به گزارش بازار، مشمولان با دریافت معافیت تحصیلی می تواند در مدت زمان تعیین شده برای هر مقطع تحصیلی به ادامه تحصیل پرداخته و تحصیلات خود را در زمان سنوات مجاز درنظر گرفته شده به پایان برساند.
اما در این میان برخی از افراد هستند که نمی توانند در مدت زمان تعیین شده مقطع تحصیلی خود را به پایان برسانند. این افراد اگر در مدت زمانی تعیین شده برای تحصیلات، نتوانند مدرک تحصیلی خود را دریافت کنند غیبت سربازی لحاظ می شود. برای این منظور سازمان نظام وظیفه کشور فرصت مجددی را تحت عنوان تمدید معافیت تحصیلی برای دانشجویان و دانش آموزان درنظر گرفته است.
تمدید معافیت تحصیلی یکبار بوده و مدت زمانی تمدید معافیت تحصیلی برای تمامی مقاطلع مختلف یکساله است.
اگر شما نیز موفق به اخذ مدرک تحصیلی خود در مدت زمان تعیین شده از سوی سازمان نظام وظیفه نشده اید، می توانید با کسب اطلاعات مناسب در رابطه با تمدید معافیت تحصیلی، از این فرصت مجدد برای دریافت معافیت تحصیلی نهایت استفاده را ببرید.
مشاوران مرکز مشاوره نظام وظیفه آویژه به دلیل سوالات مکرر شما عزیزان در رابطه با نحوه تمدید معافیت تحصیلی، سنوات تحصیلی مجاز برای هر مقطع، قوانین جدید سازمان نظام وظیفه در رابطه با تمدید معافیت تحصیلی و ... به بررسی و تحلیل تمدید معافیت تحصیلی پرداخته اند.
اگر شما نیز به دبنال کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با تمدید معافیت تحصیلی و استفاده از سنوات ارفاقی هستید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
تمدید معافیت تحصیلی به چه معنا است؟
تمدید معافیت تحصیلی مربوط به دانشجویان و دانش‌آموزانی است که قصد ادامه تحصیل را دارند اما به دلایلی نتوانسته‌اند در مدت زمان مقرر مدرک تحصیلی خود را دریافت کنند. البته تمدید معافیت تحصیلی به این شرط است که فرد بتواند در مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی، که برای مقاطع مختلف یک سال است، فارغ التحصیل شود.
در صورتی که فردی در مدت زمان معافیت تحصیلی اعلام شده هنوز مدرک تحصیلی خود را دریافت نکرده باشد، امکان تمدید معافیت تحصیلی برای او وجود دارد.
مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی برای هر مقطع تحصیلی به شرح زیر است:
- دانش آموزان (پایه تحصیلی دیپلم): حداکثر تا سن ۲۰ سالگی تمام - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
- مقطع تحصیلی کاردانی: حداکثر دو سال و نیم - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
- مقطع تحصیلی کارشناسی ناپیوسته: حداکثر سه سال - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
- مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد ناپیوسته: حداکثر سه سال - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
- مقطع تحصیلی کارشناسی پیوسته: حداکثر پنج سال - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
- مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد پیوسته: حداکثر شش سال - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
- مقطع تحصیلی دکترای تخصصی: حداکثر شش سال - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
- مقطع تحصیلی دکترای پزشکی پیوسته: حداکثر هشت سال - مدت زمان سنوات تحصیلی ارفاقی: یک سال
این مدت زمان تمدید معافیت تحصیلی به دانشجو یا دانش آموز اجازه می‌دهد تا به مدت یک سال اضافی به تحصیل خود ادامه دهد، با این وجود، هر نیمسال تحصیلی باید جداگانه بررسی شده و تایید شود.
تمدید مهلت معافیت تحصیلی دانشجویان پسر مشمول
قوانین جدید سازمان وظیفه عمومی در خصوص تمدید مهلت معافیت تحصیلی دانشجویان پسر مشمول عبارتند از:
دانشجویان مشمول در مقاطع مختلف به شرطی می توانند از سنوات ارفاقی بهرمند شوند که امکان فراغت از تحصیل طی مدت سنوات ارفاقی را داشته باشند لذا در صورت دارا بودن شرط زیر به صورت مرحله ای می توانند از ترم اول از سنوات ارفاقی بهرمند شوند.
