بازار؛ گروه کشاورزی: با افزایش چند برابری قیمت کودهای شیمیایی مورد نیاز کشاورزان بسیاری معتقدند که الگوی کشت از سوی کشاورزان تغییر خواهد کرد. به طوری که در سال زراعی آتی، به جای کشت محصولاتی مانند گندم، در اراضی دیم خود محصولاتی مانند عدس و نخود خواهند کاشت که علاوه بر قیمت بالا به کود شیمیایی هم نیاز ندارد! اگر چنین تصمیمی از سوی کشاورزان عملی شود چرخ تولید به هم خواهد خورد و حتی در مورد برخی محصولات اساسی با چالش و کمبود و به تبع آن نیاز به واردات بیشتر خواهیم داشت.
جایگزینی محصولات رسم دیرینه کشاورزان است
علی خان محمدی، مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی در این خصوص به بازار می گوید: در اساس کشاورزی روند کار به این نحو است که اگر در یک قسمت کمبودها و نوسانات ایجاد شود، کشت های دیگر جایگزین خواهد شد و این مساله در کشاورزی رسمی دیرینه است. در واقع نمی توان به کشاورز گفت چه بکارد چه نکارد؛ چرا که محصولی که می کارد باید برای وی صرفه اقتصادی داشته باشد تا کشت کند.
خان محمدی می افزاید: از طرف دیگر نهاده های مناسبی که بر کشت کشاورز و بر بهره برداری تاثیر می گذارد بایستی در اختیار کشاورز قرار بگیرد چون زمانی که این موارد اتفاق نیفتد کشاورز قطعا به دنبال صرفه اقتصادی خود می رود. در حقیقت گذشت آن زمانی که کشاورز ناچار بود حتما یک محصول خاص را بکارد. در عوض امروز کشاورز، اقتصاد زندگی خود را در اولویت قرار می دهد و بر اساس آن اقدام به کشت محصولی می کند که با کمترین هزینه ها بیشترین برداشت را داشته باشد.
خان محمدی: باید روی نهاده هایی که کیفیت بالایی برای تولید دارند کار کنیم که بتوانیم بهره وری کشاورز را به حدی برسانیم که هزینه های جامعه کشاورزی تامین شود و به کشت محصولات جانبی رو نیاورد
وی تاکید می کند: دولتمردان باید این موضوع مهم را در نظر بگیرند که تعیین قیمت به موقع محصولات کشاورزی، قیمت گذاری مناسب محصولات و از طرف دیگر تامین نهاده ها می تواند اثرات زیادی بر تولید پایدار ما داشته باشد، در غیر این صورت احتمال جایگزینی محصولات صد درصد است.
ضرورت تامین نهاده هایی که بهره وری را افزایش می دهد
خان محمدی در پاسخ به این سوال که آیا چنین اتفاقی پیش از این رخ داده است یا خیر می گوید: بله! به عنوان مثال وقتی می شنویم ۶ میلیون تن گوجه فرنگی تولید می شود و روی دست کشاورز می ماند قطعا به علت نابسامانی های خرید تضمینی بازار است که اتفاق می افتد و تولیدکننده به این مرحله می رسد که محصولات را با محصولات دیگر جایگزین کند. در واقع این محصولات تعادل تولید را به هم می زند چون ما الگوی کشت و کشاورزی قراردادی نداریم.
وی تصریح می کند: در حقیقت این احتمال قوت می گیرد که شدت این مساله باعث ناپایداری تولید به خصوص در گندم که خوراک ۷۵ تا ۸۰ درصد پروتئین مورد نیاز جامعه مصرف ما را تامین می کند شود.
این فعال بخش کشاورزی کشور در پاسخ به این سوال که حال چه باید کرد که این جایگزینی محصولات رخ ندهد می گوید: از یک طرف باید به سوی کشاورزی قراردادی برویم و الگوی کشت را در نظر قرار بدهیم و از طرف دیگر باید روی نهاده هایی که کیفیت بالایی برای تولید دارند و می توانند بهره وری را افزایش دهند کار کنیم که بتوانیم بهره وری کشاورز را به حدی برسانیم که هزینه های جامعه کشاورزی تامین شود و به کشت محصولات جانبی رو نیاورد.
