بازار؛ گروه بین الملل: همهگیری کرونا، تا قبل از آغاز جنگ اوکراین، به مدت دو سال نیرویی بود که آینده جهان را تغییر میداد. اما اکنون محرک اصلی تغییرات جهان، حمله روسیه به کشور همسایه خود یعنی اوکراین است. غیرقابل پیشبینی بودن تأثیر این درگیری بر ژئوپلیتیک و امنیت جهان، مبارزه برای کنترل تورم، هرجومرج در بازارهای انرژی و مسیر نامشخص چین پس از همهگیری کرونا، مسائلی هستند که جهان باید در سال ۲۰۲۳ با آن دستوپنجه نرم کند. در هم تنیدگی این موضوعات و ارتباط آنها با یکدیگر به هرچه پیچیدهتر شدن آنها دامن میزند.
نشریه اکونومیست معتقد است اولین و مهمترین دغدغه روز جهان جنگ اوکراین و روسیه است. قیمت انرژی، تورم، نرخ بهره، رشد اقتصادی، کمبود مواد غذایی، همه به این بستگی دارد که مناقشه اوکراین در ماههای آینده چگونه ادامه پیدا کند. پیشرفت سریع اوکراین میتواند تهدیدی برای پوتین باشد اما بیشتر به نظر میرسد این جنگ به بن بست بخورد.
این نشریه در پیش بینی از وضعیت آینده اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ نیز بر آن است که در سال ۲۰۲۳ اقتصادهای بزرگ وارد رکود خواهند شد زیرا بانکهای مرکزی نرخهای بهره را افزایش میدهند تا تورم را کنترل کنند. هر چند کنترل آن بدون دردسر نخواهد بود. تورم یکی از پیامدهای پساکرونایی است که از زمانی آغاز شد که قیمتهای انرژی بالا گرفت و به ابعاد نگرانکنندهای رسید. بسیاری از اقتصادها شاهد افزایش تورم به سطوحی بودند که چندین دهه مشاهده نشده بود.
نرخ رشد قیمت مصرفکننده در آمریکا به ۹ درصد رسید و منطقه یورو نیز رکورد ۱۰.۷ درصدی را دید. تورم و رکود در چند اقتصاد نوظهور بهویژه اقتصادهای آشفته بسیار بالاتر بود. پیشبینی میشود رکود اقتصادی آمریکا به نسبت ملایمتر از اروپا باشد اما این مساله بیشتر به جهان آسیب میزند زیرا یک دلار قدرتمند به معنای ضعیفتر شدن واحدهای پولی رایج دیگر کشورهاست که موجب آسیب به کشورهای فقیرتر میشود. کشورهایی که پیش از این از قیمتهای سرسامآور مواد غذایی ضربه خوردهاند.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با «استفن لندمن» نظریه پرداز آمریکایی و دانش آموخته دانشگاه هاروارد آمریکا انجام شده که در ادامه می آید.
لندمن دارای درجه لیسانس از دانشگاه هاروارد آمریکا است. او همچنین در رشته MBA در مدرسه وارتون دانشگاه پنسیلوانیا تحصیل کرده است؛ وی از سال ۲۰۰۵، به نوشتن در مسائل بینالمللی پرداخته است.
«باتلاق عراق»، «چگونه وال استریت آمریکا را سرکیسه کرد» و «تسخیر بانکداران» از جمله کتابهای او به شمار میروند. وی همچنین مجری رادیو «پروگرسیو» شیکاگو است.
*آیا می توان به پایان جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۳ امیدوار بود؟
هیچکس نمیتواند مطمئن باشد، اما من فکر میکنم روسیه در سال جدید، غیرنظامیسازی اوکراین را انجام خواهد داد. اوکراین قبلاً صدها هزار تلفات را برای یک هدف از دست داده متحمل شده بود، روسیه متحمل حداقل تلفات شده است.
*یکی از مسائل مهم در نظم در حال گذار جهانی، مهار چین از سوی آمریکاست. آیا ممکن است تنشها میان این دو کشور در سال ۲۰۲۳ وارد فاز شدید شود؟ مثلا در موضوع تایوان درگیری ها وارد فاز جدی تری شود؟
تایوان برای چین مانند اوکراین برای روسیه است. ایالات متحده به طور فزاینده ای از آنچه که پکن آن را یک استان جدایی طلب می داند برای مقابله نظامی با چین استفاده می کند. این خطر چیزی شبیه به جنگ ایالات متحده علیه روسیه با استفاده از سربازان پیاده اوکراینی است. چین تنها کشوری است که می تواند از نظر سیاسی، اقتصادی، مالی و نظامی از آمریکا به عنوان کشور پیشرو در جهان پیشی بگیرد. بنابراین، واشنگتن، پکن را رقیب اصلی خود برای تسلط جهانی می داند. این خطر یک جنگ ویرانگر دیگر در شرق آسیا را در پی دارد - اگر بخواهد پیشگیرانه توسط ایالات متحده راه اندازی شود.
* پیش بینی شما از اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ چیست؟ آیا در این سال شاهد از بین رفتن بیماری کرونا و افزایش رشد اقتصاد جهانی خواهیم بود؟
اقتصاد جهانی، به ویژه در سراسر غرب، رو به زوال و مشکل است. خطر قابل توجهی وجود دارد که یک بحران اقتصادی بزرگ در سال جدید عمیق و طولانی باشد، شاید بد یا بدتر از رکود بزرگ دهه ۱۹۳۰. تعداد فزاینده ای از مردم شرایط سخت مرتبط با کووید را تحمل می کنند. بنابراین، کشورهای آمریکا/غرب احتمالاً تاکتیکهای ترساندن جدیدی را ارائه خواهند کرد. آنها با آبله میمون تلاش کردند و شکست خوردند. بنابراین، آنها دوباره با چیزی متفاوت تلاش خواهند کرد.
* پیش بینی شما از آینده مذاکرات هسته ای با ایران موسوم به برجام چیست؟ آیا در سال ۲۰۲۳ شاهد احیای برجام خواهیم بود؟
متأسفانه، برجام مرده است. رژیم بایدن هرگز قصد بازگشت به برجام را نداشت. ایالات متحده عادت بدی دارد که به دروغ کشورهای دیگر را به خاطر اشتباه خود سرزنش کند. بنابراین، رژیم بایدن به دروغ ایران را به خاطر عدم پایبندی متهم می کند. اوباما قبل از اینکه ترامپ آن را در سال ۲۰۱۸ کنار بگذارد، برجام را نقض کرد. این گواه دیگری است که هرگز نمی توان به آمریکا اعتماد کرد. هر چیزی که آمرریکا می گوید نباید به صورت مهم در نظر گرفته شود. من مطمئن هستم که رهبری ایران این را درک می کند.
*به نظر شما چه تحولی در عرصه سیاسی در سال ۲۰۲۳ ممکن است رخ دهد که جهان را تحت تأثیر خود قرار دهد؟
بزرگترین تهدید پیش رو، جنگ جهانی دیگری است. به احتمال زیاد توسط ایالات متحده در برابر روسیه، در صورت وقوع، خطر نابودی سیاره زمین و تمام اشکال حیات آن را خواهد داشت.
نظر شما