بازار؛ گروه استان ها: موضوع گردشگری باتوجه به اینکه با محدودیت های زیادی روبرو است همیشه در کشور مساله ای بحث برانگیز و جنجالی بوده است. صنعت گردشگری که به اقتصاد بدون دود معروف است حوزه ایی است که با درآمدزایی بالا بر خلاف برخی صنایع دیگر اگر اصولی اجرا شود عوارض و تخریب های کمی در پی دارد.
اما فعالان این حوزه بامشکلات زیادی روبرو هستند که از مساله های پرحاشیه این حوزه فعالیت تورهای غیر مجاز است. تورهای غیرمجاز دفتر فیزیکی ندارند و برخورد با آنها سخت است و طبق قانون هم برخورد با این گروه ها تعریف نشده است.
از سوی دیگر به دلیل فقدان پوشش بیمه در این تورها، اگر فردی آسیب ببیند مسئولیت حادثه را نمی پذیرند. هر گروه یا آژانس که قصد فعالیت در حوزه تور و گردشگری داشته باشد باید مجوزهای لازم دارا باشند، براساس مصوبه هیئت وزیران تورهای مجاز باید دارای مجوزهای زیر باشند:
مدیران و فعالان این حوزه بسیار در مورد ظرفیت های گردشگری فرهنگی، طبیعی و تاریخی صحبت می کنند اما این مشکلات این حوزه فقط با حرف زدن در باره آن حل نمی شود و زیرساخت لازم دارد
همراه داشتن مجوز از دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری، همراهی راهنمای دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، همراه داشتن بیمه نامه گردشگری و الحاقیه بیمه مسئولیت مدنی، همراه داشتن برنامه سفر به شکل رسمی و در سربرگ دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری، همراه داشتن فهرست مسافرین، کد ملی و شماره تماس، رعایت قوانین جاری و شئون عرفی کشور.
کشور در حوزه گردشگری و زیرساخت های گردشگری دارای کمبودها و نقایص قانونی است و استان گلستان هم از این قائله مستثنی نیست و حتی بیشتر از برخی استان ها درگیر این مسائل شده است. خبرگزاری بازار به منظور بررسی چالش ها و مشکلات این حوزه گفت و گویی با «علی افخمی» مدیر آژانس گردشگری مایان سفر داشته که در ادامه مشروح آن را می خوانیم.
* لطفا مقایسهای از وضعیت گردشگری گلستان با فرصتهایی که در استان وجود دارد، داشته باشید
اگر استان گلستان را از لحاظ حجم گردشگر و زیرساخت های گردشگری با استان های همسایه یعنی گیلان و مازندران مقایسه کنیم به این نتیجه می رسیم که از این لحاظ خیلی با عدد اسمی فاصله دارد. البته از نظر اکوتوریسم یک فرصت محسوب می شود زیرا خیلی از موقعیت های طبیعی استان دست نخورده و بکر باقی مانده است. از طرفی دیگر مدیران و فعالان این حوزه بسیار در مورد ظرفیت های گردشگری فرهنگی، طبیعی و تاریخی صحبت می کنند اما این مشکلات این حوزه فقط با حرف زدن در باره آن حل نمی شود و زیرساخت لازم دارد.
* عوامل موثر بر این چالشها چه مواردی است؟
در زمینه زیرساخت پروازی بسیار ضعف وجود دارد که البته تلاش هایی شده که پرواز خارجی از استانبول به گرگان راه اندازی و پروازهای داخلی تقویت شود اما مدام راه اندازی و متوقف می شود. درست کردن زیرساخت پروازی نیاز به اتحاد و همکاری مدیران، مشارکت سرمایه گذار و همکاری داخلی آژانس ها دارد.
مدیران گردشگری در جلب نظر فعالان این حوزه و ایجاد همبستگی موفق نبوده اند، مدیران حوزه گردشگری می توانستند با قاطعیت بیشتری وارد عمل شوند و با رفع حواشی این حوزه در استان و ایجاد همدلی عرصه پیشرفت این حوزه را فراهم کنندکه این اتفاق رخ نداد.
