ونوس بهنود؛ بازار: بعد از شیوع بیماری کرونا اعداد و ارقام اقتصادی با تغییرات قابل‌توجهی همراه شده است. قیمت کالاها در حالی به‌موازات بیکار شدن عده کثیری افزایش‌یافته که این روند نه‌تنها متوقف نمی‌شود بلکه سبد خرید خانواده‌ها را روزبه‌روز کوچک‌تر کرده است.
در اردبیل که میانگین درآمد مردم کمتر از متوسط کشوری است و اغلب افراد در بخش خدمات مشغول به کار هستند، به عینه تأثیرات منفی اقتصادی شیوع کرونا در زندگی مردم لمس می‌شود.
بررسی میدانی خبرنگار بازار نشان می‌دهد خریدوفروش و معاملات در بازار با کاهش همراه است و نه‌تنها مردم کمیت و کیفیت خرید خود را کاهش داده‌اند، موجی از نگرانی از تخلفاتی مانند گران‌فروشی و کم‌فروشی شکل‌گرفته است.
افزایش قیمت‌ها فروشنده‌ها را خودسر کرده است
یکی از شهروندان معتقد است قیمت‌ها دیگر روزانه تغییر می‌کند و هر فروشگاهی برای کالایی خاص و مشخص قیمت سلیقه‌ای خود را اعمال می‌کند.
نادر رحمانی تصریح کرد: اینکه می‌گویند بر بازار نظارت داریم به‌هیچ‌عنوان صحیح نیست و به عینه دیده می‌شود که فروشنده‌ها خودسر شده‌اند و هر طور بخواهند با مشتری رفتار می‌کنند.
وی افزود: به‌غیراز کالاهایی که کارخانه‌ای است و قیمت روی آن درج‌شده مابقی اجناس به هر قیمت دلبخواهی به فروش می‌رسد.
این شهروند با ذکر مثالی به میوه و سبزی اشاره کرد و گفت: از ابتدا تا انتهای شهر اردبیل نیم ساعت بیشتر مسافت نیست اما یک کیلو سیب از ۲۵۰۰ تومان تا ۱۵ هزار تومان در قسمت‌های مختلف شهر قیمت خورده است.
رحمانی بابیان اینکه تبلیغ به کیفی بودن کالا بهانه‌ای برای گران‌فروشی شده است، افزود: این در حالی است که همه این سیب‌ها از باغات مشگین شهر بوده و هیچ تفاوت کیفی باهم ندارند.
فروشنده قیمت را به مشتری تحمیل می‌کند
یکی دیگر از شهروندان معتقد است دلیل کاهش خرید مردم قیمت‌های بالا و عدم اطمینان از قیمت است.
فاطمه احدپور با اشاره به قیمت متنوع البسه در بازار گفت: هیچ‌کس نمی‌داند که آیا به‌عنوان‌مثال قیمت یک روسری ۵۰ هزار تومان است یا می‌تواند ۳۰ هزار تومان هم به فروش برسد.
وی افزود: فروشنده‌ها به‌مانند سابق به مشتری احترام نمی‌گذارند و قیمت خود را تحمیل می‌کنند. چون می‌دانند که اجناس هرروز گران‌تر می‌شود و حتی اگر نفروشند ضرر نمی‌کنند.
احدپور نیز معتقد است چیزی به نام نظارت در بازار وجود ندارد و این فروشنده‌ها هستند که تا حد امکان قیمت اجناس را بالا می‌کشند و دلبخواهی می‌فروشند.
این در حالی است که رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل می‌گوید نظارت بر بازار به‌صورت مستمر انجام می‌شود و به‌ویژه بعد از شیوع بیماری کرونا نظارت‌ها بیشتر شده است.
رامین صادقی با اشاره به اینکه برخورد با گران‌فروشان و محتکران افزایش‌یافته است، اضافه کرد: مردم هم می‌توانند موارد تخلف را در کمترین زمان به شماره ۱۲۴ انعکاس دهند.
وی با تأکید به اینکه شکایات مردمی در کمترین زمان رسیدگی می‌شود، متذکر شد: ما در بازرسی‌ها از واحدهای صنفی می‌خواهیم قیمت‌های مصوب را رعایت کنند اما بی‌توجهی به این موضوع مصداق تخلف بوده و برخورد می‌شود.
گران‌فروشی همچنان در صدر پرونده‌های بازار
درعین‌حال رئیس اتاق اصناف استان اردبیل می‌گوید نظارت از بازار به‌ویژه بعد از شیوع بیماری کرونا شدت گرفته است.
شاپور رضایی بابیان اینکه از تمامی فروشندگان درخواست شده تا قیمت کالا را روی آن درج کنند، اضافه کرد: عدم ثبات قیمت کالا معضل جدی است اما به معنی بی‌توجهی به عملکرد مغازه‌داران نیست و بازرسی ما با جدیت انجام می‌شود.
