شروع بازی انتخاباتی با حمایت از بورس| بسته چهار اقدامی دولت برای شفای حال خراب بازار سرمایه

سمیه شوریابی؛ بازار: امروز، بالاخره بازار سهام در حالی سبز شد که تا هفته گذشته گوش کسی در دولت شنوای صدای خرد شدن استخوان سهامداران در یک‌ ماه اخیر نبود، اخباری که در دو روز گذشته به بازار مخابره می‌شود نشان از تغییر رویه کابینه سیزدهم و حمایت جدی از بورس دارد.

خبر تأکید بانک مرکزی بر کاهش نرخ بهره یک‌ساله و اخبار مثبت از خروجی جلسات مخبر و عشقی، سیگنال‌های مثبت امروز هستند و احتمالاً اصلاح مصوبه نرخ‌گذاری محصولات پالایشی اولین سیگنال مثبت برای چند روز آینده باشد، آن‌چه مسلم است اینکه روزهای سبز بازار تا انتخابات زود هنگام تیرماه ادامه دارد و امیدواریم این شرایط خوب محدود به یک ماه باقی‌مانده نشود.

۴ تصمیم جدید دولت برای بازار سرمایه

در جلسه صبح امروز ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و با حضور آقای مخبر، ۴ تصمیم در جهت کمک برای سودآوری بهتر در بازار سرمایه اتخاذ شد؛

۱.نظارت بیشتر برای کنترل‌های قانونی نرخ سود بانکی که قرار شد رییس بانک مرکزی در ابلاغیه جدیدی این موضوع را پیگیری نماید.

۲.نکته دوم، برخی معافیت‌های مالیاتی بود که دولت در بخش دوم لایحه خود به مجلس ارسال کرد و سازمان برنامه موظف شد پذیرش بار مالی مصوبه مجلس را به شورای نگهبان اعلام کند.

۳.موضوع سوم مربوط به نارضایتی ابلاغیه نرخ پالایشگاهی بود که دستور داده شد وزارت نفت بررسی و تجدید نظری در این زمینه در دستور کار قرار دهد.

۴.محور چهارم نیز مسئله خودروسازی بود که با موافقت وزارت صمت مقرر شد در راستای رسیدن وضعیت دو خودروساز بزرگ کشور به ثبات در بازار سرمایه، تجدید ارزیابی آن‌ها در دستور کار قرار گیرد.

در همین راستا خاندوزی گفت: با موافقت وزارت صمت قرار بر این شد که مصوبه لازم برای تجدید ارزیابی خودروسازان در شورای عالی هماهنگی اقتصادی یا از طریق یک مصوبه قانونی اجرایی شود تا وضعیت خروج دو خودروساز اصلی کشور در بازار سرمایه از حالت شک و تردید دربیاید.

رئیس بانک مرکزی با بیان اینکه منفی‌ بودنِ بورس جای بحث دارد اظهار داشت: آیا این موضوع مثلاً به انتشار اوراق ۳۰ درصدی در اسفند ربط دارد؟ خُب بازار سرمایه ماه‌هاست منفی است، ما هدفمان کمک به بورس است و نمی‌خواهیم سیاست‌های بانک مرکزی مخل بازار سرمایه باشد.

وی همچنین در ادامه افزود: سیاست‌های تثبیتی ما منجر به کاهش تورم و تثبیت می‌شود اما بازار سرمایه باید ورود کند و مجموع عوامل تاثیرگذار بر تغییراتش را ببینید.

لازم به ذکر است ارزش معاملات در بازار سرمایه که در روزهای ابتدایی سال جدید اعدادی فراتر از هفت هزار میلیارد تومان را ثبت کرده بود، هم اکنون به زیر سه هزار میلیارد تومان رسیده که مشخصاً نشان از خروج پول از این بازار دارد و یکی از دلایلی است که اجازه نمی دهد تا مثبت های بازار ماندگار شوند.

دلایل نابسامانی بورس

اولین نکته ای که به اعتقاد کارشناسان تأثیر بسزایی در وضعیت این روزهای بورس دارد، سیاست های پولی و بانکی انقباضی به خصوص افزایش نرخ بهره بانکی است، به طور طبیعی وقتی نرخ بهره بانکی یا به بیانی دیگر سود بدون ریسک به ۳۰ درصد و حتی طبق برخی اخبار (که البته به طور رسمی تأیید نشده اند) به بیش از ۳۰ درصد می رسد، در واقع کف p به E بازار را به حدود ۳ می رساند. (گفتنی است در چنین شرایطی وقتی p به E میانگین بازار حدود ۶_۷ واحد است، طبیعتاً بازار سرمایه در برابر یکی از رقبای خود که بازار پول است، جذابیت های خود را از دست می دهد و همین امر موجب خروج پول از بازار سرمایه می شود)

در همین باره بانک مرکزی امروز با انتشار خبری مبنی بر رعایت نرخ سود سپرده های کوتاه مدت از سوی بانک ها، آنها را تهدید کرد که چنانچه در چارچوب قونین کار نکند، حتما مورد بازخواست قرار گرفته و تنبیه می شوند.

نکته دیگری که توسط برخی از کارشناسان مطرح می شود، عرضه اوراق های دولتی در بازار سهام است که منجر به ایجاد فشار فروش توسط صندوق ها برای خرید این اوراق می شود، البته بررسی آمارها نشان می دهد از ۳۵ هزار میلیارد اوراقی که توسط بانک مرکزی از ابتدای امسال منتشر شده است، تنها حدود دو هزار میلیارد تومان آن فروش رفته که نشان از عمق رکود ایجاد شده در بازار سهام دارد.

دیگر دلیلی که جزو دلایل فاندامنتال ریزش بازار مطرح می شود، کاهش حاشیه سود شرکت های بازار سرمایه است، طبق آمار رسمی و همچنین بررسی های صورت گرفته به طور میانگین سودسازی شرکت های بورسی در اثر تصمیمات دولت و مفاد منتشره در بودجه از ۳۰ درصد هم اکنون به محدوده ۱۵ درصد رسیده که این امر نیز از جذابیت های این بازار کاسته است، کارشناسان دلیل این اتفاق را عمدتاً به افزایش هزینه های تولید متأثر از سیاست های مالی دولت و به خصوص افزایش نرخ بهره (که هزینه ی تأمین سرمایه را برای شرکت ها افزایش داده) مربوط می دانند.

لذا با توجه به وعده های امروز خاندورزی در نشست خبری خود به نظر می رسد که دولت با استخراج مشکلات بازار سرمایه تمهیداتی را در نظر گرفته که برخی از این مشکلات را کم رنگ کند و جانی دوباره به بازار سهام بدمد. اما اینکه این روند صعودی تا انتخابات است و یا بعد انتخابات نیز ادامه دارد نیازمند زمان و سیاست های اعلامی از سوی رئیس جمهور جدید خواهد بود.