بازار؛ گروه بورس/ رمز ارزها: تاریخچه‌ی شکل‌گیری رمز ارزها به سال ۱۹۸۰ میلادی برمیگردد. اما عمده مردم دنیا در سال ۲۰۰۹ با شنیدن نام بیت کوین با واژه رمز ارز آشنا شدند. طولی نکشید که رمز ارزها جایگاه خود را در اقتصاد دنیا پیدا کردند و امروزه به عنوان یکی از بازارهای فعال سرمایه گذاری در دنیا تبدیل شده‌اند.
این بازار سرمایه گذاری از همان ابتدای سال ۲۰۰۹ در ایران نیز علاقمندان به خود را جذب کرد که البته به مانند خیلی از موضوعات دیگر با حاشیه های فراوان مسیر خود را طی کرد. به همین منظور در گفتگویی تفصیلی با دکتر نیما آگاهی کارشناس بازارهای جهانی و ارز دیجیتال در مورد مفاهیم و ویژگی های این بازار دیجیتال به گفتگو نشستیم.
* آیا استخراج رمز ارزها به صرفه است یا نه؟
همه رمز ارزها قابل استخراج نیستند و اصطلاحا بعضی از این رمز ارزها قابل استخراج یا ماینبل هستند اما اینکه یک رمز ارز به صرفه است یا نه، باید بر اساس قیمت تمام شده آن رمز ارز مورد ارزیابی قرار بگیرد. یعنی ریسورس ها ومنابعی که برای این استخراج انجام می شود اعم از دستگاه، منبع انرژی و بقیه پارامترهای مرتبط به نوعی مجموع هزینه های این موارد باید استخراج این رمز ارز را توجیه کند.
البته ما برخی مفاهیمی در این بازار داریم که خب تا حدودی مسائل آن ها پیچیده است مثل سختی شبکه یا مباحث جانبی که در نهایت آن و در یک دوره زمانی با قیمت ارز در جهان استخراج یک رمز ارز توجیه دارد یا ندارد؟ به عنوان مثال محاسبه می کنند و متوجه می شوند که هزینه تمام شده بیت کوین مثلا در مکشور ایران و در این مقطع زمانی ۸ هزار دلار است و هم اکنون که قیمت بیت کوین ۱۸ هزار دلار است، طبیعتا توجیه استخراج دارد.
اما در یک زمانی همین بیت کوین در محدوده ۴ هزار دلار بود پس در آن زمان توجیه استخراج ندارد و زمانی که این مورد پیش بیاید یکسری از دستگاه ها خاموش شده و سختی شبکه کاهش پیدا می‌کند و استخراج ساده تر می شود و طبیعتا هزینه کمتری هم می برد.
* فناوری بلاکچین چیست؟
فناور بلاکچین یک مفهوم خیلی کلی و جامع است به نام زنجیره بلوکی(ترجمه تحت الفظی) و به این صورت است که شما یک دیتایی راداخل بلوک های مختلفی قرار می دهید و این دیتا یک آیدی و یک مشخصه ای را به خود اختصاص می دهد و با ایجاد بلوک بعدی این آیدی یا مشخصه در ان ثبت می شود. نکته ای که وجود دارد این است که هر زمانی که بخواهد این مجموع دستکاری بشود و اطلاعات موجود در هر بلوک تغییر کند آن شناسه تغییر خواهد کرد که منجر به تغییر در بلوک بعدی می شود. یعنی عملا هک کردن در این سیستم معنایی ندارد.
* آیا می توان از این موضوع برای دور زدن تحریم ها استفاده کرد؟
بله شدنی است. اما باید ببینیم سایز اقتصاد کشور ما می تواند در این بازار تماما بهرمند باشد یا نه، این موضوع در هاله ای از ابهام است. در واقع مارکت کپ بازار کیریپتو کارنسی انقدری بزرگ نیست که ما بتوانیم به یک همچین برداشتی برسیم که برای این بازار فکر بکنیم ولی قطعا برای بخش هایی از اقتصاد ما این امکان وجود دارد و حداقل می توانیم در این مسیر حرکت کنیم و تا آنجایی که فرصت این بازار برای ما فراهم است از آن بهره برداری کنیم. چرا که به نسبت سیستم بانکی در دنیا به مراتب سد های پیش روی ما کمتر خواهد بود.
