بازار؛ گروه خودرو: هرچند از سال گذشته با برگزاری میزهای تعمیق ساخت داخل، داخلی سازی قطعات خودرو به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته اما همچنان تامین قطعات الکترونیکی و ساخت آنها با ضعف شدید همراه و نیاز به واردات است. در این راستا به رغم اینکه اغلب کارشناسان عقب ماندگی در صنعت الکترونیک را ناشی از بی توجهی به آن می دانند اما نباید فراموش کرد که در صنعت خودرو نیز کم فرصت سوزی نشده است که اکنون بخش قابل توجهی از نیاز خودروسازان از خارج از کشور تامین می شود. بنابرین باید به سمت پیشرفت این صنایع حرکت کرد چراکه خودروها از مکانیکی به مکاترونیکی تبدیل شدهاند. برای بررسی این موضوع با علی چنگی، تولیدکننده قطعات خودرو به گفت و گو پرداختیم:
* وقتی صحبت از ارز بری صنایع قطعه و خودرو به میان می آید اغلب کارشناسان و فعالان این صنعت ناتوانی در خودکفایی ۱۰۰ درصدی تولید خودرو را به گردن صنعت الکترونیک میاندازند و معتقدند قطعات الکترونیکی روی خودروها ارزبری داشته و بسیاری از آنها ساخت داخل نشده است، به عنوان یک تولیدکننده بفرمایید این موضوع چقدر صحت دارد؟
در سازههای مکانیکی، بدنه، قوای محرکه و... شرکتهای قطعه سازی و خودروسازی به خوبی سرمایه گذاری و فعالیت کردند. زیرا سازه مکانیکی و بدنه بسیار دچار تغییر و تحول تکنولوژیکی نشدند. همان ساختارهای قبلی قطعات مانند بلوک سیلندر، پیستون، یاتاقان و... همه این تکنولوژیها تسلط داشته و آن را پیاده کردند.
صنعت الکترونیک خیلی سریع وارد صنعت خودرو شد، کسی باور نداشت با این سرعت برای آن فراگیری ایجاد شود. در نتیجه خودروسازان از داخلی سازی قطعات الکترونیکی غافل شدند. هرچند اکنون برای رفع این مشکلات در حال تلاش و برنامه ریزی هستند و به نظر می رسد در آینده نزدیک این نقیصه را نیز برطرف خواهند کرد
اما در خصوص صنعت الکترونیک باید به این نکته اشاره کرد که خیلی سریع وارد صنعت خودرو شد، کسی باور نداشت با این سرعت فراگیری برای آن ایجاد شود. در نتیجه خودروسازان از داخلی سازی قطعات الکترونیکی غافل شدند. هرچند اکنون برای رفع این مشکلات در حال تلاش و برنامه ریزی هستند و به نظر می رسد در آینده نزدیک این نقیصه را نیز برطرف خواهند کرد.
به طور کلی صنعت خودروسازی، در واحدها و ماژولهای برق و الکترونیک ضعیف و همچنان این ضعف وجود دارد. یکی از ریشههای این موضوع نیز انحصاری و غافل بودن آن است. اجازه کار بر روی این بخش به عده ای خاص داده می شود و هرکسی نمی تواند برای داخلی سازی صنعت الکترونیک اقدام کند و در این بخش انحصار وجود دارد.
*همانطور که شما هم تایید کردید نیاز صنایع کشور به قطعات الکترونیکی از طریق واردات تامین می شود و خودروسازان نیز در این زمینه وابستگی به خارج از کشور دارند، بفرمایید از قطعات الکترونیکی چه اجزایی باید به کشور وارد شود؟
عمده قطعات برق و الکترونیک خودرو به کشور وارداتی است، البته افراد و گروههایی در حال کارکردن روی این موضوع هستند تا در این بخش هم بتوانیم داخلی سازی را انجام دهیم. ولی بزرگترین ضعف و گلوگاه صنعت خودرو اجزای الکترونیکی، کنترلی و سیستمهای سوخت است.
