بازار؛ گروه کشاورزی: اگرچه کود و سموم کشاورزی از اصلی ترین نهاده های مورد استفاده در بخش کشاورزی است و تولید محصولات به طور قابل توجهی به استفاده درست از این محصولات وابسته است، با این وجود به گفته کارشناسان استفاده بی رویه از برخی محصولات شیمیایی باعث به خطر افتادن سلامت خاک زراعی کشور شده است. در این راستا برخی فعالان بخش می گویند یک طرف این قضیه به آموزش ندیدن کشاورزان بر می گردد؛ به این معنا که سازمان های متولی همچون وزارت جهاد کشاورزی نتوانسته است به بهره برداران در خصوص نحوه صحیح و زمان مناسب استفاده از کود و سموم آموزش های لازم را بدهد.
تبعات منفی تجمع عناصر در خاک زراعی کشور
«کرم رضا محمدی» بازرس اتحادیه گلخانه داران کشور در این خصوص در گفتگو با خبرنگار بازار می گوید: در این رابطه با مساله ای به نام «تجمع عناصر» روبرو هستیم. یعنی مصرف بی رویه حتی کودهای شیمیایی استاندارد، بعد از مدتی همگی در خاک بلوکه می شوند. و وقتی بلوکه می شود تجمع عناصر رخ می دهد.
محمدی افزود: در واقع ما ۱۷ عنصر داریم که اگر یک جا بلوکه شود تعادل یا بالانس عناصر به هم می ریزد و یک ماده کودی از دیگری پیشی می گیرد و به این ترتیب تجمع عناصر تبدیل به «تقابل عناصر» می شود. در ادامه وقتی تقابل عناصر اتفاق می افتد، و تعادل به هم می ریزد در این صورت کودی که اضافه به خاک داده شده اجازه جذب بقیه کودها را هم نمی دهد.
محمدی، بازرس اتحادیه گلخانه داران کشور: به دلیل مصرف بی رویه کود و سموم کشاورزی شیمیایی الان مواد آلی خاک زراعی کشور به کمتر از نیم درصد رسیده است
وی خاطر نشان کرد: مطلب دوم این است که مصرف بی رویه این محصولات شیمیایی حتی استاندارد، باعث می شود میکروارگانیسم های خاک (روح خاک) می میرند. به طوری که قبلا وقتی بیل به زمین زده می شد هزاران کرم روی خاک می آمد اما الان خبری از کرم ها نیست. لذا همین کودهای استاندارد دروغین باعث شده خاک کشاورزی نابود شود و میکرو ارگانیسم ها و موجودات زنده در خاک نابود شود. وقتی آنها از بین می رود مواد آلی خام از بین می رود و به تبع در کشور الان مواد آلی خاک زراعی کشور به کمتر از نیم درصد رسیده است.
بر اساس این گزارش در حالی مواد آلی خاک زراعی کشور در شرایط نامطلوبی قرار دارد که یکی از راهکارهای بازگرداندن سلامت خاک به گفته محققان و کارشناسان، رو آوردن به کشاورزی حفاظتی است. به این معنا که این رویکرد حفاظتی بر بازسازی خاک سطحی، تقویت تنوع زیستی، بهبود مصرف آب و افزایش سلامت خاک تمرکز دارد. طیف گسترده ای از فناوری ها و شیوه ها مانند باز یافت زباله های مزرعه، استفاده از کامپوست و استفاده از روش های کشت بدون خاک ورزی شامل می شود.
دلایل فقیر بودن خاک زراعی ایران
نکته جالب توجه اینکه به گفته فریبرز عباسی معاون پیشین آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، اصلی ترین دلیلی که موجب شده خاک فقیری داشته باشیم این است که در کشوری با اقلیم خشک و نیمه خشک زندگی می کنیم و بارندگی ما یک سوم متوسط جهانی است. از سوی دیگر پتانسیل تبخیر هم ۳برابر متوسط جهانی است. بنابراین ذاتا خاک ما هم به دلیل کمبود بارش و بارندگی و سایر مسائل، خاک فقیری است و می توان گفت حدود ۶۰ درصد خاک ها زیر نیم درصد ماده آلی دارد و این یک چالش مهم در حوزه خاک است.
عباسی معتقد است: برای افزایش ماده آلی خاک، نیاز است از انواع کودهای آلی، شیمیایی و همچنین مواد معدنی که به عنوان بهبود دهنده در خاک استفاده می شود بهره بگیریم. ضمن اینکه کشاورزی حفاظتی یکی از اقداماتی است که می تواند در میان مدت و بلند مدت روی افزایش ماده آلی خاک موثر باشد. به این معنا که وقتی کشاورزی حفاظتی انجام شود اولا حداقل دستکاری در خاک صورت می گیرد که این موجب کاهش فرسایش می شود و هم اینکه یکی از راه های افزایش ماده آلی خاک همین کشاورزی حفاظتی است.
وی تاکید می کند: کشاورزی حفاظتی در کشور در حال حاضر اجرا می شود اما در سطح محدود است و لذا باید با روند صعودی و سرعت بیشتری ادامه یابد.
نظر شما