بازار؛ گروه صنعت: صنعت داروسازی کشور در سال ۱۴۰۱ فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشت. از یک سو همچنان سایه تحریم ها و شرایط سخت برای تامین مواد اولیه دارویی بر سر این صنعت سنگینی می کرد و از طرفی دیگر با حذف ناگهانی ارز ترجیحی، داروسازان با چالش های متعددی که عمده آن ها مرتبط با افزایش یکباره هزینه ها و کمبود نقدینگی است دچار مشکل شدند.
مجموعه ای از اتفاقات که حتی در برهه ای از زمان منجر به بروز کمبود در برخی از انواع داروهای پرمصرف شد و حالا انتظار می رود در سال ۱۴۰۲ با تسهیل روند تولید از سوی مسئولان، نه تنها دیگر شاهد تکرار کمبودهای دارویی نباشیم بلکه این صنعت روز به روز در منطقه توسعه یابد. در این رابطه محمد پیکانپور مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در گفت و گو با بازار توضیح می دهد:
* ۱۴۰۱ به نام دانش بنیان مزین شده بود، بفرمایید با توجه به چالش های عدیده ای که در صنعت داروسازی شاهد بودیم داروسازان کشور چقدر در حوزه محصولات دانش بنیان توانستند افتخار آفرینی کنند؟
برای دست یابی به دستاوردهای شرکت های دانش بنیان فعال در حوزه ی دارو راه بسیار طولانی ای طی شده تا زحمات دانشمندان کشور به نقطه ای که بتوانند بخش قابل توجهی از نیازهای بیماران را مرتفع کند برسد.
شرکت های دانش بنیان به مرحله ای از تولید رسیده اند که با تولید با کیفیت، شرایط تامین پایدار و با قیمت مناسب از فاز شعار و حرف عبور کرده اند
الان شرکت های دانش بنیان به مرحله ای از تولید رسیده اند که با تولید با کیفیت، شرایط تامین پایدار و با قیمت مناسب از فاز شعار و حرف عبور کرده اند و می توانند محصولات خوبی را به بازار ارائه دهند. البته هنوز این شرکت ها نیازمند حمایت هستند و باید این حمایت ها به منصه ظهور برسد. در همین راستا نشست هایی را با شرکت های مربوطه داشتیم و منشوری درحال تدوین با هماهنگی معاونت علمی ریاست جمهوری و ستاد توسعه ی زیست فناوری است تا بخش قابل توجهی از حمایت هایی که از آن ها می شود با سرعت بیشتری اعمال شود.
* اغلب شنیده می شود که شرکت های دانش بنیان بخصوص مجموعه های نوپا حتی در ساختارهای خودشان نیز گرفتاری هایی دارند و برخی همین نابلدی هایشان باعث شکست می شود. برای این موضوع هم تدبیری اندیشیده اید؟
بله می توان بخشی از گرفتاری های فی مابین در امور جاری بوروکراتیک شان را کاهش داد. همچنین حمایت های ۱۰۹ گانه ای که معاونت علمی ریاست جمهوری از این شرکت ها می کند مشمول برخی از داروها نمی شود؛ این در حالی است که بعضی از این داروها در حقیقت به صورت حیاتی مورد نیاز کشور هستند و می توانند از کار بیماران گره گشایی کنند. به طور کلی برای موفقیت این مجموعه ها باید برای مسیر کلانی هدف گذاری کرد.
همچنین برای اینکه نیاز کشور در حوزه ی تامین مواد اولیه مرتفع شود مواد اولیه ای که جز سبد اقلام ضروری داروهای اساسی کشور است باید مورد حمایت قرار بگیرد. در این راستا نیز برای این ها رایزنی های مستمری در سازمان غذا و دارو صورت می گیرد و مسیر سبزی برای ادامه فعالیت آن ها فراهم می شود که شرکت ها با مراجعه به سازمان در گیر و دار فرآیند های بوروکراتیک فعالیت هایشان متوقف نشوند.
البته برخی از این فعالیت ها که خیلی زمان بر هستند که برای تسریع امور حتی از ظرفیت های بیرونی سازمان نیز در قالب برون سپاری استفاده می شود تا به امور سرعت بیشتری داده شود. در این رابطه نیز امیدوارم با همکاری مابین صنعت و حوزه ی رگولاتیور مشکلات صنعت دارو برطرف شود. همچنین انتظار می رود که در خصوص تکنولوژی های جدیدی که مردم در حوزه درمان در دهه های آتی نیاز دارند نیز اقداماتی از الان شروع شود.
