بازار؛ یاسمین بلوردی: صنعت کشاورزی اصولا جزو بخش های مهم و حیاتی برای کلیه کشورها است چرا که تامین امنیت غذایی جهان در گروی پویایی این بخش است. از سوی دیگر حیات بخش کشاورزی و بهره برداران و کشاورزان نیز در گروی فراهم بودن یکسری شرایط خاص از جمله شرایط مساعد آب و هوا، اراضی کشاورزی به میزان کافی، بهره مندی کشاورزان از دانش روز، تامین شدن نهاده های کشاورزی با کیفیت و همچنین وارد شدن تجهیزات و تکنولوژی های روز دنیا به عرصه های کشاورزی است. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته دولت ها تا حد زیادی زیرساخت های الزامی برای تداوم کشاورزی با بالاترین بهره وری و کمترین ضایعات را فراهم ساخته اند و به این ترتیب در رویارویی با بحران ها با ریسک کمتری مواجه می شوند. با این وجود بحث فراهم بودن کلیه پیش نیازهای تولید محصولات کشاورزی در همه کشورها مهیا نیست و این امر بر تولید با بهره وری بالا اثرگذار است.
تکنولوژی های روز فقط در مزارع بزرگ مقیاس جواب می دهد
در واقع در بخش کشاورزی کشور نیز اگرچه از نظر اراضی کشاورزی کمبودی احساس نمی شود اما در خصوص منابع آبی، نهاده های تولید با کیفیت و همچنین دانش روز و تجهیزات نوین کمبودهایی وجود دارد. به طوری که دولت ها برای رفع مشکل کمبود آب بخشی از کشت و کار را در قابل کشت فراسرزمینی در دیگر کشورها انجام می دهند و برای تامین نهاده ها نیز بخش قابل توجهی را از بازارهای جهانی تامین می کنند. با این وجود در بحث دسترسی به دانش روز و همچنین تجهیزات و ماشین آلات نوین دنیا بهره برداران عمدتا با چالش هایی مواجه هستند. به طوری که برخی کارشناسان می گویند: در این حوزه مساله اصلی بحث گرانی تجهیزات و ماشین آلات است و بهره برداران بخش کشاورزی نیز به دلیل عدم بهره مندی از منابع مالی کافی قادر به وارد کردن تکنولوژی های روز دنیا به مزارع و باغات خود نیستند. با این وجود در خصوص عواملی که موجب می شود تکنولوژی های روز دنیا همپا با کشورهای توسعه یافته در بخش کشاورزی کشور راه نیابد نظرات بسیار است و دلایل مختلفی در این خصوص از سوی کارشناسان عنوان می شود.
قاسم پیشه ور رئیس نظام صنفی کشاورزی کشور در گفتگو با بازار و در پاسخ به این سوال که چه عواملی موجب می شود تکنولوژی های روز دنیا همزمان با دیگر کشورها از جمله ترکیه که در همسایگی ایران قرار دارد، وارد بخش کشاورزی کشور نشود گفت: در کشورهای دیگر عمدتا مزارع خرده مالک نیستند و غالبا بزرگ مقیاس اند. در حقیقت مساله اینجا است که در مزارع بزرگ مقیاس توجیه دارد که کشاورزی را صنعتی انجام داد.
متوسط زمین های زراعی کشور تا دو نیم هکتار است و لذا وارد کردن ماشین آلات روز دنیا برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد چرا که در کشاورزی خرده مالک پاسخگو نیست
پیشه ور افزود: اما چون در ایران کشاورزی خرده مالک است و متوسط زمین های زراعی بین دو تا دو و نیم هکتار است صرفه اقتصادی ندارد که تراکتور، کمباین های غول پیکر و پهپادهای روز در مزارع به کار گرفته شود. بنابراین اگر قرار باشد مکانیزاسیون عمدتا با توجه به تکنولوژی روز دنیا وارد عرصه های کشاورزی کشور گردد توجیه اقتصادی ندارد.
