بازار؛ گروه صنعت: برپایه آمارهای منتشرشده، حجم صادرات غیرنفتی ایران در سه ماهه اول سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴۴ درصد کاهش یافته است.
مطابق اعلام رئیس کل گمرک ایران، حجم تجارت خارجی ایران در بهار سال جاری حدود ۱۴ میلیارد دلار بوده و از این میزان، رقم صادرات غیرنفتی شش میلیارد دلار است. این رقم حاکی از این است که میزان درآمد صادراتی ایران در این مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدودا نصف شده است.
رئیس کل کمرگ همچنین در توضیح علل کاهش صادرات کشور اظهار کرد که تجارت خارجی دنیا طی ماه های اخیر تحت تأثیر بیماری کرونا با روند کاهشی روبه‌رو بوده است. صادرات نیز متاثر از این موضوع کاهش یافته و همچنین به علت بسته بودن مرزها امکان صادرات کالا وجود نداشته اما آمارها نشان می‌دهد از هفته آخر خردادماه روند کاهشی صادرات، کند و در حال بازگشت به روال عادی است.
*کاهش ۸میلیارد دلاری صادرات نسبت به سال گذشته
جمشید عدالتیان، عضو اتاق بازرگانی ایران درباره وضعیت کنونی صادرات ایران و کشورهای همسایه در گفت‌وگو با خبرنگار بازار می‌گوید: «آمارهای رسمی منتشرشده درباره وضعیت صادرات کشور مربوط به سه ماه اول سال جاری و برای سه ماه دوم هنوز آمار مشخصی اعلام نشده است.»
وی همچنین افزود : «با توجه به شیوع ویروس کرونا در دنیا و کاهش قیمت نفت، صادرات مواد پتروشیمی و میعانات گازی کاهش یافته است. روند کاهشی صادرات با توجه به وضعیت فعلی مبرهن می‌کند که آمار سه ماه دوم سال جاری و چند ماه آینده کاهشی است و خبر خوشی از صادرات نمی‌دهد.»
عدالتیان خاطرنشان کرد: «پتروشیمی و میعانات گازی همواره بیش‌ترین سهم را در صادرات کالاهای غیر نفتی چند سال گذشته داشته که در حال حاضر به دلیل کاهش قیمت نفت، روندی کاهشی در سطح جهانی دارند.»
او همچنین اظهارکرد که کشورهای همسایه همواره مهم‌ترین خریدارن بازار ایران بودند اما اکنون به دلیل کاهش قدرت خرید، میزان تقاضای خود را به حداقل رساندند.
عضو اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: «مطابق آمارهای بررسی شده سه ماه نخست سال جاری، به ارزش ۲۴ میلیارد دلار صادرات داشتیم اگر این آمار در سال جاری به ۳۵ میلیون دلار برسد که باتوجه به میزان صادرات فعلی نیز این رقم پیش بینی می‌شود، صادرات کشور نسبت به سال گذشته ۸ میلیارد دلار کاهش داشته است. لازم به یادآوری است که در سال گذشته به ارزش ۴۰ میلیون دلار صادرات داشتیم اما این رقم برای سال جاری پیش‌بینی نمی‌شود. با این حال ممکن است اتفاق‌های مختلفی در شش ماه دوم سال آمارهای پیش‌بینی شده را تغییر دهد.»
او درباره راه‌های بهبود روند فعلی این چنین بیان کرد: «بهبود روند فعلی تنها با افزایش صادرات دیگر کالاها ممکن است و باید تلاش شود تا صادرات سایر کالاها افزایش یابد. چنانچه ایران در حوزه صادرات به اوراسیا ورود کند، روند فعلی بهبود و میزان صادرات دیگر کالاها افزایش می‌یابد، اگرچه روند بازاریابی و یافتن بازار مناسب سخت و زمان بسیاری را می‌طلبد.»
*صادرات کالاهای مصرفی و غیرمصرفی برای جبران کاهش صادرات غیرنفتی ضروری است
وی همچنین تصریح کرد: «از طرف دیگردرحال حاضر باوجود اعمال تحریم‌ها و سختی صادرات، فلزات اساسی سهم خوبی از صادرات را به خود اختصاص داده‌اند و اگر در این میان صادرات کالاهای مصرفی و غیرمصرفی نیز افزایش یابد میتوان امیدوار شد که کاهش صادرات مواد پتروشیمی و میعانات گازی جبران می‌شود.»
