ارز در حال عرض اندام! / سودجویان در جستجوی بهانه

بازار _ اسدالله خسروی: بازار ارز این روزها دچار تغیرات قیمتی شده است تا جایی که نرخ دلار به حدود ۱۴ هزار تومان هم رسید.

سئوال خیلی ها این است؛ که چرا بازار ارز پس از مدت ها ثبات قیمتی، اکنون باید روندی صعودی به خود گیرد؟ چرا با وجود سیاست گذاری و نظارت های بانک مرکزی بر بازار ارز اما همچنان باید شاهد التهاب در این بازار مهم اقتصادی شویم؟ مگر اتفاقی در کشور رخ داده که اکنون تقاضا برای خرید ارز در بازار آزاد افزایش یافته است؟

در این میان اما رئیس کل بانک مرکزی افزایش اخیر قیمت ارز در بازار را مقطعی و گذرا عنوان می کند و مسببان آن را سفته بازان و دلالانی می داند که با فرصت طلبی، جو بازار را برای افزایش قیمت ارز روانی کرده اند. جوسازی پیرامون تصمیم گیری گروه ویژه اقدام مالی بین المللی (fatf) درباره کشورمان در ۲۶ بهمن ماه جاری و احتمال قرار دادن ایران در لیست سیاه توسط موسسان راه اندازی این نهاد استعماری برای استثمار کشورهای عضو.

هر چند برخی تصمیمات می تواند اقتصاد کشور را تحت تاثیر قراردهد اما آنگونه که رئیس کل بانک مرکزی می گوید؛ راههای مراودات و تبادلات مالی با دنیا مهیا شده است و در صورت مشکل تراشی دشمن با fatf  مشکل آنچنانی اقتصاد کشور را تهدید نمی کند. البته بازار آزاد همیشه به وعده و وعیده ها کم توجه بوده و فعالان آن معتقدند؛ محدود شدن معاملات با دنیا منجر به کاهش منابع ارزی به کشور خواهد شد و این روند تاثیر بسزایی بر کمبود عرضه ارز در داخل و صعودی شدن قیمت ها می شود.

اقتصاددانان چه می گویند؟

کارشناسان معتقدند نظارت بر بازار ارز با هدف تامین نیاز متقاضیان و ساماندهی قیمت ها، زمانی اثر بخش است که شرایط لازم برای عرضه آن از سوی بانک مرکزی به بازار فراهم باشد. چرا که اگر بازار با کمبود ارز مواجه شود و از طرفی تقاضا برای خرید این کالا بالابرود در صورت عدم تامین نیازهای ارزی بازار، قیمت آن در بازار افزایش می یابد.

اگر چه مسئولان موجودی حساب ذخیره ارزی کشور(صندوق توسعه ملی)  را مطلوب می دانند، اما مدیریت ها در عرضه ارز به بازار باید طوری اصولی و با ظرافت انجام شود که در صورت کاهش درآمدهای ارزی کشور بازار ارز ملتهب نشود.

مدیرعامل پیشین بانک اقتصاد نوین، درباره آینده بازار ارز با توجه به تصمیم گیری سردمداران مبارزه با تروریسم مالی در خصوص پیوستن ایران به این نهاد بین المللی گفت: اگر این نهاد ناظر مالی بخواهد ایران را در لیست سیاه قرار دهد، بازار ارز دستخوش تغییراتی خواهد شد که البته بانک مرکزی فکر چنین روزهای را کرده است.

فرید ضیاالمالکی قیمت ذاتی ارز را با توجه به تورم بالای ۴۰ درصدی در کشور بالاتر از رقم کنونی عنوان کرد و افزود: بانک مرکزی سیاست سرکوب تقاضای ارز را در بازار پیش گرفته است و اگر آن را رها کند قیمت ارز در بازار بالا می رود.

وی خاطرنشان کرد: عملکرد دولت در اجرای سیاستهای اقتصادی باید طوری باشد که در صورت تهدیدهای اقتصادی دشمن، به مردم فشار وارد نشود. مجلس نیز باید طوری بودجه را موشکافانه تصویب کند که کشور سال آینده با کسری بودجه  مواجه نشود، چرا که کسری بودجه دولت ها را مجبور به استقراض از بانک مرکزی کرده و این رویکرد نقدینگی و تورم را در کشور بشدت بالا می برد.

این کارشناس بانکی افزود: بازار ارز اکنون شرایط خوبی را سپری می کند در چنین شرایطی سیاست گذاریها و مدیریت ها باید به گونه ای باشد که علاوه بر ثبات قیمت ها در این بازار مانع از ایجاد هر شوکی قیمتی شود.

مواظب سودجویانِ بازار ارز باشید

بازار ارز این روزها با افزایش قیمت همراه شده است. افزایش قیمتی که خیلی ها این رشد بهای ارز را ناشی از نتیجه جلسه آتی FATF می دانند. البته رئیس‌کل بانک مرکزی در واکنش به افزایش قیمت ارز در بازاراعلام کرد، دستاویز قراردادن موضوع FATF برای اثرگذاری در نرخ ارز از طریق سفته‌بازان و فضای مجازی، با واقعیات بازار و روند تأمین ارز در تجارت خارجی کشور و چشم‌انداز گشایش کانال‌های جدید همخوانی ندارد.

