بازار؛ گروه بانک و بیمه: بحث تغییر یارانه ها از سالهای پیش مورد توجه دولت ها بوده است، به طوری که با حذف یارانه متمکنین دارای درآمد بالا، مسکن و خودرو گرانقیمت، حساب بانکی متعدد و ... برای اضافه شدن به رقم یارانه ضعفا و دهک های پایین درآمدی، همچنان جزو برنامه های مسئولان دولتی بوده اما بیش از یک دهه است که هیچ دولتی به خود جرات چنین کاری را نداده است.
رویکردی که مجلس شورای اسلامی دست دولت را برای مدیریت منابع تخصیصی یارانه به مردم آنگونه که پرداخت آن بصورت هدفمند و در راستای عدالت محوری باشد، را باز گذاشته است، البته یارانه پرداختی سالهای اولیه با رقم ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان برای هر ایرانی در آن زمان اگر چه رقمی نسبتا مناسب برای خانوارهای پر جمعیت بود ولی به دلیل عدم افزایش رقم آن متناسب با نرخ تورم در طول سالهای متوالی، ارزش خود را به مرور از دست داد تا جایی که با گذشت ۱۰ سال از پرداخت نخستین یارانه، ارزش رقم یارانه ۴۵ هزار تومانی به اندازه خرید چند قرص نان سنگک شده بود.
هم اکنون ۷۷ میلیون نفر از جمعیت کشورهمچنان یارانه می گیرند، ۳۰ درصد آن یارانه ۴۰۰ هزار تومانی و ۶۰ درصد نیز یارانه ۳۰۰ هزار تومان را دریافت کرده و ۱۰ درصد مابقی نیز یا از ابتدا یا برای دریافت یارانه اقدام نکرده اند و یا نام آنها در لیست یارانه بگیران قرار ندارد
استارت تغییر مبلغ یارانه چرا و چه موقع کلید خورد؟
در چنین شرایطی پس از سالها و با اوج گیری بیماری "کووید ۱۹"، دولت با هدف حمایت از مردم بخصوص کم درآمدها، اقدام به پرداخت یارانه معیشتی و واریز آن به حساب سرپرستان خانوار کرد، تا با چنین شیوه ای استارت تغییر رقم یارانه را با اختصاص ۱۰۰ هزار تومان برای هر مشمول و ۱۲۰ هزار تومان برای افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی یارانه بگیر بزند.
به طوری که یارانه معیشتی ۱۰۰ هزار تومانی شامل افرادی بود که هیچ یک از اعضای خانواده حقوق ثابت دریافت نمی کردند، آنها بیمه پرداز نبودند و طبق شاخص های بانکی از درآمد حداقلی برخوردار بودند. پرداخت چنین یارانه ای خیلی به طول نینجامید تا اینکه با اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی و به دنبال آن آزادسازی قیمت کالاهای اساسی، دولت بار دیگر اقدام به تغییر رقم یارانه ها کرد به طوری که در دور جدید پرداخت یارانه به اصطلاح معیشتی این بار یارانه هر فرد ۳۰۰ هزار تومان و مشمولانی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند ۴۰۰ هزار تومان تعیین و واریز می شود.
اکنون که ۷۷ میلیون نفر از جمعیت کشورهمچنان یارانه می گیرند، ۳۰ درصد آن یارانه ۴۰۰ هزار تومانی و ۶۰ درصد نیز یارانه ۳۰۰ هزار تومان را دریافت کرده و ۱۰ درصد مابقی نیز یا از ابتدا یا برای دریافت یارانه اقدام نکرده اند و یا نام آنها در لیست یارانه بگیران قرار ندارد.