شرایط استفاده از سنوات ارفاقی در کارشناسی پیوسته
در مقطع کارشناسی پیوسته، دانشجو می‌تواند از سنوات ارفاقی استفاده کند، به شرطی که تعداد واحدهای درسی گذرانده حداقل ۱۱۱ واحد باشد و معدل کل نیز حداقل ۱۱ باشد.
امکان تمدید مهلت معافیت تحصیلی تا پایان سنوات ارفاقی
اگر دانشجو تا پایان ترم اول سنوات ارفاقی موفق به فراغت از تحصیل نشود، با ادامه تحصیل وی در ترم دوم سنوات اضافی موافقت می‌شود، شرط آن این است که حداقل تعداد واحدهای درسی معینی (۱۱ واحد) را در ترم اول با معدل کل (۱۱) گذرانده باشد.
ادامه تحصیل در صورت عدم فراغت از تحصیل در سنوات ارفاقی با شرایط خاص
اگر دانشجویان مشمول حداکثر تا پایان سنوات ارفاقی موفق به فراغت از تحصیل شوند، از یکسال فرجه مهلت معرفی برخوردار می‌شوند و در صورت پذیرش در مقاطع بالاتر می‌توانند از معافیت تحصیلی استفاده کنند.
معافیت تحصیلی در صورت فارغ التحصیلی در مهلت یکساله
اگر فردی نتواند تا پایان یکسال سنوات ارفاقی فارغ التحصیل شود، در صورت داشتن پیشرفت تحصیلی در سنوات ارفاقی و امکان فراغت از تحصیل طی مهلت معرفی، مجوز ادامه تحصیل در مهلت معرفی بدون غیبت فراهم خواهد شد و در صورت عدم معرفی، مشمول وارد غیبت خواهد شد.
فارغ التحصیلی در مهلت معرفی به حق ادامه تحصیل در مقطع بالاتر نخواهد انجامید.
طبق آیین نامه اجرایی معافیت تحصیلی، در صورتی که دانشجو در مهلت یکسال معرفی (مدت زمانی که برای معرفی به سازمان وظیفه عمومی دارد) فارغ التحصیل شود، امکان صدور معافیت تحصیلی در مقطع بالاتر وجود نخواهد داشت. به عبارت دیگر، اگر دانشجو در مهلت معرفی فارغ التحصیل شود، اجازه ادامه تحصیل در مقطع بالاتر را نخواهد داشت.
در این صورت، دانشجو باید تا پایان خدمت در دوره ضرورت یا تا زمانی که معافیت دائم اخذ کند، شرایط برخورداری از معافیت تحصیلی را نخواهد داشت. به عبارت دیگر، تا زمان اخذ معافیت دائم یا پایان خدمت، دانشجو مجاز به ادامه تحصیل در مقطع بالاتر نخواهد بود.
این قاعده بر اساس آیین نامه اجرایی تعیین شده است و بر اساس آن، فارغ التحصیلی در مهلت معرفی به حق ادامه تحصیل در مقطع بالاتر نخواهد انجامید.
تاخیر در فارغ التحصیلی در مهلت معرفی و ورود به وضعیت غیبت
تاخیر در فارغ التحصیلی در مهلت معرفی، منجر به ورود دانشجو به وضعیت غیبت می شود. در این صورت، براساس مدت تاخیر، مدت خدمت اضافی به صورت سامانه ای و هوشمند در سوابق دانشجو درج می‌شود. این مدت تاخیر می‌تواند از ۱ روز تا ۱۸۱ روز باشد.
اما لازم به ذکر است که در این حالت، دانشجو دیگر حق ادامه تحصیل در مقطع بالاتر را ندارد و تا پایان خدمت در دوره ضرورت یا اخذ معافیت دائم، شرایط ادامه تحصیل در دانشگاه را نخواهد داشت. به عبارت دیگر، دانشجو می بایست با غیبت به خدمت اعزام شود و نمی تواند در دوره ضرورت یا در صورت اخذ معافیت دائم، ادامه تحصیل را در دانشگاه ادامه دهد.
معافیت تحصیلی در مقطع کارشناسی ۵ سال
مطابق با ضوابط سازمان وظیفه عمومی، معافیت تحصیلی در مقطع کارشناسی به مدت ۵ سال اعطا می‌شود. این به این معنی است که دانشجویان مشمول وارد خدمت نظام وظیفه نمی‌شوند و می‌توانند در این مدت به تحصیل خود ادامه دهند.
