بازار؛ گروه استان ها: استان خراسان شمالی با دارا بودن ۳۴۴ هزار هکتار عرصه کشاورزی و ۸۲ هزار بهره بردار در این بخش، یکی از استان هایی است که هر ساله مقدار زیادی از اراضی زراعی آن به کشت محصولاتی همچون گوجه فرنگی، پیاز و سیب زمینی اختصاص می یابد. این روزها برداشت گوجه فرنگی در کشتزارهای خراسان شمالی آغاز شده است که سالانه حدود چهار هزار هکتار از مزارع این منطقه زیر کشت قرار می گیرد.
در برخی از سال ها اگر شرایط بارندگی خوب باشد میزان تولید محصول افزایش می یابد اما اگر شرایط بارندگی نیز مساعد نباشد میزان تولید کاهش می یابد اما چیزی که بیش از همه کشاورزان استان را رنج می دهد قیمت فروش محصول است که همیشه ضرر می دهند و هیچ گاه به سود واقعی خود نمی رسند.
شرایط مانند سنوات قبل
امسال نیز مستثناء از سال های دیگر نبوده و قیمت خرید این محصول، از کشاورزان به صورت چشم گیری افت کرده بطوریکه نه تنها سودی عاید کشاورز نمی‌شود بلکه نمی‌توانند هزینه‌کرد خود را به دست آورند و حتی کشاورزان را در برداشت و یا حمل آن ها به کارخانه و یا میدان بار بی تمایل کرده است.
در سال گذشته کاهش چشم گیر قیمت گوجه فرنگی در خراسان شمالی سبب شد تا مقدار قابل ملاحظه ای از محصول تولیدی بر دست کشاورزان باقی بماند و آن ها مجبور شوند تا با قیمت پیشنهادی کارخانجات رب این محصول را تحویل این کارخانجات دهند.
کشاورزان گوجه کار خراسان شمالی علاوه بر پایین بودن قیمت فروش محصول از وجود دلالان و واسطه ها نیز ناراضی بوده و معتقدند: اکنون هزینه های تولید محصول از قیمت فروش آن پیشی گرفته و آنان را متضرر کرده است و در پایان به جیب دلالان و واسطه ها می رود. در سال جهش تولید که دولت باید از افزایش تولید استقبال و کانال های لازم برای بهره برداری اقتصادی از تولیدات کشاورزان ایجاد کند، این دلالان و واسطه ها هستند که در خلا نظارتی عرصه را برای جولان مهیا دیده اند.
نبود صنایع فرآوری
جعفر حقانی یکی از کشاورزان خراسان شمالی در گفتگو با بازار، که حدود چهار هکتار از مزارع خود را در سال جاری به کاشت گوجه اختصاص داده است می گوید: ۱۵ سال است که به شغل کشاورزی مشغول هستم و هر ساله در زمان برداشت محصول، محصولات خودمان را نتوانسته ایم با قیمت مناسب در بازار به فروش برسانیم.
وی نبود صنایع فرآوری در استان را یکی از مشکلات کشاورزان استان عنوان می کند و اظهار می دارد: هزینه های بالای کاشت، داشت و برداشت و آبیاری بسیار بالاست و در زمان برداشت و فروش محصول قیمت پایین کشاورزان را دلسرد می کند.
حقانی می افزاید: کشاورزان طی سال گذشته گوجه فرنگی را با قیمت ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان تحویل کارخانجات می دادند و امسال این رقم به ۷۰۰ تا ۸۰۰ تومان رسیده است اما هزینه های تولید در کشت بهاره گوجه فرنگی آنقدر بالا رفته است که اگر این هزینه ها را کسر کنیم به همان قیمت سال گذشته می رسد. چشم خانواده های ما کشاورزان به درآمد کشاورزی است و اگر نتوانیم محصول را با قیمت مناسب بفروشیم باید چند ماه گرسنگی بکشیم و با همان یارانه زندگی کنیم.
نوسانات قیمت
یکی دیگر از کشاورزان خراسان شمالی نیزبا ابراز گلایه از قیمت پایین گوجه فرنگی می گوید: به علت پایین بودن قیمت گوجه، محصول ما در بوته ها مانده است و با توجه به هزینه کرد در خرید نهال، دستمزد کارگران، کرایه حمل و نقل، خرید جعبه و... توجیه اقتصادی ندارد که محصول خود را جمع آوری کنیم.
رضا یوسفی با بیان اینکه همیشه نوسانات قیمت این محصول را در بازار شاهد هستیم می افزاید: از زمان شروع کاشت این گوجه کشاورزان باید دستمزد کارگران را به موقع پرداخت کنند ولی متاسفانه در زمان فروش محصول به کارخانه ها و بازار بعد دو یا سه ماه هم پول محصول داده نمی شود.
