مرجان شرف؛ بازار: پس از سال ۹۶ و تحریم ورود لوازم خانگی خارجی به کشور، شرکت های تولید کننده فرصت یافتند تا بازار را با تولیدات ایرانی پر کنند گرچه هستند کسانی که جنس خارجی را بدون گارانتی ترجیح می دهند به کالای ایرانی اما اکثریت جامعه از کالای ایرانی در منازل خود استفاده می کنند. برخی از مخاطبان خبرگزاری بازار از کیفیت لوازم خانگی ناراضی هستند در این مورد با اکبر پازوکی رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران گفتگو کردیم که می خوانید:
* مردم از کیفیت لوازم خانگی ایرانی ناراضی هستند چرا؟
مردم ناراضی هستند یا شما؟
* مردم ناراضی هستند مخاطبین بازار در قسمت نظرات می نویسند یا حتماً خود شما هم دیده اید که مردم بیشتر تمایل دارند لوازم خانگی خارجی خریداری کنند چرا؟
تمایل مردم که به عنوان سلیقه مطرح می شود باید رقابت و در پی آن، پیشرفت تکنولوژی صورت گیرد برندهای روز دنیا در کشور حضور داشته باشند تا تولید کننده بتواند کالای به روز تولید کند. خدمات پس از فروش یکی دیگر از عوامل نارضایتی مردم بوده است. نباید این را بسط دهیم به این موضوع که اگر یک نفر نارضایتی داشته یک کارخانه با تولیداتش به زیر سوال برود مشهورترین لوازم خانگی خارجی گاهی با باز شدن بسته بندی متوجه خرابی می شدیم حالا آن کارخانه ها چه راه حلی انجام می دادند که ما امروز یاد گرفتیم و تقریباً این کارها را انجام می دهیم؟
مردم به این نتیجه رسیده اند که کالای ایرانی حُسن بزرگ دارد در داخل کشور تولید شده و اگر خراب شد شرکت تولید کننده آن دیگر از کشور نرفته که حالا کسی نباشد که به شما خدمات پس از فروش ارائه و مردم را دچار چالش کند.
اگر مردم به مشکل برخوردند می توانند به سازمان صمت یا اتحادیه لوازم خانگی مراجعه کرده بلافاصله به شکایات رسیدگی شده و جواب داده می شود
شرکت های بزرگ تولید کننده لوازم خانگی تعویض بدون قید و شرط یک الی سه ماهه را در دستور کار قرار داده اند. در مورد تلویزیون هم همین موضوع اتفاق می‌افتد با این تفاوت که میزان تولید نسبت به میزان واردات بسیار کمتر است شرکت ها مقداری سخت گیری دارند. اگر مردم به مشکل برخوردند می توانند به سازمان صمت یا اتحادیه لوازم خانگی مراجعه کرده بلافاصله به شکایات رسیدگی شده و جواب داده می شود.
* واردات لوازم خانگی خارجی ممنوع است، چرا؟
از سال ۹۶ پس از تحریم، واردات از اولویت برداشته شد امروز به جرات می توانیم بگوییم که مقدار تولید ما حداقل به دو برابر رسیده است.کارخانه های تولید لوازم خانگی ایرانی مشغول به کار هستتند و تمام کالاهای خارجی که در بازار وجود دارد به صورت قاچاق وارد کشور شده اند مگر اینکه با ضمانت نامه اصلی و ثبت اسم کالا، وارد کننده و فروشنده در سامانه تجارت و از وزارت صنعت معدن و تجارت نیز مجوز داشته باشد. ما افتخار می کنیم که از پنج سال گذشته تا کنون تابلوهای سردر مغازه ها یک عدد هم خارجی وجود ندارد.
* تکنولوژی ساخت لوازم خانگی در ایران در چه سطحی است؟
لوازم خانگی دو بخش کوچک و بزرگ تقسیم می شود بزرگ مانند یخچال و لباسشویی و کوچک هم آبمیوه گیری و... پیش از آغاز تحریم در مورد کالاهای بزرگ جدیدترین دستگاه ها وارد و با توجه به سلیقه مردم تولید داخلی آغاز شده بود. اما در قسمت کالای ریز این موضوع اتفاق نیفتاد.
گرچه در یکی دو سال گذشته چند برند به این قسمت نیز وارد شدند اما حتی دستگاه هایی وجود دارد که تاکنون در کشور تولید نشده اند. در بحث تولید لوازم خانگی برنامه ریزی خاصی در کشور انجام نشده بوده اما امروزه در برخی اقلام تقریبا خودکفا شده ایم.
