چپ کرده های گران قیمت / بازار خودروهای تصادفی داغ داغ است

بازار - دریا قدرتی پور: چه ارز ارزان شود یا گران، سر و ته بازار خودرو به یک چیز ختم می شود : «گرانی» . گویا مردم با همان خودرو دست دومشان هم می خواهند در این آشفته بازار تجارت کنند، البته بماند که دلالان هم در این مواقع دستی بر آتش دارند و قیمت های سلیقه ای از سر و کول بازار خوردو بالا می رود.

همین چند وقت پیش بود که پلیس فتا در پی افزایش شدید قیمت ها در بازار خودرو و مسکن درج قیمت را در سایت ها خرید و فروش خودرو ممنوع اعلام کرد تا از قیمت های سلیقه ای جلوگیری کرده و دلالان نتوانند از این آب گل آلود ماهی بگیرند. اما چندی نگذشت که با باز شدن دوباره سایت ها و عدم ممنوعیت در قیمت گذاری در مهمترین سایت خرید و فروش شاهد رشد یک تا ۵ میلیونی قیمت هایی بودیم که به گفته اهالی بازار هیچ مبنای اقتصادی خاصی نداشت و دلیل عمده رشد قیمت ها روانی است. البته تحت تاثیر بازگشت قیمت ها و آزادی عمل آگهی دهندگان باز هم چنین اتفاقی رخ داده است.

این اتفاقات در حالی رخ می دهد که قیمت ها در بازار بسیار کمتر از قیمت های درج شده بر اگهی هاست.دلیل آن هم یک بهانه بزرگ است:«گرانی ارز و دلار» نوساناتی که بیش از هر چیز بازار خودرو را نشانه گرفت و هم اکنون با اینکه بیش از دو ماه از روند کاهشی قیمت ارز می گذرد و به نوعی با تثبیت نرخ آن روبرو هستیم اما باز هم قیمت های خودروهای دست دوم روند افزایشی را طی می کند.

برخوردهای سلیقه ای با خودرو

برخی از کارشناسان معتقدند که در این میان گویا خودروسازان بدون اطلاع وزارت صنعت و معدن و به صورت سلیقه‌ای اقدام به افزایش قیمت محصولات خود می‌کنند.

موضوعی که با مخالفت حمیدرضا قندی، رئیس اتحادیه فروشندگان اتومبیل اصفهان روبرو شده است. او  معتقد است که قیمت خودروهای داخلی و خارجی در یک ماه گذشته کاهش چشمگیری داشته است و با اینکه از خردادماه تا مهرماه افزایش قیمت زیادی در تمام اقلام رخ داد و خودرو نیز بی نصیب نبوده است، اما در دوماه گذشته با کاهش قیمت ارز و تثبیت نرخ دلار شاهد کاهش قیمت در برخی از اصناف هستیم.

رئیس اتحادیه فروشندگان اتومبیل اصفهان در پاسخ به سوالی مبنی بر تفاوت فاحش بین قیمت کارخانه با بازار، اظهار داشت: احتمال اینکه دلالان در خارج از کارخانه‌های خودروساز به دنبال خرید ارزان و فروش گران باشند وجود دارد، اما اینکه خود کارخانه‌ها بتوانند به صورت آزاد خودرو را در بازار بفروشند امکان‌پذیر نیست.

حال با وجود اینکه مسئولان از آرام گرفتن بازار خودرو صحبت می کنند، ناآرامی به خوبی در قیمت ها مشاهده می شود. آشفتگی که در دست دلالان است و آنها هستند که در این قیمت ها را بالا و پایین می برند و حتی اگر در بازار خودروهای نو چنین اتفاقی نیفتد اما در بازار خودروهای دست دوم این مساله به عینه روشن است. 

دست سودجویان در جیب مردم 

بی شک با ادامه وضعیت فعلی بازار خودرو، مردم هم چنان باید هزینه ای را بدهند که دستی در آن ندارند و در این میان سودجویان هم از هر فرصتی برای دست بردن در جیب مردم استفاده می کنند.

به گفته علی مطلبی که خودش یکی از فعالان بازار خودرو است، کاهش قدرت خرید مردم باعث شده که رو به کهنه های دست دوم و تصادفی بیاورند و در این میان چون نظارت خاصی وجود ندارد به هر قیمتی که دلشان می خواهد خودرو خود را در سایت های فروش عرضه کنند.

داوود میرخانی رشتی، مدیرعامل اسبق ایران خودرو نیز معتقد است: کیفیت بیشتر خودروهای چینی مونتاژی در ایران نیز کمتر از خودروهای داخلی است و بنابراین با خریدن این خودروها نمی‌توان کمکی به افزایش رقابت در صنعت خودروی داخلی و رشد کیفیت محصولات آن کرد. 

