بازار؛ گروه راه و مسکن: بخش مسکن همواره یکی از بخش هایی است که میزان سرمایه گذاری در آن تاثیر بسزایی علاوه بر خود بخش مسکن بر سایر بازارها نیز تاثیرگذار بوده است. میزان سرمایه گذاری در بخش مسکن تاثیر مثبتی بر برخی بخش های صنعتی دیگر مثل کاشی و سرامیک، سیمان، فولاد، حتی صنایع لاستیک و پلاستیک دارد. بنابراین هر چقدر بخش مسکن رونق نسبی داشته باشد سایر مشاغل و کسب و کارها نیز می توانند به تبعیت از این رونق از یک رونق نسبی بهره مند شوند.
اما مسکن در سالهای ۹۲ تا ۹۶ که ساخت و ساز به نوعی فراموش شده بود روزهای خوبی را سپری نکرد و این وضعیت به نظر می رسد همچنان ادامه یابد. گزارش های مرکز آمار حاکی از این است که روند نزولی ارزش افزوده ساختمان در سالهای ۸۴ تا ۹۴ یعنی در طی ۱۰ سال باعث شد تا میزان ساخت و ساز و میزان سرمایه گذاری در بخش مسکن کاهش یابد.
دولت به سمت تسهیل گری بخش تولید مسکن حرکت کند
مهدی روانشادنیا عضو هیات علمی دانشگاه علوم تحقیقات در گفت و گو با خبرنگار بازار معتقد است که باید برای بخش مسکن و رهایی از وضعیت نه چندان مناسب این بخش به راهکارهای بنیادی و بهبود بازار مسکن و در نهایت اجرایی شدن طرح جامع مسکن فکر کرد.
او با تاکید بر اینکه برای بالا بردن بخش عرضه مسکن باید دولت تا آنجایی که می تواند به سمت تسهیل گری بخش تولید مسکن حرکت کند گفت: دولت برای بخش مسکن باید سه گزینه و سه برنامه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت را در دستور کار خود قرار دهد و در نهایت هر اقدامی که انجام می دهد با رعایت تمام ضوابط شهرسازی به افزایش تولید و عرضه مسکن منتج شود.
روانشادنیا با اشاره به اینکه برای بهبود بازار مسکن باید به طرح جامع مسکن رجوع کرد و اقداماتی انجام داد که در استطاعت مردم باشد اظهار داشت: این روزها به دلیل شیوع ویروس کرونا اکثر کسب و کارها در رکود به سر می برند بنابراین اگر دولت بخواهد به سمت تقویت بخش تقاضا و ارائه تسهیلات حرکت کند نتیجه ای جزء افزایش قیمت مسکن در پی نخواهد داشت. پس در حال حاضر زمان مناسبی برای تقویت بخش تقاضا نیست چرا که هم نرخ بهره بانکی کاهش یافته و هم اینکه نرخ ارز افزایش یافته است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم تحقیقات ادامه داد: عمده تمرکز دولت باید بر روی تولید مسکن از طریق اعطای تسهیلات و تعریف پروژه باشد. دولت طبق دستور رئیس جمهور می تواند به سمت کاهش مدت زمان صدور پروانه ساختمانی حرکت کند. از سوی دیگر با بهبود فضای کسب و کار، گام مثبتی در هر چه بهتر شدن شرایط و بهبود فضای سرمایه گذاری در بخش مسکن بردارد.
بر اساس گزارش های مرکز آمار در ۱۰ سال گذشته ارزش افزوده ساختمان روند نزولی داشته است. این روند نزولی باعث کاهش عرضه مسکن شده است و قطعا وقتی عرضه مسکن نزولی باشد جهش قیمت مسکن دور از دسترس نخواهد بود
روانشادنیا با بیان اینکه ارزش افزوده بخش ساختمان در ۱۰ سال اخیر روند کاهشی داشته است گفت: بر اساس گزارش های مرکز آمار در ۱۰ سال گذشته ارزش افزوده ساختمان روند نزولی داشته است. این روند نزولی باعث کاهش عرضه مسکن شده است و قطعا وقتی عرضه مسکن نزولی باشد جهش قیمت مسکن دور از دسترس نخواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه با تقویت بخش عرضه می توان به خوبی بر بازار مسکن کنترل داشت، گفت: هر اقدام دولت در بخش عرضه می تواند در نهایت به بازار مسکن در بلند مدت و کوتاه مدت کمک کند.