در مورد لوازم ریز خانگی یا وجود سلایق متفاوت، ۳۰ الی ۴۰ درصد توانستیم نیاز بازار را تامین کنیم اختلاف سلیقه ما را مجبور به واردات می کند اما نه واردات خود کالا بلکه واردات تکنولوژی روز دنیا. باید کارگر ایرانی به سر کار برود اگر این اتفاق بیفتد هم صحبت های مقام معظم رهبری اجرا شده و هم باعث رونق تولید در داخل کشور و هم رونق صادرات و کمک به ارزآوری خواهد شد.
* نقش دولت چیست؟
سهم بسیار بزرگی در این مورد دارد هنگامی که دولت می گوید تولید ملی پس بداند بحث تخصیص ارز و راه اندازی کارخانه مشکل بزرگی است که تولید کنندگان با آن درگیر هستند به عنوان نمونه کارخانه ای داریم که در روز ابتدایی شروع به فعالیت حداقل یک هزار و ۵۰۰ نفر مشغول به کار می شوند.
* حمایت از تولید کنندگان به چه صورت است؟
آن حمایتی که باید، صورت نمی گیرد تولید کننده دغدغه تخصیص ارز دارد و دومین مشکل مواد اولیه و سومین چالش هم مالیات های متفاوتی است که از وی گرفته می شود. سالیان پیش که واردات آزاد بود با سازمان مالیات صحبت کردیم.
برای استفاده از هر نوع موتوری و یا صادرات باید استاندارد روز دنیا کسب شود
اگر کسی کالای ایرانی را به فروش می رساند شما به وی کمک کنید تا از آن طرف مردم هم ترغیب شوند کالای ایرانی بخرند حتی اگر شده میزان نیم درصد یا یک درصد کمتر مالیات اخذ شود و در عوض فروشگاه هایی که کالای خارجی می فروشند این نیم درصد یا یک درصد را به آنها اضافه کنید. متاسفانه برعکس شد مالیات کالای ایرانی را نیم درصد الی یک درصد افزایش داد و کالای خارجی را سه درصد؛ کمک که نکردند هیچ، از پیشنهاد ما سو استفاده هم شد.
* چرا ما تولید موتور لوازم خانگی نداریم ؟
درست است ما در داخل کشور تولید موتور نداریم مانند این می ماند که شما بپرسید چرا در داخل کشور موتور هواپیما تولید نمی کنیم ما از سال ۹۶ چرا به سمت تولید موتور نرفته ایم؟ زیرا باید تولید کارخانه بالا باشد تا ساخت موتور برای شما صرف داشته باشد. موتور یخچال فریزر ۲۴ ساعته مشغول به کار است و مطمئناً نیاز به تکنولوژی روز دنیا و سرمایه گذاری بیشتری نسبت به خط تولید یک کارخانه لوازم خانگی معمولی دارد حال باید میزان تولید بالا و صادرات انجام شود تا توجیه اقتصادی داشته باشد.
اینجا جا دارد تا خبر خوشی را اعلام کنم شرکت موتور نیک ایتالیا در قزوین فعالیت می کرده و تعطیل شده بود، نزدیک به یک سال است که دوباره راه اندازی و اقدام به تولید موتور در حجم بسیار پایین می کند که در تعدادی از یخچال فریزرهای ایرانی نیز از آن استفاده می شود.
* بازخورد کیفیت این موتور ایرانی چه بوده است؟
برای استفاده از هر نوع موتوری و یا صادرات باید استاندارد روز دنیا کسب شود. تکنولوژی ساخت موتورهای یخچال و فریزر به سمت موتورهای اینورتر به معنای کم مصرف در حال حرکت است، زمانی در کشور موتور اینورتر وجود نداشت اما اکنون پس از لباسشویی و ظرفشویی وارد یخچال و فریزر شده است یک کارخانه در بدو شروع کار اقدام به تولید موتور اینورتر نمی کند،این موضوع بسیار زمان و هزینه بر است. از این رو گفته می شود در هر سرمایه گذاری بزرگ دولت باید دخالت کند اگر بخش خصوصی بخواهد به تنهایی کار کند نمی تواند حمایت دولت مورد نیاز است.
* حذف ارز ترجیحی چه تاثیری بر قیمت و کیفیت کالاهای ایرانی می تواند داشته باشد؟
بر کیفیت تاثیری نمی تواند داشته باشد چرا که تولید کننده با مشقت ارز و مواد اولیه خود را تامین می کند و اگر بخواهد کالای رده دو یا سه وارد بازار کند، گویی خودش، خودش را حذف و در عرض یک الی دو سال به آرامی ورشکست خواهد شد. پیش از این گفتم اگر باید کمک تولید کنیم نیاز به کمک همه جانبه داریم از ارز گرفته الی آخر ما می گوییم مواد اولیه گران است اما فولاد که مهم ترین مواد اولیه مورد نیاز است را در بورس و با قیمت دلار می فروشیم.
