خدیجه ستارزاده؛ گروه استانها: قطعی برق، تامین نیروی انسانی و بعضی مشکلات در شهرک های صنعتی و واحدهای صنعتی وجود دارد که چرخه تولید، و اقتصاد را کُند یا حتی از حرکت باز می دارد. گفتگوی خبرنگار بازار با «مصطفی هدایت مهر» مدیرعامل و عضو هیئت مدیره شرکت خدماتی شهرک صنعتی اشتهارد به عنوان بزرگترین شهرک صنعتی کشور شرحی بر وضعیت و مشکلات پیش پای تولید در این شهرک است.
*چه تعداد واحد صنعتی در شهرک صنعتی اشتهارد وجود دارد؟
طبق قرارداد هایی که بستیم ۲۰۷۰ واحد صنعتی در این شهرک داریم. در حال حاضر ۱۲۰۰ واحد فعال داریم و مابقی واحد های نیمه فعال، در حال احداث و زمین های خلع یدی هستند که بلاتکلیف مانده است.
*عمده چالش و مشکل واحدهای صنعتی شهرک چیست؟
چالشی که این روز ها ما با آن مواجه هستیم قطعی های بدون هماهنگی و بی موقع اداره برق است. برق چیزی است که ذخیره نمی شود و همان قدر که تولید می شود باید مصرف شود و هر زمان هم افزایش مصرف بود باید قطع شود. پس این موضوعی است که نمی توانند برای آن تصمیم گیری کنند و با توجه به میزان مصرف بالا مجبورند قطع کنند و زمانی هم که نرمال شد باید وصل شود پس نمی توانند این کار را جدی نگیرند.
درست است که برق و انرژی لازمه به چرخش درآوردن چرخ صنعت است اما زمانی که نیروی انسانی پیش نیاز باشد، اگر نیروی انسانی تامین نشود قطعا با وجود انرژی هم نمی توان کار کرد و بزرگترین چالش حال حاضر شهرک صنعتی اشتهارد، نیروی انسانی است
درست است که برق و انرژی لازمه به چرخش درآوردن چرخ صنعت است اما زمانی که نیروی انسانی پیش نیاز باشد، اگر نیروی انسانی تامین نشود قطعا با وجود انرژی هم نمی توان کار کرد و بزرگترین چالش حال حاضر شهرک صنعتی اشتهارد، نیروی انسانی است.
*کمبود در نیروی متخصص است یا کارگر ساده هم همین شرایط را دارد؟
مشکل نیروی انسانی ما از کارگر صفر تا نیروی متخصص است، نیروی متخصص در محل کار تخصص پیدا می کند یعنی تمام نیروهایی که وارد کارخانه می‌شوند طبیعتا پس از دو سه سال متخصص و کار بلد می‌شوند. ما حتی برای نیروی تازه کار و خدماتی هم مشکل داریم.
ما در بحث تامین نیرو واقعا مشکل داریم و بررسی و تحقیق برای شناسایی نقاط ضعف در تامین نیروی انسانی را انجام دادیم. یکی از دلایل این مشکل این است که ناوگان حمل مسافربری از کرج، بویین زهرا و نظر آباد به شهرک صنعتی اشتهارد نداریم.
از طرفی افزایش قیمت مسکن در اشتهارد موجب شد کارگران نتوانند خانه اجاره کنند. از ساخت و ساز و طرح توسعه در اشتهارد جلوگیری کردند که البته آنها هم با توجه به مشکلات زیر ساختی در اشتهارد مانند مشکل آب، دلایل خود را داشتند. آب اشتهارد شور است و در حال حل این مشکل هستند. فضایی ایجاد شده که بهانه دست آنها می دهد تا شورا از ساخت و ساز جلوگیری کند وگرنه بدون دلیل نمی‌توانند این کار را بکنند.
خلاصه یک سری مشکلات دست به دست هم دادند تا بساط کارگر نشینی در شهر اشتهارد جمع شود و در نتیجه آن تولید هم آسیب ببیند، بازوی اصلی تولید نیروی انسانی است، اگر لیفتراک کارخانه خراب باشد نیروی انسانی تامین باشد با دست بارگیری می‌کنند اما اگر نیروی انسانی نباشد هیچ دستگاهی به چرخش درنمی‌آید
خلاصه یک سری مشکلات دست به دست هم دادند تا بساط کارگر نشینی در شهر اشتهارد جمع شود و در نتیجه آن تولید هم آسیب ببیند. بازوی اصلی تولید نیروی انسانی است، اگر لیفتراک کارخانه خراب باشد نیروی انسانی تامین باشد با دست بارگیری می‌کنند اما اگر نیروی انسانی نباشد هیچ دستگاهی به چرخش درنمی‌آید.
