بازار؛ گروه انرژی: بلاتکلیفی بازار نفت همچنان ادامه دارد. مذاکرات اعضای اوپک و اوپک پلاس در دومین روز خود هم بی‌نتیجه ماند و تصمیم‌گیری‌ها به فردا موکول شده است. بیژن زنکنه وزیر نفت ایران می‌گوید که فردا روز مهمی برای بازار نفت خواهد بود. بازاری که حالا چشم به تصمیم غول های نفتی دنیا دوخته، در دو روز گذشته روند نزولی داشته است. امروز قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۵۹ سنت معادل ۱.۲۲ درصد کاهش به ۴۷ دلار و ۵۹ سنت رسید. قیمت نفت خام آمریکا برای تحویل در ماه ژانویه نیز با ۳۴ سنت معادل ۰.۷۵ درصد کاهش به ۴۵ دلار رسید. محمد علی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک که مخالف هر گونه تغییر در میزان تولید نفت است، به بازار می‌گوید: روند فعلی قیمت نشان می‌دهد که بازار کشش افزایش ۲ میلیون بشکه ای نفت را ندارد. او معتقد است که در صورتی سقف کاهش تولید نفت به ۵.۷ میلیون بشکه کاهش یابد، شاهد افت قیمت ها خواهیم بود. این کارشناس انرژی همچنین می‌گوید: عدم پایبندی یک یا چند کشور سقف تولیدات مشخص شده، می‌تواند توافق را زمین زند و قیمت نفت را تک رقمی کند.
افت قیمت ها در صورت افزایش سطح تولید
قیمت هر دو شاخص نفتی در ماه نوامبر و تحت تاثیر خبرهای مثبت در خصوص ساخت واکسن کرونا و احتمال ترمیم سریع اقتصادی شاهد افزایش حدودا ۲۷ درصدی بود. با این وجود کارشناسان انرژی نگران وضعیت بازار در ماه های آینده هستند. خطیبی می‌گوید: وضعیت قیمت ها از مناسب بودن سطح عرضه در بازار حکایت می‌کند و هر گونه تغییر در آن می‌تواند منجر به افت قیمت ها منجر شود.
او همچنین با بیان اینکه بازار کشش افزایش ۲ میلیون بشکه ای نفت را ندارد، گفت: بر اساس آمار موجود سیزده عضو اوپک روی هم رفته در نوامبر ۲۵.۳۱ میلیون بشکه در روز تولید داشتند که ۷۵۰ هزار بشکه در روز بیشتر از ماه اکتبر بود.
او با اشاره به افزایش همه گیری ویروس کرونا و تشدید محدودیت ها قرنطینه ای در بسیاری از کشورها، گفت: باید مدت زمان اجرای تصمیمات را کوتاه کرد. در حال حاضر شرایط بازار هفته به هفته تغییر می‌کند و نمی توان از هم اکنون اعلام کرد که سطح تولید در ۳ یا ۴ ماه دیگر باید چقدر باشد.
سناریوهای احتمالی بازار نفت کدامند؟
هم اکنون ۴ سناریو پیش روی بازار نفت است. یکی از پیشنهادها حاکی از افزایش مدت توافق کاهش تولید از سه ماه ابتدایی سال ۲۰۲۱ به ۴ ماه ابتدایی این سال است. بر اساس این پیشنهاد میزان تولید کشورها صادرکننده نفت در ۲ ماه ابتدایی سال آینده به میزان فعلی خواهد بود و در ۲ ماه دوم سقف کاهش تولید به ۵.۷ میلیون بشکه کاهش می‌یابد.
اما پیشنهاد دیگر حاکی از افزایش تدریجی میزان تولید اعضا در پرتو امیدواری ها نسبت به کشف و توزیع سراسری واکسن کرونا است. البته با توجه به شرایط فعلی احتمال تصویب این سناریو بسیار ضعیف است. به گفته کارشناسان تولید و عرضه انبوه از این واکسن ماه ها زمان خواهد برد و در کوتاه مدت هیچ تاثیری روی سطح تقاضا ایجاد نمی‌کند.
اما سناریو سوم ثابت ماندن سقف تولید و ادامه کاهش ۷.۷ میلیون بشکه ای تولید نفت است. سناریوی که عربستان، روسیه و الجزایر از موافقان اصلی آن هستند.
اما سناریو چهارم که در روزهای گذشته قوت گرفته کاهش سقف تولید به ۵.۷ میلیون بشکه است. عراق، امارات اصلی ترین حامیان این سناریو هستند.
این دو سناریو سوم و چهارم محتمل ترین گزینه های پیش روی بازار نفت است. البته نماینده سابق ایران در اوپک می‌گوید: با توجه به تداوم وضعیت ضعیف تقاضا، احتمال تمدید کاهش تولید برای ۳ ماه نخست سال ۲۰۲۱ را بیشتر است.
او معتقدند که هرگونه تصمیم گیری زودهنگام و شتابزده درباره بالابردن قیمت نفت می‌تواند مجددا به توقف در افزایش قیمت منجر شود چرا که بازار هنوز به ثبات لازم برای تمایل به افزایش قیمت نرسیده است.
اعضای اوپک چقدر به توافق خود پایبند بودند؟
اما میزان پایبندی کشورها به توافق نکته مهم دیگری است که به گفته این کارشناس انرژی در تعیین سرنوشت بازار نفت نقش کلیدی را دارد. بر اساس آنچه اعلام شده کشورهایی همچون عراق، امارات و قزاقستان در مقایسه با سایر کشور کمتر توافق قبلی را رعایت کردند. خطیبی می‌گوید : بدون شک اگر در این دوره هم تعدادی از کشورها به تمام تعهد یا بخشی از آن عمل نکنند، ممکن است توافق سرنوشت ساز نفتی زمین بخورد و بار دیگر قیمت نفت در جهان تک رقمی شود.
اطلاعات ردیابی نفتکش ها و منابع اوپک نشان می‌دهد تولید نفت لیبی ۷۰۰ هزار بشکه در روز بالا رفته است. تولید نفت عربستان و کویت در نوامبر نسبت به اکتبر ثابت بوده است. امارات که شایع شده در فکر جدایی از اوپک است، ۹۰ هزار بشکه در روز تولید خود را بالا برده ولی هنوز هم طبق سهمیه خود از قرارداد کاهش تولید عمل می‌کند.
عراق هم از دیگر کشورهایی که به توافق قبلی پایبند نبوده و بیشتر از سقف مجاز نفت روانه بازار کرده استتولید در سایر کشورهای عضو اوپک که از قرارداد اوپک پلاس معاف هستند، یعنی ایران و ونزوئلا هم افزایش یافته است.
تولید نفت لیبی به ۱.۲۵ میلیون بشکه در روز بازگشته یعنی میزان تولید این کشور قبل از بسته شدن بنادرش در ژانویه ۲۰۲۰ رسیده است. این مسئله یک چالش دیگر برای اعضای اوپک پلاس در آستانه اجلاس وزارتی این ائتلاف است. لیبی اعلام کرده تا تولیدش روی ۱.۷ میلیون بشکه در روز تثبیت نشود، به قرارداد کاهش تولید ملحق نمی شود.
به هر تقدیر با توجه به نزدیک شدن به پایان عمر توافق قبلی، غول های نفتی دنیا باید هر چه سریعتر در باره تصمیم گیری بر سر مدیریت بازار نفت به توافق برسند.
نظر شما