بازار؛ گروه بین الملل: «رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ وارد ایران شد و مورد استقبال «بهروزکمالوندی»، سخنگو و معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی ایران قرار گرفت.
وی در این مدت با «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه و «علی باقری کنی» مذاکره کننده ارشد کشورمان در مذاکرات رفع تحریم‌ها دیدار کرد. گروسی همچنین با «محمد اسلامی» رئیس آژانس انرژی اتمی ایران دیدار و درباره نحوه اجرای بیانیه ۴ مارس برای حل‌وفصل مسائل پادمانی گفت‌وگو کردند.
مدیرکل‌آژانس پس از بازگشت از سفر به تهران در جمع خبرنگاران مستقر در وین حاضر شد و ابراز امیدواری کرد که ظرف مدت کوتاهی گام‌های ملموسی در زمینه اجرای این بیانیه برداشته شود. وی بدون اشاره به خروج آمریکا از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ و انفعال آشکار تروئیکای اروپایی در قبال تعهدات مصرح خود در این توافق تنها از ایران خواست تا برای رفع نگرانی های ادعایی در مورد برنامه هسته‌ای، تهران تدابیر «ملموسی» را اتخاذ کند.
«رافائل گروسی» در این خصوص گفت: ما باید ادامه دهیم… وضعیت فعلی برای من کاملاً رضایت بخش نیست. ما تقریباً در یک بن بست قرار داریم... و این باید تغییر کند.
گفتنی است که ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اسفند ۱۴۰۱ با هدف حل‌وفصل مسائل ادعایی پادمانی با یکدیگر توافق کردند؛ توافقی که بعداً به‌عنوان بیانیه مشترک ۴ مارس شهرت گرفت و بر اساس آن، جمهوری اسلامی ایران به طور داوطلبانه با فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر بازرسان آژانس، در چارچوب قانون راهبردی مجلس موافقت کرد.
باید گفت در سال های اخیر، برنامه هسته ای ایران پیشرفت چشمگیری داشته است و این چیزی نیست که غرب می خواهد. آیا می توان گفت سفر گروسی به منظور کند کردن این تحولات است و پیشنهادات خاصی برای ایران برای ایجاد یک توافق مکتوب یا نانوشته دارد؟
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «پروفسور جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون ایالات متحده آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
در طول دولت های کارتر و ریگان، کارلینر به عنوان اقتصاددان ارشد و مدیر ستادی در شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهور خدمت کرد. او همچنین به عنوان مدیر اجرایی دفتر ملی تحقیقات اقتصادی در کمبریج، ماساچوست و معاون مدیر موسسه اقتصاد بین‌الملل پترسون در واشنگتن دی سی خدمت کرده است.
تحریم‌های غرب علیه ایران در تغییر سیاست‌های ایران در رابطه با برنامه هسته‌ای یا روابط این کشور با سایر کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی، اسرائیل، سوریه و یمن موفق نبوده است
*تحلیلگران معتقدند ساختار تحریم های غرب علیه ایران فرو ریخته و کارایی لازم را ندارد. علاوه بر این تحریم ها روابط ایران با چین و روسیه را نزدیکتر کرده است. در نتیجه رویکرد غرب به ایران باید تغییر کند و سفر گروسی دلیل این تغییر است. نظر شما در این رابطه چیست؟
تحریم‌های غرب علیه ایران در تغییر سیاست‌های ایران در رابطه با برنامه هسته‌ای یا روابط این کشور با سایر کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی، اسرائیل، سوریه و یمن موفق نبوده است. روابط ایران با روسیه نزدیکتر شده است زیرا ایران اکنون پهپادها و سایر تجهیزات نظامی را که روسیه برای جنگ در اوکراین به آن نیاز دارد، به روسیه می‌دهد. روابط ایران با چین با تشدید روابط آمریکا و چین نزدیکتر شده است. روابط نزدیکتر با روسیه و چین از آسیب های تحریم های غرب کاسته است، اما حتی قبل از نزدیک شدن ایران به روسیه و چین، تحریم ها در تغییر سیاست های ایران موثر نبود.
روابط ایران با روسیه نزدیکتر شده است زیرا ایران اکنون پهپادها و سایر تجهیزات نظامی را که روسیه برای جنگ در اوکراین به آن نیاز دارد، به روسیه می‌دهد. روابط ایران با چین با تشدید روابط آمریکا و چین نزدیکتر شده است. روابط نزدیکتر با روسیه و چین از آسیب های تحریم های غرب کاسته است، اما حتی قبل از نزدیک شدن ایران به روسیه و چین، تحریم ها در تغییر سیاست های ایران موثر نبود
*در سال های اخیر، برنامه هسته ای ایران پیشرفت چشمگیری داشته است و این چیزی نیست که غرب می خواهد. آیا می توان گفت که سفر گروسی به منظور کند کردن این تحولات است و پیشنهادات خاصی برای ایران برای ایجاد یک توافق مکتوب یا نانوشته دارد؟
هدف گروسی از سفر به ایران تلاش برای متقاعد کردن ایران جهت بازگشت به پایبندی به برجام بود، زیرا وظیفه آژانس بازرسی برنامه های هسته ای و جلوگیری از گسترش سلاح های هسته ای است. او به احتمال زیاد موفق نخواهد شد، زیرا ایران پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم ها، دلیل کمی برای پایبندی به برجام می بیند. خیلی بعید است که گروسی پیشنهادات جدیدی از آمریکا داشته باشد.
تنها در صورت انتخاب مجدد بایدن در نوامبر، مذاکرات امکان پذیر خواهد شد. همچنین تا زمانی که جنگ غزه ادامه دارد، تصور مذاکره جدی بین ایران و آمریکا دشوار است. هم آمریکا و هم ایران از امضای توافقنامه جدید ناامید هستند
*با توجه به گسترش نفوذ منطقه ای ایران و افکار عمومی منفی مردم جهان نسبت به رویکرد صهیونیستی اروپا و آمریکا می‌توان گفت که غرب باید هر چه سریع‌تر با ایران به توافق برسد. نطر شما در این ارتباط چیست؟
ایران پیش از انتخابات ماه نوامبر آمریکا در مورد برنامه هسته‌ای خود مذاکره نخواهد کرد، زیرا در صورت انتخاب ترامپ، رئیس جمهور جدید از هرگونه توافقی که بایدن امضا کند، چشم پوشی خواهد کرد. تنها در صورت انتخاب مجدد بایدن در نوامبر، مذاکرات امکان پذیر خواهد شد. همچنین تا زمانی که جنگ غزه ادامه دارد، تصور مذاکره جدی بین ایران و آمریکا دشوار است. هم آمریکا و هم ایران از امضای توافقنامه جدید ناامید هستند. مخالفت بسیاری از کشورها با اقدامات اسرائیل در غزه و حمایت آمریکا از این اقدامات، تأثیر چندانی بر احتمال مذاکره آمریکا و ایران در مورد نسخه جدید برجام یا اینکه این نسخه جدید ممکن است چگونه باشد، ندارد.
نظر شما