بازار _ علی باقری: هنگامی که از کشاورزی سخن به میان میآید، همه به یاد مزارع بزرگی میافتند که از گذشته در برخی از مکان ها به خصوص فضاهای روستایی مشاهده میشدند و این مزارع در حجم وسیعی وجود داشته اند؛ از دهه های گذشته کشورهای پیشرفته به دلیل محدودیت دسترسی به مزارع، افزایش هزینه های حمل و نگهداری محصولات و ... کشاورزی در محیط شهری یا به صورت اختصار کشاورزی شهری را مورد توجه بسیاری قرار داده اند.
از آنجایی که کشور ما به سوی توسعه گام بر می دارد، باید زیربناهای توسعه مورد توجه باشند که یکی از زمینه های مهم آن، تأمین غذای کافی و سالم برای تمام افراد جامعه است. بنابراین توجه به کشاورزی یکی از موضوعات مهم توسعه در کشور ما نیز به حساب میآید. هرچند برنامه ریزی برای توسعه کشاورزی وظیفه دولت و حاکمیت است ولی همه مردم میتوانند با آگاهی از مزایا و قابلیتهای کشاورزی شهری از برنامههای آن حمایت کرده و از مزایای آن بهره ببرند.
کشاورزی شهری (urban farming) عملیات کشت و توزیع غذا در یک شهر است. این عملیات باعث می شود که یک شهر برای تحمل دوره های کمبود محصولات انعطافپذیرتر باشد. کشاورزی شهری همچنین میتواند محیط عمومی را بهبود بخشد و علاوه بر آن شخص با انجام یک فعالیت حاشیه ای جامعه را سودمندتر کند.
موارد متداول کشاورزی شهری کشت درحیاط خلوت یا بالکن و همچنین بوستان حاشیه خیابان که متولی آن در کشور ما شهرداری است. همچنین گلخانههای ساخته شده در مجتمع های مسکونی، یا تجاری که کاربردهای شخصی یا عمومی دارند، راه دیگری برای توسعه کشاورزی شهری است. ضمن این که میتوان از فضای دیوارهای داخلی و خارجی برای رشد گیاهان تزئینی و مواد خوراکی استفاده کرد که این روش به محیط شهری و خانگی زیبایی خاصی خواهد بخشید.
از آنجایی که کشاورزی شهری یا مقیاس کوچک در کشور ما نهادینه نشده و مردم درباره آن اطلاع کاملی ندارند، خبرنگار بازار با مهدی فتحی مقدم عضو هیأت مدیره باشگاه کشاورزان جوان گفتوگو کرد که در ادامه میخوانید.
زیبایی شهری با تولیدات کوچک مقیاس کشاورزی
فتحیمقدم گفت: امروزه با افزایش روزافزون جمعیت شهری، گسترش شهرنشینی و در پی آن افزایش نیاز به مواد غذایی کشاورزی، نیازها را دو چندان می بینیم؛ بدین ترتیب باید تفکری اندیشید و دید که چگونه میتوان تولیدات کشاورزی را بر اساس نیاز مردم ضمن تضمین سلامت آن افزایش داد.
وی با اشاره به اینکه یکی از راههای افزایش تولید محصولات کشاورزی روی آوردن به تولیدهای کوچکمقیاس کشاورزی است، اظهار داشت: این موضوع یعنی اینکه گیاهان سالم خوراکی و دارویی، سبزیجات، میوهجات و ... را در منزل و هر نقطه ای از آپارتمان، پشتبام و حتی تراس محل زندگی یا کار خود تولید کنیم که این اقدام از بسیاری نظرها مهم و لازم توجه است و زیبایی شهری را هم به ارمغان می اورد.
عضو هیأت مدیره باشگاه کشاورزان جوان افزود: به طور مثال از زمان گذشته، زنان روستایی علاوه بر اینکه وظیفه آماده کردن سفره خانوار را بر عهده داشتند، تهیه مواد مورد نیاز و مایحتاج وعدههای غذایی نیز بر عهده زنان روستایی بوده است و بسیاری از سبزی ها، گیاهان دارویی و به طور کلی مواد غذایی مورد نیاز خانواده مانند خیار، گوجه فرنگی، بادمجان، فلفل و ... توسط زنان روستایی در منازل در سطح اندک و مورد نیاز برای مصرف روزانه تولید میشده است.
