بازار؛ گروه استان ها: نظام بانکی برای تسهیل دریافت اعتبار به جای دریافت تسهیلات اقدام به طراحی روشی به نام «تامین مالی زنجیره‌ای تولید» کرده است. در روش قدیمی هر کدام از بخش های زنجیره تولید و یا پروژه به صورت جداگانه تسهیلات دریافت می کردند.
یکی از نهادهایی که می تواند منابع مالی پروژه ها را به روش «زنجیره تولید» تامین کند، شهرداری است. دریافت عوارض از منابع درآمدی مهم در اکثر شهرداری های کشور است و گاها این نهادها با افزایش چند برابری عوارض ساخت و ساز قصد تحقق بودجه مصوب خود را دارند. به گفته برخی فعالان صنعت ساختمان، شهرداری گرگان سال گذشته عوارض برخی نقاط شهر را تا ۱۰ برابر افزایش داد. برای آشنایی بیشتر با روش های تامین مالی در پروژه های شهری به سراغ «دانش راهداری» از کارآفرین برتر ایران و جهان و مدیر عامل شرکت زنجیره های تامین دانش رفتیم.
وی معتقد است شهرداری ها به دریافت عوارض به عنوان یک لقمه آماده عادت کرده اند. راهداری در بخشی دیگر از سخنانش به حساب سرمایه منفی در ایران اشاره می کند و می گوید کشور های دیگر منتظر بروز اشتباه از سوی ایران هستند تا بتوانند سرمایه های در گردش را جذب کنند. مشروح این گفتگو را در زیر می خوانید.
* فرایند تامین مالی به روش زنجیره تولید چگونه است؟
در تامین مالی پروژه ها به روش «زنجیره تولید»، منابع مالی پروژه ها بدون بودجه دولتی و دریافت تسهیلات تامین می شود. مدیریت و تامین زنجیره های تولیدی که به صورت مدل تضمینی انجام می شود، می تواند در پیشبرد پروژه های شهرداری هم نقش موثری داشته باشد. به عنوان مثال؛ شهرداری به عنوان یک مجموعه عمومی و مورد وثوق به بانک تعهد می دهد تا برای پروژه های خود تامین مالی سرمایه در گردش داشته باشد.
شهرداری ها بودجه لازم برای تسویه به موقع صورتحساب، تامین پیش پرداخت و پیشبرد پروژه ها را ندارند و صرفا از عهده تامین مالی پس از اجرای پروژه ها بر می آیند.
شهرداری ها بودجه لازم برای تسویه به موقع صورتحساب، تامین پیش پرداخت و پیشبرد پروژه ها را ندارند و صرفا از عهده تامین مالی پس از اجرای پروژه ها بر می آیند
در این روش بانک عامل به جای پول، چک های تضمین شده بانکی (برات) به پیمانکاران شهرداری می دهد که این چک در واقع توسط شهرداری کشیده و بانک آن را ضمانت می کند، ضمن اینکه در طی یک سال دو درصد کارمزد دارد.
به عنوان مثال؛ پیمانکاران چک را به کارخانه تولید میلگرد می دهند و آن کارخانه پس از پشت نویسی، این چک را به کارخانه تولید شمش می دهد، چک مذکور در ادامه به دست کارخانه تولید آهن اسفنجی و در نهایت به کارخانه سنگ آهن می رسد که این فرایند به طور میانگین حدود ۶ تا هفت ماه به طول می انجامد. هر کدام از این کارخانجات می توانند سود خود را در قالب «برات» در حساب خود نگه دارند. اما در روش فعلی تمام این بخش ها بایستی تسهیلات با نرخ بالا دریافت کنند.
روش «زنجیره تولید» بدون نقدینگی و با استفاده از اعتبار شهرداری و بانک، پروژه ها پیشرفت می کند که ضد تورم بوده و باعث خروج واسطه ها می شود.
* زنجیره های تولید مناسب چه پروژه ها و چه افرادی است؟
روش «زنجیره های تولید» اخیرا در کشور مطرح شده است. مشتری های واقعی ما کسانی هستند که می خواهد مواد اولیه خود را تامین کنند و معطل آن هستند.
پارکینگ سرمایه های سرگردان و وام های کلان دستوری در ایران و شهرک های صنعتی و مناطق محروم نیست بلکه به سایر کشورها منتقل می شود اما این مدل مانع خروج پول از کشور خواهد شد.
اکثر تولید کنندگان واقعی در کشور با این روش موافق هستند زیرا ارزان سازی شده و سبب تجمیع تقاضا می شود. کشورهای پیشرفته با روش «زنجیره های تولید» و با استفاده از ابزارهای تعهدی سرمایه در گردش صنایع و پروژه ها را فراهم می کنند.
* تامین مالی پروژه ها را می توان با مشارکت مردم هم انجام داد؟
لزوم انجام روش های تامین مالی با کمک شهروندان و مردم اعتماد سازی است. در موضوع بورس، حاکمیت و رییس جمهور مردم را ترغیب به سرمایه گذاری کردند و سود خوبی هم عاید مردم شد اما به ناگاه سقوط کرد که این ضرر باعث ایجاد اثرات منفی روی مردم شد بنابراین باید اعتماد مردم را برگردانیم.
در مدل مشارکت شهروندان باید پول مردم به موقع پرداخت شود. شهرداری می تواند با جذب سرمایه های خرد، پروژه ها را اجرا کند، در این روش پول به حساب بانک عامل می رود و بانک عامل در قبال کار انجام شده پول را به پروژه تزریق می کند که اگر درست حرکت شود، بهترین مدل برای پیشبرد پروژه ها همین استفاده از منابع خرد است.
* چرا شهرداری ها تمایلی به استفاده از روش «زنجیره تولید» ندارند؟
شهرداری ها علاقه مند به ورود به این روش ها نیستند اما تمام کشورهای توسعه یافته به جای تسهیلات نقدی سرمایه در گردش، تسهیلات اعتباری می دهند. شاید یکی از دلایل عدم استقبال شهرداری ها از این روش این باشد که همیشه به دنبال یک لقمه آماده یعنی دریافت عوارض هستند و اگر این عوارض غیر منطقی باشد، تا خودآگاه سرمایه به سمت شهر ها و کشورهای دیگر سوق پیدا می کند.
شاید یکی از دلایل عدم استقبال شهرداری ها از این روش این باشد که همیشه به دنبال یک لقمه آماده یعنی دریافت عوارض هستند
* به طور کلی روش «زنجیره تولید» در کشور مورد اقبال و پذیرش است؟
جمعیت کشورهای همسایه ایران ۶۰۰ میلیون نفر است که همه آنها به دنبال تدوین طرح و برنامه برای جذب سرمایه های سرگردان هستند و موفق هم عمل کرده اند اما حساب سرمایه در ایران منفی بوده و نتوانسته ایم به اندازه ای که سرمایه خارج می شود، در وارد کردن سرمایه موفق عمل کنیم.
سایر کشورها منتظر اشتباه دولتمردان ایرانی هستند و با کوچکترین اشتباه سرمایه ها را جذب می کنند که متاسفانه کشور ما پر از تکانه های اقتصادی است. بازیگران اصلی اقتصاد کشور باید اقدام به اصلاح زیرساخت فکری کنند اما در صورت ادامه همین روال، رقبای اقتصادی با ارائه طرح های جدید، سرمایه های کشور را جذب می کنند.
نظر شما