بازار؛ گروه استانها: طرح آبیاری نوین نخیلات از طرح‌های بزرگ حوزه کشاورزی استان بوشهر به شمار می‌رود که چند سال اخیر آغاز شده و اکنون با وجود رضایت نسبی از طرح، تعمیر و نگهداری تاسیسات، مشکلات زیادی ایجاد کرده و نارضایتی بخشی از باغداران را در پی داشته است.
در حالی که در زمان استارت طرح پایلوت در اراضی ۱۷۰ هکتاری چهاربرج آبپخش، مسئولان اجرایی صحبت از برداشت چند برابری ثمر نخلستان می‌کردند، اما این طرح در سومین سال اجرای خود به دلیل ضعف در پشتیبانی و تعمیرات و برخی اشکالات فنی، موجبات نگرانی و دغدغه کشاورزان و نخلداران شده است.
هفته گذشته پس از چندین سال رئیس هیات مدیره شرکت یاقوت سیاه که مسئولیت نگهداری از این طرح را به عهده داشت به دلیل عدم همکاری جهاد کشاورزی استان در تامین بودجه نگهداری، استعفای خود را در فضای مجازی اعلام داشت.
تعدادی از فعالان و باغداران استان در گفت‌وگو با خبرنگار بازار، ضمن انتقاد از وضعیت کنونی اجرای طرح تحول آبیاری نخیلات، خواستار ورود مدیران ارشد استان برای بهبود وضعیت نگهداری و تعمیرات و آبرسانی بهینه به نخیلات شدند.
حبیب بنافی از فعالان و تولیدکنندگان خرما در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: طرح آبیاری نوین نخیلات با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده و نگرانی زیادی داریم.
کاهش تولیدی که قرار بود چند برابر شود
وی افزود: اگر این طرح به‌درستی اجرا می‌شد، همانطور که قول داده بودند برداشت چند برابری داشتیم که متاسفانه به دلیل مشکلات به وجود آمده، شاهد کاهش برداشت نیز هستیم.
این فعال حوزه نخیلات تصریح کرد: هفته گذشته نماینده جهاد کشاورزی استان بوشهر در بین باغداران ۱۷۰ هکتاری، اعلام کرد که باغداران، خود باید از این طرح نگهداری کنند و جهاد کشاورزی، توان نگهداری از این طرح را ندارد.
بنافی یادآور شد: این صحبت‌ها و همچنین مشاهده وضعیت آبیاری نخیلات، عملا شکست طرح قطره‌ای نخیلات را نشان می‌دهد.
وی اضافه کرد: باغدارانی که در سال‌های گذشته با تشویق مسئولان جهاد، آبگیرهای غرقابی را با هزینه‌های سنگین خاکریزی کرده بودند، امروز بالاجبار مجبور به آبیاری غرقابی هستند که به دلیل خاکریزی آبگیرها موفق نیستند و تنها چند قطعه که آبگیرها را از بین نبرده بودند، موفق به آبیاری غرقابی خواهند شد.
عدم مسئولیت پذیری جهاد کشاورزی در امر نگهداری باعث شده تا کشاورزان تمایلی به اجرای ادامه طرح نداشته باشند، طرحی که با اعتبار چند هزار میلیاردی در نخلستان‌های آبپخش و سعدآباد در حال اجراست
بنافی گفت: عدم مسئولیت پذیری جهاد کشاورزی در امر نگهداری باعث شده تا کشاورزان تمایلی به اجرای ادامه طرح نداشته باشند، طرحی که با اعتبار چند هزار میلیاردی در نخلستان‌های آبپخش و سعدآباد در حال اجراست.
وی افزود: از استاندار بوشهر، فرماندار دشتستان، نماینده مردم دشتستان می‌خواهیم به قضیه تعطیلی طرح در روزهای اخیر ورود کنند و باغداران را از ضرر و زیان بیشتر نجات دهند.
پرداخت ناچیز ۱۷۰ میلیونی از بودجه ۳۰ میلیاردی
سهراب قمیصی از باغداران چهاربرج نیز به خبرنگار بازار گفت: این طرح فی‌نفسه به نفع نخیلات بوده ولی کم لطفی جهاد سبب شده که کشاورزان متضرر شوند.
وی افزود: بودجه نگهداری و تعمیر ضعیف است و هزینه‌اش حدود ۳۰ میلیارد تومان است، در حالی که جهاد کشاورزی، امسال تنها ۱۷۰ میلیون تومان هزینه کرده است.
قمیصی اضافه کرد: امسال ۲۰۰ تن افزایش تولید داشته‌ایم ولی با این مشکلات آبیاری، سال آینده وضعیت خوبی نخواهیم داشت.
این باغدار با بیان اینکه مسئولان و متولیان، آینده نخیلات را در نظر نمی‌گیرند تصریح کرد: امسال از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به نام رشد تولید نامگذاری شده که در حوزه نخیلات با این وضعیت، شعار سال محقق نمی‌شود و از استاندار و نماینده مجلس انتظار داریم ورود کرده و بودجه را تامین کنند تا رشد تولید محقق شود.
حمید حیاتی عضو هیات‌مدیره یاقوت سبز از مجریان طرح آبیاری نوین نخیلات در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: طی دو سه سال اخیر که آبیاری قطره‌ای اجرایی و عملیاتی شد، با وجودی که فرهنگ‌سازی و آموزش سخت بود، ولی تلاش کردیم و کم‌کم باغداران استقبال کردند و سپس این طرح به خوبی پیش رفت.
