بازار؛ گروه استان ها: در شرایطی که تورم و افزایش قیمت ها یکی از دغدغه های اصلی مردم شده است، شهروندان کرمانی نیز از گرانی بی سابقه کالاهای اساسی و غیر ضروری گلایه دارند.
افزایش قیمت ها آن هم در آستانه نوروز و ماه رمضان، به حدی است که حتی تهیه مایحتاج روزانه مانند میوه و تره بار برای بسیاری از خانواده ها به چالشی بزرگ تبدیل شده است.
این در حالی است که برخی شهروندان معتقدند نظارت بر بازار ضعیف بوده و فروشندگان بدون ترس از برخورد قانونی، کالاها را با قیمت های دلخواه عرضه می کنند. از سوی دیگر، مسئولان با اجرای طرح های ویژه نظارتی و تشدید مجازات ها سعی در کنترل بازار و مقابله با گرانفروشی دارند. اما سوال اینجاست که آیا این اقدامات برای مهار تورم و ایجاد تعادل در بازار کافی است؟
کرمان؛ شهری گران
احد مولائی که دانشجوست در گفتگو با بازار با انتقاد از گرانی ها اظهار کرد: قیمت یک کیلو سیب زمینی به حدی بالا رفته که قشر ضعیف جامعه حتی دیگر قادر نیست به راحتی سیب زمینی بخرد. قیمت ها به قدری سر به فلک کشیده که آدم های پولدار هم دیگر فقیر به شمار می آیند.
وی گفت: قیمت ها در سطح شهر کرمان در مناطق مختلف تفاوت هایی دارد اما نکته جالب این جاست که قیمت ها در کرمان نسبت به سایر استان ها واقعا گران تر است که جای تعجب دارد. به عنوان مثال قیمت همین پرتقالی که در استان ما تولید می شود؛ در کرمان از تهران گران تر است.
مولائی بیان کرد: چرا در کرمان تورم زیادتر است و نظارتی هم صورت نمی گیرد؟ وقتی ما به فروشندگان در خصوص گرانی قیمت ها اعتراض می کنیم جوابی که می شنویم این است که «برو و از جای دیگری خرید کن». این نشان می دهد که نظارت ها ضعیف است و اصناف ترسی از نظارت و جریمه ندارند.
رویا احمدی از شهروندان کرمانی هم به بازار گفت: قیمت ها به شدت روند افزایشی دارد. قیمت یک چیپس از ۱۴ تومان به ۲۴ تومان طی یک هفته افزایش یافته است که کالایی غیرضروری است؛ حالا دیگر تکلیف سایر کالاهای ضروری مشخص است.
وی ادامه داد: هنوز سراغ پوشاک، شیرینی و آجیل برای نوروز نرفته ایم اما با این قیمت ها نمی دانم که اصلا می توانیم اقدام برای خرید این کالاها بکنیم یا خیر.
این شهروند کرمانی گفت: قیمت های به قدری زیاد شده که تهیه مایحتاج روزانه مانند میوه و تره بار هم برای افراد دشوار شده است.
احمدی اظهار کرد: تصور نمی کنم نظارت چندانی بر بازار وجود داشته باشد؛ در گذشته نظارت ها بیشتر بود. اکنون شرایط به گونه ای شده که فروشندگان کالاهایشان را با هر قیمتی که بخواهند عرضه می کنند.
شهروند کرمانی: با توجه به شرایط سخت اقتصادی بسیار اهمیت دارد که پولی را پرداخت می کنیم منصفانه و بر اساس قیمت واقعی آن کالا باشد
وی با تاکید بر اهمیت نظارت بر قیمت ها افزود: با توجه به شرایط سخت اقتصادی بسیار اهمیت دارد که پولی را پرداخت می کنیم منصفانه و بر اساس قیمت واقعی آن کالا باشد.
وی نقش مردم در جلوگیری از گرانفروشی رو پررنگ دانست اما تاکید کرد که نهادهای نظارتی باید جدیت بیشتری در این خصوص داشته باشند.