طبق اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قرار است از ماه آینده تغییر دسته‌بندی یارانه‌ها از «دهک» به «صدک»؛ انجام می شود و در این فرایند احتمال تغییر مشمولان دریافت یارانه از آبان ماه محتمل است چرا که یارانه بر حسب شاخص های تعریف درآمدی و مالی شده پرداخت می شود
شوک جدید یارانه ای به مردم! تغییر "دهک درآمدی" به "صدک"
پرداخت یارانه نقدی که دولت و خیلی از کارشناسان مخالف آن بوده و می گویند؛ یارانه ای که باید به خرید کالاهای اساسی مایحتاج خانواده اختصاص یابد، متاسفانه در جایی دیگر صرف می شود، در چنین شرایطی دولت بار دیگر برای ترغیب یارانه بگیران به استفاده از کالابرگ الکترونیکی، رقم یارانه ها را به شرط خرید کالا، افزایش داد ولی طبق گزارش های موجود از آنجایی که اکثر مردم از ابتدا روی یارانه نقدی حساب باز کرده اند، به ندرت از کالابرگ الکترونیکی برای خرید کالاهای اساسی سبد مصرفی خانوار استفاده می کنند.
بحث پرداخت یارانه ها که در دولت گذشته از آن به عنوان مصیبت عظما نام برده می شد، گویا تمامی ندارد چرا که اکنون باز هم موضوع تغییر یارانه ها و حذف گروهی از مشمولان مد نظر است. آنطور که معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اخیر گفته است؛ از ماه آینده تغییر دسته‌بندی یارانه‌ها از «دهک» به «صدک»؛ انجام می شود و در این فرایند احتمال تغییر مشمولان دریافت یارانه از آبان ماه محتمل می باشد.
طبق اظهارات علیرضا عسگریان، بر اساس آخرین تغییراتی که صورت میگیرد، دهک‌های درآمدی را از بعد خانواری خارج و به صورت «نفری» دهک بندی می‌کنیم تا فاصله دهک‌ها رُند و ساده شود. در گام دوم آنها را به صورت «صدک» در می‌آوریم، یعنی هر دهک درآمدی تبدیل به ۱۰ قسمت و «صدک» میشود تا تحلیلِ بین دهک‌ها کلی نباشد و خیلی ریزتر و دقیق‌تر آنها بررسی شوند.
به گفته وی زمانی می‌گفتند دهک دهم درآمدی باید از دریافت یارانه حذف شود، اما از این پس اگر قرار شود در آینده حذفی صورت بگیرد، به صورت صدکی خواهد بود و مثلا تصمیم گرفته خواهد شد که سه صدک آخر حذف شوند و یارانه نگیرد یا اگر قرار باشد کمک‌های ویژه‌ای ارائه شود هم از این روش استفاده خواهد شد.
حال قرار است از آبانماه این طرح اجرایی شود، در این طرح شاخص‌های مختلفی بررسی میشود؛ مهمترین آن بعد خانوار و ساختار خانواده است؛ اینکه خانوار چند نفره است، چند نفر از اعضای خانوار درآمد دارند، آیا آن خانوار فرزند معلول و یا بیمار خاص دارد و موارد دیگر. یکی دیگر از شاخص‌ها، بررسی تراکنش‌های بانکی افراد و حساب بانکی آنها در ابتدا و انتهای دوره، بررسی مانده حساب، سود بانکی، ساتنا، پایا و ... لذا تمام حوزه و امور بانکی است. داشتن خودرو شاخص دیگری است که در طرح صدک بندی خانوارهای یارانه‌بگیر مورد بررسی قرار میگیرد که البته در آن تعداد خودرو و همچنین کیفیت و قیمت آن هم مهم است.
روند پرداخت یارانه ها بدون مشکل نیست چرا که مشمولان واجد شرایطی هستند که باید یارانه به آنها تعلق گیرد ولی نام آنها در لیست یارانه بگیران وجود ندارد با این وجود دولت باید در دور جدید با شناسایی دقیق آنها واجدین شرایط دریافت یارانه را که افراد بسیار هستند مورد توجه قرار دهد
هنوز خیلی از واجدین شرایط دریافت یارانه از این امتیاز برخوردار نیستند
حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» راجع به اقدام دولت در تغییر دهک های درآمدی و دسته بندی آنها برای پرداخت یارانه، گفت: هر چند مجلس دولت را موظف به پرداخت یارانه به اقشار کم درآمد کرده است اما دست مسئولان اجرایی را برای تغییر آن به گونه ای که با شناسایی دهک های بالا درآمدی و حذف یارانه آنها به نفع کم درآمدها باشد را باز گذاشته است و این اختیار را به دولت داده است تا در مسیر عدالت یارانه ضعفا نه تنها قطع نشود بلکه با حذف یارانه متمکنین آن را به این گروه از جامعه که جزو دهک های پایین درآمدی هستند اختصاص دهد.