کشورهایی مشابه وضعیت کشور ما خیلی زودتر سراغ این رمز ارزها رفتند.به عنوان مثال ارزی را داریم به نام پترو که بر پایه نفت ونزوئلا در بازار کیریپتوکارنسی وجود دارد و عرضه می شود که آن ها خواستند از این مسیر به نفع خودشان استفاده کنند که ما در این مسیر هنوز مقداری کند هستیم و نتوانستیم از این بستر خوب استفاده کنیم.
*چه تعداد رمز ارز در دنیا داریم؟
تعداد بسیار زیادی رمز ارز در دنیا وجود دارد. آن چیزی که امروز لیست شده در سایت های معتبر دنیا چیزی بالغ بر ۷ یا ۸ هزار رمز ارز است و بسیاری رمز ارز هستند که هنوز در این لیست ها قرار نگرفته اند و از نظر تعدادی محدودیتی در این موضوع وجود ندارد.
*چه تعداد از رمز ارزها در بازارهای جهانی فعال هستند؟
رمز ارزها خواص و اهداف متفاوتی دارند. برخی از این رمز ارزها برای یکسری از دسته بندی ها مشخص در بازار تقسیم بندی شده اند. مثلا کار آنها سیستم پرداخت در دنیا است پس معمولا زمانی که ایجاد می شوند احتمال خروج آن ها از سیستم بسیار پایین است. بعضی دیگر یک پروژه برنامه نویسی است با یکسری اهداف مشخص که اگر آن پروژه فیلد شود و از مدار خارج شود و دیگر آن شرکت مربوطه آن سرویس را ارائه نکند امکان اینکه آن رمز ارز از مدار خارج شود و دیگر فعال نباشد، وجود دارد.
اما به صورت نرمال دلیلی برای خارج شدن و غیرفعال شدن رمز ارز وجود ندارد.
اما آن تعداد رمز ارزی که در دنیا مردم میشناسند و روی آن ها کار می کنند شاید تعداد ۵۰ ارز اول باشد که خیلی پر طرفدار هستند و بیشترین حجم معاملات را به خودشان تخصیص داده اند.
به طور کلی در سیستم رمز ارز چیزی به نام تضمین نداریم البته این داستان و ذهنیت خیلی سال است که از ارزهای رسمی کشورها هم خارج شده است. ما در سالیان گذشته این موضوع را در ارزهای کشورهای مختلف داشتیم. به عنوان مثال پشیبان فلزات گرانبها داشتند اما امروزه در دنیا این مدل دیگر وجود ندارد.یعنی امروز پشتبان دلار طلا یا فلز دیگری نیست
*آیا می توان رمز ارزها را به عنوان رمز مرجع کشور استفاده کرد؟
سوال بسیار خوبی است. در اکثر کشورها بر سر این موضوع همچنان کش مکش وجود دارد. از آن جایی که ارزهای کشورها به واسطه ی بانک های مرکزی آن کشورها پیشیبانی و ارائه می شود. اما رمز ارزها وقتی وارد مسیر می شوند یکسری تغییرات وجود دارد، اگر مفهوم پول الکترونیک را بخواهیم دنبال کنیم که خب یک مفهوم جداگانه ای است و با مفهوم رمز ارز فاصله دارد. به این معنی که در حال حاضر بیش از ۹۷ درصد پول‌های ما به صورت الکترونیک است و در حساب های بانکی هستند و کمتر از ۳ درصد پول ها مسکوکات و اسکانس ها هستند. اما اگر مد نظر این باشد که یک سیستم بیاید و جایگزین شود و به جای تومان، دلار و... بخواهد عمل کند باید درک صحیحی از رفتار رمز ارز داشته باشد. در رمز ارزها یکی از مهمترین نکاتی که از همان ابتدا در بیت کوین هم دنبال میشد این بود که مستقل باشند و وابستگی و حمایتی از جایی نداشته باشند که این موضوع با هدف مورد نظر در تضاد است.
بانک های مرکزی در دنیا بر روئ این موضوع کار می کنند که چگونه می توانند به یک حالت بینابینی برسند و این معضل را حل بکنند. البته امروزه برخی از کشورها در حال طی کردن این مسیر هستند که ارزهایی معادل ارزهای فیات و یا ارزهای رسمی آن کشور ارائه بکنند و از بستر رمز ارزها هم بتوانند استفاده کنند.
