تهمینه غمخوار؛ بازار: در شرایطی که بسیاری از شرکت های امریکایی مجبور به توقف سرمایه گذاری در بخش گاز «ال ان جی» به دلیل کاهش قیمت ها در پی بحران کرونا شده اند، قطر، بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع و برخورداری از سومین ذخایر گاز جهان، به دنبال سهم بیشتری در بازار گاز جهان و تصاحب آن است که نشان دهنده توفیق در سیاست های انرژی، سیاست خارجی انعطاف پذیر، افزایش نفوذ و مشارکت فعال در دیپلماسی منطقه ای و جهانی در عرصه بین المللی است.
برخی از شرکت های خصوصی سرمایه گذاری در پروژه های گازی، برنامه ها و طرح های ال ان جی را یا لغو و یا به تعویق انداخته اند، زیرا قیمت قراردادهای تک محموله‌ای در ماه های اخیر به طور بی سابقه‌ای افت کرده است.
در این میان، چندی پیش قطر پترولیوم که در اواخر سال گذشته اعلام کرده بود قصد دارد میزان تولید سالانه گاز ال ان جی را تا هفت سال آینده با ۶۰ درصد افزایش به ۱۲۶ میلیون تن برساند، از پیشرفت چشمگیر خود در ماه نوامبر و افزایش برآوردهای مربوط به دامنه جغرافیایی و حجم میدان شمالی (دو برابر شدن ذخایر گازی و سه برابر شدن ذخایر نفت) که مشترک با میدان گازی پارس جنوبی در ایران است، خبر داد.
درست است که بحران کرونا سطح عرضه را در سال جاری کاهش داده، اما پویایی رشد تقاضا با جایگزینی انرژی های پاک به عنوان منبع تمیزتر تولید برق همچنان پابرجا باقی مانده است.
بر همین اساس، با نگاهی به سابقه تاریخی مراودات تجاری ایران با کشورهای عربی از جمله قطر که یکی از بهترین بازارهای صادراتی ایران است و با آن منابع مشترک انرژی دارد در می یابیم که امیر قطر همواره ایران را شریک راهبردی خود دانسته و همکاری میان این دو کشور دوست و همسایه از اهمیت بالایی برای او برخوردار بوده است. آخرین حسن نیت این کشور در قبال ایران ارسال کمکهای دارویی در جریان مقابله با بیماری کووید_۱۹ از سوی دولت قطر بوده است.
همچنین در رابطه با همکاری دو کشور در حوزه های مختلف از جمله انرژی های تجدیدپذیر از سال ها پیش میان مقامات دو کشور مذاکراتی جدی صورت گرفته، به طوری که در دیدار گذشته وزیر نیروی ایران با وزیر مشاور در امور انرژی قطر، بر گسترش این مناسبات در حوزه برق و توسعه و ادامه همکاری ها در زیر چتر مرکز مدیریت منطقه ای آب شهری که زیر مجموعه یونسکو است، تاکید شد.
همچنین متن سند تفاهم نامه اجلاس هفتم کمیسیون همکاری های مشترک دو کشور که پیشتر در پنج کمیته تخصصی توسط متخصصان حوزه های ذیربط مورد بحث و بررسی قرار گرفته بود، در آن دیدار نهایی شد.
بر همین اساس، هفتمین اجلاس کمیسیون همکاری های اقتصادی ایران و قطر روز سه شنبه با حضور رضا اردکانیان، وزیر نیروی ایران و هیئتی از کشور قطر در شهر اصفهان برگزار و تفاهم نامه هایی میان مقامات دو کشور منعقد گردید.
در این نشست در خصوص تشکیل کار گروه مشترک تجاری دو جانبه، تاسیس مراکز تجاری بین بخش های خصوصی دو کشور، استقرار وابسته بازرگانی در سفارتخانه ها در تهران و دوحه و استفاده از بندرگاه های دو کشور در جهت توسعه صادرات و واردات کالا، توافقاتی صورت گرفت زیرا بر اساس اظهارات وزیر نیروی ایران پس از آمریکا، انگلیس و فرانسه، ایران چهارمین کشوری است که قطر به آن وابسته بازرگانی اعزام کرده و این امر نشان دهنده اراده قوی قطر برای توسعه روابط اقتصادی با ایران است.
«دکتر صباح زنگنه»، سفیر و نماینده سابق ایران در سازمان همکاری اسلامی در رابطه با اجلاس کمیسیون همکاری های اقتصادی ایران و قطر و اینکه دو کشور چگونه می توانند از این جلسات در جهت گسترش بیشتر همکاری ها و مناسبات دو جانبه بهره مند شوند به خبرنگار بازار گفت: در درجه نخست به سرمایه گذاری در بازار انرژی می پردازم که معمولا این سرمایه گذاری در دوره های کوتاه مدت رخ نمی دهد. وضعیت فعلی ناشی از بحران کرونا و موضوع امریکا به همراه سایر شرایط منطقه ای و بین المللی و بدهی های عظیم کشورهایی با اقتصاد بزرگ نظیر امریکا وضعیت را وخیم تر کرده است.
