بازار؛ گروه خودرو: صفحه گوشی را قفل کردم و منتظر تاکسی اینترنتی که لحظه‌ای پیش تایید شده بود ایستادم، هر لحظه که زمان رسیدن آن نزدیک‌تر می‌شد توجه‌ام به سطح خیابان و خودروهایی که در آن تردد می‌کردند هم بیشتر می شد. در بین خودروهای لوکس آلمانی با آن طراحی منحصر به فرد چراغ‌هایشان که دی لایت‌هایشان می‌درخشیدند خودروهای تولید داخل هم با همان ظاهر همیشگی تردد می‌کردند که ناگهان چشمم به پیکان سفید رنگی خورد، از همان پیکان‌هایی که شرکت ایران خودرو سال‌ها به تولید آن اصرار ورزید و در نهایت با آمدن خودرو روآ و پس از آن آر دی برای همیشه از خط تولید این خودروساز حذف شد. به خودرو روآ فکر می کردم که چقدر نسنجیده تولید شد و چقدر نارضایتی مردم را به دنبال داشت که دوباره پیکان دیگری از رو به روی خودم رد شد. این یکی به رنگ قرمز گوجه ای و با همان صدای ناهنجار اگزوزش بود که با فضای شهری امروز ذره ای هماهنگی نداشت.
کاهش توان مالی مردم برای خرید خودرو
بالاخره تاکسی اینترنتی با همان پلاک و چهره راننده مشخص شده در اطلاعات نرم افزار از راه رسید و سوار شدم. پراید زهوار در رفته دهه هشتاد که داخل آن با سرعت کمتر از ۵۰ کیلومتر هم همچون کارگاهی صنعتی پر سروصدا بود. راننده که حوصله چندانی نداشت درخواست پرداخت اینترنتی به کارت بانکی خودش را کرد و از زمان طولانی که شرکت‌ها پولشان را نگه می‌دارند انتقاد کرد و گفت: «همین ماشینی که دارم هر روز یک جایش لنگ می زند و باید تعمیر کنم. قطعات گران شده و تعمیرکاران هم هر روز دستمزدشان را افزایش می‌دهند، حالا شرکت هم بخواهد پولمان را نگه دارد دیگر چه چیزی برای خوردن خودمان می ماند؟»
راننده تاکسی ادامه داد: «سه سال پیش با کلی زحمت پول پس انداز کردم تا این قراضه را بفروشم و یک ماشین جدیدتر بخرم، نمی‌دانستم انقدر قیمت‌ها بالا می‌رود؟ حالا تا عمر دارم همین پراید داغون و باید تعمیر و تعمیر کنم.» از او درباره پیکان‌هایی که با فاصله زمان کمی در سطح شهر دیده بودم پرسیدم و در جواب گفت: «خبر ندارید این روزا تا دلتان بخواهد عین خودرو من و همین پیکانهای عصر حجری در شهر دیده می شوند.» و وی ادامه داد: «فکر کردید این غبار دائمی که کل هوا را گرفته هر روز مه هست؟ نه خواهر من، بیشترش آلودگی هوا هست. انقدر قیمت خودرو را گران کرده‌اند که هیچ کسی توان خرید خودرو نو ندارد و هر کسی که یک پیکان قدیمی گوشه پارکینگ داشت، دست به سر و روی آن کشید و در این آشفته بازار فروخت و سودش را برد.»
افزایش تصادفات رانندگی با بازار داغ فرسوده‌ها
در همین راستا نایب رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودروی تهران به بازار گفت: «استفاده از خودروهای فرسوده برای خریدار صرفه اقتصادی چندانی ندارد؛ چرا که استهلاک خودرویی همچون پیکان دهه هفتاد که در خیابان‌ها دیده‌اید به قدری زیاد است که مصرف کننده باید هر ماه هزینه بسیاری را برای به حرکت در آوردن آن در سطح شهر بپردازد.»
نعمت الله کاشانی نسب با اشاره به اینکه اطلاعاتی در خصوص افزایش خرید و فروش خودروهایی همچون پیکان دهه هفتاد ندارد، اضافه کرد: «از طرفی به قدری هزینه‌هایی همچون بیمه بالا است که به نظر نمی رسد مردم چنین کاری انجام دهند. اما با این حال همه مردم توان خرید هر نوع خودرویی را ندارند و ممکن است چنین اتفاقی رخ داده باشد و برخی از آن‌ها به سمت خرید خودروهای فرسوده رفته باشند.»