عدالتیان در ادامه ضمن اشاره به صادرات به کشورهای همسایه ازجمله افغانستان گفت که بازار کشورهای همسایه فرصت طلایی برای افزایش روند صادرات کشور است اما با این حال بایید محتاط عمل کرد زیرا کشوری مانند افغانستان به دلیل تغییر دائمی وضعیت، بازار خوبی به شمار نمی‌رود و بسیاری از کالاهیا صادراتی به این کشور حتی ثبت نمی‌شود. بنابراین نمی‌توان از این بازار دقیق صحبت و روی آن حساب باز کرد.»
عضو اتاق بازرگانی ایران درپایان با تاککید بر اهمیت بازار ترکیه عنوان کرد: «درچند سال گذشته، صادرات گاز ایران به کشور ترکیه منابع مالی خوبی را برای کشورمان تامین کرد اما درحال حاضر آمار دقیقی از این میزان در دسترس نیست زیرا به طورچشم گیری دچار رکود شده است.»
*تولید ناخالص ملی در سراسر دنیا کاهش یافته است
همچنین علی اصغر زرگر کارشناس اقتصادی درگفت‌وگو با بازار درباره کاهش تجارت جهانی می‌گوید: «با شیوع ویروس کرونا در سراسر دنیا پیش‌بینی می‌شد که ارتباطات بین‌الملل کاهش چشم‌گیری پیدا کند. در این برهه زمانی، تولید ناخالص ملی در تمامی کشورهای دنیا با درصدهای متفاوتی کاهش یافت چراکه تقاضای بین‌المللی دچار رکود شده است.»
وی همچنین ادامه داد: «تولیدات کشورها همواره به صورت زنجیره‌ای و ارتباط با یکدیگر انجام می‌شد. بدین صورت که قطعات خودرو در چین تولید و سپس به سایر کشورها صادر می‌شد تا خودرو تولید شود. خودرو تولید شده نیز برای فروش به کشور دیگری ارسال و ارتباطات بین المللی را معنادار می‌کرد که درحال حاضر این زنجیره گسسته و کشورها نمی‌توانند به سادگی آن را به بخش داخلی کشور خود منتقل کنند چراکه کاری زمان بر و دشوار است.»
زرگر تصریح کرد: «عوامل ذکرشده به طور چشم گیری بر میزان صادرات و واردات کشورها از جمله کشور خودمان نیز تاثیر گذار بود. در حال حاضر میتوان گفت کاهش صادرات متاثر از شیوع ویروس کرونا، کاهش ارتباطات بین المللی و تقاضا است.»
*کشورها به سمت اقتصادملی‌گرا حرکت می‌کنند
این کارشناس اقتصاد سیاسی خاطرنشان کرد: «با شیوع ویروس کرونا و کاهش میزان صادرات و واردت کشورها به این نتیجه رسیدند که با افزایش تعرفه‌ها اقتصاد خود را به سمت اقتصاد ملی گرایانه هدایت و به جای آنکه انبار تولیدی خود را به صورت روزمره با قطعات سایر کشورها پرکنند نیاز خود را با تولید داخلی د ر بلند مدت برطرف سازند.»
او بیان کرد: «ویروس کرونا یک تاثیر کوتاه مدت و یک تاثیر دراز مدت برکشورهای دنیا خواهد داشت. تاثیر کوتاه مدت آن کاهش تبادلات بین المللی و بلند مدت آن گرایش به اقتصاد ملی‌گرا و افزایش تولید داخلی است.»
وی در ادامه این گفت‌وگو ضمن اشاره یه اقتصاد ایران در شرایط کرونایی گفت که درباره ایران میتوان گفت که ایران همواره اقتصاد خاص خود را داشته و تنها بخش‌هایی از تولیدات و مواد اولیه خود را در زنجیره جهانی گذاشت. ۴۰ درصد اقتصاد ایران مدرن و در زنجیره بین المللی جای دارد و به این ترتیب برخی از مواد اولیه، دارو و خودرو از طریق تبادلات بین المللی تأمین و ۴۰ درصد دیگر اقتصاد ایران نیز سنتی است و به حوزه کشاورزی و صنایع داخلی مربوط می‌شود.
زرگر اظهارکرد: «۲۰ درصد اقتصاد، زیر زمینی و خارج از کنترل دولت است که درمعنای دیگر میتوان از آن‌ها به عنوان سرمایه‌های سرگردان یاد کرد چراکه هربار متاثر از موضوع خاصی است. به طورمثال یک بار افزایش دلار بر اقتصاد تاثیر می‌گذارد و باردیگر بازار بورس. درنتیجه این اقتصاد، اقتصاد خردی است که صرف تولید و مالیات نمی‌شود.»
این کارشناس سیاسی عنوان کرد: «حوزه صادرات کشور متصل به تبادلات بین المللی است بنابراین ناچار هستیم که صادرات و واردات خود را بر پایه تبادل و تعاملات بین‌المللی انجام دهیم.»
نظر شما