محمدرضا منجذب: هفته گذشته اخبار اقتصادی متفاوت و بعضا نگران کننده ای به گوش رسید. مهمترین بحث همان وعده گشایش اقتصادی بود که اول توسط رییس جمهور مطرح شد و سپس عکس العمل های متفاوتی را از سوی کارشناسان، اساتید و مسئولین در بر داشت.
دومین اتفاق نوساناتی که در بورس و به تبع واکنش به اخبار بورس اتفاق افتاد. سومین مبحث مهم بحثی که در مجلس شروع شد در خصوص یارانه بنزین و تخصیص آن به افراد بجای خودروها. بطور معمول و هر هفته اخباری از این جنس اتفاق می افتد که برخی تکرار اشتباهات گذشته و برخی آزمون و خطایی اعمال سیاستی ابداعی هم هست.
قصد ورود به هر یک و نقد بررسی دقیق آن را نداریم. بلکه در اینجا با طرح بحث گشایش اقتصادی از طریق فروش آتی نفت برای جبران بخشی از کسری بودجه امسال، به مبحث دیگری اشاره می کنیم.
متاسفانه با وجود پارامترهای غیراقتصادی و نوعا سیاسی و اتفاقاتی که در سالیان اخیر برای اقتصاد ایران افتاده است، موجب شده سیاستگذار دچار روزمرگی و تصمیمات کوتاه مدت گردد. نگاه کوتاه مدتی برای حل مشکل کسری بودجه موجب دامن زدن به بورس نیز شده است. اعلام و یا اعمال سیاستهایی از این دست موجب نوسانات بورس شده است.
ورود مجلس به یارانه بنزین و پرداخت آن به افراد بجای خودرو و بصورت نقدی نمونه ای از مثالهای پوپولیستی هست، که طی دهه اخیر در اقتصاد ایران پررنگ تر شده است. شبیه به چنین نظراتی در مورد تعلق سهام عدالت به اقشار بیشتر و یا راه اندازی کوپن و سهمیه بیشتر و امثالهم دو تاثیر منفی بر اقتصاد دارد. اول اینکه بار مالی دولت را در شرایط کسری بودجه حاد افزایش می دهد.
دوم اینکه آثار و بار مصرفی و تورم را گسترش می دهد. اگر چنین هزینه های مصرفی در زمینه اشتغالزایی مصرف و معطوف میگردید، قابلیت دفاع داشت. شعارها و سیاستهای پوپولیستی آثار مخرب و ضد تولیدی دارد و بار مالی دولت را افزایش می دهد.
جمع بندی: از دلایل مهم روزمرگی و کوتاه مدت نگری میتوان به سیاست زدگی و نبود برنامه ای اصولی و بلندمدت اشاره کرد. شعارهای پوپولیستی هم به تبع آن پدیدار می گردد. باید اقتصاد ایران را از روزمرگی و سیاست زدگی دور نمود. تنها با تعامل اصولی با دنیای خارج و واقع گرایی و نیز ترسیم برنامه ای بلندمدت در راستای تنش زدایی میتوان اقتصاد ایران را احیا نمود.
تدوین برنامه توسعه ای بلندمدت در این راستا قابل تعریف است. مشکل اول اقتصاد ایران سیاست زدگی هست که راه حل آن هم سیاسی است ابتدا به ساکن. تنها با شایسته سالاری و استفاده بهینه از نخبگان و ظرفیت سرمایه انسانی می توان به این مهم دست یافت.
نظر شما