یاسمن بلوردی؛ بازار: محمد حسین انصاری فرد، سخنگوی سابق وزارت جهاد کشاورزی و کارشناس تحلیل بازار کسب و کار کشاورزی در خصوص وضعیت فعلی بازار کشاورزی می گوید: در مجموع بازار کشاورزی الان موفق ترین و باثبات ترین بازارها است و در حال حاضر دارای بالاترین سود تضمینی است. در واقع یکی از دلایل اش تحریم ها است که تلاطم زیادی در بازار بوجود آورده است اما از آنجایی که در فشارهای اقتصادی نیازهای غذایی مردم جزو اولویت‌ها قرار می گیرد یعنی به دلیل وابسته بودن حیات و ممات شان به مواد غذایی، اولین اولویت شان در سبد کالایی مواد غذایی است، در نتیجه باعث شده افرادی که در عرصه مواد غذایی فعال هستند وضعیت بهتری داشته باشند. به طوری که در کسب و کارها بازارهایی همچون موبایل و پوشاک آسیب دیده اند اما بازار کشاورزی هنوز فعال است.
انصاری فرد ادامه می دهد: در حقیقت صنعت کشاورزی و صنایع غذایی ما از بحث تحریمها و حتی بیماری کرونا کمترین آسیب‌ها را دیده و چه بسا به سود بیشتر هم رسیده است؛ به طوری که به عنوان مثال شاهد هستیم برای تولید میوه به جز هزینه کارگر و کود، تغییر زیادی در هزینه ها به وجود نیامده اما قیمت میوه چندین برابر شده است. این نشان می دهد تولید محصولات کشاورزی الان مقرون به صرفه است.
بازار کشاورزی الان موفق ترین و باثبات ترین بازارها است چون در فشارهای اقتصادی نیازهای غذایی مردم جزو اولویت‌ها قرار می گیرد؛ یعنی به دلیل وابسته بودن حیات و ممات شان به مواد غذایی، اولین اولویت شان در سبد کالایی مواد غذایی است
وی در خصوص میزان پتانسیل های اقتصادی بخش کشاورزی کشور نیز خاطرنشان می کند: وقتی کشوری مانند هلند که کل کشورش کمی بیشتر از گیلان و مازندران است می تواند ۲۰ برابر ما صادرات محصولات کشاورزی داشته باشد نشان می دهد در بسیاری از مکانها امکان بهره برداری و استفاده از پتانسیل های کشاورزی را دارا هستیم.
روسیه چه کرد؟
این کارشناس تحلیل بازار کسب و کار کشاورزی می گوید: از سوی دیگر وقتی تولید محصولات کشاورزان نمونه را با یک کشاورزی عادی مقایسه می کنیم می بینیم که فاصله بسیار زیاد است؛ مثلا در مورد محصول پسته به طور متوسط یک تن در هکتار برداشت می شود اما پسته کار نمونه ما ۲۲ تن در منطقه دامغان برداشت می کند. یا در مورد تولید محصول سیب به طور متوسط ۲۰ تن در هکتار است اما باغدار نمونه ما در دماوند حتی تا ۱۵۰ تن در هکتار هم برداشت می کند.
وی ادامه می دهد: در مورد گندم نیز وضعیت به همین نحو است و در حالی که متوسط تولید ۴ و نیم تن در هکتار است اما کشاورزان نمونه ما تا ۱۴ تن هم برداشت می کنند. البته ما نمی گوییم همه ۱۴ تن گندم تولید کنند اما حتی اگر ۵۰ درصد تولید را افزایش دهند می توانیم جزو صادرکنندگان بزرگ دنیا باشیم.
وقتی کشوری مانند هلند که کل کشورش کمی بیشتر از گیلان و مازندران است می تواند ۲۰ برابر ما صادرات محصولات کشاورزی داشته باشد نشان می دهد در بسیاری از مکانها امکان بهره برداری و استفاده از پتانسیل های کشاورزی را دارا هستیم
انصاری فرد تصریح می کند: همانطور که می دانید روسیه قبل از تحریم های آمریکا و تا ۶ سال پیش بزرگترین واردکننده غلات دنیا بوده و الان با ایجاد یک تحول در کشاورزی و اعمال یک برنامه ریزی کاربردی تبدیل به بزرگترین صادر کننده دنیا شده است؛ به طوری که این کشور الان یکی از کشورهایی است که ایران از آن واردات غلات دارد و این نشان می دهد که می شود با برنامه ریزی، ایجاد راهبردهای جدید و سرمایه گذاری بیشتر روی آموزش و تحقیقات، کشاورزی را به جایی رساند که یکی از قطب های بزرگ در دنیا باشیم.
وی خاطرنشان می کند: الان ایران جزو ۱۳ کشور بزرگ دنیا از لحاظ سطح زیر کشت محصولات کشاورزی است اما چرا جزو ۱۳ کشور بزرگ کشاورزی دنیا نیستیم؟ جواب آن ساده است به دلیل بهره وری پایین، عدم آموزش، عدم ترویج کافی و عدم تحقیقات کاربردی کافی است.
انصاری فرد با تاکید بر لزوم انجام تحقیقات کاربردی در بخش کشاورزی، می افزاید: در حال حاضر ما ۶ هزار نفر هیات علمی یا همطراز هیات علمی در جهاد کشاورزی یا رشته‌های مرتبط با کشاورزی داریم که تعداد قابل توجهی است اما اگر بررسی کنید چند نفر از این افراد تحقیقات و مقالات کاربردی شان به کشاورزی کمک می کند، چندان قابل توجه نیست. این در حالی است که گاها حتی می بینیم مقالاتی نوشته اند که به خارج از کشور هم راه یافته است اما بخاطر اینکه کاربردی و سفارشی نبوده به کشاورزی ما کمک نکرده است.