وی افزود: بازرسان اتاق اصناف به‌صورت مستمر بازار را رصد می‌کنند و موضوع درج قیمت به جد مورد تأکید است. از طرفی ارائه فاکتور خریدوفروش به مشتری در صورت مطالبه وی، باید مطابق مقررات از سوی فروشنده انجام شود.
رئیس اتاق اصناف استان اردبیل متذکر شد: هرچند قیمت کالاها افزایش‌یافته و این افزایش می‌تواند منجر به بروز برخی تخلفات شود اما انتظار ما از فروشندگان رعایت قوانین و برخورد منصفانه با مشتریان است.
بازرسی از اصناف البته باوجود اعلام مکرر آمارها و انعکاس عملکرد راه به‌جایی نبرده است.
یکی از فروشندگان می‌گوید وقتی قیمت‌ها هرروز بالا می‌کشد اصراری به فروش نداریم و در حد تأمین هزینه‌های جاری اجناس را می‌فروشیم. اجناس در مغازه بماند منفعت بیشتری از فروش دارد.
مصطفایی تصریح کرد: به ما گفته‌شده قیمت مصوب را رعایت کنیم این در حالی است که هرروز قیمت همه‌چیز بالا می‌رود. هم مواد اولیه گران‌تر می‌شود و هم هزینه‌های تولید و حمل‌ونقل با افزایش همراه است.
این فروشنده معتقد است دلیل اینکه بسیاری از مغازه‌ها جنسی که ارزان خریده‌اند را به قیمت روز و بسیار گران‌تر به فروش می‌رسانند به همین موضوع مرتبط است.
مصطفایی تأکید کرد: وقتی آب و برق و گاز و اجاره‌بها، همه‌چیز با افزایش قیمت مواجه شده ما نمی‌توانیم باقیمت‌های قبلی اجناس خود را بفروشیم.
نتیجه این آشفته‌بازار این است که باوجود انجام ۱۰۴ هزار و ۲۳۸ مورد بازرسی در نیمه نخست سال، بیشترین میزان تخلفات بازار در سه بخش گران‌فروشی، عدم صدور فاکتور و عدم درج قیمت عنوان‌شده است.
رئیس سازمان صمت استان اردبیل با اعلام این موضوع تصریح کرد: البته ما با اشخاصی که تعمداً اجناس را احتکار کنند به‌صورت جدی برخورد می‌کنیم.
بی‌اعتمادی زمینه‌ساز بروز و ظهور تخلفات
آنچه در واقعیت قابل‌مشاهده است بازرسی‌ها قادر به مهار آشفتگی بازار نبوده است. یکی از شهروندان می‌گوید بعد از شیوع بیماری کرونا خیلی‌ها بیکار شدند و حالا هم‌زمان قیمت همه‌چیز افزایش پیداکرده و فروشنده‌ها رفتار منصفانه ندارند.
رحیم خدایی معتقد است مردم دیگر از کیفیت جنسی که می‌خرند اطمینان ندارند و در مورد قیمت‌ها هم اغلب این تصور رادارند که گران خریده‌اند و سرشان کلاه رفته است.
از طرفی فروشنده‌ها نیز معتقدند تا زمانی که نوسان قیمت وجود دارد حاضر به تغییر رویه کاری خود نیستند و نمی‌توانند متضرر شوند.
آذری یکی از فروشندگان بازار قیصریه اردبیل بابیان اینکه هزینه اجاره‌بها چندین برابر افزایش‌یافته است، افزود: دولت به‌جای اینکه مرتباً بازرس به در مغازه‌ها بفرستد، قیمت‌ها را مدیریت کند. ماهم به دنبال یک‌لقمه‌نان هستیم و باید خرج زن و بچه‌مان تأمین شود.
وی افزود: برخی فروشندگان به دلیل ناتوانی در تأمین اجاره‌بها حتی مغازه را به مالک تحویل داده‌اند و خانه‌نشین شده‌اند.
موضوعی که مورد تائید رئیس اتاق اصناف استان اردبیل نیز هست و معتقد است به دلیل افزایش اجاره‌بها برخی‌ها شغل خود را ترک کردند و مغازه را تحویل مالک دادند.
به گفته رضایی در چنین شرایطی که گرانی به مردم فشار می‌آورد انتظار داریم مالکان کمی با فروشنده‌ها مدارا کنند تا جوانان بیکار نشوند.
چنین وضعیتی پاساژها و حتی بازار بزرگ اردبیل را که قلب تپنده اقتصاد شهر محسوب می‌شود خالی از تردد کرده است.
باوجوداینکه مردم نیازمندی‌های متعددی را در لیست خرید خوددارند اما موجی از بی‌اعتمادی در معاملات شکل‌گرفته و شهروندان به خرید حداقل‌ها و گذر از امروز به فردا قانع شده‌اند.
در این میان فعالیت ستاد تنظیم بازار استان اردبیل نه‌تنها دیده و شنیده نمی‌شود بلکه به نظر می‌رسد در جلسات پشت پرده آن نیز تصمیم قاطعی برای نوسان قیمت‌ها اتخاذ نمی‌شود.
نظر شما