وی می افزاید: مصرف‌کنندگان اگر خودروی ایرانی نخرند باید خودروهای چینی با قیمت مشابه یا خودروهای کره‌ای با قیمت بالاتر را جایگزین کنند.

افزایش نجومی و غیرمنطقی قیمت ها در شرایطی است که به گفته خودروسازان، تا حدود ۹۰ درصد این خودروها، داخلی‌ساز بوده و وابستگی به قطعات خارجی ندارند؛ اما برخی از کارشناسان وابسته به خودروسازان، گران شدن دلار و برخی هزینه‌های این چنینی را دلیل موجهی برای گرانی عجیب خودرو می دانند، موضوعی که دیگر در بازار دست دوم خودروها محلی از اعراب ندارد.

به صرفه نبودن خارجی های گران 

شاید اگر نیم نگاهی هم به صنعت خودرو سازی خودمان بیاندازیم و بومی تر به آن نگاه کنیم از زوایای مناسب تری می توانیم به این درک برسیم که مردم ما با خودروهای بومی سازگارترند، چرا که نه تنها به وضعیت اقتصادیشان بیشتر می خورد، بلکه از هر لحاظ وابسته به کشورهای دیگر نیست و می توانند به راحتی قطعات این خودروها را در کشور پیدا کنند. در حالی که اگر خودروهای خارجی در شرایط حاضر نه تنها به صرفه نیست، بلکه با موانع بسیاری برای تعمیرات و به دست آوردن قطعات مواجه هستند.

علی مرادی، شهروندی است که معتقد است خودروهای داخلی باید با کیفیت ارایه شود تا مردم رغبت بیشتری به این خودروها داشته باشند، به نظر او مردم حالا مجبور به خرید خودروهای دست دوم هستند چون از لحاظ اقتصادی ضعیف شده اند و راه چاره دیگری ندارند و اقشار متوسط ترجیح می دهند که به جای اینکه پول زیادی برای خودروهای نو و یا خارجی بدهند به همان اسقاطی های کهنه دل ببندند.

به نظر او پایین آمدن قیمت و بالا رفتن کیفیت خودروهای ملی دو مقوله ای است که می تواند ما را در صنعت خودرو سازی خودکفا کرده و مردم دیگر رغبتی به خرید خودروهای وارداتی نداشته باشند.

حسن 45 ساله هم در تایید گفته های او اعتقاد دارد که خودروهای ملی اگر با قیمت پایین به مردم عرضه شود تقاضا را بالا خواهد برد و ما دیگر وابسته به چینی های بی کیفیت نخواهیم بود. او از مسئولان خودرو سازی می خواهد که در این زمینه نقشه راهی را پی ریزی کرده و بنا بر این نقشه حرکت کنند.

بسیاری از کسانی که از خودروهای ملی استفاده می کنند، از خدمات آن راضی هستند. به قول شایسته که تا کنون تمایلی برای خرید خودروهای وارداتی نداشته، اگر خودروهای داخلی بتوانند در بازار رقابت گوی سبقت را ببرند، صنعت خودرو سازی ما بیش از پیش رو به پیشرفت خواهد رفت و قیمت ها هم متعادل و شفاف خواهد شد و مردم دیگر مجبور نیستند برای خودروهایی که قیمتشان واقعی نیست رقم های نجومی بپردازند.

صنعت خودرو پیشتاز یا عقب مانده ؟

عنایت یزدانی، استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان نیز با اشاره به اینکه می توان به صنعت خودرو لقب پیشتاز صنایع ایران داد، به این خاطر که این صنعت می تواند با پیشرفت هایی که حاصل می کند، حتی باعث سودآوری و ارزآوری به کشور شود. 

وی معتقد است که نباید با بسنده کردن به آنچه که تولید می شود و خریدارانش هم وجود دارند این صنعت را به یغما ببریم، بلکه باید با استانداردهایی که داریم و همچنین علومی که پتانسیل آن وجود دارد این صنعت را از حالت کما بیرون بیاوریم تا به مانند کشورهای دیگر حرفی برای گفتن داشته باشیم. یزدانی با تاکید بر اینکه ما عیب و نقص های زیادی داریم و نباید خودمان را با کشورهای توسعه یافته مقایسه کنیم ادامه می دهد: سرنوشت صنعتی که می تواند ما را به قله های رفیع ارزآوری برساند در دست خودروسازان ما است و نباید این فرصت را با تولید بی کیفیت و قیمت های گران از دست بدهیم، چرا که اگر به همین منوال بگذرد ما در این صنعت به کشوری عقب مانده تبدیل خواهیم شد.