این معافیت تحصیلی تنها برای دانشجویانی که در دوره کارشناسی مشغول به تحصیل هستند و شرایط معافیت را دارا می‌باشند، اعمال می‌شود. برای دریافت معافیت تحصیلی، دانشجو باید شرایط مشخصی را برآورده کند که در قوانین و ضوابط مربوطه تعیین شده است.
در هر صورت، معافیت تحصیلی تا پایان خدمت دوره ضرورت یا اخذ معافیت دائم اعتبار دارد و به دانشجو امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر را نمی‌دهد.
تاریخ اجرای این ضوابط برابر با ۱۳۰۵/۱۷/۱۱ است که به معنی لازم الاجرا بودن این ضوابط از این تاریخ به بعد می‌باشد.
تمدید معافیت تحصیلی دانش آموزان
تمدید معافیت تحصیلی دانش آموزان برخی شرایط خاص را به همراه دارد. این شرایط عبارتند از:
دانش آموز باید در سن مشمولیت (معمولاً ۱۸ سالگی) باشد و هنوز وارد دانشگاه نشده باشد.
دانش آموز باید به طور پیوسته در حال تحصیل باشد و وقفه ای طولانی در تحصیل او رخ نداده باشد. به عبارت دیگر، نباید از تحصیل خود دور شود و بین دوره‌های تحصیلی وقفه بینی وجود داشته باشد.
اگر دانش آموز وارد غیبت سربازی شود، او دیگر امکان استفاده از معافیت تحصیلی دانش آموزی را نخواهد داشت و باید به خدمت سربازی برود.
در صورتی که دانش آموز در طول تحصیل خود ترک تحصیل داشته باشد، فقط به مدت محدودی می تواند به تحصیل بازگردد و از معافیت تحصیلی بهره‌مند شود. این مدت زمان محدود توسط قوانین مربوطه تعیین می‌شود.
حداکثر سن مناسب برای برخورداری از معافیت تحصیلی دانش آموزی، معمولاً ۲۰ سال تمام است. به معنی آنکه بعد از این سن، دانش آموز نمی تواند معافیت تحصیلی را تمدید کند و باید به سربازی برود یا در صورت ترک تحصیل، ترتیبات لازم را انجام دهد.
معافیت تحصیلی دانش آموزی برای همه دانش آموزان در مدارس روزانه، بزرگسالان و آموزش از راه دور قابل اعمال است.
در پایان دوره تحصیل، دانش آموزان برای دریافت مدرک تحصیلی باید در امتحانات نهایی شرکت کنند. اگر دانش آموز در امتحانات خرداد ماه قادر به گذراندن واحدهای درسی نشود، باید در امتحانات شهریور ماه حضور یابد. اگر هم در این امتحانات موفق نباشد، به عنوان آخرین فرصت، باید در امتحانات دی ماه درس‌های مورد نظر را با نمره قبولی به پایان برساند. در صورت عدم موفقیت در امتحانات دی ماه یا ترک تحصیل، معافیت تحصیلی باید تمدید شود.
تمدید معافیت تحصیلی دانشجویان و دانش آموزان خارج از کشور
دانشجویان ایرانی که خارج از کشور اقامت می کنند باید توجه داشته باشند فقط اگر هنگام ورود به سن مشمولیت در مدارس ایرانی که در آن کشور وجود دارند یا مدارس کشور مذکور که مورد تایید وزارت آموزش و پرورش هستند، مشغول تحصیل باشند باید حداکثر ظرف مدت ۶ ماه پس از ورود به سنی که فرد مشمول به حساب می آیند، باید به یکی از نمایندگی های دولت جمهوری اسلامی ایران مراجعه کرده و نسبت به تمدید معافیت تحصیلی برای دانشجویان خارج از کشور اقدام بنمایند.
باید خاطر نشان کنیم که تا ۲۰ سالگی مجاز به تحصیل در مقطع متوسطه مشمول است. اما آیا همه جوانان می توانند برای تمدید این نوع معافیت اقدام کنند؟ چه راه هایی وجود دارد تا جوانان از طریق آن بتوانند در خارج از کشور تحصیل کنند؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات با ما همراه باشید.
