بازار - فوزیه حمزه پور: دستفروشی و یا تن پوش گردانی عروسک، مشاغل عجیب و کارگرانی که تمام‌وقت مشغول کار هستند اما ساعتی حقوق می‌گیرند، بیمه نیستند و قراردادی ندارند و امنیت شغلی در آن معنایی ندارد.
تن‌پوش عروسکی بزرگ به تن دارد و جلوی یک رستوران در جاده ساری – قائم‌شهر سعی دارد مردم را ترغیب کند تا به رستوران مدنظر بروند و غذا بخورند. تنوع عروسک‌های تن‌پوش در جلوی رستوران‌ها و مغازه‌ها به چشم می‌خورد، از تن‌پوش‌های جوجه، خروس، پلنگ صورتی گرفته و تا تن‌پوش چارلی چابلین با کلاه معروف و عصایی دردست که قصدشان جذب مشتری است.
تن‌پوش گردان‌ها معمولاً ساعتی کار می‌کنند، درآمد این حرفه چندان بد نیست و علاوه بر مردان، زنان و دختران نیز تمایل و گرایش زیادی به این شغل و حرفه در شهرهای بزرگ و مرکز استانها پیداکرده‌اند
کارگران عروسک پوش ساعتی کار می‌کنند، درآمد این حرفه چندان بد نیست و علاوه بر مردان، زنان و دختران نیز تمایل و گرایش زیادی به این شغل و حرفه در شهرهای بزرگ و مرکز استانها پیداکرده‌اند، می‌گویند خوبی این شغل این است که ناشناس هستیم و می‌توانیم خرج زندگی‌مان را تأمین کنیم.
داود عشق آرتیست به تن‌پوش گردانی عروسک معروف است، سال‌ها عشق تاتر و بازیگری داشت و در دوران مدرسه در گروه نمایش مدرسه ایفای نقش می‌کرد، باآنکه ۴۰ بهار دیده است، می‌گوید: خرج زندگی‌ام را با مشاغلی مانند تن‌پوش گردانی عروسک و یا در آستانه بهار و نوروز پوشیدن لباس عمو نوروز تأمین می‌کنم.
ادامه می‌دهد درآمدم چندان بد نیست اما این حرفه سختی‌های خاص خودش را دارد، در گرمای تابستان و سرمایه زمستان مجبوری تن‌پوش عروسکی بزرگی رابرتن کنی تا مردم را شاد و ترغیب به خرید از فروشگاه و یا غذا خوردن در رستوران و کافی‌شاپ‌ها کنی.
داود می‌گوید: تن‌پوش گردانی شغلی عجب و نوظهور است که در سال‌های اخیر رواج یافته است و علاقه دختران و خانم‌ها نیز به این حرفه بیشتر شده است، چراکه می‌توان با پوشیدن تن‌پوش درجاهای مختلف کارکرد.
وی درباره ساعت کاری خود می‌گوید: ساعات کاری بستگی به مرکز و جاهایی دارد که قرار است تبلیغ شود، به‌عنوان نمونه اگر رستوران باشد حوالی ظهر و یا موقع صرف شام و شب اما در سایر مشاغل معمولاً بین ۹ صبح تا ۵ عصر.
داود ادامه داد: تن‌پوش‌ها باآنکه در بیشتر اوقات تمام‌وقت کار می‌کنند اما به‌صورت ساعتی دستمزد دریافت می‌کنند و در کنار آن شاهد هستیم که مردم و یا مشتریان نیز انعام یا شیرینی به تن‌پوش‌ها می‌دهند.
در کنار تن‌پوش و عروسک‌گردانی، مشاغلی نیز هستند که نه مالیات پرداخت می‌کنند و نه مجبور به پرداخت عوارض، آب‌ها وب‌های برق هستند و دستفروشی ازجمله آن است. در حاشیه خیابان‌ها و معابر، دست‌فروشان زیادی بساط کرده‌اند و در بساط آنان معمولاً اقلام متفاوتی پیدا می‌شود از شیر مرغ تا جان آدمیزاد.
