درخت طلای مجازی برای پینوکیوهای بورسی

مهران ابراهیمیان؛ بازار: معمولا ما پینوکیو را به دروغ گویی و دراز شدن  بینی اش  می شناسیم  در حالی که  داستان پینوکیو  حکایت آدمهای ساده ای است که گول می خورند ، اغفال می شوند، هدف خود را گم کمی کنند و یا غرق در لذایذ کوتاه مدت و رویای خود می شوند و خوی  حیوانی می گیرند و حتی  به  حیوان چهار پا بدل می شوند و در نهایت  این عقل،خرد، صبر و تجربه است که آنها  را به انسان خوب بدل می کند.

اما رفتار خیلی از ما ایرانی ها  در هفته های اخیر در مواجه با بازار سرمایه  بی شباهت  به حکایت شخصیت اصلی داستان نویسنده کارلو لورنزینی نبود. به کسی بر نخورد؛ اما! چه بسیار افراد نا بلدی که  به دنبال زندگی خیالی تصویر سازی شده در محافل خصوصی  متاثر از فضای مجازی و به دنبال سر مستی سودهای زیاد و ناگهانی؛ رویا پردازی تعویض خانه و یا خودرو ... پای به این عرصه گذاشتند اما گرفتار گربه نره و روباه های مکار در فضای مجازی شدند.

 در واضح ترین  بخش از داستان  پینوکو که مشابهت  با نوع سرمایه گذاری های ناآشنا اما حریصانه در بورس  دارد، آنجایی است که  پینوکیو با تلاش بسیار سکه های طلا به دست می آورد و به قصد کمک به اقتصاد خانواده و پدر ژپتو گول پیشنهاد  کاشت درخت طلا را توسط  روباه مکار می خورد و چه راحت تمام سرمایه خود را بر باد می دهد.

در داستان پینوکیویی – بورسی ما  گربه نره و روباه مکار  در کمین تازه واردها و در فضای مجازی  نشسته اند و با استراتژی ها و تاکتیک های عجیب و غریب  سعی در بیرون آوردن  سرمایه افراد نابلد هستند.

  این گروه که یا با زد و بند با جریانی خاص، یا با انگیزه سیاسی متصل به  خارج و یا به قصد کسب سود و خروج خود از مهلکه انتخاب سهام غلط  در حال فعالیت  در فضای مجازی هستند،  هر روز به دنبال طعمه های جدید با زبانی چرب و نرم  می گردند.  از این رو باید امثال نگارنده به هوش باشند که در دام چنین  اغواگرانی نیفتند.

کار عمده این روباهان مکار معمولا سیگنال فروشی در خفا و یا در لفافه است که  حتی سازمان بورس ( مشابهت  شخصیت داستانی این سازمان با خوانندگان) نیز از دست آنها شاکی است با این حال  به روش هایی  عجیب از جمله راه اندازی  کانال VIP، تحلیل بازار بورس بر اساس علم ستاره شناسی و طالع بینی و انتشار اخبار دروغ  مثبت و منفی از سهام هاو...  اهداف خود را دنبال می کنند. و وقتی سرمایه گذاران ناآگاه  به خود می آیند که  سرمایه هایشان ذوب شده و با رفتار شتابان  اشتباه و ضرر خود را  افزون می کنند.

بدیهی است در چنین شرایطی  سیگنال فروش ها و تا حدودی نوسان گیران بعد از رو شدن دستشان یا ناپدید می شوند ویا  حرف های دو گانه  خود را کنار می کشند و تمام تقصیرات عالم بر گردنن شما می افتد.اما در این زمان نه تنها  کاری از دست سازمان بورس و نگارنده بر می آید تاسف خوردن است؛ درست مثل تماشای کارتون پینوکیو!  

تازه واردان و غیر متخصصان باید بدانند که در دنیای بورس و فضای مجازی مانند دنیای واقعی همه نوع افراد و طعمه ها و نقشه هایی برای اغفال افراد وجود دارد ولی تا زمانی که خود مقهور و اسیر این دام ها نشوند و چشم بسته خود را در دامن این تورهای مجازی نیندازند؛ کسی نمی تواند سرمایه های آنها را از چنگشان بیرون کند.

اما سئوال کلیدی  این است که چگونه در دنیای واقعی از سرمایه خود به سختی محافظت می کنیم  اما در بازار سرمایه  به راحتی تصمیمات خود را بر اساس  اطلاعات غیر رسمی در معرض خطر قرار می دهیم ؟

 پاسخ واضح  است. عدم آگاهی  از بازار سرمایه و گرفتار شدن درسو گیری های رفتاری است. در دنیای واقعی  به راحتی  دست به هر کاری نمی زنیم  اما  به دلیل ناآگاهی زندگیمان را در عصر تلقینات و تبلیغات به افراد ناشناس می دهیم.

جالب است که  با همین نوع رفتار دچار سناریوهای « خود محقق کننده» هم می شویم. یعنی با  کوچکترین تلنگری فرار را بر قرار ترجیح می دهیم و ضرر خود را چند برابر می کنیم.

 تجربه  اصلاح سخت  در سه هفته اخیر بورس اکنون  این اجازه را می دهد که سرمایه گذاران جدید با نقد رفتار خود شان به خود  نهیب بزنند و بدانند که  سودها همیشگی نیست و لنگر کردن افراد ناشناس در خرید سهام  برای  سرمایه گذاری در بورس به هیچ وجه کافی نیست.

همچنین بر اساس علم اقتصاد رفتاری باید اکنون تازه واردان یاد بگیرند که «دسترسی پذیری» به یک فرد  به خصوص در فضای مجازی نمی تواند تنها منبع و منشا تصمیمات بزرگ در سرمایه گذاری افراد باشد. سرمایه گذاری در بورس با مشورت افراد ناشناس مانند کاشت درخت سکه طلا است که به زودی آن را از دست خواهید داد.

لذا تاکید می شود که اولا از رفتار گله ای  پرهیز کنید و از سوی دیگر حتما برای یک سرمایه گذاری منطقی وقت گذاشته و منابع کسب اطلاع خود را نه تنها بیشتر کنید که منابع مطمئن را انتخاب کنید. باید بدانید که معامله‌گران موفق هرگز تصمیم خود را به یک یا دو عامل ویا یک خبر یا یک «سیگنال فروش» محدود نمی‌کنند بلکه تلاش می کنند بر اساس جمیع جهات  بهترین تصمیم را محتاطانه و با محاسبه ریسک کمتر اتخاذ کنند.