دانشجویان ایرانی که خارج از کشور اقامت می کنند با در دست داشتن تمدید معافیت تحصیلی برای دانشجویان خارج از کشور از مقطع متوسطه فارغ التحصیل شده اند در صورتی که در یکی از دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم پذیرفته شوند با شرط اینکه بیشتر از یک سال از فارغ التحصیلی آن ها نگذشته باشد، می توانند با مراجعه به یکی از نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران در کشور مذکور نسبت به اخذ معافیت خود اقدام کنند.
شرایط برای این نوع دانشجویان اینگونه است. اما باید دقت داشته باشید که سازمان نظام وظیفه عمومی ناجا هر ساله قوانین تصویب شده را تغییر می دهد. به همین منظور دانشجویان محصل در دانشگاه های خارج از کشور باید برای تمدید معافیت خود از آخرین اطلاعیه ها و اخبارهای سازمان نظام وظیفه مطلع شوند. زیرا ممکن است با مشکل مواجه شده و نتوانند برای تمدید معافیت خود اقدام کنند.
شرایط تمدید معافیت تحصیلی برای دانشجویان و دانش آموزان خارج از کشور
شرایط تمدید معافیت تحصیلی برای دانشجویان و دانش آموزان خارج از کشور به شرح زیر است:
دانشجویان مقیم خارج از کشور و همچنین فرزندان مامورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و کسانی که قانوناً تحت کفالت و یا ولایت قانونی آنها می‌باشند، چنانچه در حین تحصیل در مدارس ایرانی مستقر در خارج از کشور و یا مؤسسات آموزشی کشورهای خارج مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش و یا طلاب حوزه‌های علمیه مورد تأیید شورای عالی حوزه‌های علمیه به سن مشمولیت برسند، از معافیت تحصیلی بهره‌مند می‌شوند.
ادامه تحصیل دانشجویان خارج از کشور تا سقف یک سال پس از فراغت از تحصیل در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی خارج از کشور که مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم یا بهداشت هستند، بلامانع است.
برای دریافت معافیت تحصیلی برای دانشجویان خارج از کشور، باید اقداماتی همچون پذیرش دانشگاه در مقطع کارشناسی پیوسته به بالا با تأیید وزارت علوم یا بهداشت انجام شود. سپس ویزای تحصیلی کشور مقصد به سازمان نظام وظیفه ارائه می‌شود.
مدت سنوات تحصیلی برای دانشجویان خارج از کشور با دانشجویان داخل کشور یکسان در نظر گرفته می‌شود. در صورتی که دانشجویی نتواند در این مدت مشخص موفق به دریافت مدرک شود، باید برای دریافت سنوات ارفاقی اقدام کند، البته به شرطی که گواهی اشتغال به تحصیل با تأیید سفارت ایران در آن کشور را داشته باشد.
تمدید معافیت تحصیلی برای پشت کنکوری ها
پشت کنکور ماندن برای بار اول
طبق قانون، به تمام دانش‌آموزان فرصت داده می‌شود تا مهر ماه سال بعد از کنکور، معافیت تحصیلی داشته باشند و در کنکور سراسری حضوری دوباره داشته باشند. این به این معناست که اگر دانش‌آموز در سال تحصیلی دوازدهم به نتایج دلخواه خود در کنکور نرسید، می‌تواند در سال بعد در کنکور سراسری شرکت کند و در صورت قبولی، مشمول معافیت تحصیلی دانشگاه شود.
در واقع، اگر دانش‌آموز در سال اول کنکور حاضر نشود یا نتواند نتیجه دلخواه خود را کسب کند، با ثبت نام در سال دوم کنکور، همچنان می‌تواند از معافیت تحصیلی استفاده کند و در صورت قبولی، مشمول معافیت تحصیلی دانشگاه باشد.
پشت کنکور ماندن برای دفعات بعدی!
داوطلبان پشت کنکوری می‌توانند با ثبت نام در یک دانشگاه بدون آزمون یا با آزمون و دریافت معافیت تحصیلی، در دوره زمانی معافیت تحصیلی خود تا سقف ۷ سال، در کنکور سراسری شرکت کنند.
بنابراین، در این حالت، داوطلبان می‌توانند هر سال تا پایان معافیت تحصیلی خود در کنکور سراسری حضور یابند. با اخذ واحدهای کمی در دانشگاهی که ثبت نام کرده‌اند و عدم اخراج شدن از دانشگاه، این امکان برای آنها وجود دارد که به طور مداوم در تحصیلات خود ادامه دهند و همچنان در کنکور سراسری شرکت کنند.