اجرای طرح ویژه نظارت بر بازار
سرپرست اداره تعزیرات حکومتی استان کرمان در گفتگو با خبرنگار بازار در خصوص اجرای طرح ویژه نظارت بر بازار اظهار کرد: هر ساله در سازمان تعزیرات حکومتی برنامه های خاص تدوین شده وجود دارد که دارای تاریخ مشخصی است.
فریدون کشیتی گفت: طبق دستور رئیس سازمان تعزیرات حکومتی از تاریخ پنجم اسفندماه جاری تا ۱۴ فروردین ۱۴۰۴ طرح ویژه نظارت بر بازار در دو شیفت صبح و عصر اجرا می شود.
وی تفاوت این طرح با سایر طرح های عادی در طول سال را چنین بیان کرد: این طرح در تاریخ مشخصی اجرا می شود و در هیچ شرایطی تعطیلی ندارد.
کشیتی با اشاره به همکاری سایر دستگاه ها مانند صمت، اتاق اصناف، دامپزشکی، پلیس امنیت و اماکن در این طرح بیان کرد: با توجه به روزهای پایانی سال و ماه رمضان و نوروز طرح گفته شده به صورت ویژه اجرا می شود و در آن کالاهای اساسی مانند محصولات پروتئینی و میوه و پوشاک بیشتر مورد توجه و نظارت قرار می گیرد.
سرپرست اداره تعزیرات حکومتی استان کرمان با اشاره به اینکه این بازرسی ها به صورت محسوس انجام می شود، گفت: در هر گشت یک رئیس شعبه، یک قاضی از سوی تعزیرات حکومتی در تیم های بازرسی وجود دارد البته بازرسان سایر دستگاه هم در این تیم حضور دارند. در مرکز استان ۱۰ نفر رئیس شعبه حضور دارند که طبق برنامه فعالیت می کنند.
فعالیت ۱۲۲ هزار واحد صنفی در استان کرمان
کشیتی با اشاره به وجود ۱۲۲ هزار واحد صنفی در سطح استان کرمان و حدود ۳۷ هزار واحد در شهر کرمان گفت: غیر از این واحدهای دارای مجوز، فروشگاه هایی بدون مجوز اصناف فعالیت می کنند که بر آن ها هم نظارت می شود. با توجه به کمبود نیرو امکان بازرسی از هر ۳۷ هزار واحد صنفی در یک روز وجود ندارد.
وی با اشاره به انجام گشت های سیار روزانه در طول سال اظهار کرد: نظارت بر قیمت ها به عهده دستگاه های متولی مانند سازمان صمت، اتاق اصناف، دامپزشکی و... است. سازمان تعزیرات حکومتی فقط در طرح ها و گشت ها به کمک این دستگاه ها می آید و در جایگاه رسیدگی است.
سرپرست اداره تعزیرات حکومتی استان کرمان بیان کرد: مردم می توانند تخلفات صنفی را به سامانه های ۱۳۵ تعزیرات حکومتی و ۱۲۴ صمت گزارش دهند.
وی گفت: صمت و اتاق اصناف موضوع تخلف را احراز کرده و تشکیل پرونده می دهند و برای رسیدگی به تعزیرات حکومتی ارسال می کنند و با متخلفان برابر قانون برخورد می شود.
کشیتی ادامه داد: در قانون نظام صنفی جریمه ها و مجازات های تعیین شده دیگر بازدارندگی لازم را ندارد.
هشدار به اصناف متخلف؛ مجازات ها تشدید شده است
وی گفت: سران سه قوه در صد و شانزدهمین جلسه در تاریخ ۱۲ دی ماه امسال طرح مصوبه سران را تایید و ابلاغ کردند که ششم بهمن ۱۴۰۳ در حال اجراست. طبق این مصوبه، تمام مجازات ها و جریمه هایی که در قانون نظام صنفی پیش بینی شده است؛ از ۲ تا ۵ برابر شده است.