برخی فعالان این حوزه که در اینستاگرام فعالیت دارند به دلیل اینکه ظاهر فعالیت آنها مورد تایید نیست کنار گذاشته می شوند، در حالی که این افراد بیشترین تاثیر را در جذب گردشگر ورودی در استان گلستان دارند و موفق بوده اند.
بخش بزرگی از گردشگران افرادی هستند که برای موقعیت های گردشگری خاص که حتی بعضی از این موقعیت ها در جهان منحصر به فرد هستند جستجو کرده و اطلاعات کسب کرده اند و با هدف دیدن این موقعیت ها وارد استان می شوند.
* چه ارزیابی از نقش گردشگری در اقتصاد استان گلستان دارید؟
برای جوامع محلی که اقتصادشان وابسته به کشاورزی و دامپروری است و منابع ملی آن ها در حال نابود است، بهترین جایگزین صنعت گردشگری است که می تواند درآمد کافی را به این جوامع برساند و این افراد بتوانند از کار کشاورزی صرفه نظر کنند.
برای جوامع محلی که اقتصادشان وابسته به کشاورزی و دامپروری است و منابع ملی آن ها در حال نابود است، بهترین جایگزین صنعت گردشگری است که می تواند درآمد کافی را به این جوامع برساند و این افراد بتوانند از کار کشاورزی صرفه نظر کنند
به عنوان مثال صیادان جنوب کشور در فصل گردشگری در اواخر پاییز و زمستان درآمدی که از راه حمل و نقل مسافر دارند بسیار بیشتر از صیادی است و معمولا ماهیگری را کنار می گذارند و حمل و نقل مسافر انجام می دهند. بوم گردی یکی از اقداماتی است که می توان برای جوامع محلی اشتغال آفرینی کند. از لحاظ حجم بوم گردی استان کمبود ندارد اما باید یک برنامه جامع تدوین و برنامه ریزی شود.
* مدیران استان چقدر پای صحبتها، پیشنهادها و راه حلهای شما نشستند؟
این حرف ها درد دل بسیاری از افراد با تجربه و فعال در این حوزه است که این نظرات را بارها به اطلاع مدیران رسانده اند، اما وقتی در عمل تغییری رخ نمی دهد افراد ناامید و بی اعتماد می شوند و در نتیجه اگر روزی اتفاق جدی در شرف وقوع باشد، چون فرد اعتماد خود را نسبت به مدیران این حوزه از دست داده اند.
اعتماد مهمترین سرمایه اجتماعی است که در صورت از بین رفتن این اعتماد سخت است که بتوان دوباره همدلی و اعتماد را جلب کرد. فعالان به شکل جزیره ایی فعالیت می کنند و چون نقشه جامعی در ذهن خود ندارد ممکن است در صورت گسترش فعالیت خود به تضاد منافع بخورند و به ضرر اکوسیستم گردشگری و محیط زیست آن منطقه تمام شود.
* به نظر شما تورهای گردشگری غیر مجاز چه آسیبی به گردشگری استان گلستان وارد کرده است؟
یک تناقض عجیب که از لحاظ قانونی وجود دارد این است وقتی یک تور مجوز می گیرد، می تواند طبق قانون با آن برخورد داشته باشند اما اگر مجوز نداشته باشد برخورد قانونی صورت نمی گیرد. اگر تورهای گردشگری مجوز داشته باشند امکان دارد تهدید، تعلیق شوند و کسب و کار آنها تعطیل شود. اما وقتی مجوز ندارند طبق قانون نمی توانند برخورد کنند و به همین دلیل خیلی به ندرت با این تورهای غیر قانونی برخوردی صورت می گیرد یعنی از لحاظ قانونی، قانون گذار این قضیه را پیش بینی نکرده است.
نظر شما