نحوه تمدید معافیت تحصیلی دانش آموزان
مراحل تمدید معافیت تحصیلی دانش آموزان به شرح زیر است:
ثبت نام در مدرسه: دانش آموز باید در یکی از مدارس منتخب بزرگسالان طبق هماهنگی آموزش و پرورش منطقه تحصیلی، ثبت نام کند.
دریافت گواهی ثبت نام مدرسه: پس از ثبت نام، دانش آموز باید گواهی ثبت نام مدرسه را دریافت کند.
مراجعه به سازمان نظام وظیفه: با گواهی ثبت نام مدرسه، دانش آموز باید به سازمان نظام وظیفه شهر محل سکونت خود مراجعه کند تا تمدید معافیت تحصیلی را ثبت کند. این مراحل در سال های اخیر به صورت الکترونیکی نیز امکان پذیر است.
دریافت معافیت تحصیلی: بعد از تایید سازمان نظام وظیفه، دانش آموز معافیت تحصیلی خود را دریافت می‌کند.
مهم است تمامی مراحل با تاییدیه مدرسه و سازمان نظام وظیفه انجام شود و بدون اطلاع مدرسه یا سازمان نظام وظیفه هیچگونه اقدام خودسرانه‌ای انجام نشود. همچنین، دانش آموزان باید در دوره تمدید معافیت تحصیلی تا قبل از تولد ۲۰ سالگی به هر نحوی مدرک دیپلم را دریافت کنند تا بتوانند ادامه تحصیل در دانشگاه را دریافت کنند و از معافیت تحصیلی دانشجویی بهره‌مند شوند.
دانش آموزان مردودی در ماه‌هایی که جز تمدید معافیت تحصیلی است، باید از ورود به غیبت خودداری کنند تا در صورت امکان دریافت معافیت کفالت دچار مشکل نشوند. همچنین، در صورتی که درخواست معافیت پزشکی یا کفالت رد شود، تاریخ اعزام به خدمت به طور اتوماتیک صادر می‌شود. حتی اگر تا آن زمان فرجه تحصیلی شما ۱۱ ماه باقی مانده باشد.
لطفاً توجه داشته باشید که این مراحل ممکن است براساس قوانین و مقررات جاری نظام وظیفه تغییر کنند.
سخنی از مشاوران آویژه
تمدید معافیت تحصیلی را می توان فرصتی مجدد برای ادامه تحصیل همراه با ثبت نشدن غیبت سربازی دانست. البته باید این نکته را درنظر داشته باشید که تمدید معافیت تحصیلی تنها یکبار امکان پذیر بوده و فرد تنها یکسال می تواند از این سنوات ارفاقی استفاده نماید.
برای دریافت تمدیدی معافیت تحصیلی لازم است دانشجو یک ترم سنوات ارفاقی را دریافت نماید و درصورت عدم پایان رساندن تحصیلات خود اقدام به دریافت یک ترم دیگر سنوات ارفاقی کند. در نهایت دانشجو دو ترم معادل با یکسال می تواند سنوات ارفاقی دریافت کند.
اگر به دنبال دریافت تمدید معافیت تحصیلی هستید و نمی دانید که چگونه باید مراحل تمدید معافیت تحصیلی را طی کنید، به شما توصیه می کنیم از مشاوره نظام وظیفه کمک گرفته و در نهایت فرصت مجدد معافیت تحصیلی خود را استفاده نمایید.
سوالات متداول
آیا سربازان خدمت وظیفه عمومی پس از رفتن به خدمت می توانند در کنکور شرکت کرده و پس از قبولی از مرخصی استفاده کنند؟
بله. مشمولین می توانند برای ادامه تحصیل اقدام کنند.
آیا مشمولین می توانند به طور همزمان به خدمت سربازی رفته و ادامه تحصیل نیز بدهند؟
خیر. مشمول نمی تواند هم زمان این دو کار را با هم انجام دهد. این کار از نظر قانونی صحیح نیست.
افرادی که از ادامه تحصیل خود انصراف می دهند می توانند در همان مقطع در رشته ی دیگر درس بخوانند؟
خیر. مشمولین پس از انصراف باید برای اعزام به خدمت آماده شده و مراحل اقدام آن را پشت سر بگذارند.
نظر شما