در گروه خودروی شاهد بازگشت برندهایی همچون پیکان، دوو، تویوتا و دیگر خودروهای فرسوده هستیم که دلیل آن تنها جهش قیمت محصولات خودروسازان داخلی و ممنوعیت واردات است و مشتریان از آن‌ها برای تردد درون شهری و حتی بین شهری بهره می برند
البته همانطور که اشاره شد بازگشت خودروهای فرسوده فقط به کلانشهر تهران محدود نمی شوند و شهرهای دیگری همچون مشهد، اصفهان و تبریز هم با افزایش تردد چنین خودروهایی روبه رو هستند. در این خصوص یک کارشناس صنعت خودرو با تایید این موضوع که خودروهای فرسوده‌ای که بیش از یکصد هزار کیلومتر کارکرد را برای خود به ثبت رسانده اند و حداقل دو دهه از عمرشان می‌گذرد به کلانشهرهای کشور بازگشته‌اند به بازار گفت: «در گروه خودروی شاهد بازگشت برندهایی همچون پیکان، دوو، تویوتا و دیگر خودروهای فرسوده هستیم که دلیل آن تنها جهش قیمت محصولات خودروسازان داخلی و ممنوعیت واردات است و مشتریان از آن‌ها برای تردد درون شهری و حتی بین شهری بهره می برند.»
رضا برنابادی اضافه کرد: «مساله مهمی که در مورد این خودروهای وجود دارد، فرسایش و استهلاک بیش از حد است. این فرسایش اغلب شامل اتاق و شاسی خودرو می شود که هزینه‌های هنگفتی را در درازمدت یا هنگام استفاده مجدد به راننده تحمیل می‌کند. مضاف بر این موضوع استفاده از خودروهای فرسوده نه تنها منجر به افزایش تصادفات خواهند شد بلکه اغلب شاهد جرح و حتی مرگ سرنشینان هم خواهیم بود. زیرا ممکن است در فرآیند تعمیر یا بازسازی مجموعه‌هایشان ضعفی وجود داشته باشد و سبب بروز حادثه شوند.»
تعمیرکار همیشه در دسترس برای اسقاطی‌ها
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: «البته خوشبختانه هیچ گونه ضعفی برای تامین لوازم یدکی خودروهای فرسوده وجود ندارند، هرچند شاید در نسخه‌های قدیمی خودرو تویوتا ممکن است برخی از قطعات به راحتی پیدا نشود.»
برنابادی با اشاره به اینکه تعمیرکار این خودروها به راحتی پیدا می شود، بیان کرد: «اغلب در حاشیه یا مرکز شهرها می‌توان تعمیرکاران این خودروها را پیدا کرد. هر چند که گاهی ممکن هست در اثر استهلاک زیاد مالکان این خودروها دردسرهای فراوانی برای نگهداری و تعمیر داشته باشند.»
سخنگوی اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو نیز ضمن تایید گفته‌های برنابادی، کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با بازار اظهار داشت: «خوشبختانه قطعات خودروهای قدیمی به ویژه پیکان در بازار به راحتی یافت می‌شود؛ چراکه به رغم عدم تولید این خودرو و حذف شدن آن از خط تولید ایران خودرو همچنان شاهد تردد پیکان در شهرهای کشور هستیم. از همین رو عجیب نیست که برای تامین قطعات آن با هیچ گونه کمبودی مواجه نباشیم و تمام قطعات مصرفی آن در دسترس باشد.»
مهدی کاظمی اضافه کرد: «در خصوص در دسترس بودن قطعات خودروهای دیگری همچون دوو و... نیز باید گفت، می توان لوازم یدکی آن‌ها را هم یافت؛ چرا که هنوز فروشگاه‌هایی هستند که اقدام به عرضه قطعات مصرفی این خودروها می‌کنند.»
دسترسی راحت به قطعات خودروهای فرسوده
این فعال بازار لوازم یدکی خودرو ادامه داد: «البته نکته قابل تامل اینجاست که تا حدودی قطعات این خودروها نسبت به خودروهای جدید با سهولت بیشتری یافت می شوند؛ زیرا در گذشته به دلیل مصرف بالا قطعات این خودروها بیشتر لوازم یدکی آن‌ها در کشور تولید می شد. بنابراین اکنون حتی قطعات خودروهایی همچون سیمرغ، شورولت، جیب شهباز و... در دسترس هستن.»
تا حدودی قطعات خودروهای فرسوده نسبت به خودروهای جدید با سهولت بیشتری یافت می شوند؛ زیرا در گذشته به دلیل مصرف بالا قطعات این خودروها بیشتر لوازم یدکی آن‌ها در کشور تولید می شد، بنابراین حتی قطعات خودروهایی همچون سیمرغ، شورولت، جیب شهباز و... در دسترس هستند
سخنگوی اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو همچنین در خصوص این موضوع که آیا استفاده از خودروهای فرسوده بر روی دست راننده هزینه بیشتری می‌گذارد پاسخ داد: «خودروهای مذکور به ویژه پیکان و خودروهای برندهای قدیمی، نسبت به خودروهای جدید دارای استهلاک کمتر و صرفه اقتصادی بیشتری برای مالکان خودروها هستند. همچنین این موضوع بیشتر برای خودروهای عمومی به ویژه مانند تاکسی‌ها صدق می‌کند.»
وی در مقایسه هزینه‌های نگهداری خودروهای جدید و فرسوده برای مالکان آن‌ها اضافه کرد: «متاسفانه خودروهای جدید نسبت به خودروهای قدیمی از استهلاک بیشتری برخوردار هستند و همواره مالکان آن‌ها را با چالش‌هایی همچون تامین قطعات و هزینه تعمیرات مواجه می‌کنند.»
نظر شما