بازار؛ گروه بین الملل: «شیء جین پینگ» رئیس جمهور چین در نشست سران کشورهای عربی و چین برای توسعه و همکاری در ریاض پایتخت عربستان گفت: پکن از تلاشهای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تمجید میکند و ما باید اعتماد متقابل را برای رویارویی با چالشهای جهانی تحکیم کنیم.
رئیس جمهور چین افزوده بود: ما از تلاشهای کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای تبدیل شدن به پویاترین سازمان منطقهای در مواجهه با چالشهای جهانی قدردانی میکنیم. ما به حمایت تزلزل ناپذیر خود از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس برای حفظ امنیت و ثبات این کشورها ادامه خواهیم داد.
وی تصریح کرد: ما مشتاق هستیم تا همکاری با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را تحکیم بخشیم و معادله جدیدی در زمینه انرژی ایجاد کنیم. ما با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس برای ایجاد یک شورای سرمایه گذاری مشترک همکاری خواهیم کرد. ما برای ایجاد مرکز انرژی هستهای مشترک چین و شورای همکاری خلیج فارس در زمینههای صلح آمیز کار خواهیم کرد.
رئیس جمهور چین اظهار داشت: ما در حال تلاش برای دستیابی به موفقیتهای جدید با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در زمینه فضا و زیرساختهای فضایی هستیم. روابط چین با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از آینده امیدوارکننده ای برخوردار است.
پینگ همچنین گفت: چین به واردات مقادیر زیاد نفت خام از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس ادامه خواهد داد. ما با این کشورها برای ایجاد سامانه پرداخت با ارز محلی کار خواهیم کرد.
همچنین چین و عربستان در بیانیه ای مشترک اتهاماتی را متوجه ایران کردند و از ایران خواستند با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری کند و به معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای پایبند باشد. آنها در بخش دیگری از بیانیه خود بر اهمیت احترام ایران به اصول حسن همجواری و عدم دخالت این کشور در امور داخلی کشورها تاکید کردند. رئیس جمهور چین در این سفر همچنین اظهارات مداخله جویانه ای در خصوص سه جزیره ایرانی تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی داشت که واکنش وزارت امورد خارجه و سایر نهادها را به همراه داشت.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
*در سفر رئیس جمهور چین به عربستان، توافقنامه همکاری راهبردی جامع میان دو کشور به امضا رسید. اهمیت این توافقنامه برای دو کشور چیست و امضای آن در این مقطع زمانی چه پیامهایی دارد؟
این توافق نشان دهنده اهمیت روزافزون عربستان سعودی برای سیاست منطقه ای چین است. چین مدتی است که حضور اقتصادی خود را در عربستان سعودی گسترش داده است و آخرین توافق بین پکن و ریاض روابط چین و عربستان را به سطح اقتصادی و استراتژیک جدید و بالاتری ارتقا خواهد داد.
*از جنبه اقتصادی، اهمیت کشورهای شورای همکاری خلیج فارس چیست؟
کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در سیاست انرژی چین و طرح های کمربند و جاده آن جایگاهی اساسی دارند. گسترش ردپای چین در میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس رشد چشمگیری داشته و اکنون از حجم فعالیت های اقتصادی چین در ایران پیشی گرفته است.
*محمد بن سلمان در نشست سران کشورهای عربی و چین گفته است که این اجلاس یک پیشرفت تاریخی در روابط چین و عربستان سعودی ایجاد و روابط را در همه زمینهها تقویت میکند. کشورهای شورای همکاری خلیج فارس مشتاقانه منتظر انواع مشارکتها و توسعه شتابان در روابط خود با چین هستند. با توجه به این اظهارات به نظر می رسد در نظم جدید جهانی، جایگاه چین ویژه و خاص است و رابطه عربستان با چین صرفا برای ارسال پیام به آمریکا نیست و جنبه استراتژیک دارد. نظر شما چیست؟
من با محور کلی این ارزیابی موافقم، زیرا هم چین و هم عربستان سعودی به دنبال مسیرهای جدیدی برای حرکت در محیط در حال تغییر و سیال سیاست بینالملل و نظم جهانی امروز هستند. با این حال، عربستان سعودی روابط تاریخی و عمیقی با ایالات متحده دارد و مراقب خواهد بود که قهرمان اصلی خود را با ایجاد روابط جدید با پکن از خود دور نکند.
*چین و عربستان بیانیه ای ضد ایرانی صادر کردند و بر لزوم تقویت همکاریهای مشترک پکن و ریاض برای تضمین صلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران تأکید کردند و از ایران خواستند با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری کند و به معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای پایبند باشد. آنها در بخش دیگری از بیانیه خود بر اهمیت احترام ایران به اصول حسن همجواری و عدم دخالت این کشور در امور داخلی کشورها تاکید کردند. این موضوع آیا می تواند بر رابطه چین و ایران تأثیرگذار باشد؟
برخی از موضوعات بیانیه مشترک چین و عربستان سعودی ظاهری است و از آنچه چینی ها از مدت ها پیش می گویند انحراف ندارد. گمان میکنم چینیها سعی داشتند میزبانان خود را جلب کنند و این پیام را منتقل کنند که در مناقشه عربستان و ایران طرفی را نمیگیرند. با این اوصاف، زمان و مکان بیانیه برای جمهوری اسلامی خوشایند نخواهد بود.
* ولیعهد سعودی در دیدار با رئیس جمهور چین به طرحهای عربستان برای رسیدن به انرژیهای پاک اشاره کرده بود و گفته بود که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس منبع قابل اعتماد انرژی در جهان خواهند ماند. آیا این به معنای است که انرژی منطقه دیگر ابزاری برای کنترل رقبا از سوی آمریکا نخواهد بود؟
نه. در واقع، به نظر می رسد که عربستان سعودی ممکن است بخواهد با کارت چین در حال ظهور خود بازی کند تا امتیازات بیشتری از ایالات متحده بگیرد. اگر روابط عربستان و چین به گسترش و تقویت خود ادامه دهد، ریاض در موقعیت خوبی برای استفاده از رقابت واشنگتن و پکن به نفع خود خواهد بود.
نظر شما