*برای جبران مشکل در شرایط کمبود یا قطعی برق، در شهرک صنعتی اشتهار چند نیروگاه خصوصی برای تامین برق دارید؟
دو نیروگاه اختصاصی در شهرک داریم یکی به نام کرخه که ۲۴ مگاوات برق تولید می کند و دیگری پادالوان است که ۴ مگاوات برق تولید می‌کند. اینها ایستگاه های خصوصی هستند اما این ایستگاه ها باید برق شان را به شبکه بدهند. مستقیم نمی توانند بفروشند یعنی هر شرکتی که بخواهد برق تولید کند باید به شبکه بدهد و از اداره برق بگیرد، در واقع مسئول فروش برق، اداره برق است و کسی نمی‌تواند شخصا برق بفروشد.
حدودا دو دستگاه اختصاصی ما ۱۸ تا ۲۰ درصد برق شهرک را با این وضعیت تامین می‌کنند. ۱۵ مگاوات برق در شهرک فروخته شده است اما به دلیل اینکه واحد های صنعتی غیر فعال هم داریم با این دستگاه ها کنار می آییم اما اگر قرار باشد شهرک با توان صد درصدی خود کار کند ۶۰ درصد هم کار کند، این وضع جوابگو نیست.
*چه مقدار برای ساخت این دو نیروگاه شهرک، هزینه شده؟
چون این نیروگاه ها قبلاً درست شده ما اطلاعات دقیقی از هزینه آن نداریم، دولت برای ساخت نیروگاه در شهرک برنامه هایی داشت اما بدلیل اینکه زیرساخت این توسعه، مهیا نبود، اجرا نشد. الان می خواهند یک زمین ۸۰۰ هکتاری را مزرعه انرژی خورشیدی بکنند. استاندار هم پیگیر این موضوع است تا این مزرعه سرمایه گذاری شود و برق آن در شهرک مورد استفاده قرار بگیرد.
در تمام نقاط جهان به سمت انرژی پاک می‌روند، چشم اندازی که برای چهار سال آینده دارند این است که صددرصد برق شان را از مزرعه خورشیدی تامین کنند به یقین ما هم باید به آن سمت برویم.
همیشه گفته می شود برق واحدهای مسکونی مهم تر از صنعت است و به همین دلیل ابتدا برق صنعت را قطع می‌کنند اما شما حساب کنید همان فردی که سر سفره آن خانه می‌نشیند اگر سفره اش خالی باشد به چه دردی می‌خورد؟ اول باید سفره رنگین داشته باشد که این مستلزم کار در کارخانه و شهرک است. باید چرخ صنعت به گردش دربیاید، نیرو وارد شود کار کند تا نانی سر سفره ببرد و خرج کند.
زمانی که برق صنعت را قطع می‌کنند در ابتدا کارخانه دار و کارگران متضرر می شوند، چون مجبور به تعدیل نیرو می شود این موضوع باید کارشناسی شود، ما قبول داریم که یک سری ملاحظات هست اما باید طبقه بندی شوند در واقع بحث قطعی برق باید بین بخش خانگی و صنعت تقسیم شود
زمانی که برق صنعت را قطع می‌کنند در ابتدا کارخانه دار و کارگران متضرر می شوند، چون مجبور به تعدیل نیرو می شود این موضوع باید کارشناسی شود، ما قبول داریم که یک سری ملاحظات هست اما باید طبقه بندی شوند در واقع بحث قطعی برق باید بین بخش خانگی و صنعت تقسیم شود. زمانی که چرخ صنعت بچرخد چرخ خانه هم می‌چرخد ما بازرگان ها یک شعاری داریم که می گوییم «خانه مغازه نمی‌آورد اما مغازه خانه می‌آورد» این موضوع واقعیتی است که متاسفانه دولتمردان ما به آن اهمیت زیادی نمی‌دهند.
*حمایت یا تسهیلاتی از سوی دولت برای واحد های صنعتی در حوزه برق شهرک انجام شده است؟
استاندار و معاون اقتصادی استاندار در این مدت کنار صنعت بودند و واقعا سنگ تمام گذاشتند، اما گاهی می خواهید به یک موضوعی رسیدگی کنید ولی بودجه و امکانات کفاف نمی‌دهد. به هر حال هر استاندار و مسئولی اختیاراتی دارد.