وی در ادامه افزود: کاهش سرمایه گذاری ها شاید به مدت سه تا پنج سال طول کشد و آثار آن باقی بماند، اما مجددا شاهد افزایش تقاضا برای انرژی خواهیم بود. بنابراین، این حرکت سینوسی در کوتاه مدت شاهد رکود است و بعد از آن بازگشت تقاضا، تولید و اشتغال مشاهده خواهد شد.
تحلیلگر مسائل خاورمیانه گفت: به منظور سرمایه گذاری در حوزه گاز به خصوص ال ان جی که حمل و نقل، پالایشگاهها و همچنین مصرف کنندگان آن به وسایل، امکانات و تجهیزات بنادری ویژه ای نیاز دارند، با نگاهی طولانی مدت و در صورتی که این امر در شرایط کنونی آغاز شود، چشم انداز آتی موفقیت آمیزتر خواهد بود. در این میان، قطر نیز به دنبال این سیاست است و از مدتها است که در حال آماده سازی می باشد.
زنگنه تصریح کرد که دو کشور جمهوری اسلامی ایران و قطر در خلیج فارس همسایه هستند و علاوه بر روابط فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، دینی که میان دو ملت وجود دارد، در حوزه مخازن بزرگ گاز در منطقه نیز به عنوان شریک تجاری در نظر گرفته می شوند. میادین مشترک از بزرگترین میادین گاز در سطح جهان است که البته در این میادین میدان های نفتی نیز وجود دارد که بعضا گاز نیز از آن جا استخراج و مورد بهره برداری قرار می گیرد.
وی گفت: اما در درجه نخست، حجم عظیم این میادین گازی، موجب شده تا جایگاه ایران و قطر در بازار انرژی جهانی یک موقعیت بسیار موثر و معتبر دست یابد. هماهنگی های سیاست های دو کشور در نحوه بهره برداری و بهره وری از این انرژی اهمیت خاص خود را دارد، یعنی هم در بحث استخراج به نحوی که به این مخازن آسیبی وارد نشود و هم این بهره برداری عادلانه و منصفانه باشد و به توسعه روابط دو کشور کمک نماید.
زنگنه افزود: از طرف دیگر، فرآوری و به کار گیری آخرین فناوری ها نیز بحث دیگری است که می تواند کمک و نقش بسیار زیادی در عایدات استخراج و تبدیل و فروش این منبع مهم حیاتی داشته باشد. منبع گاز، به عنوان یکی از گسترده ترین منابع انرژی پاک در جهان محسوب می شود که به عنوان انرژی آینده پس از کاهش استفاده از نفت و مخازن و منابع نفتی نیز از آن نام برده می شود.
وی گفت: تبدیل این انرژی به انرژی های دیگر نیز خود یک مبحث اساسی در بهره وری اقتصادی و تسهیل در سرعت انتقال هم محسوب می شود. اگر گاز به برق تبدیل شود، این برق، آسان تر می تواند به افزایش تجارت و مناسبات تجاری میان کشور ها در رابطه با خرید، فروش و انتقال انرژی کمک نماید.
فرآوری و به کار گیری آخرین فناوری ها نیز بحث دیگری است که می تواند کمک و نقش بسیار زیادی در عایدات استخراج و تبدیل و فروش منابع گازی داشته باشد
نماینده سابق ایران در سازمان همکاری اسلامی اظهار کرد که به همین دلایل گاز و منابع انرژی برای هر دو کشور اهمیت بالایی دارد که باید بتوانند سیاستها و طرح ها و اجرای برنامه های خود را به طور مداوم شور و مشورت قرار دهند و علاوه بر بخش انرژی در بخش های دیگر توسعه ای نیز به همکاری های خوبی دو جانبه از جمله توسعه پروژه های زیربنایی بپردازند.
گاز و منابع انرژی برای هر دو کشور اهمیت بالایی دارد که باید بتوانند سیاستها و طرح ها و اجرای برنامه های خود را به طور مداوم شور و مشورت قرار دهند و علاوه بر بخش انرژی در بخش های دیگر توسعه ای نیز به همکاری های خوبی دو جانبه از جمله توسعه پروژه های زیربنایی بپردازند
سفیر و نماینده سابق ایران در سازمان همکاری اسلامی در پایان افزود: جمهوری اسلامی ایران از امکانات فنی، علمی، اجرایی و تجربه ممتد بیش از چهار تا پنج دهه در این حوزه ها برخوردار است که می تواند این تجربه ها را انتقال داده و به توسعه اشتغال و امنیت در منطقه نیز یاری رسان باشد. هر اندازه که توسعه اقتصادی و اجتماعی فراهم شود، توسعه امنیت نیز هم ایجاد خواهد شد.
نظر شما