رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۱، ۴.۵ درصد خواهد بود| بایدن امتیازات عمده‌ای به چین نخواهد داد

بازار؛ گروه بین الملل: سال ۲۰۲۰ به آخرین روزهای خود می رسد و دنیا به استقبال سال تازه ای می رود که امید زیادی به آن دارد. حال سوال این است که سال جدید حقیقتا چه وضعیتی خواهد داشت؟

به نظر می رسد میراث این سال سخت در سال ۲۰۲۱ تجربه خواهد شد و تورم قیمت محصولات کشاورزی، فلزات و طلا اقتصاد سال جدید را با چالش های تازه ای روبرو می کند.

خبرنگار بازار در این ارتباط گفتگویی با پروفسور «حسین عسکری» مشاور نفتی کشورهای حاشیه خلیج فارس و مشاور پادشاه پییشین عربستان داشته که در ادامه می آید.

حسین عسکری مشاور وزیر دارایی (۱۹۷۸ میلادی) بوده و از او به عنوان معمار اقتصاد عربستان نیز یاد می کنند. عسکری استاد تجارت بین الملل و امور بین الملل دانشگاه جورج واشنگتن آمریکا و رئیس موسسه تحقیقات و مدیریت جهانی و رئیس پیشین دپارتمان تجارت بین الملل دانشگاه جورج واشنگتن بوده است. زمینه تخصصی و بحث های او در دانشگاه جورج واشنگتن بر اقتصاد، توسعه سیاسی و انسانی در خاورمیانه، اختلافات و جنگ ها در خاورمیانه، اقتصاد سیاسی نفت و اقتصاد اسلامی متمرکز است.

*اقتصاد جهانی سال گذشته تحت تأثیر ویروس کرونا قرار گرفت. چشم انداز سال آینده را چگونه ارزیابی می کنید؟
بدون شک در سال جدید تقاضای قابل توجهی برای کالاهای غیر ضروری وجود دارد زیرا مردم به دلیل همه گیری، برخی خریدها را به تعویق انداخته اند. در همان زمان شاهد تغییری مداوم در الگوی تقاضا خواهیم بود. مصرف کنندگان در حال خرید مواردی هستند که انزوا را امکان پذیر می کند، مانند تجهیزات پزشکی خانگی، وسایل ورزشی خانگی، خانه های بزرگتر که ایجا دفاتر خانگی را امکان پذیر می کند و امکانات تفریحی خانگی بهتر، وسایل نقلیه تفریحی و کمپینگ بیشتر و موارد مشابه. نتایج کامل این تغییر در طی زمان مشهود خواهد بود. باید گفت در قسمت عرضه نوعی دردهای رو به رشد وجود خواهد داشت.

 در سطح بین الملل، روابط تجاری جهان نیز با رئیس جمهور جدید ایالات متحده آمریکا تغییر خواهد کرد - هر چند آهسته تر زیرا توافق نامه ها باید تجدید نظر شده یا دوباره مورد تواق قرار گیرند. با این حال و به طور همزمان، بیماری همه گیر ضرورت پس انداز را بیش از پیش نشان می دهد زیرا درسال ۲۰۲۰ افراد بدون پس انداز مجبور شده اند بین دارو و غذا تصمیم بگیرند یا حتی به مکانهای توزیع غذایی بپیوندند. به نظر می رسد روند واکسیناسیون در سراسر جهان به همان راحتی که برخی پیش بینی می کنند پیش نخواهد رفت.

بنابراین به نظر من هنگامی که همه امور را کنار هم قرار می دهیم، رشد در نیمه اول سال ۲۰۲۱ بسیار کساد و اما در نیمه دوم با تغییر الگوی تولید افزایش یابد. حدس من این است که رشد کلی کل سال ۲۰۲۱ در حدود ۴.۵٪ خواهد بود.

این رقم عالی به نظر می رسد. اما به دلیل رشد منفی در سال ۲۰۲۰، تا پایان سال ۲۰۲۱ تولید ناخالص داخلی جهانی به طور قابل توجهی کمتر از آنچه پیش از همه گیری پیش بینی شده بود، کاهش می یابد. حدس من این است که اگر همه گیری اتفاق نیفتاده بود تولید ناخالص داخلی جهانی در پایان سال ۲۰۲۱ حدود ۵-۶ درصد بیشتر بود.

*انتخاب بایدن چه تاثیری بر روابط تجاری جهانی و توافقات چندجانبه خواهد داشت؟
درست است که بایدن مدافع تجارت آزاد بوده اما اکنون دستان او بعد از چهار سال ریاست جمهوری ترامپ بسته شده است. اکنون در امریکا فشارهای بیشتری برای اتخاذ سیاست های حمایت گرایانه وجود دارد - خرید آمریکایی، حفظ مشاغل در خانه، مسئولیت اقدامات ناعادلانه تجارت با چین و غیره- همه این موارد خاموش کردن خواسته های حمایت گرایانه و بازگشت به همان مکان قبل از ترامپ را برای بایدن سخت می کند.

بنابراین شاهد حرکتی آهسته و آگاهانه به سمت تجارت آزادتر خواهیم بود، خصوصاً به صورت دو جانبه و منطقه ای اما دستیابی به توافق نامه های چندجانبه ممکن است دشوارتر باشد حداقل در دو سال اول دولت بایدن.

*اخیراً بزرگترین اتحادیه تجارت آزاد (RCEP) با مشارکت چین ایجاد شد. در همین حال، شایعاتی مبنی بر احیای مجدد همکاری ترانس پاسیفیک توسط دولت بایدن وجود دارد. با توجه به این مهم آیا کشورهای عضو RCEP از احیای TPP حمایت می کنند؟
دولت ترامپ با عدم پذیرش TPP به منافع آمریکا آسیب رساند. ایالات متحده آمریکا اساساً توافق را به نفع چین ترک کرد. من فکر می کنم این یک توافق چندجانبه است که در دو سال اول دولت بایدن احیا خواهد شد.

* ارزیابی شما از روابط تجاری ایالات متحده با چین در سال 2021 چیست؟ آیا جنگ تجاری مانند امروز ادامه خواهد داشت؟
خبر خوب این است که جنگ تجاری تشدید نخواهد شد. جنگ به طریقی از بین خواهد رفت تا نشان داده شود سران خونسرد دوباره به کار خود ادامه می دهند. مذاکرات در پشت صحنه برای تأمین نیازهای هر دو طرف و کاهش تعرفه های اعمال شده توسط ترامپ و چینی های که اقدامات تلافی جویانه انجام دادند، بیشتر خواهد بود.

اما در عین حال بایدن امتیازات عمده ای به چین نخواهد داد. وی با نگاه به انتخابات میان دوره ای در سال ۲۰۲۲، باید رشد سریع مشاغل را در اولویت قرار دهد. او توان ضعیف دیده شدن را ندارد. در مجموع من فکر می کنم که با مذاکرات دشوار پیش رو، ما به کندی به سمت روابط تجاری عادی تر با چین حرکت خواهیم کرد.