وی ادامه داد: با این تفاسیر کشاورزان و بهره برداران بخش کشاورزی نیز عمدتا به دلیل افزایش قیمت ماشین آلاتی همچون تراکتور و کمباین ترجیح می دهند به اصطلاح همان ارابه های جنگی خود را تمیز کنند و کارهای کشاورزی را انجام دهند.
تبعات عدم ورود تکنولوژی های روز به عرصه های کشاورزی
بر اساس این گزارش عدم استفاده از تکنولوژی های روز دنیا و تجهیزات نوین در عرصه های کشاورزی کشور تبعاتی نیز به همراه دارد. پیشه ور در خصوص اصلی ترین تبعات می گوید: با توجه به گرانی تجهیزات و ماشین الات و استفاده از تجهیزات کهنه و مستعمل در مزارع و باغات شاهد هستیم که به عنوان مثال ریزش کمباین های کشور زیاد است.
وی افزود: به این ترتیب در مزارع هنگام برداشت محصول به خصوص در برداشت غلات، گندم، جو و غیره می بینیم که ریزش ها زیاد است و این مشکلات جدی را داریم.
پیشه ور در خصوص میزان هدررفت حاصل از ریزش کمباین های فرسوده نیز اظهار داشت: باز هم تاکید می کنم که کمباین هایی که در مزارع کشور کار می کند فرسوده اند و عمدتا بالای ۳۰ سال هستند، در حالی که اگر حتی یک درصد ریزش کمباین ها را کاهش بدهیم می توانیم، جلوی واردات محصولات کشاورزی مانند گندم را بگیریم.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی کشور همچنین در خصوص تاثیر گرانی ماشین الات به خصوص تراکتور در عدم رغبت کشاورزان به استفاده از ماشین الات جدید در مزارع و باغات نیز اظهار داشت: با توجه به اینکه شرکت تراکتورسازی نیز به هر حال دنبال سود و زیان خود است و کاری به تولید بخش کشاورزی ندارد قیمت محصول خود را افزایش می دهد و به این ترتیب الان به طور متوسط قیمت تراکتور ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان است. لذا برای کشاورز خرده مالک توجیه اقتصادی ندارد که از این تجهیزات گران قیمت استفاده کنند و در نهایت ۶ تا ۱۰ تومان گندم در هکتار برداشت کند.
مناسب سازی قیمت تجهیزات؛ پیش شرط مکانیزه کردن کشاورزی
امیرحسین ورمرزیار صنعتگر بخش کشاورزی نیز معتقد است عدم ورود تکنولوژی های روز دنیا به عرصه های کشاورزی عمدتا مربوط به هزینه و قیمت بالای تجهیزات است. او در گفتگو با بازار گفت: در حقیقت اینکه کشاورزان نسبت به ورود تکنولوژی مقاومت می کنند مربوط به هزینه های آنها است.
عدم آموزش کشاورزان و مناسب نکردن قیمت تجهیزات و ماشین آلات موجب مقاومت کشاورزان در برابر ورود تکنولوژی های نوین به کشاورزی کشور می شود
ورمرزیار افزود: برای مکانیزه کردن بخش کشاورزی و وارد شدن تکنولوژی های روز دنیا به عرصه های کشاورزی بایستی تجهیزاتی با قیمت مناسب برای کشاورزان در نظر گرفته شود. به همین دلیل ما به عنوان صنعتگر بخش کشاورزی سعی داریم قیمت واقعی محصول را برای کشاورزان در نظر بگیریم چون ما خود کشاورز هستیم و می دانیم در این بازه زمانی برای کشاورزان هزینه ها بسیار بالا است.
وی خاطر نشان کرد: از سوی دیگر به کشاورزان چندان آموزش نمی دهند که برای تولید چه تجهیزاتی مورد نیاز است این در حالی است که کیفیت محصولات بخش کشاورزی ارتباط مستقیمی با تجهیزات مورد استفاده آنها دارد.
این صنعتگر بخش کشاورزی در پایان گفت: به این ترتیب می توان گفت نبود آموزش و مناسب نکردن قیمت تجهیزات و ماشین آلات، روی مقاومت کشاورزان در برابر ورود تکنولوژی های نوین و تجهیزات اثرگذار است.
نظر شما