دولت ارز را به قیمت آزاد به تولید کننده داد اما فروش به صورت ریال انجام می شود. مقام معظم رهبری همیشه بر اقتصاد تاکید و سال را نیز در همین مورد اعلام کرده اند همه باید به منظور حصول امنیت اقتصادی دست به دست هم بدهیم تا نه خریدار دغدغه داشته باشد و نه توزیع کننده و تولید کننده؛ امروز برعکس شده است همه دچار دغدغه شده ایم چرا، زیرا می ترسیم اگر کالا را امروز بفروشیم دیگر نتوانیم آن را مجدد بخریم عملاً نقدینگی در حال از بین رفتن است اگر نقدینگی من کاسب از بین برود چه اتفاقی خواهد افتاد ندادن ارز هم در نظر بگیرید.
* برخی از تولیدکنندگان خرد از ساز و کار بورس اطلاع ندارند نظر شما چیست؟
تمام تولید کنندگان در سامانه جامع تجارت عضو هستند اعضای این سامانه می توانند ۳۰ الی ۴۰ درصد مایحتاج تولید خود را از بورس خریداری و مازاد را از بازار آزاد تهیه کنند. حال سوالی که پیش می آید این است که چرا فولاد ابتدا باید وارد بورس شود. نکته دوم این است که ما مقادیر مورد نیاز تولید کنندگان از صنایع فولادی را می دانیم زیرا تماماً در سامانه جامع تجارت ثبت می شود بازار آزاد از کجا و توسط چه کسی به وجود آمده است اگر به تولید کننده می خواهیم کالا دهیم میزان تولید محصول نهایی مشخص است.
امروزه شرکت ها دانشگاه اختصاصی تاسیس کرده و از این طریق افراد نخبه را جذب کارخانه خود می کند
باید از او سوال شود که شما به عنوان مثال ۲۰ تن فلز یا مواد اولیه را گرفتی چه محصولی با آن تولید کردی و مشخص می شود که چه کسی بیش از نیاز چه کسی کمتر به مواد اولیه دسترسی دارد مقام معظم رهبری فرمودند خام فروشی نباید اتفاق بیفتد ارزآوری کالای تولیدی نهایی بیشتر است یا اینکه ورق خام فولادی را به خارج بفروشیم؟
* گلایه کرده بودید از اینکه بانک ها وارد چرخه توزیع شده اند چرا؟
گلایه ما از دولت این است که به بانک ها فشار بیاورد چرا به جای اینکه پول خود را وارد تولید کنند، وارد توزیع کرده اند این چه معنایی می تواند داشته باشد؟ قرار بود بانک ها اقدام به بنگاه داری نکنند پول بانک جمهوری اسلامی باید وارد تولید، مواد اولیه و زیرساخت ها شود امروزه بانک ها جای کسبه را گرفته و عملاً با تاسیس سراها و فروشگاه های زنجیره ای شروع به قسطی فروشی با درصدهای بالا کرده اند.
* رابطه شرکت های دانش بنیان و تولیدکنندگان چیست؟
پیش از سال ۹۶ فاصله داشتند اما پس از آن انقلابی به وجود آمد، امروزه شرکت ها دانشگاه اختصاصی تاسیس کرده و از این طریق افراد نخبه را جذب کارخانه خود می کند متعاقبا تولید دستگاه هایی که حتی توان تولید آن را نداشتیم را شروع کرده به عنوان مثال سنجش سلیقه مشتری، قالب سازی و مدل سازی. امروزه حتی سنجش سلیقه و برطرف کردن نیاز مردم و بر اساس آن تولید هم احتیاج به استفاده از نخبگان دارد
زمانی سرخ کن ها با یک لیتر یا دو لیتر روغن کار می کردند اما امروزه سرخ کن با یک قاشق روغن غذا پخت می کند یک تولید کننده باید جدا از میزان تولید و مواد اولیه با شرکت دانش بنیان هماهنگ شود حتی در زمینه مصرف برق و آب.
* صحبت پایانی؟
از اداره مالیات درخواست داریم که به تولید کننده ها و کسبه ها بیشتر توجه کند به خصوص با توجه به رکود و نبود قدرت خرید مردم. یک سوم کل جمعیت کشور را کسبه تشکیل می دهند پس باید بسیار به آنها توجه کرد همانطور که امام (ره) فرمودند کسبه بازوی ستبر انقلاب است امیدواریم کسانی که امروزه در راس کار هستند حرف امام را یادشان نرود.
نظر شما