وی ادامه می دهد: در حقیقت ما نیامده ایم به یک محقق بگوییم مثلا کرم خراط درختان گردوی ما را در استانهای مختلف با آسیبهای شدید مواجه می کند بیاید در مورد راه مبارزه با این کرم، مبارزه بیولوژیک، سمپاشی و دیگر موارد تحقیق کند و راهکار به ما ارائه بدهد. در حالی که بنده معتقدم باید به محققین پول بدهیم تا در رابطه با یکسری موضوعات خاص کارهای تحقیقاتی سفارشی برای بخش کشاورزی انجام بدهند.
الان ایران جزو ۱۳ کشور بزرگ دنیا از لحاظ سطح زیر کشت محصولات کشاورزی است اما چرا جزو ۱۳ کشور بزرگ کشاورزی دنیا نیستیم؟ جواب آن ساده است به دلیل بهره وری پایین، عدم آموزش، عدم ترویج کافی و عدم تحقیقات کاربردی کافی است
پتانسیل جنگل های کشور برای قرار گرفتن در لیست بزرگترین صادرکنندگان کاغذ دنیا
سخنگوی سابق وزارت جهاد کشاورزی در خصوص پتانسیل های بخش کشاورزی می گوید: بگذارید با یک مثال بحث پتانسیل های این بخش را توضیح بدهم، همانطور که می دانید هرسال حدود ۶ و نیم هکتار زمین زیر کشت گندم داریم که حدود ۵/۲ میلیون هکتار آبی و ۴ میلیون هکتار دیم است. بر اساس آمار متوسط دنیا کشورهای نیوزلند و روسیه در کشت آبی تا ۱۰ تن در هکتار به طور متوسط برداشت می کنند. بنابراین ما اگر حتی کشت دیم را در نظر نگیریم و روی ۸ تن در هکتار حساب کنیم حجم تولید گندم ما در سال ۲۰ میلیون تن خواهد بود. که با توجه به میزان مصرف می توانیم سالانه ۵ میلیون تن صادر کنیم.
انصاری فرد تاکید می کند: کشوری که بتواند در سال صادرکننده ۵ میلیون تن گندم باشد در بازارهای جهانی یک اعتبار بسیار بزرگ پیدا می کند.
وی در خصوص دیگر پتانسیل های کشاورزی کشور نیز می گوید: یکی دیگر از پتانسیل های ما در واقع بحث جنگلها است به طوری که می توان از جنگلها برای تولید گیاهان دارویی و تولید میوه در داخل جنگل و همچنین زراعت چوب استفاده کنیم. چون ما حدود ۱۴ و نیم میلیون هکتار جنگل داریم بنابراین در وسط درختان جنگل می توانیم با کاشت صنوبر و تبریزی و درختان دیگر، جزو بزرگترین صادرکننده کاغذ دنیا باشیم. البته عملیاتی کردن این موارد نیاز به طرح های کامل دارد و اجرای آن مستلزم تامین بودجه است.
باید به محققین پول بدهیم تا در رابطه با یکسری موضوعات خاص کارهای تحقیقاتی سفارشی برای بخش کشاورزی انجام بدهند، در حالی که در مورد ۱۰ میوه از جمله خرما، پسته، زردآلو، گیلاس، سیب، فندق و غیره ما جزو ده کشور اول دنیا هستیم چرا نمی توانیم صادر کنیم
انصاری فرد خاطرنشان می کند: باید به این موضوع توجه داشته باشیم که اگر کشوری مانند هلند توانسته سالانه ۱۲ میلیارد یورو صادرات گل و ۱۰ میلیارد یورو صادرات لبنیات داشته باشد به این دلیل است که کل دولت اش به کشاورزی اهمیت می دهد. بنابراین باید کل ساختار مجلس، دولت، بخش خصوصی و غیره به کشاورزی اهمیت بدهیم تا بتوانیم با پتانسیل هایی که داریم جزو قطب‌های کشاورزی دنیا باشیم.
صادرکننده حرفه ای نداریم
این کارشناس تحلیل بازار کسب و کار کشاورزی در پاسخ به این سوال که در صادرات چقدر موفق هستیم، می گوید: صادرات کمی افزایش یافته اما هنوز هم بسیار پایین است. در حقیقت ما سالانه حدود ۵ و نیم میلیارد دلار صادرات بخش کشاورزی داریم که حدود یک میلیارد دلار آن مربوط به پسته است. در صورتی که اگر تولیدات ما با روش های مدرن افزایش یابد می توانیم ۲۰ میلیارد دلار در سال صادرات محصولات کشاورزی را داشته باشیم. انصاری فرد تاکید می کند: تمام کشورهای اطراف ما همگی جزو بزرگترین واردکننده‌های محصولات کشاورزی هستند، پس چرا نتوانسته ایم صادر کنیم؟ سوال اینجا است که در حالی که در مورد ۱۰ میوه از جمله خرما، پسته، زردآلو، گیلاس، سیب، فندق و غیره ما جزو ده کشور اول دنیا هستیم چرا نمی توانیم صادر کنیم؟
وی می افزاید: این موضوع نشان می دهد که کشور ما واردات محور است و درصادرات کمتر کار کرده است چون استانداردهای ما ضعیف است و صادرکنندگان ما چندان حرفه ای نیستند. از آن طرف نیز واردکنندگان بیشتر به صورت رانتی هستند و تنها می خواهند از ارزهای دولتی استفاده کنند. بنابراین اگر تجار واقعی باشند باید بتوانیم از طریق صادرات درآمدهای بسیار بیشتری کسب کنیم.
نظر شما