* تاکنون سازمان غذا و دارو چه اقداماتی در راستای تامین تکنولوژی های مورد نیاز صنعت دارو انجام داده است؟
تاکنون مطالعات زیادی بر روی روند تکنولوژی های جدید انجام شده که نیاز است این مطالعات با عمق و سرعت بیشتری انجام شوند و خروجی داشته باشند تا برای مثال بیماران در پنج سال آینده برای دریافت بعضی از خدمات درمانی نیاز به مهاجرت موقت نداشته باشند و بتوانند در داخل کشور نیازشان را برطرف کنند.
* در خصوص برنامه های کوتاه مدت سازمان غذا و دارو بفرمایید؟ چه تدابیری برای جلوگیری از تکرار دوباره کمبودهای دارویی در سال ۱۴۰۲ اندیشیده اید؟
طی ۳ ماه و نیم گذشته به طور مستمر ارتباط فی مابین سازمان غذا و دارو با شرکت های تولیدکننده و شرکت های تامین کننده برقرار بوده است. در این راستا جلسات بازخوانی به طور مرتب برگزار می شود و گرفتاری ها و گیرهایی که در رویه ی تامین شرکت های مربوطه وجود دارد احصا می شود. از این رو در هر کجا که نیاز به مداخله سازمان غذا و دارو باشد فرایند ها تسهیل شده تا تامین دارو زودتر به نتیجه برسند. همچنین جای شکر دارد که امروز با شرایطی مواجه هستیم که کمبود های دارویی نسبت به مهرماه ۱۴۰۱ به شدت کاهش و روند تامین بازار دارو بهبود یافته است.
تامین ارز حوزه ی دارو بر اساس تصمیم ریاست جمهوری مقرر شده طی ۴۸ ساعت انجام شود
بر این اساس امیدوارم دستگاه های کلان حاکمیتی هم طبق تکالیف مصرحی که از سمت ریاست محترم جمهوری و معاونت محترم اول ابلاغ شده اقدام کنند تا تامین ارز حوزه ی دارو همان طور که مقرر شده طی ۴۸ ساعت انجام شود. بر این اساس نیاز است سازمان برنامه و بودجه در تخصیص اعتبارات ریالی کمک کند که این اعتبارات زود به دست شرکت ها برسد. همچنین باید مشارکت هایی با وزارت صمت داشته باشیم که بعضی از امور مربوط به صنایع دارویی را اولویت قرار دهند. برای مثال در حوادثی که برای مثال در دی ماه امسال رخ داد و گاز بعضی از شرکت های دارویی در زمستان قطع شد همکاری بیشتری با داروسازان کشور شود.
* برای سال ۱۴۰۲ برنامه افزایش عمق ساخت داخل صنعت دارو هم دارید؟
بله، طرف برنامه ریزی هایی به صورت بلند مدت تا آخر ۱۴۰۲ انجام شده که حجم واردات داروهای خارجی کاهش یابد و نیاز کشور در این حوزه بیشتر از داخل تامین شود. بر این اساس برای شرکت های داروسازی برای داخلی سازی داروهای وارداتی برنامه ریزی هایی انجام شده که امید است با حمایت آن ها شاهد کاهش بروز کمبودهای دارویی همچون مهرماه ۱۴۰۱ باشیم.
بر این اساس نیز داشبورد های مدیریتی که سازمان نیاز داشت تا مبنای رصد قرار بگیرد با نشست هایی که در حوزه فناوری اطلاعات و پیمانکار های مربوطه برگزار کردیم و اکنون درحال توسعه است. در این رابطه داشبورد کمبود در دست توسعه است که به زودی بالا می آید. همچنین داشبورد سیاست گذاری و آمار نامه به بهره برداری کامل رسیده که خود صنعت در واقع بتواند با یک چشم انداز روشن تری برنامه‌ریزی کند.
بر همین اساس فضای اطلاعاتی این حوزه هم توسعه داده می شود تا اطلاعات مورد نیاز صنعت و دانشگاه برای جهت گیری در این حوزه فراهم شود و بر اساس آن اطلاعات و برنامه ریزی های انجام شده در دسترس فعالان حوزه ی دارو قرار گیرد تا در زنجیره تامین استفاده شود.
نظر شما