در خیابان قارن ساری، بساط دست‌فروشان داغ است و نیمی از پیاده‌روها و سطحی از خیابان را تصرف کرده‌اند، عمده آنان به فروش پوشاک مشغول هستند و معمولاً جلوی مغازه‌ها را به‌صورت غیررسمی و غیرقانونی از صاحبان مغازه اجاره می‌کنند و به این مشاغل نیز، شغل‌های زیر پله‌ای اطلاق می‌شود.
دست‌فروشان و یا دوره‌گردها برای تأمین نیازهای خود به این شغل روی آورده‌اند و محصولاتی را که عرضه می‌کنند به‌صورت فله‌ای از مرزها آورده‌اند و کیفیت چندانی ندارند و ترجیح می‌دهند باقیمت‌های نازل‌تر عرضه کنند.
نظارتی روی مشاغل زیرپله ای صورت نمی گیرد
محمدرضا محسنی رئیس اتاق اصناف نوشهر، مشاغل زیر پله‌ای را آفتی برای اقتصاد رسمی می‌داند و می‌گوید: نظارتی روی مشاغل زیر پله‌ای صورت نمی‌گیرد و این افراد نه‌تنها مالیات نمی‌پردازند بلکه عوارض هم نمی‌دهند.
وی ادامه داد: اجناسی که توسط شاغلان زیر پله‌ای فروخته می‌شود معمولاً بی‌کیفیت و زیر قیمت است و برخی افراد هم ترجیح می‌دهند به‌عنوان‌مثال از وانت باری که در حاشیه راه‌ها بساط حراج پوشاک به راه انداخته است، خرید کنند.
وی تصریح کرد: خرید محصولات زیر پله‌ای علاوه براینکه اقتصاد کشور را ضربه می‌زند بلکه بر اقتصاد مشاغل رسمی نیز ضربه وارد می‌کند و سلامت و بهداشت جامعه را با خطر مواجه می‌کند.
محسنی ادامه می‌دهد: باید قوانین و برخوردهای متناسب با مشاغل زیر پله‌ای و غیررسمی صورت گیرد اما اکنون جرائم و برخورد با این دسته از مشاغل بازدارنده نیست.
در مشاغل زیرپله ای کارگران هیچ گونه خدماتی دریافت نمی کنند
مهدی جهانشاهی دبیر مجمع نمایندگان کارگران مازندران نیز در گفتگو با خبرنگار بازار ضعف در قانون کار را دلیل روی آوردن به مشاغل غیررسمی و زیر پله‌ای می‌داند و می‌گوید: در مشاغل زیر پله‌ای، کارگران هیچ‌گونه خدمات رفاهی، بیمه‌ای و یا قرارداد کاری ندارند.
وی افزود: به‌عنوان نمونه شمار زیادی از کارگران روزانه کار می‌کنند اما ساعتی دستمزد می‌گیرند و این کارگران از داشتن بیمه و سایر مزایا محروم هستند.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر ۵۰ درصد کارگران رسمی و شناسنامه‌دار هستند و مابقی تحت پوشش مرکز و یا نهادی نیستند و از خدمات رفاهی کارگری محروم هستند.
به گفته جهانشاهی، طبق آمار ۴۰ میلیون نفر در کشور تحت پوشش جامعه کارگری هستند که حدود ۱۳ میلیون خانوار را شامل می‌شوند و از این تعداد فقط هفت میلیون کارگر شناسنامه‌دار هستند و اطلاعات مابقی درجایی وجود ندارد.
در کنار تن‌پوش گردانی عروسک و دستفروشی، دلالی بازار مرکبات از دیگر مشاغل غیررسمی است که در مناطق شمالی ازجمله مازندران رواج دارد و دلالان و واسطه‌ها باواسطه گری و خریدوفروش مرکبات، دستمزد دریافت می‌کنند.
نظر شما