کشیتی با هشدار با افراد متخلف در خصوص تشدید مجازات ها است، افزود: طبق قانون برای واحدهای متخلف تعطیلی بین ۱۰ تا یک ماه در نظر گرفته شده است.
وی با اشاره به اینکه گشت ها در تمامی روزهای سال انجام می شود، گفت: از تاریخ اول فرودین تا ۳۰ بهمن امسال ۳۲۶ طرح در سطح استان اجرا شده و ۲ هزار و ۲۰۹ بازرسی از سطح شهر کرمان انجام شده است که بر اساس آن ۹۳۴ واحد متخلف احراز شد و یک هزار و ۲۷۵ واحد بدون تخلف بود. این آمار مربوط به گشت های سیار روزانه است.
وی در زمینه گرانفروشی و کم فروشی گفت: در مرتبه اول ۴ برابر ارزش تخلفی که به ما اعلام می شود، فرد متخلف جریمه می شود در حالت حداکثر این رقم به ۱۰ برابر می رسد.
کشیتی گفت: در دومین مرتبه تکرار تخلف حداقل ۸ برابر و حداکثر ۲۰ برابر و در مرتبه سوم حداقل ۱۲ برابر و حداکثر ۳۰ برابر و در مرتبه چهارم حداقل ۱۶ برابر و حداکثر ۴۰ برابر و در مرتبه پنجم حداقل ۲۰ برابر و حداکثر ۵۰ برابر جریمه در نظر گرفته می شود.
سرپرست اداره تعزیرات حکومتی استان کرمان: در پنجمین مرتبه تکرار چنین تخلفی چنانچه محکوم به پرداخت حداکثر جریمه شود از حیّز انتفاع ساقط شده و منجر به لغو پروانه و تعطیلی واحد صنفی متخلف می شود
سرپرست اداره تعزیرات حکومتی استان کرمان هشدار داد: در پنجمین مرتبه تکرار چنین تخلفی چنانچه محکوم به پرداخت حداکثر جریمه شود از حیّز انتفاع ساقط شده و منجر به لغو پروانه و تعطیلی واحد صنفی متخلف می شود. تاثیرگذاری این مجازات ها به قدری است که حتی می تواند یک فروشگاه بزرگی که دچار تخلف های مکرر شده است را از پا در بیاورد.
وی با تقدیر از اصناف و بازاریان خوب و منصف اظهار کرد: افزایش نرخ و قیمت کالاها را در دو بحث می توانیم کارشناسی کنیم. با دو بحث گرانی و گرانفروشی مواجه هستیم که متفاوت از هم هستند.
کشیتی گفت: یک افزایش نرخی به صورت قانونی انجام می شود اما بحث ما در تعریزات و دستگاه های متولی امر مربوط به بخشی است که بعد از مصوبه گفته شده رخ می دهد. چنانچه واحدی اقدام به افزایش نرخ فراتر از نرخ قانونی و مصوب شده، بکند با برخورد قانونی مواجه می شود. نظارت در این زمینه بر عهده سایر دستگاه ها به جز تعزیرات است.
وی بیان کرد: گران فروشی، کم فروشی، عرضه خارج از شبکه، تقلب، احتکار، درج نکردن قیمت، اخفا و امتناع از عرضه کالا، رعایت نکردن ضوابط قیمت گذاری از جمله بیشترین تخلفاتی هستند که منجر به تشکیل پرونده می شوند که در تعزیرات حکومتی مورد رسیدگی قرار می گیرد.
کرمانی ها مطالبه گر باشند
وی با انتقاد از مطالبه گری کمرنگ مردم استان کرمان اظهار کرد: تعداد تماس هایی که با سامانه ۱۲۴ صمت در سال گذشته ۴ هزار عدد بوده که این آمار در استانی دیگر ۲۵۰ هزار تماس بود.
کشیتی با اشاره به اینکه برای تمامی تماس پرونده تشکیل و رسیدگی انجام شده است، افزود: مطالبه گری مردم در این زمینه می تواند بسیار کمک کننده و موثر باشد. بر اساس آمار هیچ پرونده شاکی داری که مانده باشد، نداریم.
