هیفاء پردل؛ بازار: نام‌گذاری سال‌های اخیر با محوریت «تولید» نشان از اهمیت این موضوع در اقتصاد کشور دارد. سال ۱۴۰۳ نیز از سوی رهبر انقلاب به نام «جهش تولید با مشارکت مردم» نام‌گذاری شده است. در جریان تور صنعتی سازمان صنعت، معدن و تجارت از شهرک صنعتی شکوهیه و بازدید از شرکت ایستکول، این مفهوم به‌خوبی قابل لمس بود.
«ایستکول»، یکی از مهم‌ترین واحدهای تولیدی کشور در حوزه آبسردکن و یخچال‌های سایز کوچک، نمونه‌ای موفق از مدیریت و سرمایه‌گذاری خانوادگی در صنعت است. این شرکت با ظرفیت تولید روزانه بیش از ۱۳۰۰ دستگاه، نقش مهمی در تأمین نیاز بازار داخلی ایفا می‌کند.
با این حال، در کنار تحریم‌های خارجی که مسیر صادرات را دشوار کرده‌اند، چالش‌های داخلی مانند قوانین پیچیده اداری و بحران ناترازی انرژی، موانع جدی برای این واحد تولیدی ایجاد کرده است. ایستکول باوجود این مشکلات، همچنان بر توسعه و تثبیت جایگاه خود در صنعت لوازم خانگی کشور تمرکز دارد.
در جریان بازدید خبرنگاران از این واحد صنعتی در شهرک شکوهیه، مدیرعامل شرکت تکران مبرد (برند ایستکول) اظهار داشت: شرکت ما یکی از دو تولید کننده برتر یخچال و فریزر در کشور است و با ظرفیت تولید بالا و تمرکز بر کیفیت و نوآوری، به برندی شناخته‌شده در بازارهای داخلی و منطقه‌ای تبدیل شده‌ایم.
شرکت ایستکول علاوه بر تحریم‌های خارجی، با مشکلاتی مانند قوانین پیچیده اداری، نوسانات ارزی و بحران انرژی مواجه است. این موانع داخلی، مسیر صادرات و توسعه این واحد تولیدی را دشوار کرده‌اند.
مهرداد محمدی افزود: این شرکت فعالیت خود را در سال ۱۳۵۶ با چهار نفر آغاز کرد و امروز با همت خانواده و بهره‌گیری از ۸۰۰ نیروی متخصص، به قطب تولید یخچال و آبسردکن در کشور تبدیل شده‌ایم. با وجود موانع متعدد، محصولات ما به کشورهای عراق، افغانستان و تاجیکستان صادر می‌شود.
وی تأکید کرد: برای خطوط تولید از به‌روزترین تکنولوژی‌های دنیا استفاده می‌کنیم و یخچال‌های تولیدی ما در سایزهای مختلف، عمدتاً در هتل‌ها و بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حال حاضر ۳ هزار نیروی غیرمستقیم نیز با این واحد تولیدی همکاری دارند.
چالش‌های تولید؛ از مشکلات ارزی تا قوانین دست‌وپاگیر
مدیرعامل ایستکول تصریح کرد: قوانین سختگیرانه و مسائل ارزی، موانع بزرگی در مسیر صادرات ما ایجاد کرده‌اند. با وجود کیفیت بالای محصولات، راه صادرات ما عملاً بسته شده و کالاهای خارجی، به‌ویژه محصولات چینی، جایگزین تولیدات داخلی شده‌اند.
وی افزود: پس از شهادت شهید رئیسی، با سختگیری‌های جدید ارزی مواجه شدیم که حتی منجر به تعطیلی موقت کارخانه در تابستان امسال شد. اما با وجود تمام مشکلات، اجازه ندادیم چرخ تولید متوقف شود.
محمدی با اشاره به بحران ناترازی انرژی افزود: ما مجبور به استفاده از ژنراتور برای تأمین برق مورد نیاز کارخانه شده‌ایم و حتی برای ادامه تولید، به استفاده از سوخت قاچاق روی آورده‌ایم. در حالی که دولت از صنایع می‌خواهد به سمت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر بروند، باید پرسید آیا تولید برق وظیفه تولیدکنندگان است؟ هزینه احداث نیروگاه خورشیدی بسیار بالاست و ما چاره‌ای جز استفاده از ژنراتور نداریم.
وی افزود: این واحد تولیدی برنامه دارد با توسعه خطوط تولید، ظرفیت روزانه خود را به یک هزار و ۸۰۰ دستگاه افزایش دهد. همچنین، با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، به سمت تولید یخچال‌های سایز بزرگ خانگی گام بردارد.