عبدالناصر همتی می گوید، در شرایط فعلی که اغلب بانکهای خارجی به‌دلیل تشدید تحریمهای آمریکا، همکاری لازم با بانکهای ایران را ندارند و تبادلات ارزی ما از طریق مکانیزم‌های بانکی جایگزین و غیر قابل تحریم، انجام می‌شود، نتیجه تصمیم آتی FATF (اعم از تمدید یا عدم‌تمدید) نمی‌تواند تأثیر قابل توجهی بر شرایط ارزی کشورمان داشته باشد و عمده خبرسازیها در این خصوص، با انگیزه سودجویی و نوسان‌گیری در بازار ارز انجام می‌گیرد.

ضمن اینکه، بانک مرکزی نظارت بر جریان پول و مبارزه با پولشویی را نیز کنار مدیریت بازار ارز با قوت ادامه خواهد داد. مردم عزیز مراقبت نمایند که با شگرد جدید سودجویان، این بار تحت عنوان تأثیر FATF، دارایی آنها در بازار ارز در معرض ریسک قرار نگیرد.

اقتصاد کشور در پسا fatf

برخی از کارشناسان و فعالان اقتصادی براین باورند که FATF حتی در صورت اجرا (قرار گرفتن ایران در لیست سیاه) تاثیر منفی چندانی بر اقتصاد کشور نمی گذارد. یک کارشناس اقتصادی با اشاره به شرایط بین المللی کشور و تحریم‌هایی که علیه ایران توسط آمریکا اعمال شده است گفت: ورود، خروج و یا ماندن در FATF هیچ تاثیری در وضعیت کشور ندارد.

شهرام شریعتی با اشاره به شرایط بین المللی کشور و تحریم هایی که علیه ایران توسط آمریکا اعمال شده است، گفت: ورود، خروج و یا ماندن در FATF هیچ تأثیری در وضعیت کشور نخواهد داشت زیرا در حال حاضر هیچ تراکنش مالی مستقیم ایران با بانک های بین المللی انجام نمی شود.

وی با تأکید بر بی تأثیر بودن وجود یا عدم وجود FATF در شرایط فعلی اظهار داشت: در شرایطی که در تحریم قرار داریم نمی توانیم تراکنش مالی داشته باشیم و بنابراین باید FATF را رد کنیم چون این قانون قصد دارد کنترل مالی انجام دهد.

شریعتی افزود: اقتصاد کشور در حال حاضر بیمار است اما با FATF نمی توان آن را درمان کرد.

وی همچنین تصریح کرد: اگر بخواهیم از موضع ایدئولوژیک وارد این موضوع شویم، نباید FATF را پذیرفت زیرا پذیرش آن، زورگویی آشکار آمریکا محسوب می شود و امکان تراکنش مالی با گروه ها و جریان های مقاومت را نخواهیم داشت.

طراحی کانال جایگزین سوئیفت در کشور

همچنین یک مقام مسئول در نظام بانکی اعلام کرده که کانال جایگزین سوئیفت در کشور برای دور زدن تحریم ها و دستیابی به منابع حاصل از صادرات طراحی شده است و نگرانی بابت نقل و انتقال پول به کشور وجود ندارد.

علی صالح آبادی گفت: بعد از خروج امریکا از برجام اقداماتی انجام شده تا خدمات بانکی را به نحو مناسب ارائه داده و این امر مستلزم برقراری و تقویت ارتباطات با بانک‌های دنیا است که بر این اساس دسترسی به منابع داریم و منابع بلوکه شده نداریم و منابعی ناشی از تحریم‌ها بلوکه نشد.

این مقام مسئول در نظام بانکی افزود: کانال جایگزین سوئیفت طراحی شده و سایر ساز و کارها را به نوعی تعریف کردیم که منابع صادراتی را برگردانیم. کارمزد هم رقابتی است.

دلار در سر دو راهی

به گزارش "بازار" پیوستن ایران به fatf  اگر چه معامله و مراوده با دنیا را تسهیل و ارتباطات بین المللی را تقویب می کند اما معایبی را هم دارد، چرا که موسسان راه اندازی این نهاد استعماری سعی می کنند با این رویه کشورهای عضو را استثمار و از آنها بهره کشی کنند. البته شورای نگبهان برای بررسی جزییات fatf  یک سال مهلت گرفته است. از طرفی نیز تصمیم گیران fatf  تا کنون هیچ تصمیم جدیدی درباره ایران اتخاذ نکرده اند. این موضوع باعث شده تا قیمت ارز با نزدیک شدن به تصمیم گیری ها برای پیوستن ایران به قوانین مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی) ۲۶ بهمن ماه جاری) دچار تغییر شود و شرایط را برای عرض اندام ارز  در بازار آزاد فراهم کند.