* برای رفع نیاز به واردات در صنعت الکترونیک وزارت صمت باید برنامهای داشته باشد یا خودروسازان باید چه اقدامی انجام دهند؟
همه ارگانها و سازمانها باید در این خصوص برنامه ریزی کنند، اما این هوشمندی به عنوان یک شغل اصلی وظیفه خودروساز است، پروپوزالهای مطالعاتی تهیه کنند و به میدان بیایند.
این سیاست و توجه باید از سوی خودروسازان اتخاذ میشد. منبع بسیاری از این قطعات در دنیا محدود هست و تعداد آن از چند عدد بیشتر نیست. بسیاری از کنترل شرکتهای بزرگ خیلی بزرگ با توجه به تحریمها با ما کار نمیکنند. اما اگر هوشمندانه در گذشتههای نه چندان دور تصمیماتی گرفته میشد، میتوانست ضعفهای فعلی صنعت خودرو را بهبود دهد.
* گاهی گفته میشود به دلیل عدم پیشرفت صنعت الکترونیک، صنعت خودرو پیشرفت نمیکند، این موضوع چه مقدار صحت دارد؟
متاسفانه این موضوع صحت دارد، برداشته عامه از صنعت خودرو شامل ریخته گری، ماشین آلات سنگین و فوق سنگین، صنایع فلزی و سالنهای سنگین و... است.
در صورتی که صنعت الکترونیک، تاثیرگذارترین صنعت در دنیا است و تمام صنایع سنگین با ماژولهای الکترونیکی کارکرده و فعال میشوند. از همین رو جای تاسف دارد که در ۵۰ سال اخیر از این صنعت غافل مانده ایم و نتوانستیم برای پیشرفت در آن برنامه ریزی کنیم.
* همواره مطرح می شود که انتقال دانش و تکنولوژی به کشور امکان پذیر نیست، باتوجه به اینکه شما اشاره به فعالیت برخی از شرکتها در این راستا داشتید، این دانش فنی از کجا تامین خواهد شد؟
متاسفانه کشورهایی که تجربه بیشتری در صنعت الکترونیک دارند دانش فنی خود را به ایران ندادند و از این پس از این دانش را انتقال نخواهند داد. قطعات الکترونیک مانند میکروپروسس ها و نیمه هادی ها به دلیل عدم بزرگی بازار نمی توان داخل کشور به تولید آنها فکر کرد.
در نتیجه نمی توان به فکر ساخت اجزای مذکور باشیم، مگر اینکه بازار صادراتی پیدا کنیم و تیراژ بسیار بالا باشد. زمانی که یک سرمایه گذاری روی نیمه هادیها و میکرو پروسس ها میشود باید تیراژ بالا داشته باشیم تا توجیه اقتصادی ایجاد شود.
استفاده از این دانش فنی نیز غافل هستیم که نتوانستیم مدیریت کنیم و ریشه در آنجاست و نمیدانستیم در صنایع الکترونیک این مقدار توسعه یابد. در شرایط فعلی بیشترین سهم واردات قطعات برای خودروسازان اجزای الکترونیکی و الکتریکی است.
الکترونیک وارد صنعت روشنایی خودرو هم شده و به تازگی نیز درحال پیشرفت است. نمونه آن ماژولهای ال ای دی هستند که جایگزین لامپ شدند و تنظیم کنندههای داخل چراغ که در کابین نور چراغ را کنترل میکنند. در این زمینه خودمان شروع به کاهش ارزبری کردیم. پاشنه آشیل تولید محصولات ما اکنون این است
* شما به عنوان یک تولید کننده، چه مقدار به سمت توسعه قطعات الکترونیکی و داخلی سازی آن حرکت کردید؟
به عنوان تولیدکننده قطعات خودرو در مجموعه ای که مالکیت آن را دارم، کارگروه الکترونیک در داخل کشور راه اندازی کرده ام، بیشتر در حوزه الکترونیک چراغ کارکردیم.
الکترونیک وارد صنعت روشنایی خودرو هم شده و به تازگی نیز درحال پیشرفت است. نمونه آن ماژولهای ال ای دی هستند که جایگزین لامپ شدند و تنظیم کنندههای داخل چراغ که در کابین نور چراغ را کنترل میکنند. در این زمینه خودمان شروع به کاهش ارزبری کردیم. پاشنه آشیل تولید محصولات ما اکنون این است.
نظر شما