محمدی اظهار داشت: در این کارخانه بیش از ۴۰ نوع محصول با ۱۲۰ رنگ متفاوت تولید می‌شود. همچنین، قصد داریم با افزایش مساحت کارخانه به ۲۰ هکتار، ظرفیت تولید را افزایش دهیم.
وی افزود: برند ویژه ما، یخچال‌های ۵ فوتی هتلی است که در تمامی هتل‌های کشور دیده می‌شوند. در سال ۱۳۸۷، ایستکول توانست نخستین خط تولید آبسردکن‌های کاملاً ایرانی را راه‌اندازی کند. از دهه ۱۳۹۰ به بعد، این محصول به یک کالای اقتصادی تبدیل شده و در مطب‌های پزشکان، آزمایشگاه‌ها و اماکن عمومی مورد استفاده قرار گرفته است.
موانع صادرات و خودتحریمی داخلی
محمدی در پاسخ به پرسشی درباره محدودیت‌های صادراتی گفت: بزرگ‌ترین چالش ما، مشکلات ارزی و عدم مدیریت صحیح در این حوزه است. پس از تغییر دولت، این مشکلات بیشتر نمایان شد و قوانین سختگیرانه‌ای که وضع شده، مسیر صادرات ما را بسته است.
کمبود انرژی، شرکت‌های تولیدی را مجبور به استفاده از ژنراتور و حتی سوخت قاچاق کرده است. درحالی‌که دولت بر سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر تأکید دارد، تأمین برق کارخانه‌ها به یکی از چالش‌های اساسی تولیدکنندگان تبدیل شده است.
وی ادامه داد: محصولات ما قابلیت رقابت با برندهای جهانی را دارند، اما با موانع موجود، امکان صادرات گسترده فراهم نیست. چرا باید بازار داخلی ما پر از کالاهای چینی باشد، در حالی که تولیدات ایرانی با کیفیتی مشابه، امکان عرضه به بازارهای بین‌المللی را دارند؟
مدیرعامل ایستکول در پاسخ به سوالی درباره تعامل با دانشگاهیان گفت: متأسفانه در دانشگاه‌های ما فقط فارغ‌التحصیل داریم، اما متخصص تربیت نمی‌شود. ارتباط ما با دانشگاه‌ها بسیار محدود است و امیدواریم بتوانیم در آینده همکاری بیشتری داشته باشیم.
وی همچنین اشاره کرد: در زمینه تأمین مواد اولیه با مشکلات متعددی روبرو هستیم. کالاهای مورد نیاز ما بیش از دو ماه در گمرک معطل می‌مانند و اجازه ترخیص آن‌ها را نداریم.
لزوم حمایت از تولید ملی
محمدی تأکید کرد: پس از شهادت شهید رئیسی، این کارخانه در تأمین مواد اولیه و قوانین جدید سختگیرانه ارزی با مشکلات بسیاری روبرو شد. برای اولین‌بار در تابستان امسال کارخانه تعطیل شد، اما با تمام سختی‌ها، تولید را ادامه دادیم.
وی افزود: انتظار داریم مسئولان با حمایت از صنایع، موانع تولید را بردارند. دولت باید به جای ایجاد قوانین محدودکننده، از تولید ملی پشتیبانی کند تا کشور بتواند به جایگاهی شایسته در صنعت لوازم خانگی دست یابد.
ایستکول روزانه ۱۳۰۰ دستگاه یخچال و آبسردکن تولید می‌کند و قصد دارد این ظرفیت را به ۱۸۰۰ دستگاه افزایش دهد. همچنین، این شرکت در حال برنامه‌ریزی برای تولید یخچال‌های سایز بزرگ خانگی و توسعه فضای کارخانه است
با وجود چالش‌های فراوان، شرکت ایستکول همچنان در برابر تحریم‌ها، بحران انرژی و قوانین پیچیده ایستاده است. تولیدکنندگانی مانند ایستکول که با اراده و پشتکار در مسیر تولید ملی حرکت می‌کنند، نیازمند حمایت‌های واقعی از سوی دولت و نهادهای مختلف هستند. اگر دولت موانع موجود را بردارد و از تولیدکنندگان داخلی حمایت کند، می‌توان با شتاب به رشد این صنعت پرداخت و قم را به قطب قدرتمند لوازم خانگی ایران تبدیل کرد.
این روند نه تنها برای صنعت لوازم خانگی ضروری است، بلکه می‌تواند الگویی برای دیگر بخش‌های اقتصادی کشور باشد. با رفع مشکلات موجود، ایران قادر خواهد بود جایگاه خود را در بازارهای جهانی تثبیت کرده و رقابت با برندهای بین‌المللی را آغاز کند. در نهایت، با همت و همکاری تمامی ارکان جامعه، آینده‌ای روشن برای تولید داخلی و اشتغال‌زایی در انتظار کشور است.
نظر شما