کشیتی گفت: اعلام چنین گزارشاتی فقط با یک تماس با سامانه ۱۲۴ امکان پذیر است و افراد یک کد پیگیری دریافت می کنند و می توانند نتیجه را پی گیری کنند.
نظارت ویژه بر بازار کرمان
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کرمان هم اول اسفند ماه در نشست تنظیم بازار بر نظارت ویژه بر بازار و برخورد قاطع با متخلفان تأکید کرد و گفت: بر اساس دستورات و تأکیدات استاندار، این کمیسیون با حضور سازمانهای تعزیرات، صمت، جهاد کشاورزی و اداره کل راه و شهرسازی استان تشکیل شد تا بر وضعیت بازار، مشاوران املاک، اجارهبها و قیمت مسکن نظارت دقیقی صورت گیرد و از هرگونه اجحاف در حق مردم جلوگیری شود.
سالاری با اشاره به اهمیت نظارت بر بازار در ایام پایانی سال و تقارن آن با ماه مبارک رمضان، افزود: این نظارتها امسال بهصورت ویژهتر انجام میشود و مردم نیز بهعنوان بهترین ناظران، میتوانند تخلفات را به سازمان صمت، تعزیرات و جهاد کشاورزی گزارش دهند.
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کرمان: هیچگونه اغماض و مماشاتی با متخلفان نخواهیم داشت و چنانچه تخلفی صورت گیرد، سازمان تعزیرات با شدیدترین مجازات برخورد خواهد کرد
وی ضمن قدردانی از کسبه منصف استان، از آنان خواست که در این ایام سودهای قانونی خود را کاهش دهند و تأکید کرد: هیچگونه اغماض و مماشاتی با متخلفان نخواهیم داشت و چنانچه تخلفی صورت گیرد، سازمان تعزیرات با شدیدترین مجازات برخورد خواهد کرد.
سالاری همچنین درباره تأمین کالاهای اساسی اطمینان خاطر داد و گفت: با پیگیریهای استاندار، ذخیرهسازی میوه شب عید از سوی تعاون روستایی استان انجام شده و برای تأمین سیب درختی و پرتقال هیچ کمبودی وجود ندارد. همچنین در زمینه شکر و برنج، ذخایر کافی داریم و اقلام مورد نیاز با قیمت تنظیم بازار تأمین شده است.
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کرمان در پایان تأکید کرد: استاندار کرمان از روز نخست بر جلوگیری از هرگونه کمبود و تخلف در بازار استان تأکید داشته و ما نیز با نظارت مستمر و توزیع مناسب کالاها اجازه نخواهیم داد که هیچ مشکلی در این زمینه ایجاد شود.
با توجه به افزایش قیمت ها و فشار اقتصادی بر مردم، چاره اندیشی برای کنترل گرانی امری ضروری است. در این میان، نظارت دقیق تر بر بازار و برخورد قاطع با گران فروشان نقش مهمی در جلوگیری از تخلفات صنفی دارد. تشدید مجازات ها و افزایش جریمه ها میتواند تا حدی بازدارنده باشد، اما بدون نظارت مستمر و جدی، همچنان احتمال سوء استفاده برخی از اصناف وجود دارد.
علاوه بر مسئولان، مردم نیز در این روند نقش مهمی ایفا می کنند. گزارش تخلفات از طریق سامانه های نظارتی، ابزاری مؤثر برای شفاف سازی بازار و جلوگیری از تخلفات است. با این حال، مطالبه گری مردم کرمان در این زمینه همچنان کمرنگ است و لازم است شهروندان با گزارش تخلفات و پیگیری حقوق خود، در بهبود وضعیت بازار مشارکت فعال تری داشته باشند. افزایش آگاهی عمومی و مسئولیت پذیری اجتماعی می تواند به برقراری عدالت و جلوگیری از بی ثباتی اقتصادی کمک کند.
نظر شما