بازار؛ گروه آب و انرژی: پروژه شیرین سازی آب دریا با چالش مواجه شده است. مسولین سازمان برنامه و بودجه به نوعی از زیر بار تامین مالی آن طفره می روند و آن را خارج از توان دولت اعلام می کنند. کسری ها و ناترازی بودجه ای دولت به قدری وخیم شده که معاون سازمان برنامه و بودجه می گوید که سرمایه گذاران اگر دیدند تامین مالی قراردادی وابسته به دولت است آن را حتما اجرا نکنند.
اما مسولین وزارت نیرو مدعی اند که این طرح مصوبه هیات وزیران را داشته و اجرای آن الزامی است. عیسی بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب در اینباره به بازار می گوید: طبق مصوبه هیات وزیران دولت و قانون انتقال آب دریای عمان به سیستان (مصوب اسفند ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی) دولت موظف به انتقال آب به منطقه سیستان و ارایه مشوق های لازم در این خصوص است. بر همین اساس دولت به عنوان کارگزار اجازه ندارد که که من این طرح را قبول نداشته و حاضر به اجرای آن نیستم.
جالب است که طبق گفته های سخنگوی صنعت آب نمک زدایی از آب دریا هزینه کمتر از یک دلار (حدود ۸۰ هزار تومان) دارد. البته متناسب با مسافت انتقال و پمپاژ این هزینه هم بیشتر و بیشتر می شود.
قراردادهای وابسته به دولت را امضا نکنید
موضوع انتقال آب دریای عمان به استان سیستان و بلوچستان ازجمله محورهای مهم اولین سفر استانی رئیس جمهوری به زاهدان است؛ موضوعی که وزیر نیرو در این سفر به خبرنگاران گفت که پروژه مهم خط انتقال آب از دریای عمان تاکنون پیشرفت ۳۲ درصدی تا زاهدان و ۱۸ درصدی تا مشهد را داشته است.
با این وجود اما سازمان برنامه گویا تمایل چندانی به اجرای این پروژه ندارند.
معاون سازمان برنامه و بودجه در حالیکه عملکرد و نحوه قراردادهای شیرین سازی آب دریا را مورد نقد قرار می دهد، به بازار می گوید: ما با شرکت هایی که پروژه شیرین سازی آب دریا را دنبال می کنند جلسه گذاشته و به آنها اعلام کردیم که این مدل تامین مالی به طور حتم با شکست مواجه می شود. اینکه انتظار داشته باشیم دولت هر لیتر آب شیرین شده را بخرد و بعد آن را به یک دهم قیمت خود بفروشد و برای آن ردیف بودجه در نظر بگیریم، شدنی نیست.
او با بیان اینکه چنین مدل تامین مالی حتما در بلند مدت با مشکل مواجه شده و اجرای آن در بلند مدت امکان پذیر نیست، می گوید: در واقع تمام چاه های نفت و گاز ما جوابگوی هزینه های اجرای چنین طرح هایی نیست. به همین دلیل سرمایه گذاران الگوی های تامین مالی را در قراردادهای مشارکت عمومی و خصوصی به خوبی مورد بررسی قرار دهند.
معاون سازمان برنامه و بودجه حتی به سرمایه گذاران توصیه می کند که اگر تامین مالی قراردادی وابسته به دولت بود آن را حتما اجرا نکنید.
دولت موظف به اجرای قانون است
اما مسولین وزارت نیرو این ادعا را قبول نداشته و می گویند که اجرای طرح انتقال آب یک قانون بوده و اجرای آن الزامی است.
بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب با اشاره به اجرای ۵ خط انتقال آب دریا به کشور، در اینباره به بازار می گوید: هر ۵ خط انتقال آب به شهرهای اصفهان، کرمان، یزد، همزگان، کریدور شرق و فارس فعال بوده و خط اول آن نیز تقریبا به بهره برداری رسیده است.
او با بیان اینکه طرح های انتقال آب با سرمایه گذاری بخش خصوصی در حال پیشرفت است، می گوید: منطبق بر مصوبه هیات دولت و قانون انتقال آب دریای عمان به سیستان (مصوب اسفند ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی) دولت موظف به انتقال آب به منطقه سیستان و ارایه مشوق های لازم در این خصوص است. بر همین اساس دولت به عنوان کارگزار اجازه ندارد که که من این طرح را قبول نداشته و حاضر به اجرای آن نیستم. چرا که این طرح یک قانون بوده و لازم الاجراست. همچنین در آیین نامه اجرایی مشوق هایی و روش های پرداخت مشوق ها هم دیده شده است.
او با بیان اینکه پروژه انتقال آب دریای عمان در بخش سیستان پیشرفت ۳۲ درصدی را تجربه کرده است، گفت: در آیین نامه دولت پیش بینی شده که پیش خرید و خرید تضمینی ما صرفا به اندازه شیرین سازی آب کنار دریا باشد. همین حالا برای شهرهایی همچون بندرعباس و بوشهر این کار در حال انجام است.
سخنگوی صنعت آب در پاسخ به این سوال که منابع مالی مورد نیاز برای تامین مالی طرح انتقال آب و تامین آب شرب برخی از شهرها از طریق اجرای این طرق از چه محلی قرار است، تامین شود، گفت: بر اساس مصوبه دولت از محل مزایده معادن شیطور و منطقه معدنی کویر در انجیر باید منابع مالی این طرح تامین شود.
آخرین جزییات از پیشرفت طرح های انتقال آب
طرح انتقال آب دریا به فلات ایران از جمله اقداماتی بوده است که از دهه ۹۰ در دستور کار دولت‌ها قرار گرفت؛ طرحی که گفته می‌شود هدف از آن، انتقال آب به مقاصد مصرف در استان‌های دارای کمبود آب برای توسعه اقتصادی در فلات مرکزی ایران است و در چند مسیر مختلف به وسیله سیستمی از تأسیسات نمک زدایی آب دریا، خطوط لوله و ایستگاه‌های پمپاژ اجرا می‌شود.
بر اساس آنچه از این طرح در دست است، مسیر شماره ۴ انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران، شامل نمک زدایی و انتقال آب از سواحل چابهار به استان های شرقی کشور ازجمله سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی در سه فاز کلی مجموعا برای انتقال آب به حجم ۸۰۰ میلیون متر مکعب در سال طراحی شده است. گفته می شود ظرفیت نهایی انتقال آب خط لوله نصب شده در این طرح ۲.۴ میلیارد متر مکعب آب در سال با ۱۵ ایستگاه پمپاژ آب تا هد نهایی پمپاژ آب ۵۶۷۰ متر است.
سخنگوی صنعت آب درباره میزان پیشرفت طرح های انتقال آب گفت: خط اصفهان ۵۲۰ کیلومترش اجرا شده و پیشرفت خط شیراز هم به ۲۷ درصد رسیده است. همچنین خط دوم هرمزگان کرمان و یزد هم پر قدرت در حال انجام است.
گفتنی است طبق تفاهم‌نامه‌های منعقد شده، این آب در سیستان و بلوچستان و در خراسان رضوی، برای تامین مصرف آشامیدنی نیز پیش بینی شده است و بر اساس برنامه زمان‌بندی شده، این طرح تا پایان سال ۱۴۰۴ و یا اوایل ۱۴۰۵ آماده بهره‌برداری خواهد شد.
نظر شما