امروزه پشتیبان ارزها در دنیا اقتصاد آن کشور است. GDP و رشد اقتصادی کشور می تواند باعث قدرتمندی آن ارز شود. در ارزهای دیجیتال هم دقیقا به همین شکل است. مقبولیت مردمی مهمترین عامل است. مادامی که مردم آن ارز را مورد پذیرش قرار می‌دهند و با آن ارز مبادلات انجام می دهد آن ارز دارای اعتبار است
* آیا این رمز ارزها می تواند برای سرمایه گذاری مردم هم استفاده شود؟
بله، خیلی از افراد در دنیا رمز ارزها را به عنوان یک گزینه سرمایه گذاری در نظر می گیرند چرا که رمز ارزها تا حد خیلی زیادی می توانند از رخدادهای ناخوشایند در جهان مصون باشند یعنی عملا مدیریت آن ها توسط کشور خاصی انجام نمی شود و مثلا در جنگ ها و تقابلات بین الملی و در تغییر معادلات بین الملی این ها تا حد زیاد سیف هستند و مطمئن هستند مثلا می توان تا حد زیادی رفتاری که طلا یا نقره در دنیا در سالیان گذشته داشتند را این روزها رمز ارزها به خود اختصاص می دهند.
برخی رمز ارزها وجود دارند که توسط یک سری از سازمان ها ارگان ها و قدرت ها پشتیبانی و حمایت می شوند
*مبدا و تضمین رمز ارزها کدامیک از بانک های مرکزی دنیا است؟
به طور کلی در سیستم رمز ارز چیزی به نام تضمین نداریم البته این داستان و ذهنیت خیلی سال است که از ارزهای رسمی کشورها هم خارج شده است. ما در سالیان گذشته این موضوع را در ارزهای کشورهای مختلف داشتیم. به عنوان مثال پشیبان فلزات گرانبها داشتند اما امروزه در دنیا این مدل دیگر وجود ندارد.یعنی امروز پشتبان دلار طلا یا فلز دیگری نیست.
امروزه پشتیبان ارزها در دنیا اقتصاد آن کشور است. GDP و رشد اقتصادی کشور می تواند باعث قدرتمندی آن ارز شود. در ارزهای دیجیتال هم دقیقا به همین شکل است. مقبولیت مردمی مهمترین عامل است. مادامی که مردم آن ارز را مورد پذیرش قرار می‌دهند و با آن ارز مبادلات انجام می دهد آن ارز دارای اعتبار است. اما به این صورت نیست که شما فکر کنید اگر این ارز را کسی خریدار نباشد شما می تواندی به یک بانک مرکزی یا جایی برای فروش آن مراجعه کنید.
*به کدام رمز ارزها بیشتر می‌توان اعتماد کرد؟
بیشترین اعتماد در رمز ارزها به سیستم مبادلات این رمز ارزها بازمیگردد. همانطور که اشاره کردم مقبولیت جهانی آنها باعث می شود که به یک رمز ارز اعتماد بیشتری باشد و زمانی که تقاضا برای آن رمز ارز وجود دارد هم قیمت های آن افزایش پیدا می کند و هم می تواند به عنوان یک گزینه مبادلاتی در دنیا قرار بگیرد.
* آیا سرویس های جاسوسی غرب به ویژه سیا پشت این رمز ارزها هستند؟
این سناریوها سال ها است که وجود دارد و در مورد آن صحبت می شود اما واقعیت امر این است که با دو زاویه می شود به این ماجرا نگاه کرد:
۱.این موضوع را زیر ساخت رمز ارزها و کیریپتوکارنسی ها توجیه نمی کند چرا که به طور کلی مکانیزم بلاکچین برای از بین بردن سلطه کشورها و قدرت های جهانی است که تمامیت خواه هستند و به دنبال یک سلطه کامل هستند.و این دو مورد در یک تضاد جدی هستند
۲.خیلی از کشورهای غربی در مقابله با این پروژه در سطح دنیا غافلگیر شدند و گاها از این پروژه ها عقب تر هستند.
پس با وجود این دو ذهنیت نمی توان گفت سیستم های جاسوسی و یا قدرت های جهانی پشت کل این سیستم هستند ولی طبیعتا برخی رمز ارزها وجود دارند که توسط یک سری از سازمان ها ارگان ها و قدرت ها پشتیبانی و حمایت می شوند.
نظر شما