وی ادامه می دهد: در برخی از روزهای سال قیمت گوجه بقدری بالاست که مردم قدرت خرید آن را هم ندارند ولی در زمان برداشت این محصول بقدری افت می کند که برخی از کشاورزان حتی قید برداشت محصولات خود را نیز می زنند.
وجود دلالان
این کشاورزی با بیان اینکه در دیگر استان ها یارانه برای خرید گوجه تعلق می گیرد ولی در این استان این چنین نیست، می افزاید: زمان رسیدن محصول باعث می شود یک باره محصول زیادی وارد بازار شود از این رو کشاورزان با مشکلاتی برای فروش مواجه می شوند که می طلبد دولت به یاری آنها بیاید.
یوسفی از وجود دلالان و واسطه ها در خرید محصول گلایه می کند و می گوید: هیچ گاه واسطه‌ها و دلالان از کشاورزی محصول را با قیمت مناسب خریداری نمی کنند این در حالی است که گوجه فرنگی از کشاورز به ارزش حدود ۱۰ هزار ریال خریداری می شود اما در یک مرحله چند برابر به دست مصرف کننده می رسد.
قره باشلو یکی دیگر از کشاورزان نیز می گوید: سرمای بهاره در اوایل بهار سال جاری باعث شد که محصولات زراعی با رشد عقب تری داشته باشند وبعد آن در نخستین چینش محصول با افت قیمت مواجه شده ایم این در حالی است که شرایط آب و هوایی استان سرمای زودرس را نیز به دنبال دارد همچنین قیمت فعلی گوجه فرنگی جز ضرر چیزی برای کشاورزان ندارد و با این وضعیت کشاورزان در سالهای آینده رغبتی برای کاشت این محصول نخواهند داشت.
تولید ۷۵ هزار تن گوجه فرنگی مازاد بر نیاز
مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی نیز در این رابطه می گوید: سطح کشت گوجه فرنگی در این استان سه هزار و ۴۳۰ هکتار با متوسط عملکرد ۵۰ تن در هکتار است که پیش بینی می شود امسال ۱۵۴ هزار تن محصول تولید شود.
محمدنقی کاظمیان با بیان اینکه این سطح کشت حدود چهار درصد بیش از برنامه ابلاغی است که تولید گوجه فرنگی در کشور بیش از پنج میلیون تن بوده و خراسان شمالی رتبه ۱۳ کشوری را در اختیار دارد، می گوید: در استان سه کارخانه رب در شهرستان های فاروج با ظرفیت پنج هزار تن، مانه وسملقان چهار هزار تن و اسفراین دو هزار تن فعالیت دارد.
وی با بیان اینکه سالانه حدود ۷۵هزار تُن گوجه مازاد در استان تولید می‌شودکه با نبود صنایع تبدیلی مناسب فروش این محصول با نوسانات قیمت روبه رو می‌شود، افزود: برداشت گوجه فرنگی در استان از اواسط مردادماه در نقاط گرم استان آغاز شده است. در شروع برداشت کارخانه های استان گوجه فرنگی را با قیمت هر کیلوگرم هفت هزار ریال خریداری می کردند که این رقم در میادین میوه و تره بار استان ۱۱ تا ۱۳ هزار ریال است.
مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی با اشاره به اینکه هرچه به پیک برداشت گوجه در استان نزدیک می شویم قیمت ها هم روند نزولی پیدا می کند، می گوید: مکاتبات و هماهنگی‌های متعددی انجام شده تا زمینه و امکانات لازم برای خرید حمایتی از گوجه فرنگی در استان فراهم شود.
پیگیری برای موافقت خرید توافقی
مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی می افزاید: با توجه به اینکه این خرید نیازمند مصوبات کارگروه تنظیم بازار کشور و تامین اعتبار توسط سازمان برنامه و بودجه است به همین منظور اطلاعات میزان تولید استان برای سازمان تعاون روستایی ارسال شده و در حال پیگیری برای موافقت با خرید توافقی هستیم.
کاظمیان با بیان اینکه مهم‌ترین موضوع در خصوص کشت محصولات سبزی و صیفی و بخصوص پیاز و گوجه فرنگی این است که کشاورزان باید در تنظیم سطوح کشت خود حتما با کارشناسان جهاد کشاورزی مشورت و از افزایش سطح زیر کشت خودداری کنند، افزود: در این خصوص هشدارهای لازم به کشاورزان داده شده است.
در نهایت باید دید در حوزه کشاورزی به خصوص گوجه کاران در سطح استان خراسان شمالی به ه روندی بر می خورد آیا کشاورزان سال آتی هم رغبتی به کشت دارند یا خیر؟
نظر شما