شهرک صنعتی اشتهارد بزرگترین شهرک صنعتی کشور است و این بستری که در شهرک به وجود آمده بسیار بزرگ است و حل مشکلات آن مستلزم حمایت های فرا استانی و ملی است
شهرک صنعتی اشتهارد بزرگترین شهرک صنعتی کشور است و این بستری که در شهرک به وجود آمده بسیار بزرگ است و حل مشکلات آن مستلزم حمایت های فرا استانی و ملی است. استاندار تمام تلاشش را می‌کند اما تلاش وی در حد استاندار است و بیش از آن نمی‌تواند کاری کند. این شهرک کمک و حمایت در حد وزیر و مجلس می خواهد.
*پیشنهاد یا راهکار شما برای تامین مسکن و اصلاح زیرساخت برای رونق شهرک صنعتی اشتهارد چیست؟
مسکن مهر راه اندازی شد و این خانه ها را با کیفیت ضعیف ساختند و به مردم دادند. یک کارگری از شهرک صنعتی، خانه مسکن مهر گرفت و در شهرک کار کرد. خانه ها که تمام شد قیمت بالا رفت مثلا واحد ۲۰۰ میلیونی ۲ میلیارد تومان شد.
شخصی که خانه داشت گفت بهتر است خانه را بفروشد و کاری راه بیندازد خانه را فروخت و رفت. سنوات قبلی نشان می‌دهد این روش جوابگو نبوده است. اگر ما می خواهیم به شهرک صنعتی اشتهارد کمک کنیم باید در جوار شهرک، شهرک مسکونی ایجاد کنیم. اگر آب و برق را به صنعتگر بدهند چون صنعتگر پول دارد، اگر دولت وام داد و کمک کرد که هیچ اما اگر کمکی هم نکند صنعتگر توان ساخت مسکن را دارد.
به عنوان مثال شرکت ایکس واحد های ۸۰ متری همراه با پارکینگ می‌سازد، بنده برای اینکه کارگر بیشتری بگیرم واحد ۹۰ متری با کیفیت بهتر و همراه با تجهیزات آسانسور می سازم تا کارگرهایم را از دست ندهم.
زمانی که فضای رقابتی ایجاد شد، قطعا خانه هایی با کیفیت بهتر ساخته می‌شود، اما به شرطی که این زمین را در اختیار کارفرما قرار بدهند در واقع اجازه دهند کارخانه دار خانه بسازد
زمانی که فضای رقابتی ایجاد شد، قطعا خانه هایی با کیفیت بهتر ساخته می‌شود. اما به شرطی که این زمین را در اختیار کارفرما قرار بدهند در واقع اجازه دهند کارخانه دار خانه بسازد.
از طرفی به کارخانه دار بگویند که حق فروش این واحد ها را در بازار خرید و فروش ندارد، در واقع می توانید در لیست بیمه ای که از کارخانه رد می کنید این واحد ها را به عنوان خانه های سازمانی در اختیار کارگران قرار دهید. به این صورت، کار زودتر به نتیجه می‌رسد و کارگر هم بخاطر خانه سازمانی به شرکت می‌آید و مستقر می‌شود.
از طرفی خرید و فروش این منازل در بازار کاهش می یابد. ما یک بار تجربه کردیم که اگر منزل را دولت بسازد و در اختیار کارگر قرار دهد به شکست منجر می‌شود. باید ساخت مسکن را در اختیار صنعت گر قرار دهند تا امتیاز بندی کند و موجب طرح توسعه و افزایش جذب کارگر شود. مثلا بگویند به کارخانه هایی که بیش ۳۰ نفر نیرو دارند فلان قدر زمین می دهیم. این کار موجب ایجاد رقابت بین کارفرما ها می شود و زمانی که رقابت ایجاد شود کیفیت ساخت مسکن بالاتر می‌رود و سیستم رقابتی می‌شود تا دولت به کارفرما زمین بدهد تا خودشان بسازند.
صنعتگر ارزش افزوده و مالیات زیادی به دولت می دهد و هر آنچه که صنعتگر حمایت شود برای دولت سرمایه گذاری محسوب می شود. یعنی هر چقدر کار من رونق بگیرد قطعا مالیات و ارزش افزوده بیشتری به دولت خواهم داد پس اینکار برای دولت سرمایه گذاری است.
همانطور که تبلیغات هزینه نیست هر هزینه غلط، اشتباه صادقانه و قانونی به صنعتگر تحمیل بشود باعث تورم است، زمانی که دولت مصوبه ای می‌دهد و حق و حقوق کارگر، پول برق و گاز را افزایش می‌دهد این اتفاق روی قیمت تمام شده تولید من تاثیر می گذارد
همانطور که تبلیغات هزینه نیست، هر هزینه غلط، اشتباه صادقانه و قانونی به صنعتگر تحمیل بشود باعث تورم است. زمانی که دولت مصوبه ای می‌دهد و حق و حقوق کارگر، پول برق و گاز را افزایش می‌دهد این اتفاق روی قیمت تمام شده تولید من تاثیر می گذارد.