روانشادنیا با اشاره به اینکه کاهش ارزش افزوده ساختمان بر بخش اجاره هم تاثیر گذاشته است، ادامه داد: بر اساس گزارش های منتشر شده نرخ اجاره نشینی هم از سال ۸۵ تاکنون در شهرها به خصوص شهرهای بزرگ روند افزایشی دارد. نرخ اجاره نشینی از ۳۳ درصد در سال ۸۵ به ۴۰ درصد در شهرهای بزرگ و در شهر تهران به بیش از ۴۲ درصد رسیده است و این یک موضع نگران کننده برای دولت ها و چالش های بخش مسکن خواهد بود.
اگر بخواهیم در خصوص کاهش ارزش افزوده ساختمان و در نهایت کاهش عرضه اظهارنظر کنیم باید بگوییم که اشتغال در بخش مسکن در سال ۸۴ بالغ بر ۱۲، ۸ درصد بود و این عدد در سال ۹۸ به ۱۰ درصد رسید
روانشادنیا تاکید کرد: اگر بخواهیم در خصوص کاهش ارزش افزوده ساختمان و در نهایت کاهش عرضه اظهارنظر کنیم باید بگوییم که اشتغال در بخش مسکن در سال ۸۴ بالغ بر ۱۲، ۸ درصد بود و این عدد در سال ۹۸ به ۱۰ درصد رسید. حال اگر بخواهیم میزان کاهش ارزش افزوده ساختمان را به خوبی بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که کاهش تولید مسکن و ارزش افزوده ساختمان از ۴، ۵ درصد سال ۸۴ به ۳، ۲ درصد سال ۹۴ رسیده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم تحقیقات گفت: ابن افت ارزش افزوده ساختمان را می توان از دلایل و جنبه های مختلفی بررسی کرد اما نکته مهم آن این است که سرمایه گذاری در بخش مسکن نیز کاهش یافته است. شاید عدد اسمی مسکن به دلیل رشد نرخ تورم و تورم مسکن رشد کرده باشد اما سرمایه گذاری به عدد ذاتی آن روند کاهشی داشته است.
الگوی عرضه مسکن با تقاضا همخوانی ندارد بطوریکه در سال ۹۸ میانگین متراژ تولید مسکن ساخته شده در تهران ۱۳۷ متر مربع بود در حالیکه میانگین تقاضای مسکن ۷۵ متر مربع است
وی یکی دیگر از مشکلات بخش مسکن را همخوانی نداشتن بخش عرضه مسکن با تقاضا خواند و گفت: الگوی عرضه مسکن با تقاضا همخوانی ندارد. بطوریکه در سال ۹۸ میانگین متراژ تولید مسکن ساخته شده در تهران ۱۳۷ متر مربع بود در حالیکه میانگین تقاضای مسکن ۷۵ متر مربع است. پس وقتی صحبت از خانه دار شدن و کمک به اجاره نشینی می شود باید گفت که ساخت واحدهای مسکونی ۱۳۷ متر مربعی نمی تواند جوابگوی انتظارات باشد.
روانشادنیا با اشاره به اینکه استانهای تهران، قم، خراسان شمالی، و کرمانشاه بدترین وضعیت از لحاظ دسترسی به واحدهای مسکونی اجاره ای را دارند گفت: این استانها وضعیت سختی برای پیدا کردن مسکن اجاره ای دارند چرا که ارزش واحدهای مسکونی نسبت به درآمدها بالا است.
وی افزود: دولت بهتر است به همان طرح جامع مسکن که در آن به وام ودیعه مسکن، افزایش تولید مسکن استیجاری، تحویل واحدهای مسکن مهر فاقد متقاضی به مستاجران روی بیاورد تا شرایط را بهبود ببخشد.
نظر شما