایط جغرافیایی نیازمند توجه و تقویت زیرساخت‌های مرزی است.
ارسلان شکری اظهار کرد: آذربایجان‌غربی از جمله استان‌های با ظرفیت قابل توجه صادراتی است که با وجود ۹۶۷ کیلومتر مرز با ترکیه، عراق و نخجوان، بهره مندی از ظرفیت ۹ گمرک و پنج بازارچه در مرز هر سه کشور، استفاده از ظرفیت‌های پیله وری مرزی و بازرگانی اطراف مرز از جمله مهمترین ظرفیت‌های این استان در این حوزه به شمار می رود.
وی خاطرنشان کرد: آذربایجان غربی به لحاظ شرایط جغرافیایی و همسایگی با سه کشور خارجی در شاهراه ارتباط ایران با اروپا قرار دارد و به همین علت، نیازمند توجه و تقویت زیرساخت‌های مرزی است.
شکری با بیان اینکه ۵۷ درصد صادرات استان از بازارچه‌های مرزی صورت می‌گیرد که نشان‌دهنده ظرفیت قابل توجه این بازارچه‌ها است، اضافه کرد: این استان به دلیل موقعیت خاص مرزی و ترانزیتی یکی از استان‌های مهم و برخوردار در بحث اقتصادی است که انجام بیشترین حجم صادرات و واردات آذربایجان غربی به کشورهای همسایه از مبادی آن، وجود مشترکات بی‌شمار از تمامی ابعاد بین آذربایجان غربی با شهرهای مرزی کشورهای همسایه، وجود بستر و ظرفیت افزایش واردات و صادرات کالا از طریق مرزهای آن، ضرورت توسعه و تقویت زیرساخت‌های مرزی را ملموس کرده است.
موازی کاری مانع بزرگی در تقویت و توسعه پایانه های مرزی آذربایجان غربی
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان غربی ادامه داد: پایانه‌های مرزی پلدشت و بازرگان در شمال استان، رازی و سرو در مرکز و مرز تمرچین در جنوب استان قرار دارد که تمرچین با کشور عراق و پلدشت با جمهوری خودمختار نخجوان جمهوری آذربایجان هم‌مرز بوده و سه مرز بازرگان، سرو و رازی دروازه عبور و مرور و تجارت با کشور ترکیه است.
شکری اظهار کرد: مرز بازرگان که در شمال آذربایجان‌غربی و در مرز ایران و ترکیه قرار دارد، سالیان متمادی دروازه ورودی ایران به بازارهای اروپا به شمار می‌رود و یکی از بزرگترین پایانه‌های مرزی کشور محسوب می‌شود.
وی بر تقویت گارد گمرکی در مرزها تاکید کرد و گفت: از سال ۱۳۹۵ تاکنون مدیریت یکپارچه پایانه‌های مرزی در اختیار گمرک بود و به سبب تعدد فرآیندها، قوانین و دستگاه‌های مرتبط و همچنین توسعه سخت افزاری مرزها، کمتر شاهد تحرک پذیری و توسعه نرم افزاری بودیم همچنین هر دستگاه رویه و فرآیند قانونی خاص خود را داشت و وجود موازی کاری بین دستگاهی منجر به کاهش چابکی پایانه‌های مرزی شده بود.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای آذربایجان غربی افزود: بر این اساس، دولت تصمیم گرفت بار دیگر مدیریت هماهنگ و یکپارچه پایانه‌های مرزی با هدف ایجاد امکانات بیشتر و توسعه صادرات به وزارت راه و شهرسازی واگذار شود که در این راستا و برای بهبود شرایط و رفع مشکلات مرزها باید به مدیران کل اختیارات داده شود.
شکری اضافه کرد: بر اساس آمارهای رسمی ۹۰ درصد واردات جاده ای کالاهای حجمی غیر نفتی و همچنین ۲۵ درصد صادرات جاده ای کالاهای حجمی غیر نفتی کشور از طریق مرزها و پایانه های مرزی استان انجام می گیرد که این میزان ترانزیت ضرورت توجه به توسعه زیرساخت های دسترسی به پایانه های مرزی و اختصاص اعتبارات استانی و ملی را مطالبه میکند.
آذربایجان غربی شاهراه ارتباطی ایران به اروپا
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه نیز در این دیدار، مرز بازرگان را شاهراه ارتباطی و تجاری ایران با کشورهای اروپایی دانست و اضافه کرد: همه مسئولان و کارشناسان بر این باور هستند که این مرز همچنان با وجود شیوع بیماری کووید ۱۹، می‌تواند جایگاه خود را در تجارت بین المللی حفظ کرده و رو به صعود نیز حرکت کند.
مهرداد سعادت ادامه داد: در حال حاضر تمامی مرزهای مشترک دو کشور برای حمل‌ونقل بار باز شده و مشکلی در ترانزیت کالا وجود ندارد ولی درمورد مسافران، فقط ایرانیانی که اتباع این کشور هستند می‌توانند وارد خاک ترکیه شوند.
وی با تاکید بر تقویت پایانه های مرزی با هدف ارتقای سطح مبادلات تجاری بین ایران و ترکیه، عنوان کرد: در حال حاضر مشکلات حمل‌ونقل و ترافیک گمرکی موانع موجود بر سر راه تجارت دو کشور است، اما جلسات خوبی در سطح مقامات ارشد دو کشور برگزار شده و ما به آینده تجارت ایران و ترکیه بسیار امیدوار هستیم.
سعادت یادآور شد: شرایط جغرافیایی و همسایگی با چهار کشور خارجی، آذربایجان غربی را در شاهراه ارتباط ایران با اروپا قرار داده، شاهراهی که نیازمند توجه و تقویت زیرساخت‌های مرزی است.
پایانه‌های مرزی استان آذربایجان غربی شامل مرز زمینی پلدشت و بازرگان در شمال، رازی و سرو در مرکز و مرز تمرچین در جنوب استان است که تمرچین با کشور عراق و پلدشت با جمهوری خودمختار نخجوان جمهوری آذربایجان هم‌مرز بوده و سه مرز بازرگان، سرو و رازی دروازه عبور و مرور و تجارت با کشور ترکیه است.
آذربایجان غربی با ۸۹۱ کیلومتر مرز مشترک به دلیل دارا بودن پنج پایانه مرزی از ۲۳ پایانه موجود در کشور و ۹ گمرک مرزی پتانسیل بالایی برای دسترسی به بازارهای جهانی به‌خصوص اروپا دارد اما تاکنون این ظرفیت مرزی موردتوجه جدی قرار نگرفته است.
نظر شما