وی با بیان اینکه طرح آبیاری نوین، طرحی خوب است، گفت: ولی متاسفانه در نحوه نگهداری و تعمیرات و... دچار مشکل شدیم.
این فعال آبیاری نخیلات اظهار کرد: سازمان جهاد کشاورزی باید همکاری می‌کرد اما در سال جاری این طرح بزرگ، رها شده و کسی سراغی نمی‌گیرد.
در دو سال اول، مسئولان و متولیان حمایت کردند و تعمیرات را پاسخگو بودند ولی الان اعتقاد دارند که باغداران باید هزینه کنند
حیاتی با بیان اینکه، سیستم آبیاری نوین پیچیده است، افزود: این طرح، هزاران پیچ و لوله و شیر دارد و هزینه‌های نگهداری بالایی دارد.
وی اضافه کرد: در دو سال اول، مسئولان و متولیان حمایت کردند و تعمیرات را پاسخگو بودند ولی الان اعتقاد دارند که باغداران باید هزینه کنند.
حیاتی با بیان اینکه هزینه‌های این طرح بسیار بیشتر از غرقابی است یادآور شد: باغداران خواستار حمایت جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای هستند و در تامین اتصالات و شیرآلات و تعمیرات و ... مشکل داریم.
وی گفت: دولت باید هزینه کند تا باغداران دچار مشکل نشوند و ثمر نخل‌ها نیز کیفیت خود را از دست ندهد.
از ضرر باغداران جلوگیری کنید
حبیب اسفندیاری از باغداران طرح آبیاری نوین نخیلات نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: لوله‌های این طرح، فیلتر ندارند و جلبک‌ها و برگ‌های کالیپتوس و درختان، مسیر لوله‌ها را اشغال کرده و آب کافی به نخیلات نمی‌رسد.
وی با بیان اینکه این طرح فاقد حوضچه آرامش است، گفت: باید مرتبا آب وارد سیستم شود تا نخیلات دچار مشکل نشوند.
این باغدار با بیان اینکه با وجود مشکلات متعدد، آبیاری قطره‌ای طرفداران زیادی دارد افزود: نحوه اجرای طرح و سیستم تعمیر و نگهداری باید اصلاح شود تا باغداران متضرر نشوند.
اسفندیاری با بیان اینکه فشار آب در این طرح بسیار پایین است، تصریح کرد: قطر لوله ۲ اینچ ضعیف است و تحمل ندارد و نمی‌تواند با کیفیت مناسب آبرسانی کند.
وی با انتقاد از زنگ‌زدگی شیرها و اتصالات خواستار عایق‌کاری صحیح سیستم شد.
اسفندیاری با بیان اینکه لوله‌های آبیاری نباید با باغ‌های همسایه مشترک باشد افزود: ممکن است همزمان دو باغدار تمایل به آبیاری نداشته باشند و تعارض منافع پیش می‌آید.
قول مدیر کل جهاد برای پیگیری و رفع مشکل
نوذر منفرد مدیر کل جهاد کشاورزی استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: طرح آبیاری نوین نخیلات از طرح‌های ارزشمندی است که بهره‌وری در نخیلات را افزایش داده و گسترش این طرح یک‌اولویت است.
وی افزود: تاکنون در آبپخش و سعدآباد، به صورت پایلوت این طرح اجرایی شده و ضمن کاهش مصرف آب، برداشت محصول نیز افزایش یافته است.
مدیر کل جهاد کشاورزی استان بوشهر در ارتباط با مشکل اخیر این طرح و دغدغه تعمیر و نگهداری این طرح در آبپخش و چهاربرج نیز گفت: با جدیت از طریق آب منطقه‌ای استان، پیگیر خواهم بود و هفته آینده امیدوارم به نتایج خوبی برسیم.
نماینده باغداران، مشکلات طرح آبیاری نوین را منعکس کرد و بلافاصله با مدیران جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای استان مطرح کردم و قول مساعد دادند که مرتفع شود
احمد بنافی فرماندار دشتستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار بیان کرد: دشتستان قطب بزرگ خرمای کشور محسوب می‌شود و حمایت از نخلداران وظیفه مسئولان است.
وی افزود: اجرای طرح آبیاری نوین نخیلات از طرح‌های با کیفیت است که مورد استقبال کشاورزان و باغداران قرار گرفت.
فرماندار دشتستان در ارتباط با مشکلات تعمیر و نگهداری تاسیسات آبیاری نوین نخیلات نیز یادآور شد: نماینده باغداران، مشکلات را منعکس کرد و بلافاصله با مدیران جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای استان مطرح کردم و قول مساعد دادند که مرتفع شود.
نگاه باغداران و تولیدکنندگان خرما به دست مسئولان
به نظر می‌رسد، طرح آبیاری قطره‌ای نیازمند پشتیبانی و حمایت مسئولان است و باغداران به تنهایی نمی‌توانند نسبت به رفع عیوب این طرح اقدام کنند.
علاوه بر هزینه‌های بالای نگهداری این طرح، قطع آب موجبات کاهش کیفیت خرما و افت محصول شده و آسیب جدی به معیشت نخلداران می‌زند.
اکنون نگاه نخلداران و تولیدکنندگان خرما، به دستان مسئولان استانی است و انتظار می‌رود این مساله، طولانی نشود تا محصول کشاورزان هدر نرود و معیشت بخش زیادی از جامعه به ویژه کشاورزان زحمتکش استان بوشهر هدر نرود.
نظر شما