فتحی مقدم ادامه داد: اکنون نیز می توان این سنت قدیمی را احیا نمود و با در اختیار قرار داشتن چندین گل و گلدان انواع سبزیجات، گیاهان دارویی و... را تولید کرد و از فردی که بیش از همه در خانه حضور دارد، درخواست کرد تا برای آبیاری این گلدان ها اقدام نماید. تولید محصولات کشاورزی در مقیاس کوچک فواید فراوانی از جمله تولید محصول سالم و تأمین مایحتاج خانوار دارد و میتواند کشور را از ورود برخی محصولات کشاورزی بینیاز نماید.
وی با اشاره به اینکه کشاورزی شهری میتواند به اقتصاد خانوار کمک نماید، اضافه کرد: از این مزارع کوچک مقیاس میتوان برای کشت گیاهان دارویی، انواع سبزیجات و همچنین تولید انواع صیفیجات بهره برد و به طور مثال میتوان در واحد سطح یک متر مربع گوجهفرنگی، خیار یا بادمجان، حداقل ۲۵ کیلوگرم محصول به دست آورد.
عضو هیأت مدیره باشگاه کشاورزان جوان ادامه داد: در تولید محصولات در کشاورزی شهری هر چه رسیدگی به موضوعات تغذیه و آبدهی گیاهان توجه شود، میزان تولید محصولات بالاتر رفته و اگر نسبت به آنها بیتوجه باشند، ممکن است میزان تولید محصولات تا صفر نیز برسند. به طور کلی میتوان از کشاورزی شهری در مواقعی که کمبود محصولات وجود دارد و دسترسی آسانی به محصول به دلیل قیمت بالا یا هزینه های حمل و نگهداری آن نیست، بهره برد که با انجام روش کشاورزی شهری در سطح وسیع میتوان بسیاری از مشکلات را با توجه به شرایط کشور رفع نمود.
گیاهان سمی یا سبزیجات ارگانیک
به گزارش بازار، این در صورتی است که به گفته کارشناسان، غذای تولیدی کلان در سراسر کشور از سلامت و امنیت کافی برخوردار نیست و با توجه به کمبود محسوس محصولات ضروری و مورد نیاز خانوادهها بر سر سفره به دلایل مختلف از جمله گرانی که عمدتا در اثراز بین رفتن باغها به دلیل سرمازدگی و ... است ولی به موضوع کشاورزی شهری در کشور اهمیتی داده نشده و مسئولان نیز تصمیمی در این خصوص برای ارائه آموزشها نداشتهاند؛ ولی اگر پیش از این شرایط سختی که کشور با مشکلات غذایی مواجه شد، فکری در زمینه توسعه کشاورزی شهری میشد، شاید بسیاری از مشکلات رفع میشدند و هر خانوادهای میتوانست بدون نیاز به حاکمیت و دولت مایحتاج عمومی خود را تأمین کند.
همچنین مسئولان میتوانستند حتی اگر خود توانایی ارائه آموزشها در زمینه کشاورزی شهری ندارند، این اقدام را به سمنها و تشکلها واگذار کنند تا آنان اقدامات مربوط به اجرای طرح کشاورزی شهری را به عموم مردم انجام دهند؛ هرچند اکنون نیز دیر نیست و طی سالهای گذشته این سازمانها توانستهاند آموزش ها و تلاش های بسیاری را انجام دهند.
شاید بهتر باشد اکنون که به تدریج از زمستان فاصله می گیریم به جای این که هراز چند گاهی نسبت به سمی بودن برخی گیاهان تزیینی خانگی که در بازار به فروش می رسد، اطلاع رسانی کنیم، کمی مردم را در چنین شرایط اقتصادی ای با فرهنگ کشاورزی شهری که در کشورهای توسعه یافته به سرعت در حال رواج است، آشنا کنیم.
نظر شما