من نمی توانم از جیب خود بگذارم، باید سود ۲۰ درصدی از این تولید بگیرم پس هر هزینه ای که به تولیدکنندگان تحمیل شود آنها هم قیمت محصول را افزایش می دهند و موجب تورم می شود. ما اگر می خواهیم تورم را مهار کنیم باید قیمت جنس تمام شده مان را پایین بیاوریم.
شما زمانی که وارد منزل می شوید و می گویید فلان محصول را گران خریدید، به این دلیل است که تولید کننده دچار مشکل و نوسانات قیمت شده به همین دلیل قیمت محصول را افزایش داده است.
اگر تولیدکننده یک درجه آسیب ببیند مصرف کننده دو درجه آسیب می بیند چون تولید کننده با سرمایه خودش جنس را تولید می‌کند اما مصرف کننده از سرمایه تولیدکننده بابت کاری که انجام می دهد می گیرد سپس در بازار خرج می‌کند. پس قشر کارگری آسیب بیشتری می‌بینند.
*چه توصیه ای برای مسئولان دولتی دارید؟
حضرت آقا همیشه در رابطه با تولید صحبت می کنند و طبق دستورات ایشان تمامی صحبت های اخیر اقتصادی درمورد تولید بوده است. اینجا سوال مطرح می شود که آیا در مجلس شورای اسلامی ما نماینده کار فرمایی حضور دارد؟ کارفرما می گوید اگر می خواهید برق ما را قطع کنید پنجشنبه این کار را بکنید که شنبه تا چهارشنبه استرس قطعی نداشته باشم و تولید را انجام دهم، نهایتا با روزی یک ساعت اضافه کاری پنجشنبه را جبران می کنم.
بدلیل اینکه یک کارفرما و کار بلد با تجربه در مجلس نیست روز سه شنبه برق را قطع می‌کنند در این صورت منِ تولیدکننده عملا روز دوشنبه و چهارشنبه را از دست می دهم که این یک کار غلط و غیر کارشناسی است
اما بدلیل اینکه یک کارفرما و کار بلد با تجربه در مجلس نیست روز سه شنبه برق را قطع می‌کنند در این صورت منِ تولیدکننده عملا روز دوشنبه و چهارشنبه را از دست می دهم و این یک کار غلط و غیر کارشناسی است.
زمانی که تصادفی رخ می دهد می گویند کارشناس راهور و پلیس بیاید، پس هنگامی که می خواهند برای این موارد مهم تصمیم بگیرند باید یک صنعتگر آنجا حضور داشته باشد و نقاط قوت و ضعف تصمیم را بسنجد، در واقع باید فردی در آن حوزه باشد. در دادگاهی که متهم یا شاکی نباشند حق فردی که حضور ندارد ضایع می شود و ما در تصمیمات کلان کشورمان در حوزه صنعت کسی را نداریم تا از حق ما دفاع کند.
در حال حاضر بخاطر کارگران افاغنه به کارفرمایان گیر می‌دهند، حق با آنهاست اما اگر منِ تولیدکننده ۱۰ کارگر افغانی دارم به جای آن هشت کارگر ایرانی بدهند، زمانی می توانند یقه تولید کننده را بگیرند که زیرساخت را ایجاد کنند سپس بگویند فلان جا تخلف صورت گرفته است
در حال حاضر بخاطر کارگران افاغنه به کارفرمایان گیر می‌دهند، حق با آنهاست اما اگر منِ تولیدکننده ۱۰ کارگر افغانی دارم به جای آن هشت کارگر ایرانی بدهند. زمانی می توانند یقه تولید کننده را بگیرند که زیرساخت را ایجاد کنند سپس بگویند فلان جا تخلف صورت گرفته است.
ما در تولید از نداشتن کارگر به افاغنه پناه بردیم با وجود اینکه من اگر کارگر ایرانی داشته باشم کار می کند و به منزل خود می رود، اما برای کارگر افغانی باید مکان، خورد و خوراک تامین کنم و زمانی که کارشناس شد به افغانستان برمی گردد چرا که هیچ تعهدی به من ندارد.
کارگر ایرانی برای من سنوات و سابقه ایجاد می‌کند، متخصص می شود و شاید ۳۰ سال به درد من بخورد. کارفرما تصمیم درست می گیرد. اگر در رابطه با کارگر افغانی تصمیم غلط گرفته به دلیل نبود زیرساخت است، در سفره ای که لیوان هست کسی با پیاله آب نمی‌خورد پس اگر کسی با پیاله آب بخورد یعنی لیوانی وجود ندارد. باید زیرساخت را برای تولید ایجاد کنند سپس ایراد بگیرند.
نظر شما