وی دادن چنین اختیاری به دولت را برای پاسخگویی مسئولان دولتی در قبال چگونگی پرداخت یارانه هدفمند به کم درآمدها دانست و اظهارداشت: البته باید به این نکته مهم توجه شود که روند پرداخت یارانه ها بدون مشکل نیست چرا که چندین برابر آماری که خودشان برای دریافت یارانه ثبت نام نکرده اند مشمولان واجد شرایطی وجود دارد که باید یارانه به آنها تعلق گیرد ولی نام آنها در لیست یارانه بگیران وجود ندارد. این در حالی است که همیشه نام آنهایی که خودشان نخواسته اند یارانه بگیرند مطرح می شود اما دولت توجه ای به واجدین شرایط دریافت یارانه که افراد بسیار هستند و یارانه حق آنها است همچنان پس از سالها پرداخت یارانه از این امتیاز برخوردارند نیستند و دادشان هم به جایی نمی رسد.
مشکلی که برای شناسایی دقیق میزان درآمد مردم و وسع خانوار وجود دارد این است که هنوز اطلاعات دقیق مالی مردم به موقع در بانک اصلاعاتی سامانه رفاهی ایرانیان بارگذاری نمی شود، به طوری که طی سال جاری هنوز چنین اطلاعاتی در این سایت درج نشده و به روایتی ۳ سال است این روند ادامه دارد
اطلاعات دقیق مالی مردم به موقع در بانک اصلاعاتی بارگذاری نمی شود
این عضو هئیت رئیسه مجلس شورای اسلامی در ادامه به بحث تغییر دهک بندی درآمدی به صدک، برای شناسایی میزان درآمد و دارایی مردم با هدف تغییر در شیوه پرداخت یارانه ها که از سوی وزارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مطرح است، اشاره کرد و افزود: مشکلی که برای شناسایی دقیق میزان درآمد مردم و وسع خانوار وجود دارد این است که هنوز اطلاعات دقیق مالی مردم به موقع در بانک اصلاعاتی سامانه رفاهی ایرانیان بارگذاری نمی شود، به طوری که طی سال جاری تا جایی که بنده اطلاع دارم هنوز چنین اطلاعاتی در این سایت درج نشده و به روایتی ۳ سال است این روند ادامه دارد.
حاجی دلیگانی در ادامه تاکید کرد: تغییر دهک بندی به صدک، نیازمند بانک اطلاعات قوی برای شناسایی درآمد مردم است چرا که برخی افراد که شرایط دریافت یارانه را دارند اما به دلیل ناتوانی دولت در شناسایی درآمد آنها اطلاعات آنها را بدست نیاورده است و یا اطلاعاتی که دارند ناقص و نادرست است، با این وجود به نظر می رسد دولت قبل از اینکه اقدام به تغییر پرداخت یارانه ها کند ابتدا سامانه رفاهی ایرانیان را که اطلاعات همه افراد در آن باید در ج شود را به روز رسانی کند و سپس تصمیمات خود را در خصوص تغییر یارانه ها اتخاذ نماید تا در پرداخت یارانه ها حقوق کسی پایمال نشود.
بنا به این گزارش، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حالی درصدد دسته‌بندی درآمدی خانوارها از «دهک» به «صدک» است تا با شناسایی افراد جامعه از میزان درآمدی که دارند برحسب آن اقدام به پرداخت یارانه کند، این در حالی است که طبق گفته نمایندگان مجلس اقدام به چنین کاری نیازمند بررسی دقیق و داشتن اطلاعات درست است تا حقوق کسی در این زمینه پایمال نشود.
نظر شما