الوندی: اصلی ترین پیامد این اتفاق این است که نیاز کشور به واردات گندم در سال های آینده افزایش خواهد یافت
چرخش کشت به سمت محصولاتی که کود کمتری نیاز دارد ۱۰۰ درصدی است
علیرضا الوندی، رئیس هیات مدیره مجمع توسعه کشاورزی مردم (هکا) نیز در این خصوص به بازار می گوید: با ادامه این روند صد درصد جایگزینی محصولات صورت خواهد گرفت. اگر یارانه ای که به کشاورزی تعلق می گیرد صرف نظر از اینکه به صورت کود باشد و یا به صورت یارانه مستقیم برای تهیه کود باشد، پرداخت نشود صد درصد چرخش نوع کشت را به سمت محصولاتی که کود کمتری نیاز دارد در کشور خواهیم داشت و این موضوع اثرات اش را روی محصولات استراتژیکی همچون گندم قطعا خواهد گذاشت.
الوندی در خصوص پیامدهای جایگزینی محصولات نیز می گوید: اصلی ترین پیامد این اتفاق این است که نیاز کشور به واردات گندم در سال های آینده افزایش خواهد یافت و تاکید می کنم اگر شورای اقتصاد قیمتی برای گندم تعیین کند که پوشش دهنده هزینه های مازاد کود هم باشد و در محاسبات شان لحاظ شده باشد شاید این نیاز به واردات در سال های آینده کمتر باشد. اما اگر به روال سال های گذشته قیمت ناعادلانه ای برای گندم تعیین بشود قطعا نیاز به واردات به شدت افزایش خواهد یافت.
وی در مورد علت عدم قیمت گذاری عادلانه برای محصول استراتژیک گندم نیز می گوید: علت این امر این است که هیچ نماینده واقعی از گندم کاران کشور در شورای اقتصاد وجود ندارد که بتواند دفاع کند. به واسطه این عدم حضور نماینده ما خواهیم دید که چه مشکلاتی برای تولید گندم پیش خواهد آمد.
دوستانی که در شورای اقتصاد هستند از کشاورزی اطلاعی ندارند! به همین دلیل نمی توانند دفاع خوبی در این زمینه انجام دهند
الوندی ادامه می دهد: البته امسال با سال های گذشته یک تفاوتی دارد و آن این است که اگر دولت در این زمینه تدبیری به خرج ندهد قطعا دولت آینده است که با مشکل روبه رو خواهد شد و دولت فعلی در زمانی که کشور نیاز به گندم دارد مسئولیتی نخواهد داشت. به این ترتیب دولت نوپایی در کشور خواهیم داشت که اولین مواجهه اش با کمبود یک محصول استراتژیک به نام گندم است. پس قطعا دولت بعدی با چالش ها و مشکلات زیادی روبه رو خواهد بود.
آقای دولت! برای یکبار هم که شده قیمت عادلانه ای برای گندم تعیین کن
رئیس هیات مدیره مجمع توسعه کشاورزی مردم (هکا) در پاسخ به این سوال که برای اجتناب از رخ دادن چنین اتفاقی چه باید کرد، می گوید: در درجه اول دولت باید بتواند در شورای اقتصاد حداقل برای یکبار در تاریخ ایران قیمت عادلانه ای برای گندم لحاظ کند!
الوندی می افزاید: اگرچه از نظر ما این امر غیر ممکن است چون دوستانی که در شورای اقتصاد هستند از کشاورزی اطلاعی ندارند! به عبارت دیگر افرادی را که به عنوان مطلع در شورای اقتصاد می آورند متاسفانه نمی توانند دفاع خوبی در این زمینه انجام بدهند. به همین دلیل ما تاکید داریم که باید از بدنه خود صنعت تعدادی از نمایندگان کشاورزان بزرگ و خرد حضور داشته باشند. تا با نظرات تخصصی خود قیمتی برای گندم تعیین کنند که پوشش دهنده هزینه های تولید محصولات کشاورزی باشند.
وی تصریح می کند: از سوی دیگر دولت باید یارانه نقدی برای تهیه کود در اختیار کشاورزان قرار بدهد که در انجام صحیح این کار مشکلاتی هست و معمولا نیز در آن فساد روی می دهد.
الوندی در پایان تاکید می کند: با شناختی که از مدیریت سازمان برنامه و بودجه و اعضای شورای اقتصاد در سالهای اخیری داریم بنده بعید می دانم که شاهد انجام عمل صحیحی به تبع تصمیم گیری در مورد این قضیه باشیم! به عبارت دیگر با توجه به اینکه حضور واقعی کشاورزان در این شورا تا به حال به وقع نپیوسته و این دوستان خودشان هستند که تصمیم می گیرند قطعا تصمیمی که اخذ می شود در صورت نبود نمایندگان برای کشور چالش برانگیز خواهد بود.
نظر شما