فاطمه محمدی پور؛ بازار: همزمان با افزایش اختلافات میان واشنگتن و پکن درخصوص موضوعات مختلف از جمله نحوه مدیریت شیوع ویروس کرونا توسط چین، قانون جدید امنیت ملی در هنگ‌کنگ و اتهامات جرائم حقوق بشری در سین‌کیانگ، روابط میان این دو کشور در بدترین شرایط خود در دهه‌های اخیر قرار دارد.
همزمان با وخیم‌تر شدن روابط میان پکن و واشنگتن، چین در حالی که اعلام کرد به توافق تجاری فاز ۱ خود با آمریکا پایبند خواهد ماند، هشدار داد که به تاکتیک‌های قلدرمآبانه واشنگتن پاسخ خواهد داد.
لازم به ذکر است که جنگ تجاری امریکا با چین از سال ۲۰۱۸ آغاز شده و علی رغم انعقاد توافق تجاری بین دو کشور در اواخر سال ۲۰۱۹، هنوز ادامه دارد. جنگی که به اقتصاد جهانی ضربات محکمی وارد نموده است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «رابرت اسمیت» استاد دانشگاه سانفرانسیسکو تنظیم نموده که در ادامه می آید.
* تا چه اندازه بر این باورید که عملکرد سالهای اخیر امریکا به عنوان ترمزی جدی برای کشورها در مسیر توسعه تجارت خارجی است؟
ایالات متحده امریکا در زمان دونالد ترامپ با اعمال تعرفه بر واردات بر کالاهای چینی و برخی کالاها از اروپا و سایر مناطق عملا باعث کاهش تجارت در عرصه بین الملل شده است. این کشور همچنین تهدید کرده است تحریم هایی را علیه کشورها و شرکت های خارجی و داخلی در صورت همکاری با کشورهایی نظیر ایران و ونزوئلا اعمال خواهد کرد. طبیعتا این اقدامات بر توسعه تجارت خارجی کشورها تاثیر گذار است.
* چرا کشوری مانند چین که معمولا به کشوری متمایل با تصمیمات متمرکز و نوع خاصی از سوسیالیزم شناخته می شود اکنون پرچمدار توسعه تجارت خارجی شده است؟
تجارت خارجی یکی از مهمترین روش هایی است که کشورها جهت افزایش قدرت خود به آن تکیه می کنند. چین در دو هه اخیر به این امر توجه خاص داشته و اکنون کمتر کشوری در جهان وجود دارد که کالاهای چینی را وارد و مصرف نمی کند. تجارت خارجی مهمترین ابزار چین در عرصه بین المللی بوده که به آن جهت تبدیل شدن به قدرتی بزرگ کمک نموده است.
* شروع جدی جنگ تجاری چین و امریکا در دوران اوباما ابتدا جنگ ارزی بود اما امروز به ظاهر جنگ تعرفه ای و خرید تضمینی کالا از سوی چین است. پیش بینی شما از نتیجه این جنگ چیست؟
جنگ تجاری چین و امریکا به نفع هیچ یک نخواهد بود. همانطور که گفتم سیاست اعمال تعرفه بر کالاهای چینی توسط دونالد ترامپ بر توسعه تجارت خارجی تاثیر منفی داشته و این نفع هیچ کس نیست. زمانی کشورها در روابط خارجی منافع خود را تامین خواهند کرد که تجارت خارجی آنها رونق داشته باشد. این جنگ نتیجه ای به جز کاهش تجارت خارجی و در نتیجه کاهش درآمد برای هر دو کشور و سایر کشورها در پی نخواهد داشت.
* در ماه های اخیر نشان های جدی از پمپاژ مقدار زیادی دلار به اقتصاد جهان هستیم، ایا این در ادامه جنگ ارزی میان چین و آمریکا است یا در در نتیجه آثار کوئید- ۱۹ در اقتصاد امریکا و عیان شدن مشکلات سرپوش گذاشته شده؟
به نظر من آسیب های ناشی از بیماری کووید ۱۹ بیشتر از سایر موارد مستلزم تزریق دلار به اقتصاد جهان بود. کارشناسان بر این باورند که با این اقدام می توانند تا حدودی از صدمات بحران کرونا کاسته و اقتصاد جهانی را پویا نگه دارند. اما با موج دوم این بیماری و تبعات ناشی از آن به نظر می رسد این اقدامات چندان موثر نبوده و اقتصاد جهانی در آینده نزدیک با چالش های متعددی مواجه خواهد شد.
*در نمایی کلی از اقتصاد جهان در یک سو چین به عنوان یک کشوری که برای توسعه تجارت جهانی برنامه ریزی دارد اهم از یک جاده یک کمربند، توسعه فعالیت های اقتصادی و کشاورزی در آفریقا و تصاحب بازارهای مصرف جهانی در تمام قاره ها دیده می شود و در سوی دیگر امریکایی که به جای تن دادن به قواعد تجارت بین الملل در حال گارد گرفتن دفاعی با تعرفه ها و استفاده از ابزارهای غیر اقتصادی در حوزه تجارت بین الملل است و در لاک خود فرو رفته است. این نوع تصویر سازی تا چه اندازه در فضای رسانه ها صحیح است؟
واقعیت این است که چین می خواهد از طریق تجارت جهانی و طرح های اقتصادی مختلف در مناطق مختلف جهان نفوذ کرده و در آینده خود را به عنوان قدرت بزرگ سیستم بین الملل معرفی کند این در حالی است که ایالات متحده امریکا هنوز بر قواعد سیاسی تاکید نموده و می خواهد از لحاظ سیاسی و نظامی بر جهان مسلط شود. سیاستمداران آمریکایی باید این واقعیت را بپذیرند که کشور امریکا دیگر تنها ابرقدرت نظام بین الملل نبوده و امروزه قواعد اقتصادی و تجاری بین المللی بیشتر از قواعد سیاسی و نظامی موثر است.
نظر شما